التىن كۇز
جامبىل وبلىسى، ت. رىسقۇلوۆ اۋدانى، قۇلان اۋىلى
«بالاۋسا» بالاباقشاسىنىڭ تاربيەشىسى
بايتۋگەلوۆا گاۋحار ەرگالييەۆنا
التىن كۇز
اسەم بەزەندىرىلگەن اۋلاعا بالالار شەڭبەر قۇرىپ تۇرادى. تاڭەرتەڭگىلىك جاتتىعۋلارىن جاسايدى.
- قۇرمەتتى قوناقتار، بالالار ەل بايلىعىن ارتتىرعان بەرەكەلى دە، مەرەكەلى دە التىن كۇز كەلدى. سارى التىنداي سارى كۇز سەبەتكە تولى جەمىسىن، قامباعا تولى ەگىنىن سىيلادى. دالا دا، ەگىن دە، توعاي دا، ورمان دا ءبارى ساپ-سارى، سوندىقتان حالقىمىز كۇزدى – التىن كۇز دەيدى. ولاي بولسا «التىن كۇز» مەرەكەسىنە قوش كەلدىڭىزدەر.
پسيحو جاتتىعۋ:
- ارمىسىڭ قايىرىمدى اسپان – اتا!
ارمىسىڭ مەيىرىمدى جەر – انا!
ارمىسىڭ شۇعىلالى التىن – كۇن!
كۇلىپ شىقتى كۇن بۇگىن!
قايىرلى تاڭ، قايىرلى كۇن،
قۋانىشتى كۇن بۇگىن!
قايىرلى تاڭ اپايلار،
قايىرلى تاڭ دوستارىم!
تاربيەشى:
كوك مايسالى كورىكتى،
القاپتاعى كوپ ەگىن.
بۇل كۇندەرى كيىپتى،
سارى جىبەك كويلەگىن.
- بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- كۇز مەزگىلى ەكەنىن قايدان بىلدىڭدەر؟
- كۇز مەزگىلىندە نەشە اي بار؟
- كۇز ايلارىن اتاپ بەرىڭدەرشى؟
- كۇز تۋرالى تاقپاق بىلەسىڭدەر مە؟
بەكجان:
- قاراشى كۇز كەلدى، كۇز كەلدى،
سارى التىن جاپىپتى ىزدەرى.
قۇس بىتكەن كەرۋەن تىگەدى،
كوڭىلسىز ەتكەن كۇز ەندى.
ەڭىلىك:
- سەزىلگەن سوڭ كۇز لەبى،
قۇستار قايتا باستادى.
تىرنالاردىڭ تىزبەگىن،
سولداتتارداي سوپتاعى.
نۇرسۇلتان:
- التىن، سارى، قىزىل، كوك،
الۋان-الۋان جاپىراق.
كۇزگى باقتا كۇلىمدەپ،
كوز تارتادى اتىراپ.
ينايات:
- وي الاقاي، تاماشا،
شاشۋ شاشتى جاپىراق.
باقتىڭ ءىشى الاشا،
اۋنار ما ەدى جاتىپ - اپ.
تاربيەشى: قانە بالالار جاپىراقتار قالاي تۇسەدى؟
- جەل ۋلەيدى ۋ – ۋ – ۋ
قۇيىن كەلىپ بيلەيدى زۋ – زۋ – زۋ
قاتتى، قاتتى جەل سوقتى گۋ – گۋ – گۋ
جاپىراقتار قول سوقتى دۋ – دۋ – دۋ
شىداي الماي جاپىراقتار اح – اح – اح
بيلەپ كەتتى پاح – پاح – پاح
تاربيەشى: بالالار، بۇگىن ءبىز كۇزگى ورمانعا ساياحاتقا بارامىز. بۇل جاي ساياحات ەمەس، ءبىز ورمانعا تىلشىلەر رەتىندە بارامىز. اۋىلداعى تىرشىلىكتى بىلەمىز. ادامداردىڭ كۇز مەزگىلىندە نەمەن اينالىساتىنىن كىم ايتادى؟(استىق ءپىسىپ ەگىن ورادى، كوكونىستەر مەن جەمىستەر ءپىسىپ جينايدى، ولاردى قىس مەزگىلىنە ساقتايدى.)
- جارايسىڭدار بالالار. ال ورماندا مەكەندەيتىندەردىڭ كۇز مەزگىلىندە نەمەن اينالىساتىنىن بىلمەيمىز، سول سەبەپتى تىلشىلەر سياقتى سۇحبات الۋ ءۇشىن بارامىز. سۇحبات دەگەنىمىز نە ەكەنىن بىلەسىڭدەر مە؟ سۇحبات – تەلەارنالاردا كورسەتۋ ءۇشىن، گازەت - جۋرنالداردىڭ بەتتەرىنە باسىپ شىعارۋ ءۇشىن جۇرگىزىلەتىن اڭگىمە. قالاي ويلايسىڭدار ورماندا كىمنەن سۇراق الۋعا بولادى؟
- قوياننان، تيىننەن، قۇستاردان، اعاشتان، شىرشالاردان، جەلدەن، جاپىراقتاردان...
- سەندەر ورماندا اداسىپ كەتىپ، قورقىپ قالامىز دەپ ويلامايسىڭدار ما؟
- قورقامىز.
- كومەككە كىمدى شاقىرساق بولادى؟
- ورمان حانشايىمىن. ا – ۋ – ۋ... ا – ۋ – ۋ – ۋ....
ورمان حانشايىمى: سالەمەتسىڭدەر مە بالالار؟ (سالەمەتسىز بە!)
تاربيەشى: ورمان حانشايىمى ءبىز سەنەن كومەك سۇراعالى تۇرمىز. ءبىز «حابار» اگەنتتىگىنەن جانە «قۇلان تاڭى» گازەتىنەن كەلگەن تىلشىلەرمىز. ءسىزدىڭ ورمانىڭىزدىڭ كۇزگى تىرشىلىگىن بىلۋگە كەلدىك. سەن جاس تىلشىلەرگە كومەكتەسەسىڭ بە؟ (بال - ڭ قولدارىندا بەينە كامەرا (ماكەتى)، فوتواپپاراتتار، ۇيالى تەلەفوندار، ميكروفوندار، ەمبلەماسى بار بەيدجيكتەر بولادى).
ورمان حانشايىمى: جارايدى، كومەكتەسەيىن، ءبىراق ءبىر شارتىم بار. (ورمان حانشايىمى ويىن ۇسىنادى).
ق. ق. و: «تىعىلىسپاق».
ورمان حانشايىمى: سەندەر ورماندا وزدەرىڭدى قالاي ۇستاۋ كەرەكتىگىن بىلەدى ەكەنسىڭدەر، بىر-بىرىنە كەدەرگى جاساماي وينادىڭدار. ولاي بولسا جولعا شىعايىق. سەندەر ءوز مىندەتتەرىڭدى جاقسىلاپ اتقارساڭدار سوڭىندا سەندەردى توسىن سىي كۇتىپ تۇرادى.
تاربيەشى: بالالار سۇحبات العاندا ايقايلاماي ءجاي عانا قولدارىڭدى كوتەرىڭدەر. وزدەرىڭنىڭ قايدان كەلگەن ەكەندەرىڭدى (ءتوس بەلگىدەگى ەمبلەماسىنا قاراپ) ايتىپ، سۇراقتارىڭدى قويىڭدار. قانە كىم دايىن، اققايىڭنان كىم سۇحبات الادى؟(مەن، مەن..)
1 - ءتىلشى: مەن «حابار» اگەنتتىگىنەن كەلگەن ءتىلشىمىن. قايىرلى كۇن، اققايىڭ! بۇگىن كۇزدىڭ اشىق كۇنى سەنىڭ كوڭىل - كۇيىڭ قانداي؟
اققايىڭ: مەنىڭ كوڭىل - كۇيىم وتە تاماشا، ويتكەنى مەن جاسىل كويلەگىمدى سارى ءتۇستى كويلەككە اۋىستىردىم. قاراشى كۇن كوزىنە ول التىن سەكىلدى جارقىراپ تۇر.
- ورمادا ساعان كوڭىلسىز ەمەس پە؟
- جوق مەنىڭ قاسىمدا شىرشا ءوسىپ تۇر، ول ۇنەمى مەنىڭ جاپىراقتارىممەن ويناپ تۇرادى.
- سەن ادەمى جاپىراقتارىڭدى ايايسىڭ با؟
- جوق ايامايمىن، ويتكەنى كوكتەم مەزگىلىندە جاسىل كويلەگىمدى قايتا كيەتىنىمدى بىلەمىن.
- راحمەت اققايىڭ، ساۋ بول!
تاربيەشى: بال - ر ابايلاڭدار، قۇستاردى شوشىتىپ المايىق، ءجاي جۇرەيىك. قۇستار نەمەن قورەكتەنەتىنىن بىلەسىڭدەر مە؟
بال - ر: قۇرت - قۇمىرسقالارمەن، بۇلدىرگەندەرمەن، داندەرمەن..
تاربيەشى: قاراڭدارشى مىنا اعاشتىڭ تۇبىندە قانداي قۇس وتىر؟ (تورعاي.) قانە كىم دايىن، كىم تورعايدان سۇحبات الادى؟ ( مەن، مەن..)
2 - ءتىلشى: مەن «قۇلان تاڭى» جەرگىلىكتى گازەتىنەن كەلگەن ءتىلشىمىن. سالەمەتسىڭ بە تورعاي؟ سەنەن سۇحبات الۋعا بولا ما؟
تورعاي: ءيا، بولادى.
- سەن نەگە جالعىز وتىرسىڭ؟
- مەنىڭ جالعىز وتىرعان سەبەبىم، مەنىڭ دوستارىم جىلى جاققا ۇشىپ كەتتى.
- سەن وسى جاقتا قالاسىڭ با؟
- ارينە، ماعان بوتەن جاقتا ىستىق بولادى. مەنىڭ جەيتىن قورەگىم دە وسىندا.
- قىس مەزگىلىندە ساعان كىم كومەكتەسەدى؟
- ادامدار.
- ءبىزدىڭ بالاباقشا اۋلاسىنا دا ۇشىپ كەل، ءبىز دە ساعان قامقور بولامىز.
- راحمەت. ماعان سەندەردىڭ كومەكتەرىڭ كەرەك بولىپ تۇر. ادامدار ورماندا مەكەن - دەيتىندەرگە كوكونىستەر مەن جەمىستەر الىپ كەلىپتى، اجىراتا الماي وتىرمىن. ەكى سەبەتكە ءبولىپ جيناپ بەرىڭدەرشى.
بالالار ەكى توپقا «حابار»، «قۇلان تاڭى» بولىپ بولىنەدى، ءبىر توپقا ورمان حانشايىمى، ەكىنشى توپقا تاربيەشى كومەكتەسەدى.
ەستافەتالىق ويىن: «كىم جىلدام؟»
تورعاي: راحمەت سەندەرگە، ساۋ بولىڭدار!
تاربيەشى: مىنە تاعى ءبىر تال. بۇل تالدا كىم ءومىر سۇرەدى ەكەن؟( اعاشتى توقىلداتادى، ودان ءتيىن شىعادى). وي، مۇندا ءتيىن تۇرادى ەكەن. كىم تيىننەن سۇحبات الادى؟ (مەن، مەن..)
ءتيىن: الدىمەن مەن سەندەردىڭ شاپشاڭدىقتارىڭدى كورگىم كەلىپ تۇر. مەنىڭ شارتىمدى ورىنداساڭدار سۇراقتارىڭا جاۋاپ بەرەمىن.
بال - ر اپايلارىمەن ەكى توپقا ءبولىنىپ تيىنگە ءبىرىنشى بولىپ جاڭعاق جيناپ بەرەدى.
ەستافەتالىق ويىن: «كىم ءبىرىنشى؟»
3 - ءتىلشى: مەن «حابار» اگەنتتىگىنەن كەلگەن ءتىلشىمىن. سالەمەتسىڭ بە ءتيىن؟ سەن كۇز مەزگىلىندە نەمەن اينالىساسىڭ؟
ءتيىن: اۋا - رايى جاقسى بولىپ تۇرسا ساڭىراۋقۇلاقتى اعاش بۇتالارىنا كەپتىرەمىن، شىرشا جاڭعاقتارىن جيناپ ساقتايمىن.
- قىستا قايدا تۇراسىڭ؟
- وسى تالدا ءومىر سۇرەمىن. كۇزدە ءىشىن جىلىلاپ، قىستا جاڭعاق شاعامىن.
- راحمەت ساعان ءتيىن، ساۋ بول!
- ساۋ بولىڭدار!
ورمان حانشايىمى: سەندەردىڭ سىرتتارىڭنان باقىلاپ ءجۇردىم. سەندەر ءتارتىپتى، اقىلدى، دە - نەلەرىڭ شىنىققان مىقتى ەكەنسىڭدەر. مەنىڭ قۇستارىمدى، اڭدارىمدى شوشىتپاي جۇردىڭدەر. سەندەردى كۇز حانشايىمى ءوزىنىڭ كۇزگى سىيىمەن كۇتىپ تۇر. سەندەرگە كوپ راحمەت، ساۋ بولىڭدار!
تاربيەشى: بال - ر بىزگە ورمان حانشايىمى جاساعان توسىن سىيى وسى ەكەن عوي.
كۇز حانشايىمى: سالەمەتسىڭدەر مە بال - ر؟ مەن سەندەردىڭ كەلگەندەرىڭە وتە قۋانىشتىمىن. سەندەر ورمانداعى كۇزگى تىرشىلىكتى كورىپ، ەستىپ كوپ ماعلۇمات الدىڭدار دەپ ويلايمىن. ورماندى، دالانى، ەگىندى جاپىراقتاردى قانداي تۇسكە بويادىم، بايقادىڭدار ما؟(سارى).
بالالار حانشايىمعا بەرەكەلى «التىن كۇز» ءۇشىن راحمەتتەرىن ايتىپ ءان ايتىپ، بي بيلەيدى. كۇز حانشايىمى بالالارعا سىيلىق تاراتىپ بەرىپ، قوشتاسىپ كەتەدى.
بالالار: قول ۇستاسىپ تۇرايىق،
شەڭبەردى ءبىز قۇرايىق.
كورىسكەنشە كۇن جاقسى،
ساۋ - سالامات بولايىق.
«بالاۋسا» بالاباقشاسىنىڭ تاربيەشىسى
بايتۋگەلوۆا گاۋحار ەرگالييەۆنا
التىن كۇز
اسەم بەزەندىرىلگەن اۋلاعا بالالار شەڭبەر قۇرىپ تۇرادى. تاڭەرتەڭگىلىك جاتتىعۋلارىن جاسايدى.
- قۇرمەتتى قوناقتار، بالالار ەل بايلىعىن ارتتىرعان بەرەكەلى دە، مەرەكەلى دە التىن كۇز كەلدى. سارى التىنداي سارى كۇز سەبەتكە تولى جەمىسىن، قامباعا تولى ەگىنىن سىيلادى. دالا دا، ەگىن دە، توعاي دا، ورمان دا ءبارى ساپ-سارى، سوندىقتان حالقىمىز كۇزدى – التىن كۇز دەيدى. ولاي بولسا «التىن كۇز» مەرەكەسىنە قوش كەلدىڭىزدەر.
پسيحو جاتتىعۋ:
- ارمىسىڭ قايىرىمدى اسپان – اتا!
ارمىسىڭ مەيىرىمدى جەر – انا!
ارمىسىڭ شۇعىلالى التىن – كۇن!
كۇلىپ شىقتى كۇن بۇگىن!
قايىرلى تاڭ، قايىرلى كۇن،
قۋانىشتى كۇن بۇگىن!
قايىرلى تاڭ اپايلار،
قايىرلى تاڭ دوستارىم!
تاربيەشى:
كوك مايسالى كورىكتى،
القاپتاعى كوپ ەگىن.
بۇل كۇندەرى كيىپتى،
سارى جىبەك كويلەگىن.
- بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- كۇز مەزگىلى ەكەنىن قايدان بىلدىڭدەر؟
- كۇز مەزگىلىندە نەشە اي بار؟
- كۇز ايلارىن اتاپ بەرىڭدەرشى؟
- كۇز تۋرالى تاقپاق بىلەسىڭدەر مە؟
بەكجان:
- قاراشى كۇز كەلدى، كۇز كەلدى،
سارى التىن جاپىپتى ىزدەرى.
قۇس بىتكەن كەرۋەن تىگەدى،
كوڭىلسىز ەتكەن كۇز ەندى.
ەڭىلىك:
- سەزىلگەن سوڭ كۇز لەبى،
قۇستار قايتا باستادى.
تىرنالاردىڭ تىزبەگىن،
سولداتتارداي سوپتاعى.
نۇرسۇلتان:
- التىن، سارى، قىزىل، كوك،
الۋان-الۋان جاپىراق.
كۇزگى باقتا كۇلىمدەپ،
كوز تارتادى اتىراپ.
ينايات:
- وي الاقاي، تاماشا،
شاشۋ شاشتى جاپىراق.
باقتىڭ ءىشى الاشا،
اۋنار ما ەدى جاتىپ - اپ.
تاربيەشى: قانە بالالار جاپىراقتار قالاي تۇسەدى؟
- جەل ۋلەيدى ۋ – ۋ – ۋ
قۇيىن كەلىپ بيلەيدى زۋ – زۋ – زۋ
قاتتى، قاتتى جەل سوقتى گۋ – گۋ – گۋ
جاپىراقتار قول سوقتى دۋ – دۋ – دۋ
شىداي الماي جاپىراقتار اح – اح – اح
بيلەپ كەتتى پاح – پاح – پاح
تاربيەشى: بالالار، بۇگىن ءبىز كۇزگى ورمانعا ساياحاتقا بارامىز. بۇل جاي ساياحات ەمەس، ءبىز ورمانعا تىلشىلەر رەتىندە بارامىز. اۋىلداعى تىرشىلىكتى بىلەمىز. ادامداردىڭ كۇز مەزگىلىندە نەمەن اينالىساتىنىن كىم ايتادى؟(استىق ءپىسىپ ەگىن ورادى، كوكونىستەر مەن جەمىستەر ءپىسىپ جينايدى، ولاردى قىس مەزگىلىنە ساقتايدى.)
- جارايسىڭدار بالالار. ال ورماندا مەكەندەيتىندەردىڭ كۇز مەزگىلىندە نەمەن اينالىساتىنىن بىلمەيمىز، سول سەبەپتى تىلشىلەر سياقتى سۇحبات الۋ ءۇشىن بارامىز. سۇحبات دەگەنىمىز نە ەكەنىن بىلەسىڭدەر مە؟ سۇحبات – تەلەارنالاردا كورسەتۋ ءۇشىن، گازەت - جۋرنالداردىڭ بەتتەرىنە باسىپ شىعارۋ ءۇشىن جۇرگىزىلەتىن اڭگىمە. قالاي ويلايسىڭدار ورماندا كىمنەن سۇراق الۋعا بولادى؟
- قوياننان، تيىننەن، قۇستاردان، اعاشتان، شىرشالاردان، جەلدەن، جاپىراقتاردان...
- سەندەر ورماندا اداسىپ كەتىپ، قورقىپ قالامىز دەپ ويلامايسىڭدار ما؟
- قورقامىز.
- كومەككە كىمدى شاقىرساق بولادى؟
- ورمان حانشايىمىن. ا – ۋ – ۋ... ا – ۋ – ۋ – ۋ....
ورمان حانشايىمى: سالەمەتسىڭدەر مە بالالار؟ (سالەمەتسىز بە!)
تاربيەشى: ورمان حانشايىمى ءبىز سەنەن كومەك سۇراعالى تۇرمىز. ءبىز «حابار» اگەنتتىگىنەن جانە «قۇلان تاڭى» گازەتىنەن كەلگەن تىلشىلەرمىز. ءسىزدىڭ ورمانىڭىزدىڭ كۇزگى تىرشىلىگىن بىلۋگە كەلدىك. سەن جاس تىلشىلەرگە كومەكتەسەسىڭ بە؟ (بال - ڭ قولدارىندا بەينە كامەرا (ماكەتى)، فوتواپپاراتتار، ۇيالى تەلەفوندار، ميكروفوندار، ەمبلەماسى بار بەيدجيكتەر بولادى).
ورمان حانشايىمى: جارايدى، كومەكتەسەيىن، ءبىراق ءبىر شارتىم بار. (ورمان حانشايىمى ويىن ۇسىنادى).
ق. ق. و: «تىعىلىسپاق».
ورمان حانشايىمى: سەندەر ورماندا وزدەرىڭدى قالاي ۇستاۋ كەرەكتىگىن بىلەدى ەكەنسىڭدەر، بىر-بىرىنە كەدەرگى جاساماي وينادىڭدار. ولاي بولسا جولعا شىعايىق. سەندەر ءوز مىندەتتەرىڭدى جاقسىلاپ اتقارساڭدار سوڭىندا سەندەردى توسىن سىي كۇتىپ تۇرادى.
تاربيەشى: بالالار سۇحبات العاندا ايقايلاماي ءجاي عانا قولدارىڭدى كوتەرىڭدەر. وزدەرىڭنىڭ قايدان كەلگەن ەكەندەرىڭدى (ءتوس بەلگىدەگى ەمبلەماسىنا قاراپ) ايتىپ، سۇراقتارىڭدى قويىڭدار. قانە كىم دايىن، اققايىڭنان كىم سۇحبات الادى؟(مەن، مەن..)
1 - ءتىلشى: مەن «حابار» اگەنتتىگىنەن كەلگەن ءتىلشىمىن. قايىرلى كۇن، اققايىڭ! بۇگىن كۇزدىڭ اشىق كۇنى سەنىڭ كوڭىل - كۇيىڭ قانداي؟
اققايىڭ: مەنىڭ كوڭىل - كۇيىم وتە تاماشا، ويتكەنى مەن جاسىل كويلەگىمدى سارى ءتۇستى كويلەككە اۋىستىردىم. قاراشى كۇن كوزىنە ول التىن سەكىلدى جارقىراپ تۇر.
- ورمادا ساعان كوڭىلسىز ەمەس پە؟
- جوق مەنىڭ قاسىمدا شىرشا ءوسىپ تۇر، ول ۇنەمى مەنىڭ جاپىراقتارىممەن ويناپ تۇرادى.
- سەن ادەمى جاپىراقتارىڭدى ايايسىڭ با؟
- جوق ايامايمىن، ويتكەنى كوكتەم مەزگىلىندە جاسىل كويلەگىمدى قايتا كيەتىنىمدى بىلەمىن.
- راحمەت اققايىڭ، ساۋ بول!
تاربيەشى: بال - ر ابايلاڭدار، قۇستاردى شوشىتىپ المايىق، ءجاي جۇرەيىك. قۇستار نەمەن قورەكتەنەتىنىن بىلەسىڭدەر مە؟
بال - ر: قۇرت - قۇمىرسقالارمەن، بۇلدىرگەندەرمەن، داندەرمەن..
تاربيەشى: قاراڭدارشى مىنا اعاشتىڭ تۇبىندە قانداي قۇس وتىر؟ (تورعاي.) قانە كىم دايىن، كىم تورعايدان سۇحبات الادى؟ ( مەن، مەن..)
2 - ءتىلشى: مەن «قۇلان تاڭى» جەرگىلىكتى گازەتىنەن كەلگەن ءتىلشىمىن. سالەمەتسىڭ بە تورعاي؟ سەنەن سۇحبات الۋعا بولا ما؟
تورعاي: ءيا، بولادى.
- سەن نەگە جالعىز وتىرسىڭ؟
- مەنىڭ جالعىز وتىرعان سەبەبىم، مەنىڭ دوستارىم جىلى جاققا ۇشىپ كەتتى.
- سەن وسى جاقتا قالاسىڭ با؟
- ارينە، ماعان بوتەن جاقتا ىستىق بولادى. مەنىڭ جەيتىن قورەگىم دە وسىندا.
- قىس مەزگىلىندە ساعان كىم كومەكتەسەدى؟
- ادامدار.
- ءبىزدىڭ بالاباقشا اۋلاسىنا دا ۇشىپ كەل، ءبىز دە ساعان قامقور بولامىز.
- راحمەت. ماعان سەندەردىڭ كومەكتەرىڭ كەرەك بولىپ تۇر. ادامدار ورماندا مەكەن - دەيتىندەرگە كوكونىستەر مەن جەمىستەر الىپ كەلىپتى، اجىراتا الماي وتىرمىن. ەكى سەبەتكە ءبولىپ جيناپ بەرىڭدەرشى.
بالالار ەكى توپقا «حابار»، «قۇلان تاڭى» بولىپ بولىنەدى، ءبىر توپقا ورمان حانشايىمى، ەكىنشى توپقا تاربيەشى كومەكتەسەدى.
ەستافەتالىق ويىن: «كىم جىلدام؟»
تورعاي: راحمەت سەندەرگە، ساۋ بولىڭدار!
تاربيەشى: مىنە تاعى ءبىر تال. بۇل تالدا كىم ءومىر سۇرەدى ەكەن؟( اعاشتى توقىلداتادى، ودان ءتيىن شىعادى). وي، مۇندا ءتيىن تۇرادى ەكەن. كىم تيىننەن سۇحبات الادى؟ (مەن، مەن..)
ءتيىن: الدىمەن مەن سەندەردىڭ شاپشاڭدىقتارىڭدى كورگىم كەلىپ تۇر. مەنىڭ شارتىمدى ورىنداساڭدار سۇراقتارىڭا جاۋاپ بەرەمىن.
بال - ر اپايلارىمەن ەكى توپقا ءبولىنىپ تيىنگە ءبىرىنشى بولىپ جاڭعاق جيناپ بەرەدى.
ەستافەتالىق ويىن: «كىم ءبىرىنشى؟»
3 - ءتىلشى: مەن «حابار» اگەنتتىگىنەن كەلگەن ءتىلشىمىن. سالەمەتسىڭ بە ءتيىن؟ سەن كۇز مەزگىلىندە نەمەن اينالىساسىڭ؟
ءتيىن: اۋا - رايى جاقسى بولىپ تۇرسا ساڭىراۋقۇلاقتى اعاش بۇتالارىنا كەپتىرەمىن، شىرشا جاڭعاقتارىن جيناپ ساقتايمىن.
- قىستا قايدا تۇراسىڭ؟
- وسى تالدا ءومىر سۇرەمىن. كۇزدە ءىشىن جىلىلاپ، قىستا جاڭعاق شاعامىن.
- راحمەت ساعان ءتيىن، ساۋ بول!
- ساۋ بولىڭدار!
ورمان حانشايىمى: سەندەردىڭ سىرتتارىڭنان باقىلاپ ءجۇردىم. سەندەر ءتارتىپتى، اقىلدى، دە - نەلەرىڭ شىنىققان مىقتى ەكەنسىڭدەر. مەنىڭ قۇستارىمدى، اڭدارىمدى شوشىتپاي جۇردىڭدەر. سەندەردى كۇز حانشايىمى ءوزىنىڭ كۇزگى سىيىمەن كۇتىپ تۇر. سەندەرگە كوپ راحمەت، ساۋ بولىڭدار!
تاربيەشى: بال - ر بىزگە ورمان حانشايىمى جاساعان توسىن سىيى وسى ەكەن عوي.
كۇز حانشايىمى: سالەمەتسىڭدەر مە بال - ر؟ مەن سەندەردىڭ كەلگەندەرىڭە وتە قۋانىشتىمىن. سەندەر ورمانداعى كۇزگى تىرشىلىكتى كورىپ، ەستىپ كوپ ماعلۇمات الدىڭدار دەپ ويلايمىن. ورماندى، دالانى، ەگىندى جاپىراقتاردى قانداي تۇسكە بويادىم، بايقادىڭدار ما؟(سارى).
بالالار حانشايىمعا بەرەكەلى «التىن كۇز» ءۇشىن راحمەتتەرىن ايتىپ ءان ايتىپ، بي بيلەيدى. كۇز حانشايىمى بالالارعا سىيلىق تاراتىپ بەرىپ، قوشتاسىپ كەتەدى.
بالالار: قول ۇستاسىپ تۇرايىق،
شەڭبەردى ءبىز قۇرايىق.
كورىسكەنشە كۇن جاقسى،
ساۋ - سالامات بولايىق.
You Might Also Like
