InfoHub Logo

Ózine-ózi qol jumsaýdyń aldyn alý aptalyǵynda sýısıdtik oılarmen kúresip júrgen adamdarǵa qalaı kómektesýge bolatyny týraly sarapshynyń keńesteri usynyldy.

Kóptegen adamdar stressti jáne psıhıkalyq densaýlyq máselelerin bastan keshiredi, bul sýısıdtik oılarǵa ákelýi múmkin. Alaıda, ómirdiń jyldam qarqynynda bul kúrester jıi baıqalmaı qalady.

Adamdar jaqyndarynyń qınalyp júrgenin baıqasa da, olar qalaı qoldaý kórsetýge, áńgime bastaýǵa nemese sýısıdtik oılardyń eskertý belgilerin qalaı tanýǵa bolatynyn bilmeıdi.

Ózine-ózi qol jumsaýdyń aldyn alý aptalyǵyna oraı, Kalıfornıa shtaty, Santa-Klara qalasynan perınataldy psıhıkalyq densaýlyq jáne travmaǵa negizdelgen terapıa boıynsha maman psıholog Raag Malhotra sýısıdtik oılarmen kúresip júrgenderdi qoldaýǵa jáne eskertý belgilerin tanýǵa qatysty qundy keńestermen bólisti.

Adamdar nege sýısıdti qarastyrady?

Sýısıdtik oılardy týdyratyn faktorlar ár adamda ártúrli bolýy múmkin. Kóptegen adamdar emosıonaldy aýyrsyný men úmitsizdikten qajyǵanda sýısıdti oılastyrady, al basqalarynda bul astarly psıhıkalyq densaýlyq máselelerine baılanysty bolýy múmkin.

"Kóptegen adamdar únsiz qınalyp, ómirin toqtatý — azaptan qutylýdyń jalǵyz joly dep sanaıdy. Bul kóbinese emdelmegen depressıa, mazasyzdyq nemese travma sıaqty psıhıkalyq densaýlyq jaǵdaılarynan týyndaıdy. Táýekel faktorlaryna psıhıkalyq aýrý tarıhy, zattardy teris paıdalaný, ómirdegi úlken ózgerister (mysaly, jaqyn adamnyń qaıtys bolýy, ajyrasý nemese jumys joǵaltý), sozylmaly aýyrsyný nemese otbasy tarıhynda sýısıd bolýy jatady", — dedi Malhotra Medical Daily basylymyna.

Nazar aýdaratyn belgiler:

Sýısıdtik oılarmen kúresip júrgen adamdarda fızıkalyq jáne minez-qulyq ózgeristeri baıqalady. Fızıkalyq belgilerge uıqy tártibiniń ózgerýi, tamaqtaný ádetteri, salmaq joǵaltý nemese qosý, sharshaý jáne túsiniksiz aýyrsynýlar jatady. Sondaı-aq, olar buryn unatqan is-áreketterge qyzyǵýshylyqtyń joǵalýy, jaqyndarynan alystaý, ózin-ózi kútýdi elemeý, ólim týraly aıtý nemese ózin tutqynda seziný, jeke zattaryn berý nemese kenetten kóńil-kúıdiń aýytqýyn kórsetý sıaqty minez-qulyq ózgeristerin baqylaý mańyzdy.

"Emosıonaldy túrde, siz olardyń ashýshań, mazasyz nemese bólek bolǵanyn baıqaýyńyz múmkin. Olar úmitsizdikti, tereń kiná nemese uıat sezimin jáne qatty úmitsizdikti kórsete bastaıdy. Eger bireý ózin jansyz nemese ajyratylǵan sezinse, bul olardyń aýyr emosıonaldy kúızeliske ushyraǵanynyń belgisi. Adam "Men bolmasam jaqsyraq bolar edi" sıaqty sózderdi aıta bastaýy nemese óte mazasyz nemese depressıaly bolǵannan keıin kenetten tynyshtalýy múmkin", — dep túsindirdi Malhotra.

Qalaı qoldaý kórsetýge bolady:

Sýısıdtik oılarmen kúresip júrgen adamǵa eń jaqsy kómegi — olarǵa synsyz qoldaý kórsetý.

"Olarǵa sizdiń tyńdaýǵa daıyn ekenińizdi, tipti aýyr nárselerdi de tyńdaı alatynyńyzdy bildirińiz. Olardy tikeleı sýısıd týraly oılap júrgen-júrmegenin surańyz — suraý olardyń oıyna bul ıdeıany salmaıdy degen mıf. Olardy sezimderi týraly aıtýǵa yntalandyryńyz, olar jalǵyz emes ekenin eske salyńyz jáne kómek bar ekenin aıtyńyz. Múmkin bolsa, olardy terapevt nemese daǵdarys jelisi sıaqty kásibı qoldaýǵa qosýǵa kómektesińiz. Olarǵa ómiriniń qundy ekenin, sizdiń bar ekenińizdi jáne olardyń súıikti ekenin bildirý úlken aıyrmashylyq jasaı alady", — dedi Malhotra.

Kásibı kómek izdeý

Malhotranyń aıtýynsha, kásibı qoldaý ómirdi saqtap qalýy múmkin, óıtkeni ol sýısıdtik oılarmen kúresip júrgen adamǵa olardyń aýyrsynýy ýaqytsha ekenin jáne máselelerdiń sheshimderi bar ekenin kórsetedi.

Sýısıdtik oılardy bastan keshirip júrgen adamdar keshiktirmeı kómek izdeýi kerek, sebebi terapıa emosıonaldy aýyrsynýdy sheshýge, kómekshi strategıalardy damytýǵa jáne teris senimderdi synaýǵa arnalǵan qaýipsiz orta usynady. Depressıa nemese mazasyzdyq sıaqty astarly máselelerdi basqarýǵa dári-dármek te kómektese alady.

"Bul tereń emosıonaldy aýyrsynýdy ashýǵa arnalǵan qaýipsiz, qurylymdalǵan keńistik usynady. Terapevt adamǵa nege sýısıdtik sezimde ekenin zertteýge jáne osy oılardy basqarýǵa arnalǵan kómekshi mehanızmderdi damytýǵa kómektese alady. Terapıa sondaı-aq ózin qunsyz nemese úmitsiz seziný sıaqty burmalanǵan senimderdi synaýǵa jáne olardyń ózindik qundylyǵy men maqsatyn qalpyna keltirýge quraldar usynady. Eger sýısıdtik oılarǵa áser etetin astarly depressıa nemese mazasyzdyq sıaqty máseleler bolsa, dári-dármek usynylýy múmkin", — dedi ol.