Adaldyq pen ádildik
Synyp saǵatynyń taqyryby: Adaldyq pen ádildik.
Maqsaty: Oqýshylarǵa adam boıyndaǵy adaldyq, ádildik sezimderin uǵyndyrý.
Oqýshylarǵa adamnyń alǵa qoıǵan maqsaty men oǵan jetý jolyndaǵy adaldyq pen ádildik jóninde izdenisterin saralap, nátıjeli is jasaý kerektigine nazar aýdartý.
Túri: Trenıń
Trenıń erejesi
bir - birin tyńdaý
ýaqyt únemdeý
belsendilik tanytý
dostyq qarym - qatynas
jaǵymdy emosıa týdyrý
óz oılaryn ashyq jetkizý
Uıymdastyrý kezeńi:
Oqýshylarmen sálemdesý.
«Shattyq sheńberi»
«Adaldyq»
D. Álimjanov
Adaldyq ómirińe kerek nárse,
Ol da gúldep nurlanar kóńil bólse.
Halyqqa óz paıdasyn tıgize almaı,
Adam bop, ózin – ózi meńgermese.
Áńgimelesýdi muǵalim taqtaǵa «adaldyq, ádildik» sózderin ilip, olardyń óz tujyrymdaryn aıtyp, qundylyq mánin asha túsýden bastaıdy. Oqýshylar ádildik boıynsha ár oqýshy ózi jazyp shyǵady. Berilgen saýaldarǵa oqýshylar óz pikirlerin jetkizedi.
- Oqýshylar sonymen bizder adam boıyndaǵy adaldyq qasıetterge toqtaldyq. Endi kelesi tapsyrmaǵa nazar aýdaraıyq.
Áńgimelesý.
• Adal dos degendi qalaı túsinesińder?
• Ádil bolýǵa umtylý adamǵa ne úshin qajet?
• Adal bolý kez kelgen adamnyń qolynan kele me?
• Nelikten?
İ. Uıymdastyrý kezeńi: «Órmekshi tory» jattyǵýy (8 mın.)
Barlyq oqýshylar dóńgelenip otyrady.
Maqsaty: Bul tamasha jattyǵý oqýshylar arasyndaǵy jaqsy qatynastyń damýyna yqpal jasaıdy. Keıbir balalar óziniń emosıalaryn erkin kórsete alady, al bul keıbireýler úshin úlken másele. Bul oıynda barlyq qatysýshylar osy mańyzdy daǵdyny damytýdyń shynaıy múmkindigin alady. “Órmekshi tory” ózara qatynastyń ahýalyn jaqsartady.
Qajetti qural: túrli - tústi jip oramy.
İİ. Negizgi bólim: (30 mın)
Bilim jetildirý: Adam ómiriniń kóp jaǵdaıy ómirdiń baǵytyna baılanysty ekenin eskersek, ár adam óz ómiriniń baǵytyn anyqtaýǵa tıisti ekenin uǵynamyz. Ol úshin adam aldyna maqsat qoıa bilý kerek. Biz búgin maqsatqa, jetistikke jetý joldaryn anyqtaımyz. Osy oraıda sizdermen kelesi suraqtardyń mánin ashyp kóreıikshi …
II - topqa bólý. Ár topqa suraqtar berý talqylaý.
1. Sizder qalaı oılaısyzdar ómirdegi basty adaldyq ne?
2. Mektepke kelýdegi maqsattaryń qandaı? Sizderdi ne úshin oqytyp jatyr?
3. Ómirde qandaı jetistikterge qol jetkizgińiz keledi?
4. Dál qazirgi kezde qandaı maqsatty kózder otyrsyz?
Durys aıtasyńdar ómirde bilimsiz eseıýdiń, ósýdiń qajeti joq ekenin jáne de qazirgi kezde bilimimizdi jetildirýdiń túrli joldary óte kóp.
Ol úshin aldymyzǵa maqsat, mindet, oǵan jetý joldaryn qoıýymyz kerek.
Búgingi sabaǵymyzda kelesi uǵymdardyń maǵynasyn ashý úshin jumys jasaımyz.
1. Maqsat
2. Adaldyq (túrtki)
3. Áreket jetistikke jetý joly.
4. Ádildik joly
1. «Maqsat»
Maqsat – belgili bir mejege qol jetkizýge baǵyttalǵan árekettiń oı - sanadaǵy kórinisi. Maqsat oılaý nátıjesinde bolashaqty aldyn ala boljaý arqyly týatyn murat, ishki qozǵaýshy kúshti bildiredi. Maqsatqa jetý úshin ár túrli is - áreketter men qımyldar jasalady.
Maqsat túrleri: 1) naqtyly maqsat – is - árekettiń tikeleı nátıjesi, zattyń beınesi; 2) abstraktili maqsat — talaptaný, ıaǵnı jalpyǵa birdeı ıgilikti kókseý jáne soǵan jetý úshin qyzmet etý. Maqsat ejelgi grekterdiń tabıǵat fılosofıasynda álemdik aqyl - oı zańdylyǵy jónindegi ilimge baılanysty zertteldi. Olar maqsatty adamdardyń is - áreketin beıneleıtin uǵym retinde qarastyrylyp, ózara kúrdeli qatynasta bolatyn birneshe túrin anyqtady. Al endi sizderdiń nazarlaryńa kelesi vıdeo rolıkti qaraýdy usynamyn.
III - tapsyrma: Vıdeo «Maqsatyńa jet!»
Taldaý:
Óz oılaryńyzben bólisseńiz bul beınebaıan sizge qandaı áser qaldyrdy?
Budan qandaı qorytyndy jasaýǵa bolady?
Trenıń
(Oqýshylar sheńberge turady, muǵalim bolatyn nárselerdi aıtqanda oqýshylar qoldaryn úsh ret
shapalaqtaıdy, al bolmaıtyn nárselerdi aıtqanda qoldaryn bir ret shapalaqtaıdy. )
Tapsyrma № 1: aldaǵy on jylǵa maqsat qoıa bil. Josparyń men maqsatyńdy aıqyndap al. On jyldan keıin ózińdi qandaı adam retinde kórgiń keledi? Jáne ony maqsattan turatyn baspaldaqqa jazyp qoı.
2. «Motıvasıa (is - áreketke degen túrtki)».
Motıv degenimiz bul – túrtki ıaǵnı adamdy is - áreketke baǵyttaıtyn ishki kúsh.
Tapsyrma № 2: aldaryńdaǵy jetistikke jetý jolyndaǵy baspaldaqqa maqsatqa jetý jolyndaǵy matıv túrlerin jazyńyz (oqýshylar kezegimen matıv túrlerin oqyp beredi). Al endi sizderdiń nazarlaryńa kelesi beınebaıandy qaraýdy usynamyn.
IV tapsyrma: Vıdeo «Batyl armanda. Armanyńa sen!!!»
Taldaý:
Óz oılaryńyzben bólisseńiz bul beınebaıan sizge qandaı áser qaldyrdy?
Budan qandaı qorytyndy jasaýǵa bolady?
3. Áreket jetistikke jetý joly.
Sizderdiń nazarlaryńyzǵa kelesi vıdeo rolık usynylady: «Men adaldyqqa jetý úshin....»Taldaý:
Óz oılaryńyzben bólisseńiz bul beınebaıan sizge qandaı áser qaldyrdy?
Budan qandaı qorytyndy jasaýǵa bolady?
Óz armanyna jetý úshin ne isteýge bolady dep oılaısyzdar?
Psıholog: Belgili pedagog Ýshınskıı aıtqandaı «Óz betinshe jumys - jetistikke jetkizýdiń birden bir joly» ıaǵnı óz betimizshe izdenip, arman, maqsattaryma qol jetkizýimiz kerek eken.
Belgili tulǵa Pavlov «Maqsatqa umtylǵan, bir maqsattan soń, ekinshi maqsat qoıyp otyrǵan adamnyń ómiri qyzyqty ótedi, jáne árqashan maqsatyna jetý úshin talpynyp, ómirlik izdeniste bolady» degen.
Abaı atamyz aıtqandaı
Senbe jurtqa tursa da qansha maqtap,
Áýre etedi ishine qýlyq saqtap.
Ózińe sen, ózińdi alyp shyǵar
Eńbegiń men aqylyń eki jaqtap. Balalar árqashan óz eńbekterińizge senińizder sonda ǵana jetistikke jetesizder!!!
Psıholog: Bilimge 3 - jol alyp barady.
Oılaý, oqý joly - bul eń parasatty jol.
Elikteý, uqsaý joly - bul eń ońaı joly.
Basy tasqa tıip, taǵdyrdan sabaq alý joly - bul eń ashshy jol. Oqýshylar, Eńbek etińder, sonda maqsattaryńa mindetti túrde jetesińder. Júrekten júrekke (2 mın)
Adaldyq — adam minezindegi baǵaly qasıet; ADALDYQ - adam boıyndaǵy taza nıet, baǵaly qasıet, adamnyń sana - sezimi men ar - ujdanyna qaıshy kelmeıtin áreketterdiń moraldyq - etıkalyq jıyntyǵy.
Qazaqtyń adaldyq jaıynda ózindik paıym - túsinigi týraly Uly Abaı: «Aldaý qospaı, adal eńbegin satqan, qoly ónerli qazaqtyń áýlıesi sol», - deıdi. Adamgershilik ujymdyq ortada boıyna sińirgen tárbıesine, bilimine, adal eńbektenýge baılanysty qalyptasyp, adamnyń jeke basy men moraldyq tulǵasyn sıpattaıdy.
Júrekten - júrekke sheńberimen aıaqtalady. Oqýshylar bir birine júrek jardy tilekterin aıtyp taqtaǵa jazady.
Refleksıa: «Senim aǵashy!» (5 mın)
Maqsaty: Oqýshylarǵa adam boıyndaǵy adaldyq, ádildik sezimderin uǵyndyrý.
Oqýshylarǵa adamnyń alǵa qoıǵan maqsaty men oǵan jetý jolyndaǵy adaldyq pen ádildik jóninde izdenisterin saralap, nátıjeli is jasaý kerektigine nazar aýdartý.
Túri: Trenıń
Trenıń erejesi
bir - birin tyńdaý
ýaqyt únemdeý
belsendilik tanytý
dostyq qarym - qatynas
jaǵymdy emosıa týdyrý
óz oılaryn ashyq jetkizý
Uıymdastyrý kezeńi:
Oqýshylarmen sálemdesý.
«Shattyq sheńberi»
«Adaldyq»
D. Álimjanov
Adaldyq ómirińe kerek nárse,
Ol da gúldep nurlanar kóńil bólse.
Halyqqa óz paıdasyn tıgize almaı,
Adam bop, ózin – ózi meńgermese.
Áńgimelesýdi muǵalim taqtaǵa «adaldyq, ádildik» sózderin ilip, olardyń óz tujyrymdaryn aıtyp, qundylyq mánin asha túsýden bastaıdy. Oqýshylar ádildik boıynsha ár oqýshy ózi jazyp shyǵady. Berilgen saýaldarǵa oqýshylar óz pikirlerin jetkizedi.
- Oqýshylar sonymen bizder adam boıyndaǵy adaldyq qasıetterge toqtaldyq. Endi kelesi tapsyrmaǵa nazar aýdaraıyq.
Áńgimelesý.
• Adal dos degendi qalaı túsinesińder?
• Ádil bolýǵa umtylý adamǵa ne úshin qajet?
• Adal bolý kez kelgen adamnyń qolynan kele me?
• Nelikten?
İ. Uıymdastyrý kezeńi: «Órmekshi tory» jattyǵýy (8 mın.)
Barlyq oqýshylar dóńgelenip otyrady.
Maqsaty: Bul tamasha jattyǵý oqýshylar arasyndaǵy jaqsy qatynastyń damýyna yqpal jasaıdy. Keıbir balalar óziniń emosıalaryn erkin kórsete alady, al bul keıbireýler úshin úlken másele. Bul oıynda barlyq qatysýshylar osy mańyzdy daǵdyny damytýdyń shynaıy múmkindigin alady. “Órmekshi tory” ózara qatynastyń ahýalyn jaqsartady.
Qajetti qural: túrli - tústi jip oramy.
İİ. Negizgi bólim: (30 mın)
Bilim jetildirý: Adam ómiriniń kóp jaǵdaıy ómirdiń baǵytyna baılanysty ekenin eskersek, ár adam óz ómiriniń baǵytyn anyqtaýǵa tıisti ekenin uǵynamyz. Ol úshin adam aldyna maqsat qoıa bilý kerek. Biz búgin maqsatqa, jetistikke jetý joldaryn anyqtaımyz. Osy oraıda sizdermen kelesi suraqtardyń mánin ashyp kóreıikshi …
II - topqa bólý. Ár topqa suraqtar berý talqylaý.
1. Sizder qalaı oılaısyzdar ómirdegi basty adaldyq ne?
2. Mektepke kelýdegi maqsattaryń qandaı? Sizderdi ne úshin oqytyp jatyr?
3. Ómirde qandaı jetistikterge qol jetkizgińiz keledi?
4. Dál qazirgi kezde qandaı maqsatty kózder otyrsyz?
Durys aıtasyńdar ómirde bilimsiz eseıýdiń, ósýdiń qajeti joq ekenin jáne de qazirgi kezde bilimimizdi jetildirýdiń túrli joldary óte kóp.
Ol úshin aldymyzǵa maqsat, mindet, oǵan jetý joldaryn qoıýymyz kerek.
Búgingi sabaǵymyzda kelesi uǵymdardyń maǵynasyn ashý úshin jumys jasaımyz.
1. Maqsat
2. Adaldyq (túrtki)
3. Áreket jetistikke jetý joly.
4. Ádildik joly
1. «Maqsat»
Maqsat – belgili bir mejege qol jetkizýge baǵyttalǵan árekettiń oı - sanadaǵy kórinisi. Maqsat oılaý nátıjesinde bolashaqty aldyn ala boljaý arqyly týatyn murat, ishki qozǵaýshy kúshti bildiredi. Maqsatqa jetý úshin ár túrli is - áreketter men qımyldar jasalady.
Maqsat túrleri: 1) naqtyly maqsat – is - árekettiń tikeleı nátıjesi, zattyń beınesi; 2) abstraktili maqsat — talaptaný, ıaǵnı jalpyǵa birdeı ıgilikti kókseý jáne soǵan jetý úshin qyzmet etý. Maqsat ejelgi grekterdiń tabıǵat fılosofıasynda álemdik aqyl - oı zańdylyǵy jónindegi ilimge baılanysty zertteldi. Olar maqsatty adamdardyń is - áreketin beıneleıtin uǵym retinde qarastyrylyp, ózara kúrdeli qatynasta bolatyn birneshe túrin anyqtady. Al endi sizderdiń nazarlaryńa kelesi vıdeo rolıkti qaraýdy usynamyn.
III - tapsyrma: Vıdeo «Maqsatyńa jet!»
Taldaý:
Óz oılaryńyzben bólisseńiz bul beınebaıan sizge qandaı áser qaldyrdy?
Budan qandaı qorytyndy jasaýǵa bolady?
Trenıń
(Oqýshylar sheńberge turady, muǵalim bolatyn nárselerdi aıtqanda oqýshylar qoldaryn úsh ret
shapalaqtaıdy, al bolmaıtyn nárselerdi aıtqanda qoldaryn bir ret shapalaqtaıdy. )
Tapsyrma № 1: aldaǵy on jylǵa maqsat qoıa bil. Josparyń men maqsatyńdy aıqyndap al. On jyldan keıin ózińdi qandaı adam retinde kórgiń keledi? Jáne ony maqsattan turatyn baspaldaqqa jazyp qoı.
2. «Motıvasıa (is - áreketke degen túrtki)».
Motıv degenimiz bul – túrtki ıaǵnı adamdy is - áreketke baǵyttaıtyn ishki kúsh.
Tapsyrma № 2: aldaryńdaǵy jetistikke jetý jolyndaǵy baspaldaqqa maqsatqa jetý jolyndaǵy matıv túrlerin jazyńyz (oqýshylar kezegimen matıv túrlerin oqyp beredi). Al endi sizderdiń nazarlaryńa kelesi beınebaıandy qaraýdy usynamyn.
IV tapsyrma: Vıdeo «Batyl armanda. Armanyńa sen!!!»
Taldaý:
Óz oılaryńyzben bólisseńiz bul beınebaıan sizge qandaı áser qaldyrdy?
Budan qandaı qorytyndy jasaýǵa bolady?
3. Áreket jetistikke jetý joly.
Sizderdiń nazarlaryńyzǵa kelesi vıdeo rolık usynylady: «Men adaldyqqa jetý úshin....»Taldaý:
Óz oılaryńyzben bólisseńiz bul beınebaıan sizge qandaı áser qaldyrdy?
Budan qandaı qorytyndy jasaýǵa bolady?
Óz armanyna jetý úshin ne isteýge bolady dep oılaısyzdar?
Psıholog: Belgili pedagog Ýshınskıı aıtqandaı «Óz betinshe jumys - jetistikke jetkizýdiń birden bir joly» ıaǵnı óz betimizshe izdenip, arman, maqsattaryma qol jetkizýimiz kerek eken.
Belgili tulǵa Pavlov «Maqsatqa umtylǵan, bir maqsattan soń, ekinshi maqsat qoıyp otyrǵan adamnyń ómiri qyzyqty ótedi, jáne árqashan maqsatyna jetý úshin talpynyp, ómirlik izdeniste bolady» degen.
Abaı atamyz aıtqandaı
Senbe jurtqa tursa da qansha maqtap,
Áýre etedi ishine qýlyq saqtap.
Ózińe sen, ózińdi alyp shyǵar
Eńbegiń men aqylyń eki jaqtap. Balalar árqashan óz eńbekterińizge senińizder sonda ǵana jetistikke jetesizder!!!
Psıholog: Bilimge 3 - jol alyp barady.
Oılaý, oqý joly - bul eń parasatty jol.
Elikteý, uqsaý joly - bul eń ońaı joly.
Basy tasqa tıip, taǵdyrdan sabaq alý joly - bul eń ashshy jol. Oqýshylar, Eńbek etińder, sonda maqsattaryńa mindetti túrde jetesińder. Júrekten júrekke (2 mın)
Adaldyq — adam minezindegi baǵaly qasıet; ADALDYQ - adam boıyndaǵy taza nıet, baǵaly qasıet, adamnyń sana - sezimi men ar - ujdanyna qaıshy kelmeıtin áreketterdiń moraldyq - etıkalyq jıyntyǵy.
Qazaqtyń adaldyq jaıynda ózindik paıym - túsinigi týraly Uly Abaı: «Aldaý qospaı, adal eńbegin satqan, qoly ónerli qazaqtyń áýlıesi sol», - deıdi. Adamgershilik ujymdyq ortada boıyna sińirgen tárbıesine, bilimine, adal eńbektenýge baılanysty qalyptasyp, adamnyń jeke basy men moraldyq tulǵasyn sıpattaıdy.
Júrekten - júrekke sheńberimen aıaqtalady. Oqýshylar bir birine júrek jardy tilekterin aıtyp taqtaǵa jazady.
Refleksıa: «Senim aǵashy!» (5 mın)
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Rasıonal sandardy koordınatalyq túzýdiń kómegimen qosý
