InfoHub Logo

Aýdandyq semınarǵa arnalǵan
Sabaqtyń taqyryby: Tabıǵattyń jas janashyrlary
Sabaqtyń maqsaty: Tabıǵat pen adamdar arasyndaǵy baılanysty túsindirý. Tabıǵatqa degen tanymdyq qyzyǵýshylyǵyn damytyp, qamqorlyqpen qaraýǵa tárbıeleý. Tabıǵatqa degen súıispenshilik arttyrý, ony qorǵaý, súıýge baýlý, tabıǵattyń sulýlyǵyn sezine bilýge, oǵan degen sanaly kózqarasty qalyptastyryp, qamqorlyq kórsetýge tárbıeleý.
Kórnekilikter: aǵash butaqtary japyraqtar, tabıǵat erejeleri belgisi, qus uıasy.

Sabaqtyń barysy:
Shattyq sheńberi: Kúnniń kózi ashylyp,
Kókke shýaq shashylsyn.
Qutty qonaq kelipti
Tórimizge enipti
Amandasý úlkenge
Tárbıeniń basy ǵoı
Al qánekeı, bárimiz
Sálem, deıik úlkenge
Sálemetsizder me, apaılar.
Bireý esik qaǵyp balalarǵa hat ákeledi. Hatta ol balalardan kómek suraıdy: Balalar, meniń atym Kúlqyz. Senderge bir ótinish aıtqaly otyrmyn. Meniń ógeı sheshem, kóp tapsyrma berdi. Jalǵyz ózim oryndaı almaımyn. Eger tapsyrmany oryndamasam bı keshine bara almaımyn. Ádemi kóılegimdi de kıe almaımyn. Sondyqtan men senderden kómektesýlerińdi ótinemin.

Tárbıeshi: Balalar, biz kómekke barmas buryn orman erejelerin bilýimiz kerek, káne, eske túsirip kóreıik.
Balta”- aǵash, butalardy shappaý kerek
Rogatka” - qustar men janýarlardy atpaý
Synǵan bótelke”- qoqystardy tastamaý
Magnıtofon”- ormanda tynyshtyq saqtaý
Ot”- shyrpymen oınaýǵa bolmaıdy
(Balalar osy suraqtarǵa jaýap beredi).
Al balalar, saıahatqa avtobýspen baramyz, balalarmen kele jatqanda áńgimelesý tabıǵat týraly. Balalar, qarańdarshy qandaı ǵajap, qustardyń daýysy estilip jatyr, kózderimizdi jaýyp taza aýany jutaıyq. Osy ýaqytta bireý jylap, aldymyzdan shyǵady. Sálemetsizder me balalar, men senderdi kútip júrmin. Maǵan tabıǵat týraly kóp tapsyrma berdi, biraq men eshteme bilmeımin. Mine, balalar, birinshi tapsyrma mynaý qoraptyń ishinde, ár túrli japyraqtar, biraq men tústerdi ajyrata almaımyn.
Balalar Kúlqyzdy úıretedi, jasyl japyraqtar - jazda bolady, sary - kúzde, kóktemde kishkentaı butaqtar, qysta aǵashtyn ústinde qar jatady.
Kúlqyz – raqmet balalar, birinshi tapsyrmany oryndadyq.
Endi ekinshi tapsyrma, mynda synǵan butaqtar jatyr, kim syndyrdy?- bilmeımin. (Balalardyń jaýaptary).
Balalar synǵan butaqty baılap qoıady. Kúlqyz qýanyp rızashylyǵyn aıtady.
Úshinshi tapsyrma: Buzyq balalar, qustardyń uıasyn jerge tystap ketti, nan qoqymdaryn shashyp ketti, ondaı balalardy kim deıdi? (Balalardyń jaýaptary) Balalar uıasyn durystap ornyna iledi, qustarǵa nan beredi. Kúlqyzǵa nan týraly taqpaq aıtyp beredi.
Nan ýaǵyn shashpańdar,
Jerde jatsa, baspańdar.
Terip alyp qasterlep,
Torǵaılarǵa tastańdar.
(Qımyldaryn jasaıdy).
Tórtinshi tapsyrma: Balalar, munda tabıǵat aıasynda demalǵan adamdar, ózderinen keıin qoqys qaldyqtaryn jınamaı ketipti.
Kúlqyz júgirip qoqystardy jınaı bastady, balalar nege maǵan kómektespeı tursyńdar? Men bir nárse durys istegen joqpyn ba? (Balalardyń jaýaptary) Qoqystardy qolǵapsyz ustaýǵa bolmaıdy. Balalar qarańdarshy, myna jerde sý qalaı ótemiz?

Sergitý sát: Shóp ústimen júremiz syrt - syrt.......
Tas ústimen júremiz tyrs - tyrs......
Shalshyq sýmen júremiz sholp - sholp......
Jol ústimen júremiz top - top......
Besinshi tapsyrma: Jaǵdaıattardy sheshý.
1. Eki bala oınap otyr, qasyndaǵy bala kóbelektiń qanatyn sirińkemen kúıdirip tur. Durys pa?
Balalar jaýaby:
2. Bir bala jas butaqty aǵashtan syndyryp anasyna syılady. Balanyń isi durys pa? (Balalar jaýaby)
3. Eki ana balalarymen kele jatyr. Balalar ósip turǵan gúlderdi julyp analaryna syılady. Durys pa? (Balalar jaýaby).

Kúlqyz: Balalar, tapsyrmalardy oryndadyq, qarańdarshy qansha kóp jumys istedik, ormanymyz jarqyrap ketti. Balalar eńbek týraly taqpaq oqıdy:
Gúl ósirseń terlep,
Munyń aty - Eńbek.
Qyrǵa shyqsań órlep,
Munyń aty - Eńbek.
Qıyndyqtyń bárin,
Eńbek qana jeńbek.
Balalar, kóp raqmet. Sender maǵan kómektestińder, ári úırettińder. Sender arqyly kóp nárseni úırendim. Eń basty taǵy bir anamnyń tapsyrmasy bar, ol meniń bı keshine kıetin kóılegimdi jańǵaq ishine tyǵyp qoıdym” degen. Sony tabýǵa kómektesseńder. (Balalar izdep taýyp beredi)

Kúlqyz: Meniń kóılegim ádemi ǵoı, balalar. Men osy kóılekpen búgin bı keshine baram. Káne, bárimiz bı bılep, meni keshki bıge daıyndańdarshy. (Bári bıleıdi). Balalar, men senderge óte rızamyn. Men, keshki bıge daıyndalýym kerek. Senderdi avtobýsqa otyrǵyzyp toptaryna aparyp tastaıyn. Osyndaı balalar tárbıelegen apaılaryna alǵys aıtqym keledi. (Balalardy toptaryna aparady).

Ótkizgen: Ensebaeva L. K.
Tabıǵattyń jas janashyrlary. júkteý