Keńes Odaǵynyń batyry, Eńbekshiqazaq aýdanynyń týmasy - Raqymjan Toqataevtyń óz beınesi, batyrlyq tulǵasy
Taqyryby: Keńes Odaǵynyń batyry, Eńbekshiqazaq aýdanynyń týmasy - Raqymjan Toqataevtyń óz beınesi, batyrlyq tulǵasy.
Seksıasy: Tarıh
«Jastar shyǵarmashylyǵy – Qazaqstannyń ınovasıalyq damýdaǵy qadamy» taqyrybyndaǵy aımaqtyq ǵylymı – tájirıbelik konferensıasy
Maqsaty: Uly Jeńistiń 75 jyldyq mereı toıy qarsańynda Uly Otan soǵysy kezinde óziniń eli, jeri úshin aıanbaı erlik kórsetken Eńbekshiqazaq aýdanynyń týmasy Keńes Odaǵynyń batyry - Raqymjan Toqataev týraly málimet berý, óshpes erlikterin ýaǵyzdaý jolynda zertteý jumystaryn júrgizý.
Mindetteri:
1. Raqymjan Toqataev jaıyndaǵy ǵylymı ádebıetterdi oqyp, taldap, saralaý.
2. Uly Otan soǵysy kezinde jeńiske qol jetkizýge atsalysqan batyrlarymyzdyń biri Raqymjan Toqataevtyń óshpes erlikterin jańǵyrtý.
3. Halqymyzdyń birtýar azamaty jaıynda jan – jaqty zerttep, tarıhqa beımálim jaqtaryn ashý.
Ózektiligi: Raqymjan Toqataev – ǵasyrlar ótse de, zaman ózgerse de ózi ómir súrgen zamany men ómirinde eńbek etýden tynbaǵan, sol arqyly halyqqa qyzmet etýden jalyqpaǵan birden - bir tulǵa ekendigi jan - jaqty dáleldemeler arqyly ashyldy. Onyń keıingi urpaqqa qaldyrǵan izgi isteri óz kúshin joıǵan joq. Sondyqtan, Raqymjan atamyzdyń isin úlgi etý, sol arqyly adamgershilik rýhy joǵary jas urpaqty tárbıeleý.
Boljamy: Raqymjan Toqataevtyń erlikterin zertteı otyryp, onyń óz zamanynda qaldyrǵan baǵa jetpes murasy búgingi jáne kelesi tańymyzdaǵy jastarǵa aqyl - ósıet, tálim – tárbıe retinde sabaq bolady.
Zertteý ádisi:
Raqymjan Toqataevtyń murajaıyna ekskýrsıa jasaý, týysqandarynan materıaldar izdestirý, kitaptardy oqyp materıal jınaý, fılmin qarastyrý, júıelep jınaqtaý.
Zertteýge negiz bolǵan materıaldar:
Týǵan týystarynyń R. Toqataev týraly biletin málimetteri, baspasóz materıaldary, otbasylyq arhıvinen alynǵan qujattar.
Zertteý jumysynyń qurylymy: Ǵylymı joba kirispeden, zertteý bóliminen, qorytyndydan, paıdalanǵan ádebıetter jáne qosymsha tiziminen turady.
Baıandama (Tezıs)
Bul jumys ólkemizdiń tarıhta aty qalǵan tulǵalaryn dáripteýge arnalǵan. Sonyń ishinde HH ǵasyrdyń alapat soǵysy Ekinshi dúnıejúzilik soǵys bolsa, sonyń bir bólshegi Uly Otan soǵysy boldy. Birinshi dúnıejúzilik soǵys kezinde qazaqtardyń qoldaryna qarý bermeı, aýyr tyl jumystaryna alsa, Uly otan soǵysy kezinde Qazaqstandyqtar qoldaryna qarý alyp bir kisideı maıdanǵa baryp, Otan qorǵaýǵa atsalysty. Qanshama qazaqstandyqtar urys dalasynda mert boldy. Jeńis bizge arzanǵa túspegeni árbir januıanyń tarıhynda iz qaldyryp ketkeni barshaǵa aıan.
Sol Uly Otan soǵysynda erlik kórsetken ózimizdiń jerlesimiz Raqymjan Toqataev atamyzdyń halyq bilmeıtin tustaryn ár jas urpaq bilýi tıis. Sondyqtan zertteý jumys barysynda osy adamnyń ómiri men qyzmetine sholý jasaldy. Toqataev fashıserdiń tóbesine oq pen ot oınata júrip Berdychev, Vınnısa, Chertkov, Dorogovıchı, Sambor, Sanok, Mýkachev, Ýjgorod qalalary men qosa Chehoslovakıa jerindegi Mıhalovsk, Kıshısa, Zarý degen qalalardy nemis basqynshylarynan azat etti. Keńes Odaǵynyń Batyry Raqymjan Toqataevtyń erligi men mergendigi jaıynda «Stalınskoe znamá» atty maıdan gazeti bul oqıǵa týraly 1945 jyly osylaı jazǵan: N... eldi meken mańaıynda bolǵan bizdiń bólimge, tipti búkil áskerı quramynda tanymal boldy. Serjant Raqymjan Toqataev tankke qarsy 76 mm zeńbirektiń jetekshisi, jaýyngerlik erlik kórsetip, bir urysta 13 nemis tankisin atyp joıdy.». 1946 jyly qańtarda ásker qatarynan bosap, Qarakemer aýylyndaǵy Kırov atyndaǵy orta mektepte muǵalimdik qyzmetin jalǵastyrdy. 1946 jyly tamyzda Almatydaǵy Abaı atyndaǵy pedınstıtýtynda oqýǵa túsip, 1950 jyly bitirdi. 1950 – 1988 jyldary aralyǵynda Esik qalasyndaǵy Malkeev atyndaǵy mektep ınternatynda muǵalim, dırektor qyzmetterin atqarǵan. Men týǵan ólkemizde osyndaı batyr rýhty qazaqtyń bar bolǵanyn maqtan etemin. Eren erimizdiń erligin baǵalap Keńes Odaǵynyń Batyry ataǵy berildi. Sonymen qatar Esik qalasynda kóshe aty jáne Esiktegi qazaq mektebine Raqymjan Toqataevtyń esimi berildi. Munyń ózi kóńilge qýanysh uıalatady. Qazaqstan tarıhy betterinen laıyqty oryn alyp, tipti derekti fılm túsirilse de, biraq munyń beımálim jaqtary kóp. Osy derekter meniń qyzyǵýshylyǵymdy oıatady. Óıtkeni «Ataǵa qarap ul óser» degendeı jas urpaq aǵa býynǵa qarap sap túzeıdi emes pe?
Qorytyndy: Sóz sońynda aıtarym, Elbasymyz N. Á. Nazarbaev: «Ótken tarıhymyzǵa taǵzym da, búgingi baqytymyzǵa maqtanysh ta, gúldengen keleshekke senim de «Máńgilik El» degen qudiretti uǵymǵa syıyp tur. Otandy súıý – babalardan mıras bolǵan uly murany qadirleý, ony kózdiń qarashyǵyndaı saqtaý, óz úlesińdi qosyp, damytý jáne keıingi urpaqqa amanat etip, tabystaý» degen. Sondyqtan da meniń jumysymnyń túpki máni - osy.
Esik gýmanıtarlyq – ekonomıkalyq koleji
Oryndaǵan: Muratjanqyzy Gúlmına.
Ǵylymı jetekshisi: Aıtbekova Alıa
Tolyq nusqasyn júkteý
Seksıasy: Tarıh
«Jastar shyǵarmashylyǵy – Qazaqstannyń ınovasıalyq damýdaǵy qadamy» taqyrybyndaǵy aımaqtyq ǵylymı – tájirıbelik konferensıasy
Maqsaty: Uly Jeńistiń 75 jyldyq mereı toıy qarsańynda Uly Otan soǵysy kezinde óziniń eli, jeri úshin aıanbaı erlik kórsetken Eńbekshiqazaq aýdanynyń týmasy Keńes Odaǵynyń batyry - Raqymjan Toqataev týraly málimet berý, óshpes erlikterin ýaǵyzdaý jolynda zertteý jumystaryn júrgizý.
Mindetteri:
1. Raqymjan Toqataev jaıyndaǵy ǵylymı ádebıetterdi oqyp, taldap, saralaý.
2. Uly Otan soǵysy kezinde jeńiske qol jetkizýge atsalysqan batyrlarymyzdyń biri Raqymjan Toqataevtyń óshpes erlikterin jańǵyrtý.
3. Halqymyzdyń birtýar azamaty jaıynda jan – jaqty zerttep, tarıhqa beımálim jaqtaryn ashý.
Ózektiligi: Raqymjan Toqataev – ǵasyrlar ótse de, zaman ózgerse de ózi ómir súrgen zamany men ómirinde eńbek etýden tynbaǵan, sol arqyly halyqqa qyzmet etýden jalyqpaǵan birden - bir tulǵa ekendigi jan - jaqty dáleldemeler arqyly ashyldy. Onyń keıingi urpaqqa qaldyrǵan izgi isteri óz kúshin joıǵan joq. Sondyqtan, Raqymjan atamyzdyń isin úlgi etý, sol arqyly adamgershilik rýhy joǵary jas urpaqty tárbıeleý.
Boljamy: Raqymjan Toqataevtyń erlikterin zertteı otyryp, onyń óz zamanynda qaldyrǵan baǵa jetpes murasy búgingi jáne kelesi tańymyzdaǵy jastarǵa aqyl - ósıet, tálim – tárbıe retinde sabaq bolady.
Zertteý ádisi:
Raqymjan Toqataevtyń murajaıyna ekskýrsıa jasaý, týysqandarynan materıaldar izdestirý, kitaptardy oqyp materıal jınaý, fılmin qarastyrý, júıelep jınaqtaý.
Zertteýge negiz bolǵan materıaldar:
Týǵan týystarynyń R. Toqataev týraly biletin málimetteri, baspasóz materıaldary, otbasylyq arhıvinen alynǵan qujattar.
Zertteý jumysynyń qurylymy: Ǵylymı joba kirispeden, zertteý bóliminen, qorytyndydan, paıdalanǵan ádebıetter jáne qosymsha tiziminen turady.
Baıandama (Tezıs)
Bul jumys ólkemizdiń tarıhta aty qalǵan tulǵalaryn dáripteýge arnalǵan. Sonyń ishinde HH ǵasyrdyń alapat soǵysy Ekinshi dúnıejúzilik soǵys bolsa, sonyń bir bólshegi Uly Otan soǵysy boldy. Birinshi dúnıejúzilik soǵys kezinde qazaqtardyń qoldaryna qarý bermeı, aýyr tyl jumystaryna alsa, Uly otan soǵysy kezinde Qazaqstandyqtar qoldaryna qarý alyp bir kisideı maıdanǵa baryp, Otan qorǵaýǵa atsalysty. Qanshama qazaqstandyqtar urys dalasynda mert boldy. Jeńis bizge arzanǵa túspegeni árbir januıanyń tarıhynda iz qaldyryp ketkeni barshaǵa aıan.
Sol Uly Otan soǵysynda erlik kórsetken ózimizdiń jerlesimiz Raqymjan Toqataev atamyzdyń halyq bilmeıtin tustaryn ár jas urpaq bilýi tıis. Sondyqtan zertteý jumys barysynda osy adamnyń ómiri men qyzmetine sholý jasaldy. Toqataev fashıserdiń tóbesine oq pen ot oınata júrip Berdychev, Vınnısa, Chertkov, Dorogovıchı, Sambor, Sanok, Mýkachev, Ýjgorod qalalary men qosa Chehoslovakıa jerindegi Mıhalovsk, Kıshısa, Zarý degen qalalardy nemis basqynshylarynan azat etti. Keńes Odaǵynyń Batyry Raqymjan Toqataevtyń erligi men mergendigi jaıynda «Stalınskoe znamá» atty maıdan gazeti bul oqıǵa týraly 1945 jyly osylaı jazǵan: N... eldi meken mańaıynda bolǵan bizdiń bólimge, tipti búkil áskerı quramynda tanymal boldy. Serjant Raqymjan Toqataev tankke qarsy 76 mm zeńbirektiń jetekshisi, jaýyngerlik erlik kórsetip, bir urysta 13 nemis tankisin atyp joıdy.». 1946 jyly qańtarda ásker qatarynan bosap, Qarakemer aýylyndaǵy Kırov atyndaǵy orta mektepte muǵalimdik qyzmetin jalǵastyrdy. 1946 jyly tamyzda Almatydaǵy Abaı atyndaǵy pedınstıtýtynda oqýǵa túsip, 1950 jyly bitirdi. 1950 – 1988 jyldary aralyǵynda Esik qalasyndaǵy Malkeev atyndaǵy mektep ınternatynda muǵalim, dırektor qyzmetterin atqarǵan. Men týǵan ólkemizde osyndaı batyr rýhty qazaqtyń bar bolǵanyn maqtan etemin. Eren erimizdiń erligin baǵalap Keńes Odaǵynyń Batyry ataǵy berildi. Sonymen qatar Esik qalasynda kóshe aty jáne Esiktegi qazaq mektebine Raqymjan Toqataevtyń esimi berildi. Munyń ózi kóńilge qýanysh uıalatady. Qazaqstan tarıhy betterinen laıyqty oryn alyp, tipti derekti fılm túsirilse de, biraq munyń beımálim jaqtary kóp. Osy derekter meniń qyzyǵýshylyǵymdy oıatady. Óıtkeni «Ataǵa qarap ul óser» degendeı jas urpaq aǵa býynǵa qarap sap túzeıdi emes pe?
Qorytyndy: Sóz sońynda aıtarym, Elbasymyz N. Á. Nazarbaev: «Ótken tarıhymyzǵa taǵzym da, búgingi baqytymyzǵa maqtanysh ta, gúldengen keleshekke senim de «Máńgilik El» degen qudiretti uǵymǵa syıyp tur. Otandy súıý – babalardan mıras bolǵan uly murany qadirleý, ony kózdiń qarashyǵyndaı saqtaý, óz úlesińdi qosyp, damytý jáne keıingi urpaqqa amanat etip, tabystaý» degen. Sondyqtan da meniń jumysymnyń túpki máni - osy.
Esik gýmanıtarlyq – ekonomıkalyq koleji
Oryndaǵan: Muratjanqyzy Gúlmına.
Ǵylymı jetekshisi: Aıtbekova Alıa
Tolyq nusqasyn júkteý
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Shertpe kúıdiń sheberi - Táttimbet
