ايتىس شەبەرى – جامبىل
ساباق تاقىرىبى: ايتىس شەبەرى – جامبىل
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك – ا) ايتىسكەر اقىن جامبىلدىڭ ءومىر جولى، ايتىس اقىنى رەتىندە تانىلۋى، ايتىستارىنداعى سول كەزدەگى الەۋمەتتىك ماسەلەنىڭ كوتەرىلۋى،
ءا) جامبىلدىڭ ايتىستاعى اقىندىق شەبەرلىگى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ؛
دامىتۋشىلىق – ا) وقۋشىلاردىڭ ادەبي دۇنيەتانىمىن كەڭەيتۋ، اقىن تۋرالى قوسىمشا دەرەكتەر كەلتىرۋ ارقىلى پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ،
ءا) وزىندىك پىكىر ايتۋ داعدىلارىن دامىتۋ؛ تاربيەلىك – اقىن بويىنداعى ىزگى قاسيەتتەردەن ۇلگى الۋعا، ادامنىڭ جان دۇنيەسىن تاني بىلۋگە، كوركەم ادەبيەتتى ءسۇيىپ وقۋعا، ولەڭدى تالداتۋ ارقىلى ەلىن، جەرىن قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق، تانىمدىق ساباق.
ساباق ءادىسى: بايانداۋ، مانەرلەپ وقۋ، سۇراق - جاۋاپ، سالىستىرۋ، اڭگىمەلەۋ، تالداۋ، ىزدەنۋ، زەرتتەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ىلەستىرمە قاعازدار، تەست تاپسىرماسى، اقىن ءومىرى تۋرالى بۋكلەت، تىرەك سىزبالار، ناقىل سوزدەر، فوتو سلايدتار، كوركەم ادەبيەتتەر.
ءپانارالىق بايلانىس: ءتىل، حالىقتىق پەداگوگيكا، تاريح.
ساباقتىڭ بارىسى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
پسيحولوگيالىق دايىندىق جۇرگىزىلەدى.
سىنىپ ءۇش توپقا بولىنگەن. ءار توپ جەتەكشىسى ءوز توپتارىنىڭ ساباققا ازىرلىگىن تەكسەرىپ شىعادى.
ساباق تاقىرىبى مەن ماقساتى حابارلانادى.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
اقىن، جازۋشى، ءىلياس جانسۇگىروۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى جونىندە جازىپ كەلگەن «ءىلياس جانسۇگىروۆ – قازاق ونەرىنىڭ جىرشىسى» اتتى تاقىرىپتا شىعارمالارى وقىلادى. وقۋشىلارعا ەكى نۇسقادا تەست جۇمىسى تاراتىلىپ ورىندالادى.
ءىىى. وي اشار.
جاڭا ساباققا ازىرلىك.
1. جامبىلدىڭ «ءزىلدى بۇيرىق» ولەڭى مانەرلەپ جاتقا وقىلادى. ولەڭنىڭ مازمۇنى 1916 جىلعى ۇلت - ازاتتىق كۇرەسكە بايلانىستى جازىلعاندىعى ايتىلادى.
2. ايتىس ونەرى، ونىڭ دامۋ كەزەڭى، ايتىس اقىندارى، جامبىلدىڭ ايتىستارى تۋرالى ويلارى ورتاعا سالىنادى.
IV. ماعىنانى تانۋ.
جاڭا ساباق.
تاقتادا ىلىنگەن كورنەكىلىكتەر ارقىلى ساباق تۇسىندىرىلەدى.
1. ءومىرى تۋرالى مالىمەت. حالىقتىڭ مۇڭ - مۇددەسىن قورعاعان، قازاق حالقىنىڭ باقىتتى بولاشاعىن ارمانداعان بۇقاراشىل باعىتتاعى اباي، ماحامبەت، ءسۇيىنباي، شەرنياز سەكىلدى اقىندار مەكتەبىنىڭ ءىرى وكىلدەرىنىڭ ءبىرى – جىر الىبى جامبىل.
قاۋسىرىپ جاتقان ۇلى تۇلعا!
قازاق حالىق پوەزياسىنىڭ ايگىلى تۇلعاسى 1846 جىلى اقپان ايىندا جامبىل وبلىسىنداعى جامبىل تاۋىنىڭ بوكتەرىندە دۇنيەگە كەلگەن...
2. شىعارماشىلىعى. جامبىل شىعارماشىلىعىن ءتورت توپقا ءبولىپ قاراۋعا بولادى. ءوزى كەدەيلىكتى كوپ كورگەن اقىن الدىمەن بايلاردى، حالىقتىڭ قولى جەتە الماعان بايلىقتى سىنايدى. ونداي كورىنىستەر «ءسات سايلاناردا»، «ماڭكە»، «شالتابايعا» ت. ب. ولەڭدەرىندە ءجيى كەزدەسەدى.
مالى كوپ باي جىلايدى قار جاۋعاندا،
ءبارىن تاستار نيەتى مالعا اۋعاندا.
جەردەن التىن تاپقانداي كەدەيلەر ءجۇر،
ايەلى شەلەك تولى ءسۇت ساۋعاندا.
تاعى ءبىر ولەڭ - جىرلارى سوعىستا جۇرگەن مايدانگەرلەرگە قۋات بەرىپ، ەرلىككە ۇندەيدى.
3. ايتىستىڭ اسقان شەبەرى. جامبىلدىڭ داڭقى الدىمەن ايتىس ونەرى ارقىلى شىققان. ءوز تۇسىندا نەبىر بۇلبۇل، نەبىر ءدۇلدۇل اقىندارمەن ايتىسىپ تىزە بۇكتىرگەن. العاشقى ايتىستارى ويىن - تويلاردا وتەدى. جامبىل جاستىقتىڭ سالتىن ساقتاپ، ايكۇمىس، بۇرىم، سارا سياقتى قىزدارمەن ايتىسادى:
سىرتىڭ ءبىر سۇلۋ جان ەكەن،
سىپايى كوزگە كورىنگەن.
سىر مىنەزىڭ بار ەكەن،
سويلەسۋگە ەرىنگەن.
قامقا كامزول كيىنگەن،
قاس قاباعىڭ كەرىلگەن.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك – ا) ايتىسكەر اقىن جامبىلدىڭ ءومىر جولى، ايتىس اقىنى رەتىندە تانىلۋى، ايتىستارىنداعى سول كەزدەگى الەۋمەتتىك ماسەلەنىڭ كوتەرىلۋى،
ءا) جامبىلدىڭ ايتىستاعى اقىندىق شەبەرلىگى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ؛
دامىتۋشىلىق – ا) وقۋشىلاردىڭ ادەبي دۇنيەتانىمىن كەڭەيتۋ، اقىن تۋرالى قوسىمشا دەرەكتەر كەلتىرۋ ارقىلى پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ،
ءا) وزىندىك پىكىر ايتۋ داعدىلارىن دامىتۋ؛ تاربيەلىك – اقىن بويىنداعى ىزگى قاسيەتتەردەن ۇلگى الۋعا، ادامنىڭ جان دۇنيەسىن تاني بىلۋگە، كوركەم ادەبيەتتى ءسۇيىپ وقۋعا، ولەڭدى تالداتۋ ارقىلى ەلىن، جەرىن قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق، تانىمدىق ساباق.
ساباق ءادىسى: بايانداۋ، مانەرلەپ وقۋ، سۇراق - جاۋاپ، سالىستىرۋ، اڭگىمەلەۋ، تالداۋ، ىزدەنۋ، زەرتتەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ىلەستىرمە قاعازدار، تەست تاپسىرماسى، اقىن ءومىرى تۋرالى بۋكلەت، تىرەك سىزبالار، ناقىل سوزدەر، فوتو سلايدتار، كوركەم ادەبيەتتەر.
ءپانارالىق بايلانىس: ءتىل، حالىقتىق پەداگوگيكا، تاريح.
ساباقتىڭ بارىسى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
پسيحولوگيالىق دايىندىق جۇرگىزىلەدى.
سىنىپ ءۇش توپقا بولىنگەن. ءار توپ جەتەكشىسى ءوز توپتارىنىڭ ساباققا ازىرلىگىن تەكسەرىپ شىعادى.
ساباق تاقىرىبى مەن ماقساتى حابارلانادى.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
اقىن، جازۋشى، ءىلياس جانسۇگىروۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى جونىندە جازىپ كەلگەن «ءىلياس جانسۇگىروۆ – قازاق ونەرىنىڭ جىرشىسى» اتتى تاقىرىپتا شىعارمالارى وقىلادى. وقۋشىلارعا ەكى نۇسقادا تەست جۇمىسى تاراتىلىپ ورىندالادى.
ءىىى. وي اشار.
جاڭا ساباققا ازىرلىك.
1. جامبىلدىڭ «ءزىلدى بۇيرىق» ولەڭى مانەرلەپ جاتقا وقىلادى. ولەڭنىڭ مازمۇنى 1916 جىلعى ۇلت - ازاتتىق كۇرەسكە بايلانىستى جازىلعاندىعى ايتىلادى.
2. ايتىس ونەرى، ونىڭ دامۋ كەزەڭى، ايتىس اقىندارى، جامبىلدىڭ ايتىستارى تۋرالى ويلارى ورتاعا سالىنادى.
IV. ماعىنانى تانۋ.
جاڭا ساباق.
تاقتادا ىلىنگەن كورنەكىلىكتەر ارقىلى ساباق تۇسىندىرىلەدى.
1. ءومىرى تۋرالى مالىمەت. حالىقتىڭ مۇڭ - مۇددەسىن قورعاعان، قازاق حالقىنىڭ باقىتتى بولاشاعىن ارمانداعان بۇقاراشىل باعىتتاعى اباي، ماحامبەت، ءسۇيىنباي، شەرنياز سەكىلدى اقىندار مەكتەبىنىڭ ءىرى وكىلدەرىنىڭ ءبىرى – جىر الىبى جامبىل.
قاۋسىرىپ جاتقان ۇلى تۇلعا!
قازاق حالىق پوەزياسىنىڭ ايگىلى تۇلعاسى 1846 جىلى اقپان ايىندا جامبىل وبلىسىنداعى جامبىل تاۋىنىڭ بوكتەرىندە دۇنيەگە كەلگەن...
2. شىعارماشىلىعى. جامبىل شىعارماشىلىعىن ءتورت توپقا ءبولىپ قاراۋعا بولادى. ءوزى كەدەيلىكتى كوپ كورگەن اقىن الدىمەن بايلاردى، حالىقتىڭ قولى جەتە الماعان بايلىقتى سىنايدى. ونداي كورىنىستەر «ءسات سايلاناردا»، «ماڭكە»، «شالتابايعا» ت. ب. ولەڭدەرىندە ءجيى كەزدەسەدى.
مالى كوپ باي جىلايدى قار جاۋعاندا،
ءبارىن تاستار نيەتى مالعا اۋعاندا.
جەردەن التىن تاپقانداي كەدەيلەر ءجۇر،
ايەلى شەلەك تولى ءسۇت ساۋعاندا.
تاعى ءبىر ولەڭ - جىرلارى سوعىستا جۇرگەن مايدانگەرلەرگە قۋات بەرىپ، ەرلىككە ۇندەيدى.
3. ايتىستىڭ اسقان شەبەرى. جامبىلدىڭ داڭقى الدىمەن ايتىس ونەرى ارقىلى شىققان. ءوز تۇسىندا نەبىر بۇلبۇل، نەبىر ءدۇلدۇل اقىندارمەن ايتىسىپ تىزە بۇكتىرگەن. العاشقى ايتىستارى ويىن - تويلاردا وتەدى. جامبىل جاستىقتىڭ سالتىن ساقتاپ، ايكۇمىس، بۇرىم، سارا سياقتى قىزدارمەن ايتىسادى:
سىرتىڭ ءبىر سۇلۋ جان ەكەن،
سىپايى كوزگە كورىنگەن.
سىر مىنەزىڭ بار ەكەن،
سويلەسۋگە ەرىنگەن.
قامقا كامزول كيىنگەن،
قاس قاباعىڭ كەرىلگەن.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: اس قورىتۋ مۇشەلەرى جانە ونىڭ قىزمەتى
