سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 كۇن بۇرىن)
استانا – اسەم قالا
تاقىرىبى: استانا – اسەم قالا
ماقساتى: استانا قالاسىنىڭ كورىكتى جەرلەرىن تانىستىرۋ جانە وقۋشىلار بويىندا ۇلتجاندىلىق قاسيەتتەردى قالىپتاستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: استانا جىلناماسىن قۇرۋ، جاتتاۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، استانا تاريحىن ناسيحاتتاۋ ارقىلى ءتىل بايلىعىن، ءسوز ساپتاۋىن، ويىن جەتكىزە ءبىلۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ.
تاربيەلىك: استانانىڭ مادەني جەتىستىكتەرىنىڭ، وقۋشىلاردى وتانسۇيگىشتىككە، اسەمدىككە، سالاۋاتتىلىققا باۋلۋ.
ءتۇرى: سىنىپتان تىس ءىس - شارا
كورنەكىلىگى: پلاكاتتار، وقۋشىلار شىعارماشىلىعىنان سۋرەتتە، ماكەتتەر.
ساباقتىڭ ءادىسى: ساياحات ساباعى
بارىسى:
كىرىسپە.
سارىارقا توسىندەگى بۇرىنعى اقمولا، قازىرگى استانا قالاسى 1997 جىلدان بەرى استانا مارتەبەسىنە يە. وسى كۇندەرى استانادا 1 ميلليونعا جۋىق ادام تۇرادى. 1998 جىلى 10 - شىلدەدە استانانىڭ حالىقارالىق تۇساۋكەسەرى بولدى. سول جىلى يۋنەسكو - نىڭ شەشىمى بويىنشا، استاناعا «بەيبىتشىلىك قالاسى» جوعارى اتاعى بەرىلدى.
ەركە ەسىلدىڭ جاعاسىندا بولاشاق مىڭجىلدىقتارعا باتىل قادام باسقان جاڭا استانانىڭ بوي كوتەرگەنىنە ۋاقىت شەشىمىمەن العاندا از ۋاقىت وتسە دە، جاس قالا كۇننەن كۇنگە قۇلپىرىپ، قاناتىن كەڭ جايىپ كەلەدى. ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ تاۋەكەلشىل باستاماسىمەن ومىرگە كەلگەن تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ باس قالاسى استانا بۇگىندە تورتكۇل دۇنيەگە تانىمال الەم استانالارىنىڭ قاتارىنان ويىپ ورىن الدى. تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ تىرەگى مەن جۇرەگىنە اينالعان. استانا قالاسى دۇنيە جۇزىنە ءوزىنىڭ قايتالانباس ارحيتەكتۋرالىق قۇرىلىستارىمەن تاڭدانىس تۋدىرعان مەملەكەتىمىزدىڭ باس قالاسى. ال ەندى وسى عيماراتتارمەن تانىس بولىڭىزدار.

بايتەرەك – استاناداعى ارحيتەكتۋرالىق قۇرىلىس كەشەنى، ساۋلەت ونەرىنىڭ بىرەگەي تۋىندىسى. ەلوردانىڭ ەڭ كورنەكتى عيماراتتارىنىڭ ءبىرى.
مەتاللدان، اينەك پەن بەتوننان جاسالعان بۇل «تەرەك» ساۋلەتتىك ماعىناسى جاعىنان دا، جاسالۋى جاعىنان دا بىرەگەي: بيىكتىگى 105 مەترلىك مەتالل قۇراماسىنان، سالماعى 1000 توننادان جوعارى بەس جۇزگە جۋىق قادادان تۇرادى. ەسىل وزەنىنىڭ سول جاعالاۋىندا بوي كوتەرگەن ءزاۋلىم «بايتەرەكتىڭ» بيىكتىگى 97 م (استانا قالاسىنىڭ ەلوردا ستاتۋسىنا يە بولعان جىلعا بايلانىستى تاڭدالعان)، ديامەترى 27 م؛ نەگىزگى ەسىككە باستايتىن اشەكەيلى تەمىربەتون ساتى جەر بەتىنەن 4، 8 م جوعارى ورنالاسقان. الەمدە ءبىرىنشى رەت ديامەترى 22 مەترلىك جانە سالماعى 300 توننادان تۇراتىن كۇننىڭ تۇسۋىنە قاراي ءتۇسىن وزگەرتەتىن «حامەلەون» اينەگىنەن جاسالىنعان شار بيىكتىگى جاعىنان رەكوردقا (الەمدەگى ەڭ ۇلكەن شاردىڭ ەڭ بيىككە كوتەرىلۋى بويىنشا) يە بولدى. «بايتەرەك» نىسانى ءۇش بولىكتەن تۇرادى؛ جەر استى بولىگى ۇلتتىڭ تامىر جايۋى، ال ودان كەيىنگىلەرى وركەندەۋ كەزەڭدەرىنىڭ نىشاندارىن بىلدىرەدى. ەڭ جوعارعى جاعىندا «ايالى الاقان» كومپوزيسياسى ورىن تەپكەن. ودان ءارى قوسىمشا تۇرىندەگى كومپوزيسيا ءوز نەگىزىنەن ءبولىنىپ، جەر بەتىنە قالىقتاپ تۇرعانداي اسەرگە بولەيدى.

اق وردا رەزيدەنسياسى — قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ رەزيدەنسياسى.
استانا قالاسى ەسىلدىڭ سول جاعالاۋىنداعى جاڭا اكىمشىلىك ورتالىعىنىڭ اۋماعىندا 2001 ج. قىركۇيەك ايىندا سالىنا باستادى. عيماراتتىڭ جالپى كولەمى 36 720 m2. قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ اق ورداسىنىڭ رەسمي تۇساۋكەسەرى 2004 ج. جەلتوقساننىڭ 24 كۇنى ءوتتى.
عيمارات قازىرگى زامانعى قۇرىلىستىڭ ەڭ تاڭداۋلى ادىستەرىن قولدانا وتىرىپ، مونوليت قۇيماتاستان سالىنعان. ءشاتىرسۇمبىنى قوسا ەسەپتەگەندەگى عيماراتتىڭ بيىكتىگى 80 م. قاسبەتتىڭ قاپتاماسى قالىڭدىعى 20 — 40 سم. بولاتىن يتاليان ءمارمارىنان جاسالعان. عيمارات جەر بەتىندە 5 جانە جەر استىنداعى 2 قاباتتان تۇرادى، ونىڭ ىشىندە جەر بەتىندەگى 1 - قاباتتىڭ بيىكتىگى 10 م.، قالعان قاباتتاردىڭ بيىكتىگى 5 م.
جەرتولە قاباتتارىندا تەحنيكالىق قىزمەت، اس ءۇي، اسحانا جانە گاراج ورنالاسقان.
ءبىرىنشى قاباتتا جالپى اۋدانى 1800 م2 قۇرايتىن، ەدەنىنە گرانيت توسەلگەن سالتاناتتى حول ورنالاسقان.
ەكىنشى قاباتتا قىزمەتتىك ورىن جايلار ورنالاسقان.
ءۇشىنشى قاباتتا:
• كيىز ۇيگە ۇقساتىپ جاسالعان، ءمارمار جانە گرانيت تاسپەن وڭدەلگەن شىعىس زالى؛
• سىيلىقتار مەن سەنىم گراموتالارىن تاپسىرۋ زالى؛
• ەكىجاقتى كەزدەسۋلەرگە ارنالعان «التىن» زال؛
• كامين زالى؛
• قىزمەتتىك ورىن جايلار مەن ءماجىلىس زالدارى ورنالاسقان.
ءتورتىنشى قاباتتا:
• قىزمەتتىك ورىن جايلار مەن ءماجىلىس زالدارى؛
• ءسامميتتىڭ ۇلكەن زالى؛
• كىتاپحانا؛
• كىشى شىعىس زالى ورنالاسقان.
بارلىق زالدار ەرەكشە مانەرمەن ارلەنگەن، ليۋسترالار مەن جيھاز بار. ەدەندەرگە ءتۇرلى سورتتى ءمارمار، گرانيت تاستارى جانە كوركەم پاركەت توسەلگەن.
رەزيدەنسيانى سالۋ بارىسىندا الەمدىك ءىرى وندىرۋشىلەردىڭ وزىق ينجەنەرلىك قۇرال - جابدىقتارى پايدالانىلعان.

بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىم سارايى – ارحيتەكتۋرالىق قۇرىلىس كەشەنى، ساۋلەت ونەرىنىڭ بىرەگەي تۋىندىسى. ول استانا قالاسىنىڭ قولدان جاسالعان جوتا ۇستىندە ورنالاسقان.
پيراميدا ىسپەتتى ەتىپ تۇرعىزىلعان ساراي 2006 جىلى 2 قىركۇيەكتە سالتاناتتى تۇردە اشىلدى. ونىڭ تابان قابىرعاسىنىڭ ۇزىندىعى 62 م؛ اۋدانى 25، 5 مىڭ م². عيمارات اعىلشىن ارحيتەكتورى ن. فوستەردىڭ جوباسىمەن سالىنعان. بولات پەن تاستان تۇرعىزىلعان ساراي ءوزارا رۋحاني تۇسىنۋشىلىكتىڭ جاھاندىق ورتالىعىنا اينالدى. عيمارات ەكستەرەرى پيراميدا تۇرىندە بولسا، سارايدىڭ ورتالىق كۇمبەزدى زالى نيۋ - يورك قالاسىنداعى بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حوللى ءتارىزدى ەتىپ سالىنعان.
بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىم سارايى سارايىندا قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسى، ۇلتارالىق جانە ءدىنارالىق كەلىسىم ورتالىعى، مۇراجاي، ۋنيۆەرسيتەت، 1، 5 مىڭ ورىندى وپەرا زالى، كەڭ ورتالىق اتريۋم مەن قىسقى ب ا ق ورنالاسقان. ساراي عيماراتىنىڭ قۇرىلىسى قۇبىلمالى اۋا رايىن ەسكەرە وتىرىپ سالىنعان؛ ونىڭ كىرە بەرىسى جەر استىندا ورنالاسقان.

تاۋەلسىزدىك سارايى - مەملەكەتتىك رەسمي ءىس - شارالاردى، فورۋمداردى، ماجىلىستەردى، كەزدەسۋلەردى، سەزدەردى وتكىزۋ ورنى بولىپ تابىلادى. عيماراتتىڭ سىيىمدىلىعى، تەحنيكالىق جابدىقتالۋى، جايلىلىعى ءىس - شارالاردى جوعارى حالىقارالىق دەڭگەيدە وتكىزۋگە جانە كورسەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. رەسمي ءىس - شارالارمەن قاتار كونسەرتتەردى، كورمەلەردى، مەرەكەلىك جيىنداردى وتكىزۋگە بارلىق مۇمكىندىك بار.
ىشكى قۇرىلىمى قاتاڭ شەشىمدەر مەن جايلىلىق ەستەتيكاسىنىڭ ۇيلەسىمدىلىگى بولىپ تابىلادى. تاۋەلسىزدىك سارايىنىڭ قۇرىلىمى:
• كونگرەسس زال؛
• راسىمدەۋ زالى؛
• پرەسس - ورتالىق؛
• قول ونەر جانە ەتنوگرافيا، ارحەولوگيا جانە انتروپولوگيا گالەرەياسى
• قازىرگى زامان گالەرەياسى؛
• استانا تاريحى مۇراجايى؛
• 4D كينوتەاترى؛
• 360 گراد. كينوتەاترى
• ەلەكتروندى كىتاپحانا؛
تاۋەلسىزدىك سارايى 3 قاباتتان تۇرادى. ءبىرىنشى قابات - ۇلتتىق جانە قازىرگى زامان ستيلدەرىنىڭ ءبىرتۋما ۇيلەسىمدىلىگى. وسىندا 3082 ادامعا جاسالعان كونگرەسس - زال، 268 ورنى بار راسىمدەۋ زالى، 220 ورنى بار پرەسس - ورتالىق، سىيىمدىلىعى 678 ادامعا ارنالعان جانە ساحنا مەن دىبىس اپپاراتۋراسىمەن جابدىقتالعان كەڭ مەيرامحانا ورنالاسقان.
ەكىنشى قاباتتا قول ونەر جانە ەتنوگرافيا، ارحەولوگيا جانە انتروپولوگيا گالەرەياسى ورنالاسقان. كومپوزيسيالىق ۇيلەستىرىلگەن ارحەولوگيا زالى التىن ادام، سارمات باتىرى، بەرەل اتتارى، قۇپيا جازۋلارى بار تاستار سياقتى سيرەك كەزدەسەتىن ەجەلگى ەكسپوناتتارىمەن تولىققان. ادام كيىمى، اتتاردىڭ اشەكەيلەرى، اڭ ستيلىندە جاسالعان سكيف - ساق الەمىنىڭ بۇيىمدارى دا وسىندا ورىن تەپكەن. ەتنوگرافيا مەن قول ونەرى ايەل اشەكەي - بۇيىمدارى، قازاق دالاسىنىڭ ءتۇرلى ايماقتارىنىڭ ۇلتتىق كيىمدەرى، باتىرلاردىڭ قارۋ - جاراقتارى، ءان اسپاپتارى، قولدان تىگىلگەن كىلەمدەر، اڭعا شىعۋ كومپوزيسياسى، اسەرلى قىز ۇزاتۋ كورىنىسى رەتىندە ۇسىنىلعان. 18 - 19 عع. ەكسپوناتتارىمەن قاتار قازىرگى زامان شەبەرلەرىنىڭ جۇمىستارى دا ورىن تاپتى. كوشپەندى سيۆيليزاسياسىنىڭ ۇلى جەتىستىگى - بۇل قازاق كيىز ءۇيى، قازىرگى زامان شەبەرىمەن جاسالعان كورەرمەندەر نازارىنا ۇسىنىلادى.
انتروپولوگيا زالى نەوليت داۋىرىنەن باستاپ بۇگىنگى كۇنگە دەيىنگى بۇرىنعى قالپىنا كەلتىرىلگەن ادام بەينەسىنىڭ كورىنىسى كەلتىرىلگەن.
ءۇشىنشى قاباتتا استانا قالاسى تاريحىنىڭ مۇراجايى ورنالاسقان.
«استانا 2030» ماكەت زالى استانانىڭ 2030 جىلعا دەيىنگى دامۋ كورىنىستەرىن كورسەتەدى.

«كەلىسەمىن» ديرەكتوردىڭ تاربيە ءىسى جونىندەگى ورىنباسارى: _____________ و. سالىبەكوۆ

استانا – اسەم قالا. جۇكتەۋ

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما