InfoHub Logo

سىنىپتان تىس جۇمىس
«ادالدىق جۇرگەن جەردە - ادامدىق جۇرەدى» پىكىرلەسۋ ساعاتى
ماقساتى: وقۋشىلارعا ومىردە اتا - اناعا، دوسقا ادال بولا بىلۋگە باۋلي وتىرىپ، ءار ادامنىڭ ادال ءىسى مەن ادامدىعى كورىنەتىنىن بىلۋگە تاربيەلەۋ.
بارىسى:
ادامنىڭ نيەتى، ويى، ءىس - ارەكەتى شىندىققا نەگىزدەلگەندە ادام وزىنە دە، وزگەگە دە ادال بولادى. ادال بولۋ كەز - كەلگەن ادامنىڭ ءوز قولىندا. ول ءبىزدىڭ ىشكى جان - دۇنيەمىزدەن باستاۋ الادى. ادامنىڭ كوڭىلى تازا، پەيىلى كەڭ، ادال، شىنشىل بولعاندا ادىلدىككە قول جەتكىزەدى.
ادالدىق ومىرىندە كەرەك نارسە،
ول دا گۇلدەپ، نۇرلانار كوڭىل بولسە.
حالىققا ءوز پايداسىن تيگىزە الماي،
ادام بوپ، ءوزىن - ءوزى مەڭگەرمەسە،- دەمەكشى ءار ادام دۇنيە ەسىگىن اشىپ شىر ەتىپ ومىرگە كەلگەن كۇننەن باستاپ جۇرەك قالاۋىمەن، اتا - اناسىنىڭ بەرگەن تاربيەسىمەن، جاقسىلىق جاماندىقتى كورە ءجۇرىپ ءومىر سۇرە باستايدى. «دۇنيەدە ادىلدىك پەن ادالدىقتى تۋ ەتكەن ادامنان ارتىق ەشكىم جوق» دەگەندەي بۇگىنگى «ادالدىق جۇرگەن جەردە - ادامدىق جۇرەدى» اتتى پىكىرتالاسۋ ساعاتىنا قوش كەلدىڭىزدەر. كەلگەن قوناقتار، وقۋشىلار بۇگىنگى كەشتە ادالدىق، ادامدىق جايىندا ويىمىزدى ىشىمىزگە بۇكپەي ورتاعا سالا وتىرايىق. بۇگىنگى پىكىرتالاسۋ ساعاتىمىز ءۇش بولىمنەن تۇرادى.
ءى - ءبولىم - سۇراقتارعا ءوز ويىن ءبىلدىرۋ.
ءىى - ءبولىم - ادالدىق، ادامدىق تۋرالى ماقال - ماتەلدەرگە تۇسىنىك بەرۋ.
ءىىى - ءبولىم - سيتۋاسيالىق سۇراقتارعا ءوز ويىن ءبىلدىرۋ.
ءى ءبولىم.
جالپى ادالدىق دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
ادال دوس دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
ادال بولۋ كەز - كەلگەن ادامنىڭ قولىنان كەلمەيدى؟ نەلىكتەن؟
اتا - اناعا، باۋىرعا، ورتاعا جالپى ومىردە ادال بولۋ دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
سەن ءوزىڭدى ادال جانمىن دەپ ايتا الاسىڭ با؟
ءىى ءبولىم.
ماقال - ماتەل - حالىق دانالىعىنىڭ ءبىر ءتۇرى. ولاردىڭ تاقىرىپتارى دا ءار الۋان. ماقال - ماتەلدىڭ ماعىنا - ءمانى دە تەرەڭ، از سوزبەن كوپ ماعىنانى، ۇلكەن ويدى جەتكىزەدى. ەندەشە بۇگىنگى ادالدىق تاقىرىبىنداعى ماقال - ماتەلدەردى ايتا وتىرىپ، ماعىناسىن ءتۇسىندىرىپ ءوز ويىمىزدى بىلدىرسەك. بۇگىنگى تاقىرىبىمىز «ادالدىق جۇرگەن جەردە - ادامدىق جۇرەدى»دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟ وقۋشىلار ءوز تۇسىنىكتەرىن، ءوز ويلارىن ايتتى. وسى تاقىرىپتا تاعى قانداي ماقال - ماتەلدەر بىلەسىڭدەر؟
ءىىى ءبولىم.
بۇگىنگى كەشىمىزگە كەلگەن قوناقتارىمىزعا دايىنداعان سيتۋاسيالىق سۇراقتارىمىز بار. ەندەشە كەزەك بەرەيىك.
1. سەنىڭ اينۇر شىن سىرلاس، مۇڭداس دوسىڭ. ول سىنىبىڭداعى ايگۇلمەن رەنجىسىپ قالادى دا ساعان كەلىپ اينۇردىڭ كەمشىلىكتەرىن ايتىپ دوسىڭدى جاماندادى. سەنىڭ ارەكەتىڭ؟
اجار مەن الماگۇل ساباقتان كەلە جاتىر ەدى. اجار جارنامادان جاڭا ءفيلمنىڭ باستالعانىن كوردى. مەنىڭ قالتامدا اپامنىڭ «سامسا الىپ جەرسىڭ» دەپ بەرگەن اقشاسى بار. كەتتىك، كينو كورەيىك،- دەدى. الماگۇل: ۇيدەن سۇرانىپ شىققان جوقپىز. ىزدەپ قالادى عوي،- دەپ ىركىلىپ قالدى. ەشتەڭە ەتپەس، «مەكتەپتە بولدىق» دەپ ايتا سالامىز. اجاردىڭ ۇسىنىسىنا سەن قالاي جاۋاپ بەرەر ەدىڭ؟
مەنىڭ ەڭ جاقىن دوسىم مەكتەپتە ءبىر بالامەن دوستاسقان، ول كۇندە كەشكە قاراي مەنى وزىمەن بىرگە سەرۋەندەپ جۇرۋگە شاقىرادى. ول: «مەنىڭ انام، سەنىمەن بىرگە جۇرگەنىمدى بىلسە، ول قارسى بولمايدى»،- دەيدى. دوسىم ۇيىندە اتا - اناسى ۇرىسپاۋى ءۇشىن، مەن بىرنەشە رەت تەلەفون ارقىلى ولارعا وتىرىك ايتتىم.. باسىندا مەن قينالماستان، ولاردى جاسىرىپ ءجۇردىم، ال ءقازىر ولار مەنى پايدالانىپ ءجۇر، ال مەن كۇندە وتىرىك ايتۋدى ۇمىتپايتىن بولدىم. مەنىڭ دوسىمنان اجىراعىم كەلمەيدى. سوندا مەنىڭ نە ىستەۋىم كەرەك؟
سەندەر بالانىڭ سۇراعىنا قالاي جاۋاپ بەرەر ەدىڭدەر؟
قازاق حالقى قانداي دا ءبىر داۋ شىقسا بيلەرگە بارىپ ءىستىڭ اق - قاراسىن، ادىلدىگىن شەشەدى. ەندەشە بۇگىنگى كەشىمىزگە وقۋشىلاردىڭ دايىنداپ كەلگەن ادالدىق جايىندا ەرتەگىلەرى بار ەكەن. سولارعا كەزەك بەرەيىك.
ءبىلىم مەن ونەردى ءسۇي، سۋسىندا،
دەپ ايتسىن ەل «وسىنداي ەر تۋسىن دا!»
ارىڭ ادال، ءادىل بولساڭ ءارقاشان،
دۇنيەنىڭ بار باقىتى ۋىسىندا.
تۇسپەگەنى ابزال عوي ارعا داقتىڭ،
كۇيىن كەشپە تۇندە ۇشار جارعاناتتىڭ،
ادال ادام ءارقاشان - ەڭسەسى تىك،
ادىلدىكتى تۋ ەتكىن، قولعاناتىم.
بۇگىنگى كەشتە ويىمىزدى ورتاعا سالىپ ادالدىق، ادامدىق تۋرالى كوپ نارسەلەر ايتىلدى. «ادالدىق - ادامدىقتىڭ بەلگىسى» دەمەكشى وسى ومىردە ادال بولىپ، تەك ادالدىق ىستەر ىستەپ ادامدىعىمىزدى كورسەتىپ، كەيىنگىگە ۇلگى بولىپ جۇرەيىك.

اقتوبە وبلىسى، شالقار اۋدانى
گكس - 12 ورتا مەكتەبى، مۇراعاتشىسى
ءجۇزجاساروۆا لايىق بورانعازى قىزى