InfoHub Logo

Qatań norma
Qazaq tili 10 - synyp
Jalpy maqsaty: oqyrmandardy halqymyzdyń baı tildik muralarymen tanymdyq, taǵylymdyq, pragmatıkalyq, etımologıalyq, til mádenıeti turǵysynan tanystyrý. Tildik júıe zańdylyqtaryn túsindirý, soǵan sáıkes oqyrmandarǵa qoldanysta qıyndyq keltirip júrgen túıindi tustarda lıngvısıkalyq járdem berý, oqý saýattylyǵyn arttyrý.
7 modýldiń qoldanylýy «Bilim berýdegi basqarý jáne kóshbasshylyq», «Oqytý úshin baǵalaý jáne oqýdy baǵalaý», «Synı turǵydan oılaýǵa úıretý»
Oqytý nátıjesi: Tildik júıe zańdylyqtaryn túsinedi
Qoldanylatyn ádis - tásilder: túsindirý, jattyǵý jumysy
Qoldanylatyn resýrstar: oqýlyq, taqta, bor jáne úlestirmeli kespe qaǵazdary.

1 kezeń
Uıymdastyrý
Úı tapsyrmasyn tekserý
Kóńil kúı ahýaly trenıń. Bir - birine tilek aıtý.
Úı tapsyrmasyn qosymsha suraqtar arqyly tekseremin.

2 kezeń
Maǵynany taný
Qatań norma - tildiń zańdastyrylǵan normalarymen bekitilgen, tildegi ár tirli nusqada aıtylatyn sózderdi birizdilikke, bir arnaǵa túsiretin qazaq tiliniń tildik normasy. Qatań norma til júıesimen buljymas birlikte bolady. Til zańdylyqtaryn jete biletin adamǵa bul esh qıyndyq týdyrmaıdy. Tilde belgili bir sózdi ár jerde árqalaı aıtýy múmkin. Osy jerde qaı sózdi durys qoldanýdy aıǵaqtap berý úshin qatań norma engizilgen. Mysalǵa, qazaq tilinde buıryq raıdyń ekinshi jaǵyndaǵy etistikti úsh túrli aıtady: sen bar, sen barǵyń, sen baryń. Qazirgi qatań normaǵa sáıkes atalmysh úsh nusqanyń birinshisi, ıaǵnı sen bar nusqasy aıtylyp júr. Al sen barǵyn, sen baryń úlgileri dıalektilerge jatady. Úsh nusqanyń janyna jaqyn tartqanyn tańdap alý sóıleýshiniń yrqynda bolmaıdy. Til tájirıbesinde synnan ótip, jurtshylyq tanyǵan túrin ǵana sóıleýshi qarym - qatynas maqsatynda qoldana alady. Bul - qatań normanyń gramatıkalyq mysaly. Qatań normalardyń túri fonetıka, leksıka salasynda da kezdesedi.

Mańǵystaý oblysy,
Beıneý aýdany, Kúıken orta mektebi
qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi
Matnıazova Aınýr Talgatovna