Musabek Baızaquly
Musabek Baızaquly (1849 - 1932jj.)
Molda Musa (shyn aty Musabek) Baızaqov qazirgi Shymkent oblysynyń Túrkistan aýdanyndaǵy Shoqtas degen jerde, 1849 jyly týǵan. Ákesi Baızaq sózge sheshen, elge bedeldi, aýqatty adam bolǵan. Biraq talapty jas ákim bolyp el bıleýdi nemese kásip izdep mal jınaýdy qyzyq etpeı, ónerpazdyq jolyn qalaıdy. Sóıtip zamandastary Mádeli qoja, Maıly qoja, Qulynshaq sıaqty aqyndardyń úlgisin ózine ónege tutyp, aqyndyq jolyn qýǵan. Bolashaq aqyn áýeli ákesi ustaǵan moldadan hat tanıdy, keıin óse kele Qarnaq qystaǵyndaǵy molda Qozy degen kisi ashqan din mektebine túsip oqıdy. Biraq, ol sholasıkalyq din oqýyn qanaǵat tutpaı, ketip qalady da, óz betinshe bilim alýǵa kirisedi. Shaǵataı, arab, parsy, túrki tildes týysqan elderdiń ádebıetimen tanysady, olardan úlgi alady.
Molda Musanyń shyǵarmalary el aýzyna kóp tarap, aqyn ataǵy keńinen jaıylsa da, sońǵy jyldarǵa deıin onyń tvorchestvosyna arnalǵan maqalalar, zertteýler bolmaı keldi. Musa molda jóninde eń alǵash qalam tartyp, maqala jazǵan Ótebaı Turmanjanov. Keıinirek M. O. Áýezov óziniń altynshy klasqa arnalǵan hrestomatıasynda Molda Musaǵa jeke taraý berip, aqynnyń eńbegin óte durys baǵalady: Molda Musa óz ýaqytyna qaraǵanda oqymysty adam dep sanalǵan. Ol arab, parsy, shaǵataı ádebıetterin, tarıhtaryn jaqsy bilgen, Qazaq, qyrǵyz, basqa Orta Azıa halqynyń eskiligine de qanyqty jetik bolǵan. Ózi kóptiń arasynan shyǵyp, sol kópke súıenip, tirshilik etip júrgen soń Musa óleńniń tilin jurtqa uǵymdy ǵyp aıtady. Qartaıǵan kúıinde de bizdiń zamanǵa jetip, eńbekshi baǵytyn baǵyp, murat etip alady da, burynǵysynan kóp ózgeredi. Naǵyz sovet baǵytyndaǵy óleńderi aıtarlyq kúsh, serpin tabady. Ózi buqara ortasynan shyǵyp, zaman jelimen yǵyp baı kilemine túsip ketken aqyn, endi buqara múddesin tanyp, oǵan nıetin qosady».
Musa molda óleńderiniń ishinen mahabbat, tabıǵat lırıkalaryn, áleýmettik máni zor tolǵaýlardy, kóptegen mysaldar men aıtys jyrlaryn da kezdestirýge bolady. Aqynnyń ataqty Manat qyzben aıtysy el arasyna mol taraǵan. Molda Musa sovet tusynda da edáýir ómir súrip, halyqtar dostyǵy, Otan qorǵaý, sosıalısik ózgerister jóninde biraz shyǵarmalar jazǵan. Aqyn 1932 jyly 83 jasynda qaıtys bolǵan.
Molda Musa (shyn aty Musabek) Baızaqov qazirgi Shymkent oblysynyń Túrkistan aýdanyndaǵy Shoqtas degen jerde, 1849 jyly týǵan. Ákesi Baızaq sózge sheshen, elge bedeldi, aýqatty adam bolǵan. Biraq talapty jas ákim bolyp el bıleýdi nemese kásip izdep mal jınaýdy qyzyq etpeı, ónerpazdyq jolyn qalaıdy. Sóıtip zamandastary Mádeli qoja, Maıly qoja, Qulynshaq sıaqty aqyndardyń úlgisin ózine ónege tutyp, aqyndyq jolyn qýǵan. Bolashaq aqyn áýeli ákesi ustaǵan moldadan hat tanıdy, keıin óse kele Qarnaq qystaǵyndaǵy molda Qozy degen kisi ashqan din mektebine túsip oqıdy. Biraq, ol sholasıkalyq din oqýyn qanaǵat tutpaı, ketip qalady da, óz betinshe bilim alýǵa kirisedi. Shaǵataı, arab, parsy, túrki tildes týysqan elderdiń ádebıetimen tanysady, olardan úlgi alady.
Molda Musanyń shyǵarmalary el aýzyna kóp tarap, aqyn ataǵy keńinen jaıylsa da, sońǵy jyldarǵa deıin onyń tvorchestvosyna arnalǵan maqalalar, zertteýler bolmaı keldi. Musa molda jóninde eń alǵash qalam tartyp, maqala jazǵan Ótebaı Turmanjanov. Keıinirek M. O. Áýezov óziniń altynshy klasqa arnalǵan hrestomatıasynda Molda Musaǵa jeke taraý berip, aqynnyń eńbegin óte durys baǵalady: Molda Musa óz ýaqytyna qaraǵanda oqymysty adam dep sanalǵan. Ol arab, parsy, shaǵataı ádebıetterin, tarıhtaryn jaqsy bilgen, Qazaq, qyrǵyz, basqa Orta Azıa halqynyń eskiligine de qanyqty jetik bolǵan. Ózi kóptiń arasynan shyǵyp, sol kópke súıenip, tirshilik etip júrgen soń Musa óleńniń tilin jurtqa uǵymdy ǵyp aıtady. Qartaıǵan kúıinde de bizdiń zamanǵa jetip, eńbekshi baǵytyn baǵyp, murat etip alady da, burynǵysynan kóp ózgeredi. Naǵyz sovet baǵytyndaǵy óleńderi aıtarlyq kúsh, serpin tabady. Ózi buqara ortasynan shyǵyp, zaman jelimen yǵyp baı kilemine túsip ketken aqyn, endi buqara múddesin tanyp, oǵan nıetin qosady».
Musa molda óleńderiniń ishinen mahabbat, tabıǵat lırıkalaryn, áleýmettik máni zor tolǵaýlardy, kóptegen mysaldar men aıtys jyrlaryn da kezdestirýge bolady. Aqynnyń ataqty Manat qyzben aıtysy el arasyna mol taraǵan. Molda Musa sovet tusynda da edáýir ómir súrip, halyqtar dostyǵy, Otan qorǵaý, sosıalısik ózgerister jóninde biraz shyǵarmalar jazǵan. Aqyn 1932 jyly 83 jasynda qaıtys bolǵan.
You Might Also Like
