Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Kel, jemisti, Altyn kúz!
Taqyryby: «Kel, jemisti Altyn kúz»
KİRİSPE SÓZ
Qurmetti ata - analar, qonaqtar, áriptester tabıǵatymyzdyń bizge berer baılyǵy men berekesin syılaıtyn sary altyn kúzimiz keldi. Altyn kúz merekesi qutty bolsyn demekpiz, jyldyń qaı mezgilin alsaq ta, tabıǵatty súıip, ony aıalap kútý árbir adamnyń mindeti, óıtkeni bizdi qorshaǵan tabıǵat aman bolsa, bizde árqashan kóńildimiz.
Taqpaqtarǵa kezek bereıik
Arnýr:
Qýandyryp bizderdi,
Merekeli kúz keldi
Kel, jemisti altyn kúz,
Kemeldensin halqymyz.
Zere: Kúzdiń qazan aıynda
Alma, almurt pisedi,
Japyraqtar sarǵaıyp,
Sybdyr - sybdyr etedi.
Jibek: Altyn sýyq kúz keldi
Jel men jańbyr ákeldi
Qustar ushyp ketedi
Án salmaıdy ótedi
Insar: Altyn sary, qyzyl kók
Alýan - alýan japyraq,
Kúzgi baqta kúlimdep,
Kóz tartady jadyrap.
Beksýltan: Meıirli kúz, myrza kúz
Syılyǵyńa rızamyz
Appaq qardaı tańyńda
Shomylamyz nurǵa biz.
Darıa: Berekesin syılaýǵa
Ólkemizge kúz keldi
Jemisterin jınaýǵa
Shaqyrady bizderdi
Meıirim: Kúz keldi, kúz keldi
Japyraqtar ushady
Jerge jańbyr jaýady
Bizben oınaıdy
BI: «Jalpy bı» Bı sońy aıaqtalyp kele jatqanda «Altyn kúz» qolshatyrmen kelip, ortaǵa kiredi, balalar japyraqtaryn shashady.
Altyn kúz: Sálemetsińder me, súıkimdi balalar. Búgin senderde mereke bolyp jatyr ǵoı, denderińiz saý bolyp, dastarhandaryń jemis jıdekke toly bolsyn. Balalar men senderdiń taqpaqtaryńdy, án men bılerińdi saǵynyp keldim.
Tárbıeshi: Sálemetsiń be, ALTYN KÚZ bizdiń daýysymyzdy estip quttyqtaýǵa kelgenińizge kóp rahmet, balalardyń ónerin tamashalańyz.
BAQSHA KİRİP OTYRADY, -- QOLYNDA TYRMA, KÚREK

Tárbıeshi: Balalar, qarańdarshy búgin bizdiń baqshamyz óte qatty ashýly eken. Nege ashýly eken surap bilgimiz keledi me? Ia, balalar endeshe surap bileıik.
Balalar: Baqsha - baqsha nege ashýlysyz?
Baqsha: Meniń kúz mezgiliniń tez bitetinine ashýlymyn. Kúz mezgili taıap qaldy. Meniń kókónisterim men jemisterimdi adamdar baqshadan terip - terip aldy. Mende endi túkte qalmady. Soǵan ashýlymyn. Maǵan kómektesesińder me balalar? Meniń jemisterim men kókónisterimniń baqshada qaıtadan jaıqalyp óskenin qalaımyn.
Tárbıeshi: Balalar baqshaǵa kómektesemiz be?
Balalar: Ia kómektesemiz.
Tárbıeshi: Endeshe balalar biz baqshaǵa kómektesý úshin kókónister men jemisterdi qaıtyp jınaı almaımyz, sondyqtanda baqshaǵa olar týraly taqpaqtarymyzdy aıtyp, Óz ónerimizdi kórseteıik. Kelistik pe balalar?
Tárbıeshi: Kúzde ózderi pisetin, tamaqqa kep túsetin
Maqtanbaqshy sizderge, kókónister san túrli
(Ortaǵa kókónister shyǵyp, ózderi týraly taqpaqtaryn aıtady) bastaryna betperde kıedi
Qyryqqabat: Aıaýlym
Maqtanǵannan ne paıda?
Mensiz dámdi shı qaıda?
Meni qossa samsaǵa
Bári jeıdi tamsana!
Sábiz: Adıat
Kim bar sábiz shyrynyn,
Jastaıynan ishpegen.
Meni jegen adamdar,
Kem bolmaıdy kúshke de
Qyzanaq: Áıgerim
Tal shybyǵym buralyp,
Baqshalarda qyzaryp.
Turǵan men – qyzanaq,
Kúnge qarap uıalyp.
Qıar: Ajar
Dámim tildi úıirgen
Men tuzdalǵan kúıimde
Jańa pisken kezimde
Jeıdi bári súısine!
Kartop: Aıana
Men uıalshaq kartoppyn,
Men emespin maqtanar.
Meni jaqsy kóredi,
Úlkender men balalar.
Pıaz: Janel
Bolamyn men dámdeýish,
Barlyq - barlyq taǵamǵa
Kózden jasty shyǵaryp,
Tumaýdan biraq saqtaımyn.

Shynar: Bos aıtysty qoıaıyq
Aıbolıt Daýlasýdy toqtataıyq.
Kókónister bári de,
Densaýlyqqa paıdaly
Sondyqtanda, birge júrińder
Bir – birińdi jaqsy kórińder
Bı bıleıik qanekeı! – (dep qoldarynan ustap bı bıleıdi)
Bı: « Kókónisterdiń dostyq bıi»
Tárbıeshi: Kókónisterdiń dostyq bıin tamashaladyq. Balalar, kókónisterden qalmaı bizge jemisterde kelipti, solardy bir tyńdap kórelik. (áýen oınalady)
Órik: Naılá - (Qoldaryna jemisterdi ustap turyp aıtady)
Dóp - dóńgelek sary,
İshinde bar dáni.
Qyzyǵasyń kórip,
Onyń aty – órik.
Júzim: Islam
İshi tolǵan shárbat,
Dámi sondaı áıbat.
Úzesiń birden úzip,
Onyń aty – júzim.
Shıe: Anel
Bir sabaqta kóp túıme,
Jeı almaısyń kók kúıde.
Sanap qara qansha,
Onyń aty – shıe.
Alma: Aıdana
Pisip turǵan almamyn,
Tamsandyrar bal dámin,
Jerge silkip túsirme,
İsip keter mańdaıym.
Qulpynaı: Ernur
Japyraqty tasalap
Ósetin jeri baý – baqsha
Kúreń qyzyl shirkin – aı
Onyń aty – qulpynaı
Shabdaly: Darına
Pisetin kezi dál kúzde
Mezgilsiz ony sen úzbe
Aýzynan ketpes bal dámi
Onyń aty – shabdaly

Tárbıeshi: Balalar, endi baqshamyzǵa baryp, surap kóreıik, kóńili kóterildi me eken. Baqsha kóńilińizdi kótere aldyq pa.
Baqsha: Ia, balalar, men endi kóńildi júremin. Sender meni qýanttyńdar. Biraq meniń taǵy bir shartym bar. Menimen birge oıyn oınasańdar, men odanda qatty kóńildi júretin bolamyn.
Tárbıeshi: Balalar, baqshamen birge oıyn oınaımyz ba?
Oıyn: «Baqsha kimdi alyp ketti?»
Tárbıeshi: Endeshe oıynnyń sharty bylaı balalar. Barlyǵymyz ádemi júrip, ádemi bı bıleımiz. Án bitkenshe bıleımiz. Al án toqtaǵanda, kózimizdi jumyp, jerge otyra qalamyz. (Mýzyka qosylady. Oıyn oınalady. 3 - 4 balany matamen jaýyp tyǵyp tastaıdy. Qaı bala jasyrynǵanyn balalar aıtady)
Tárbıeshi: Balalar, endi qarańdarshy kim joq? Balalardan kimniń tyǵylǵanyn suraıdy)
Tárbıeshi: Baqshashy kóńiliń kóterildi me, áli de ashýlysyń ba, sharshaǵan joqsyń ba?
Baqshashy: Sharshaǵanymdy basaıyn, balalar maǵan bir bı bılep bersin.
Bı: «QOLSHATYR»

BAQSHA QOSHTASYP SHYǴYP KETEDİ: balalar, meniń basqada baqsham bar, solardy qarap keleıin, kókónisterimmen, jemisterimdi julyp tastaǵan joq pa eken. Qosh saý bolyńdar! Endigi kezekti ánge bereıik.
Án: Kúz keldi, kap, kap, kap
Altyn kúz: Qane, balalar bir oıyn oınap jibereıik. Kókónisterden jemisterdi ajyrata alasyńdar ma? Bul oıyn «Kompot jáne sorpa ázirleý» dep atalady.
Qazir men jemister men kókónisterdi aralastyryp tastaımyn. Sodan keıin bir sebetke kókónister tasý, ekinshi sebetke jemisterdi tasý.
- Endeshe, kompot jáne sorpaǵa ne keregin kórsetińder.
ALTYN KÚZ: Jaraısyńdar, balalar!! Kompotty neden ázirleıtinin biledi ekensińder. Sorpany da qandaı kókónisten jasaıtynyn bilesińder.
BI: «Japyraqtar»

Altyn kúz: Óte jaqsy bıledińder, rahmet, balalar! Jaraısyńdar, balalar! Kókónister men jemisterdi durys ajyratyp jınadyńdar. - Óte tamasha, balalar! Qazir menimen oıyn oınaısyńdar ma? Bul oıyn «Qaı jemis?» dep atalady. Kózderińdi jumyp, jemisti jep, qaı jemis ekenin aıtasyńdar. (Bir ydysta týralǵan ár túrli jemister)
Tárbıeshi: Iá, «bala tili – bal» demekshi, bizdiń búldirshinderimiz tek án aıtyp, bı bılep qana qoımaıdy, boılarynda ártistik qabiletteri de jeterlik.
Kúz: Meniń armanym bar. Siz, qalaı oılaısyz men óz armanymdy aıtsam oryndaısyz ba?
Tárbıeshi: Aıtyp kórińiz. Balalar tyńdaıyq. Kúzdiń qandaı armany bar eken?
Kúz: Men kóptegen merekelerde boldym: óleń, án, taqpaqtar tyńdadym. Al men qazir, ertegi kórgim kelip turǵany. Maǵan ertegi kórsete alasyńdar ma?
Tárbıeshi: Balalar biz qandaı ertegilerdi bilemiz esimizge túsireıikshi.
Balalar: «Qyzyl telpek», «Maqta qyz ben mysyq», «Qasqyr men jeti laq».
«Túlki men tyrna», «Baýyrsaq» «Shalqan» «Túlki men qumyra»
Tárbıeshi: Balalar kúzge qandaı ertegi qoıyp bereıik?
«Shalqan» ertegisin sahnalaý
Altyn kúz: Balalar senderge kóp rahmet, kúz mezgili jaıly kóptegen óleń shýmaqtaryn, ánder, biledi ekensińder, ertegini jaqsy qoıa bildińder. Meniń basqa balabaqsha búldirshinderine baratyn ýaqytym bolypty. Men endi keteıin, saý bolyp turyńdar! Kelesi kezdeskenshe!
Án: «Kúzdiń kúni qandaıdy? (MÝZYKA OINALADY)

Shegirtke kiredi. Salamatsyńdar ma balalar? Munda nege jınalyp otyrsyńdar? Balalar: Bizde mereke bolyp jatyr
Senderdiń án salǵan daýystaryńdy estip keldim. Men de án salǵandy, bı bılegendi jaqsy kóremin. Osylaısha kóńilimdi ár daıym kóterip júremin.
(Kumyrsqa ótip bara jatady.)
Shegirtke: Áı, qumyrsqa ne istep júrsiń. Myna balalar án salyp, kóńil kóterip otyr eken. Kel bizben, án salyp bı bıle.
Qumyrsqa: Aý, shegirtke seniń munyń ne? Jaz bitip, kúz kelgenin bilmediń be? Qysqy azyǵyńdy daıyndamaısyń ba? Meniń sendermen án salyp, bı bıleıtin ýaqytym joq. Qysqy azyǵymdy daıyndaıyn.(Baqshaǵa qaraı baryp, qımylmen jumys istep júrgenin kórsetedi)
Tárbıeshi: Qumyrsqa sen qandaı eńbekqorsyń, bizdiń balalar da eńbekqor, mynda otyrǵan balalar, seniń de dostaryń. Saǵan kómektessin, qysqy azyǵyńdy jınap al.
Qumyrsqa: Iá, kómektessin. Biraq bári emes eki – ekiden ǵana kelsin. Shegirtke, sen ne istep otyrsyń kel beri, meniń dosym, seniń dosyń. Kel kómektes, mashınany ákel.
Oıyn: «Baqshadaǵy kókónisterdi jınaý» MASHINAMEN TASYP BİR YDYSQA JINAÝ.
Qumyrsqa: (QOLYNA YDYSTY USTAP TURADY) Balalar senderge rahmet. Endi qysqy azyǵym daıyn. Al, shegirtke sen oılan. Saý bolyńdar balalar! (QUMYRSQA SHYǴYP KETEDİ)
Shegirtke: Kete ber, kete ber. Meniń, áli balalar kóńilimdi kóteredi.
Tárbıeshi: Shegirtke sen bilesiń be? Kúz mezgilinde neshe aı baryn?
Shegirtke: Ol ne nárse, ony oılaıtyn da, ýaqytym joq.
Tárbıeshi: Endeshe ony bizdiń balalar aıtyp bersin
Erkesulý:
Qazan aıy bastaldy,
Qustar qaıta bastady.
Týystyq adal dostyqpen,
Beıbit ómir jalǵasty.
Kúzdiń qarasha aıynda,
Jıyn – terin bitedi,
Japyraqtar sarǵaıǵan,
Sybdyr - sybdyr túsedi.
Shegirtke: Oı, balalar sender durys aıtasyńdar. Senderdiń taqpaqtaryńdy, boljamdaryńdy estip oılanyp qaldym. Sekirip, án salyp júre bermeı qysqy azyǵymdy daıyndaıyn. Saý bolyńdar balalar! Rahmet senderge. Kóńilimdi kóterdińder. Qumyrsqany kýyp jetip alaıyn dep shyǵyp ketedi
Án: «Berekesin syılaýǵa»

Tárbıeshi; Qurmetti ata - analar, qonaqtar, áriptester kúz árqashan da, óziniń molshylyǵymen kelsin deı otyra, ár otbasyna amandyq tileımiz.
Altyn kúzdiń syıy - jemisterden de dám tatatyn kez - kelgen sıaqty. Tobymyzǵa barýǵa jınalaıyq. Al, kelgen qonaqtarymyzǵa
«Saý bolyńyzdar!» deı otyryp, kúz berekeli, astyqty bolsyn demekpiz.

Qaraǵandy qalasynyń
№ 42 «Tilek» balabaqsha tárbıeshi –pedagogy
Sakenova Kalken Serıkovna

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama