InfoHub Logo

وقۋ ءىس - ارەكەت كەزەڭدەرى پەداگوگتىڭ ءىس - ارەكەتى بالالاردىڭ ءىس - ارەكەتى
موتيۆاسيالىققوزعاۋشىلىق شاتتىق شەڭبەرى
كۇننىڭ كوزى اشىلىپ،
كوككە شۋاق شاشىلىپ،
قۇتتى قوناق كەلىپتى،
تورىمە مەنىڭ ەنىپتى.
امانداسۋ ۇلكەنگە،
تاربيەنىڭ باسى عوي.
ال قانەكي، ءبارىمىز،
سالەم دەيىك ۇلكەنگە،
سالەمەتسىزدەر مە، قوناقتار.
بالالار قوناقتارمەن امانداسادى. بالالار شاتتىق شەڭبەرىنە تۇرىپ ءبىر - بىرىنە جىلى لەبىزدەرىن ايتادى
ۇيىمداستىرۋشىلىق ىزدەنىستىك - بالالار، بۇگىنگى وقۋ - قىزمەتىمىز ەرەكشە بولماق. بالالار مىنا كىتاپ بۇرىشىنا نازار اۋدارايىقشى.
- مىنا كىتاپ بۇرىشىندا نە كورىپ تۇرسىڭدار؟
- كىتاپتىڭ كوپتەگەن تۇرلەرى بولادى
اڭگىمەلەر، تاقپاقتار، جۇمباقتار،، ماقال - ماتەل، جاڭىلتپاش ەرتەگىلەر كىتاپتار بولادى
- بالالار سىزدەر ەرتەگى كورگەندى، تىڭداعاندى جاقسى كورەسىڭدەر مە؟
- سىزدەر قانداي ەرتەگىلەردى بىلەسىڭدەر؟
عاجايىپ ءسات: ەسىكتى قاعىپ مۋزىكا اۋەنىمەن قىزىل تەلپەك كىرەدى.
تاربيەشى:
- بالالار قاراڭدار بىزگە كىم قوناققا كەلدى؟
- سالەمەتسىڭ بە قىزىل تەلپەك سەن بالاباقشادا قايدان ءجۇرسىن؟
قىزىل تەلپەك:
- سالەمەتسىڭدەر مە بالالار، مەن ءوز ەرتەگىمنەن اداسىپ كەتتىم. ماعان كومەكتەسە الاسىڭدار ما؟
تاربيەشى:
- بالالار قىزىل تەلپەك ءوز ەرتەگىسىنەن اداسىپ كەتكەن كورىنەدى.
- ولاي بولسا قىزىل تەلپەككە كومەكتەسەيىك ەرتەگى ەلىنە بارۋ ءۇشىن مەن سەندەردى سيقىرلى سوزدەرمەن سيقىرلايمىن ورنىمىزدان تۇرىپ كوزدەرىڭدى جۇمىپ اينالىڭدار 1، 2، 3 ەرتەگى ەلىنە ءتۇس.
- ال، مىنە بالالار بىزدەر ەرتەگى ەلىنە كەلدىك.
ەندەشە ەرتەگىنى كورىپ تاماشالايمىز.
اۆتور: ەرتەدە كىشكەنتاي ءبىر سۇيكىمدى قىز ءومىر ءسۇرىپتى. اناسى ونى وتە جاقسى كورەدى ەكەن. اجەسىنىڭ دە ەڭ سۇيىكتى نەمەرەسى ەدى. بىردە اناسى قىزىنىڭ تۋعان كۇنىنە قىزىل تەلپەك سىيلاپتى.
قىز اناسىنىڭ سىيلىعىن قىزىل تەلپەكتى باسىنان تاستاماي كيىپ جۇرەتىن بولىپتى. سودان بەرى كورشىلەرى كىشكەنتاي قىزدى «قىزىل تەلپەك»دەپ اتاپ كەتىپتى. ءبىر كۇنى اناسى ءبالىش ءپىسىرىپ، قىزىنا:
اۆتور: اناسىنىڭ ءسوزىن ەكى ەتپەيتىن قىزىل تەلپەك اجەسىنە اتتانادى. وعان اجەسى تۇراتىن اۋىلعا جەتۋ ءۇشىن ورمان ارقىلى ءوتۋ كەرەك ەدى.
قىزىل تەلپەك ورماندا جالعىز ءجۇرۋدىڭ قانشالىقتى ءقاۋىپتى ەكەنىن بىلمەدى. سوندىقتان ول ولەڭ ايتىپ، گۇل تەرىپ، اسىقپاي ءجۇردى. ءبىر كەزدە ورماننىڭ ىشىمەن كەلە جاتقان قىزدىڭ الدىنان ءبىر قاسقىر شىعا كەلدى.
اۆتور: قىزىل تەلپەك قاسقىردىڭ جامان پيعىلىنان بەيحابار ەدى.
قىزىل تەلپەك قاسقىرعا اجەسىنىڭ تۇراتىن جەرىن ءدال ايتىپ بەردى.
اۆتور: بۇل كەزدە جاقىن ماڭدا وتىنشىلار اعاش كەسىپ جاتقان بولاتىن. قاسقىر سول وتىنشىلاردىڭ داۋسىن ەستىپ، قىزعا تيىسپەيدى. قىزىل تەلپەكتىڭ اجەسىنىڭ تۇراتىن جەرىن ءبىلىپ العان ول الدىمەن اجەسىن جەمەك بولادى.
اۆتور: قاسقىردىڭ ۇسىنىسىنا كەلىسكەن قىز ۇزاق جۇرەتىن جولعا تۇسەدى. ول جول - جونەكەي اسىقپاي گۇل تەرىپ كەلەدى. ال قاسقىر الدى - ارتىنا قاراماي، تۋرا جولعا قاراي بەت الادى. قىزىل تەلپەكتىڭ اجەسىنىڭ ۇيىنە وسىلاي ەرتە جەتكەن ول ەسىكتى قاعادى.
سەرگىتۋ ءساتى:
اۆتور: قاسقىر داۋىسىن جىڭىشكەرتىپ.
اۆتور: بۇل كەزدە اۋىرىپ، توسەك تارتىپ جاتقان اجەي شىنىمەن نەمەرەسى كەلگەن ەكەن دەپ ويلاپ:
اۆتور: قاسقىر ۇيگە كىرىپ اجەسىن جەپ قويادى دا، ءوزى توسەككە جاتىپ الىپ قىزىل تەلپەكتى كۇتەدى.
ءبىر كەزدە قىزىل تەلپەك كەلەدى دە ەسىكتى قاعادى.
اۆتور: اجەسىنىڭ ورنىنا جاتىپ العان قاسقىر جىڭىشكە داۋسىمەن:
اۆتور: قىزىل تەلپەك ىشكە كىرىپ، اجەسىنىڭ جانىنا كەرۋەتكە كەلىپ وتىرادى.
اۆتور: وسى كەزدە ءۇيدىڭ جانىنان وتىنشىلار ءوتىپ بارا جاتىپ ايقاي - شۋدى ەستىپ، ۇيگە كىرىپ توسەكتە قارنى قامپايىپ جاتقان قاسقىردى كورىپ نە بولعانىن تۇسىنەدى دە، قاسقىردىڭ ءىشىن جارىپ قىزىل تەلپەك پەن اجەسىن قۇتقارادى.
- كىتاپتاردى كورىپ تۇرمىز.
- ءيا، تىڭداعاندى جاقسى كورەمىز.
بالالار ءوز سۇيىكتى ەرتەگىلەرىن ايتادى.
بالالاردىڭ جاۋابى
بالالار قىزىل تەلپەكپەن امانداسادى.
بالالار جاۋاپ بەرەدى.
بالالار قىزىل تەلپەك ەرتەگىسىن ساحنالاپ بەرۋگە قۋانا كەلىسەدى.
اناسى:
- قىزىم، مەن بۇگىن ءبالىش ءپىسىردىم، مىنا ءبالىش پەن قۇتى مايدى اجەڭە اپارىپ، جاعدايىن ءبىلىپ قايتشى.
جاينا:
- جارايدى، اناشىم،
اپارىپ بەرەيىن.
ەرنار:- قىزىل تەلپەك، سەن قايدا باراسىڭ؟
جاينا:- مەن اجەمنىڭ ۇيىنە بارامىن، وعان انامنىڭ پىسىرگەن ءبالىشىن جانە ءبىر قۇتى ماي الىپ بارا جاتىرمىن.
ەرنار: - ال اجەڭ قايدا تۇرادى؟
جاينا:- اجەم بە؟ ول ورماننىڭ ار جاعىنداعى اۋىلدا، اۋىل شەتىندەگى ديىرمەننىڭ جانىنداعى ءبىرىنشى ۇيدە تۇرادى.
ەرنار:- جارايدى، مەن سەنىمەن بىرگە سول اۋىلعا بارىپ، اجەڭنىڭ جاعدايىن سۇراپ قايتايىن، كەل ەكەۋىمىز جارىسايىق. سەن مىنا جولمەن بار، مەن انا جولمەن جۇرەيىن.
تاربيەشىمەن بىرگە قيمىلدارىن قايتالايدى.
ەرنار:- توق - توق - توق!
كاۋسار: - بۇل كىم؟
ەرنار:- اجە، بۇل مەن عوي، نەمەرە قىزىڭ - قىزىل تەلپەك، مەن سىزگە قوناققا كەلدىم، انامنىڭ پىسىرگەن ءبالىشى مەن ءبىر قۇتى مايىن الا كەلدىم.
كاۋسار: اينالايىن قىزىم، تۇتقانىڭ جانىنداعى ءجىپتى تارتساڭ، ەسىك اشىلادى.
جاينا:- توق - توق - توق!
ەرنار:- بۇل كىم؟
جاينا:- اجە، بۇل مەن عوي، نەمەرە قىزىڭ - قىزىل تەلپەك، مەن سىزگە قوناققا كەلدىم، انامنىڭ پىسىرگەن ءبالىشى مەن ءبىر قۇتى مايىن الا كەلدىم.
ەرنار:- اينالايىن قىزىم، تۇتقانىڭ جانىنداعى ءجىپتى تارتساڭ، ەسىك اشىلادى.
جاينا:
- اجە، اجە نەگە ءسىزدىڭ كوزىڭىز ۇلكەن؟
قاسقىر:- مەن سەنى جاقسى كورۋ ءۇشىن!
جاينا:
- اجە، اجە نەگە ءسىزدىڭ قۇلاعىڭىز ۇلكەن؟
قاسقىر:
- مەن سەنى جاقسى ەستۋ
ءۇشىن!
جاينا:
- اجە، اجە نەگە ءسىزدىڭ ءتىسىڭىز ۇلكەن؟
ەرنار:- بۇل سەنى جەۋ ءۇشىن!
وتىنشىلار جالعاس پەن راسۋل:
مىناۋ نە ايقاي شىعىپ جاتىرعان؟
- قانە، قارايىق. وي مىنا سۇر قاسقىر نە ىستەپ جاتىر!
قىزىل تەلپەك: قۇتقارىڭدار! قاسقىر مەنىڭ اجەمدى جەپ قويدى! (قىز جىلايدى)
وتىنشىلار:
- قانە، ەندەشە قارنىن جارىپ اجەنى قۇتقارايىق.
رەفلەكسيالىق تۇزەتۋشىلىك تاربيەشى:
- بالالار سەندەرگە قىزىل تەلپەك ەرتەگىسى ۇنادى ما؟
- قىزىل تەلپەك ورماندا كىمدى كەزدەستىردى؟
- قاسقىر جاعىمدى ما جاعىمسىز كەيىپكەر مە؟
- قىزىل تەلپەك قاسقىرعا اجەسىنىڭ ۇيىنە اپاراتىن جولىن ايتۋى دۇرىس پا؟
ۇجىمدىق جۇمىس.
«ەرتەگى كىتاپ».
بالالاردىڭ جاۋابى.
بالالار كىتاپتى قۇراستىرادى.