InfoHub Logo

Anotasıa

V state rassmatrıvaıýtsá osnovnye otlıchıa Internet-marketınga ot tradısıonnogo marketıńa.

Klúchevye slova: ınternet-marketıng; potrebıtel; kommýnıkasıı; kanaly prodvıjenıa

Annotation

The article examines the main differences between Internet marketing and traditional marketing.

Key words: internet marketing; consumer; communications; promotion channels.

Internet-marketıng pen dástúrli marketıń arasyndaǵy aıyrmashylyqty usyný tujyrymdamasy bıznestiń ár túriniń qajettilikterine sáıkes keletin marketıńtik quraldardyń durys qospasyn qurýda óte mańyzdy.

Dástúrli jáne ınternet-marketıngti baǵalaýdyń negizgi krıterııleriniń biri-quny. Zertteý nátıjeleri boıynsha qunnyń aıyrmashylyǵy bar, ol negizgi jyljytý quraldarynyń aıyrmashylyǵyna baılanysty. Dástúrli marketıń kompanıanyń ónimderin qaǵazǵa, bılbordtarǵa, radıoǵa jáne t. b. jarnama arqyly nasıhattaıdy. Bul marketıńtik strategıa Internet-marketıngpen salystyrǵanda eń qymbat bolyp tabylady.

Dástúrli marketıń qyzmeti - ár túrli aqparat berilýi kerek bolǵan kezde, elektrondyq poshta arqyly, naryqtyq suranys boıynsha saýalnama júrgizý kezinde, saýalnama júrgizý úshin jumys kúshi men resýrstar qajet bolǵanda - tutynýshylardyń minez-qulqyn taldaý úshin, sonymen qatar fızıkalyq marketıńtik qyzmet úshin naryqta jyljytý úshin kóptegen materıaldardy qajet etedi, bul salystyrmaly túrde qymbat zattar. Internet-marketıng bul shyǵyndardy aıtarlyqtaı tómendetýi múmkin. Paıdalanýshylardyń barlyqqajettilikterin, derekterin, saýalnamalaryn onlaın túrde ınternet arqyly júrgizýe bolady. Sonymen qatar ol sıfrlyq qyzmetti de  nasıhattaı alady.Iaǵnı, BAQ quraldary arqyly qyzmetin júzege asyra alady. Osylaısha, qazirgi jaǵdaıda jelilik marketıń shyǵyndardy aıtarlyqtaı tómendetýi múmkin [1].

Negizgi chat quraldarynyń paıda bolýymen adamdarmen baılanysý óte qarapaıym jáne yńǵaılyboldy. Sodan keıin jelide siz – taýarlardyń sýretin usynyp sata alasyz, endi jolǵa degen jáne jalǵa alýǵa degen shyǵystaryńyz ıýolmaıdy.Internet-marketıng yńǵaılylyqty arttyryp qana qoımaıdy, sonymen qatar satý tıimdiligin arttyrady.

Internet-marketıngtiń turaqsyzdyǵy eki jolmen kórinedi - ónimniń túpnusqalyǵy. ekinshi jaǵynan, bul tólem qaýipsizdigi. Paıdalanýshylar kún saıyn Internette tóleıtin aqsha mólsheri ásirese úlkensomalarǵa, ǵalamtor daǵy tólem júıesiniń áli de qaýipti osaldyqtary bar, sondyqtan onlaın tólem  qaýipsiz bolýy múmkin. Bul sonymen qatar ınternet-marketıngke belgili bir qaýip tóndiredi.

Ár túrdiń artyqshylyqtary men kemshilikteri bar. Sondaı-aq, kompanıalardy olardyń bireýin ǵana paıdalanýǵa bolady dep sený qate bolady. Ár kompanıa olardy óziniń ereksheligi men belgili bir erekshelikterin eskere otyryp sheber úılestirýi kerek.

Eger biz qashyqtyq sıaqty krıterıılerdi aıtsaq. Internet Klıent pen kompanıa arasyndaǵy qashyqtyqty edáýir qysqartýǵa, sondaı-aq marketıńtik aqparatty alý jyldamdyǵyn arttyrýǵa múmkindik beredi. Geografıalyq shekaralar bulyńǵyr, ınternet arqyly klıentke taýar da, barlyq qajetti aqparat ta qol jetimdi. Dástúrli marketıńtiń keıbir shekteýleri bar, jarnamanyń bul túri jergilikti sıpatqa ıe [2].

Qamtylǵan aýmaqqa keletin bolsaq, ınternet-marketıng maqsatty aýdıtorıanyń kóp bóligin mınımaldy shyǵyndar men resýrstarmen qamtýǵa qabiletti. Sondaı-aq, onyń geografıalyq kedergileri joq, biraq sonymen birge qamtylǵan aýdıtorıa sany ınternet qoldanýshylarynyń sanymen naqty shektelgenin atap ótken jón. Sondyqtan maqsatty aýdıtorıanyń erekshelikterin eskerý qajet. Dástúrli marketıń úshin basqa geografıalyq naryqtarǵa shyǵýǵa keıbir kedergiler bar.

Salystyrýdyń kelesi krıterııi-aýdıtorıamen baılanysý múmkindigi. Internettegi klıenttermen ózara árekettesý kezinde óte mańyzdy artyqshylyq joǵalady-fızıkalyq baılanys, onyń kómegimen klıenttiń reaksıasyn, zeıinniń aýysýyn baıqaýǵa jáne osy ózgeristerge ýaqtyly jaýap berýge bolady. Tutynýshynyń qanshalyqty qyzyǵýshylyq tanytatynyn tek saıtta ótkizilgen ýaqyt kórsetkishteri, kórý tereńdigi, ótinimdi toltyrý jáne tikeleı satyp alýdyń ózi arqyly anyqtaýǵa bolady [3].

Biraq marketıńtik zertteýler júrgizýde kerisinshe jaǵdaı bar. Mańyzdy artyqshylyǵy-zamanaýı tehnologıalardyń kómegimen kompanıa óziniń maqsatty aýdıtorıasy, onyń qalaýy týraly kóbirek aqparat ala alady, qysqa ýaqyt ishinde jyldam keri baılanys ala alady. Internet jelisinde zertteýler júrgizý eń az qarjylyq shyǵyndardy talap etedi jáne sonymen birge keń geografıalyq qamtýǵa ıe. Dástúrli marketıń úlken ınvestısıalardy, ýaqytty qajet etedi jáne uıymdastyrýdyń kúrdeliligimen erekshelenedi. Biraq sonymen birge dástúrli marketıń aýdıtorıanyń bir bóligin qamtýǵa múmkindik beredi, onyń pikirin ınternet jelisiniń kómegimen bilý múmkin emes.

Internet-marketıng belgili bir maǵynada dástúrli marketıńtiń jalǵasy jáne tolyqtyrýshysy bolyp tabylady. Ýaqyttyń ózgerýine baılanysty, aıyrmashylyqtyń kelesi aspektileri bar [4]:

1. Baılanys quraldary ártúrli, dástúrli marketıńtik is-sharalar negizinen poshta sıaqty keıbir buqaralyq aqparat quraldarynyń oflaın arnalary bolyp tabylady, bılbordtar, qoǵamdyq kólik júıeleri jáne t. b., al jelilik marketıńtik komýnıkasıalyq arnalar – bul veb-better, ınternet-platformadaǵy ártúrli quraldar, ártúrli-ázirlengen baǵdarlamalyq qamtamasyz etý;

2. Aýdıtorıadaǵy aıyrmashylyq, belgili bir maǵynada Internet-marketıng dástúrli marketıńtik aýdıtorıa toby úshin - engizilýi tıis.

3. Marketıńtik aqparattyń keri baılanysy Internet-marketıngtiń paıda bolýymen erekshelenedi, sondyqtan óndirýshiler men tutynýshylar bir sátte tikeleı betpe-bet kelýi múmkin ındoktrınasıasy bar adamǵa ónim.

Internettiń damýy derekterdi jınaýǵa yńǵaılylyq ákeledi, ınternet-marketıng arqylyaqparat jınaýda tutynýshylar úshin úlken artyqshylyǵy bar. Internet-marketıngtiń tıimdiligin kóptegen ındıkatorlardyń kómegimen baqylaýǵa bolady, kóbinese qazirdiń ózinde qalyptasqan jáne jarnamalyq ınternet-saıttarda eseptelgen. Bul marketıńtik is-sharalardyń tıimdiligin anyqtaýdaǵy qarapaıymdylyq pen kórnekilik. Dástúrli marketıńte tıimdilikti baqylaý jaǵdaıy qıynyraq. İs-sharalardyń naqty tıimdiligin esepteý qıyn, ol úshin kóptegen kórsetkishterdi eskerý qajet, mysaly, BAQ-ta eskertýlerdi sanaý, tartylǵan kelýshiler sany.

Eń mańyzdy jáne sheshýshi krıterıılerdiń biri-qarjylyq shyǵyndar. Salystyrmaly taldaýdan ınternet-marketıng shyǵyndary dástúrlige qaraǵanda tómen degen qorytyndy jasaýǵa bolady. Biraq ınternet-marketıngtiń barlyq quraldary tolyq jarnamalyq áserdi uıymdastyrýǵa múmkindik bermeıdi. Sondaı-aq, osy saladaǵy mamandardy tabýda jáne josparlanǵan áserde keıbir qıyndyqtar bar. Eger uıym qysqa merzimde kóptegen paıdalanýshylarǵa habarlaýǵa jáne jaýap alýǵa nıetti bolsa-mundaı alǵa jyljý úshin kóp qarajat qajet bolady.

Elektrondyq bıznes-marketıng sizge naqty tutynýshylar segmentterine joǵary dárejede beıimdelgen, maqsatty mazmun usynýǵa múmkindik beredi. Elektrondyq bıznestiń marketıńi de tez, únemdi jáne marketıńtik naýqannyń tıimdiligin ólsheý jáne baqylaý múmkindigin usynady.

Aýyzsha marketıń kóptegen marketologtar marketıńtiń eń jaqsy túri bolyp sanalady, óıtkeni ol tegin. Aýyzdan shyqqan sóz - bul tutynýshylardyń bir-birimen sóılesýi arqyly marketıńtik habarlamalardyń organıkalyq túrde taralýy, negizinen kompanıanyń habarlamasyn aqysyz alý degendi bildiredi.

Dástúrli marketıń ádisteri quldyrasa da, olar tutynýshylarmen óte mańyzdy jáne eshqaıda ketpeıdi. Alaıda, elektrondyq bıznes marketıń salystyrmaly túrde jas jáne damýyn jalǵastyrýda.

PAIDALANYLǴAN ÁDEBIETTER

1. Benedıchýk, A.Iý. Tendensıı Internet-marketınga: sosıalnoe dokazatelstvo ı personalızasıa // Izdatelstvo: Izdatelskıı dom «Grebennıkov». – 2018. – №5. – S. 314-322. 

2. Cherenkov, A.A. Internet ı marketıńovye ıssledovanıa // Marketıń ı marketıńovye ıssledovanıa v Rossıı. – 2018. – № 2. – S. 12 – 15.

3. https://kk.financieremedia.com/facts-6311182-difference-traditional-amp-e-business-marketing-12445 

4. A. B. Rahımbaev Marketıń teorıasy jáne praktıkasy: Oqý quraly.—Almaty: «Nur-press», 2019.— 372b.

---