سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 كۇن بۇرىن)
بالاباقشادا تۇسكى ۇيقىدان كەيىنگى ساۋىقتىرۋ ءىس-شارالارى
بالاباقشادا تۇسكى ۇيقىدان كەيىنگى ساۋىقتىرۋ ءىس-شارالارى (ورتاڭعى توپ)
مازمۇنى
I. كىرىسپە.
1. 1 مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمداردا ساۋىقتىرۋ ءىس - شارالارىنىڭ ماڭىزدىلىعى.
1. 2 ساۋىقتىرۋ ءىس شارالارىنىڭ ماقساتتارى مەن مىندەتتەرى
II. نەگىزگى ءبولىم
2. 1 بالاباقشادا تۇسكى ۇيقىدان كەيىنگى ساۋىقتىرۋ شارالارىنىڭ ۇيىمداستىرىلۋى.
2. 2. تۇسكى ۇيقىدان كەيىنگى جاسالاتىن ءار – ءتۇرلى جاتتىعۋلار.
III. قورىتىندى.
IV. قولدانىلعان ادەبيەتتەر

كىرىسپە:
بۇكىل حالىقتىڭ، اسىرەسە بالالاردىڭ دەنساۋلىعى ناشارلاپ كەتۋىنە بايلانىستى، سوڭعى ونجىلدىقتا مەكتەپكە دەيىنگى بالالارمەن دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇمىستارى ەرەكشە ماڭىزدى بولىپ تابىلادى. وسىعان بايلانىستى، قازىرگى جاعدايدى وزگەرتۋ ءۇشىن جاڭا ساۋىقتىرۋ ادىستەرى قابىلدانىپ دامىتۋدا.

ءبىزدىڭ تالقىلاۋ نىسانامىز ۇيقىدان كەيىنگى ساۋىقتىرۋ جاتتىعۋلارىنىڭ فورماسى. قاي ءىس - شارا بولماسىن، بالاباقشالاردا بارلىعى 13. 05. 2016ج. №292 قاۋلىسىمەن بەكىتىلگەن مجمببس - نا، مدۇ تاربيە مەن ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسىنا، «دەنساۋلىق» 2016 - 2019 ج. مەملەكەتتىك باعدارلاماسى، سانەپيد تالاپتارعا №217 17. 03. 2015ج. سايكەسجاسالادى. دەنە تاربيەسىندە قاجەتتى جاعدايلار: بالالاردىڭ كۇتىمى مەن وسىۋىنە قولايلى مادەني – گيگيەنالىق جاعداي جاساۋ، دۇرىس جاسالعان كۇن ءتارتىبى، تاماقتاندىرۋ، دەنەنىڭ تازالىعى، بالانىڭ جاسىنا جانە اۋا رايىنا جىلى - جايلى كيىنۋ، گيمناستيكا جانە قيمىلدى ويىندار ويناتۋ، ۇيقىسىن ۇيىمداستىرۋ، سەرۋەنگە شىعارۋ، كۇندى، اۋانى، سۋدى ءتيىمدى پايدالانۋ.

جاڭا ستاندارت نەگىزىندە مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالانى شىنىقتىرۋ - ساۋىقتىرۋ شارالارى «دەنساۋلىق» ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا كورسەتىلگەن.«دەنساۋلىق» ءبىلىم بەرۋ سالاسىنىڭ ماقساتى: ءوز دەنساۋلىعىنا سانالى كوزقاراسىن تاربيەلەۋ، دەنساۋلىقتىڭ ادامعا بەرگەن باستى قۇندىلىعى ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ، قوزعالىس بەلسەندىلىگىن دامىتۋ جانە فيزيولوگيالىق قاسيەتتەرىن قالىپتاستىرۋ.«دەنساۋلىق» ءبىلىم بەرۋ سالاسى: دەنە شىنىقتىرۋ، ءقاۋىپسىز مىنەز - قۇلىق نەگىزدەرى، ۆالەولوگيا بولىمدەرىنەن تۇرادى. وسىعان وراي جىلدىق جوسپارعا بالالاردىڭ سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ساقتاۋ جانە ءار بالانىڭ ەرەكشەلىگىنە قاراي دەنە دامۋىن قالىپتاستىرۋعا ساۋىقتىرۋ شارالارى قارالعان، ولار: تازا اۋادا دەنە شىنىقتىرۋ، ەرتەڭگىلىك جاتتىعۋلار، سپورتتىق ويىن - ساۋىقتار، سەرۋەن، سەرۋەندەگى قيمىلدى ويىندار، سەرگىتۋ ساتتەرى، ۇيقىدان كەيىنگى گيمناستيكا، ماسساج، جالاڭ اياق ءجۇرۋ، سۋ پروسەدۋرالارى. دەنساۋلىقتى جاقسارتۋ ءۇشىن بالانى شىدامدىلىققا، ىسكەرلىككە، پسيحولوگيالىق جانە فيزيكالىق ۇيلەسىمدىلىككە بەيىمدەۋ قاجەت. دەنساۋلىقتى دۇرىس قالىپتا ساقتاۋ ءۇشىن قاجەتتى نەگىزگى ماقساتتارعا توقتالساق؛ دەنى ساۋ بالا تاربيەلەۋ، دۇرىس قارىم - قاتىناس جاساي ءبىلۋ «تاۋەلسىز ەل تىرەگى - ءبىلىمدى ۇرپاق، دەنى ساۋ، جان - جاقتى دامىعان سالاۋاتتى ۇرپاق». سوندىقتان، ۇرپاعىمىزدىڭ بولاشاعى جارقىن دا كەمەل بولۋىنا ات سالىسىپ، دەنى ساۋ، شىنىققان بۇلدىرشىندەر تاربيەلەي بەرەيىك.

ماقساتى: بالانىڭ دەنساۋلىعىن ساقتاۋ جانە نىعايتۋ، جاتتىعۋلارىن جاساۋعا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، قيمىلدىق ىسكەرلىكتەرىن جاقسارتۋعا تىرىسۋ، ولاردى دۇرىس جانە ءدال ورىنداي بىلۋگە ۇيرەتۋ. ۇيقى اشار جاتتىعۋلارىن جاساۋعا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، قيمىلدىق ىسكەرلىكتەرىن جاقسارتۋعا تىرىسۋ، ولاردى دۇرىس جانە ءدال ورىنداي بىلۋگە ۇيرەتۋ. جاعىمدى ەموسيونالدى كوڭىل - كۇي ورتاسىن جاساۋ. بالا كەزىنەن بويىنا تازالىقتى، ۇقىپتىلىقتى ءسىڭىرۋ. جەكە تۇلعا رەتىندە دۇرىس قالىپتاسۋىنا ىقپال ەتۋ.
مىندەتتەرى: بالاباقشادا بالالاردىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتۋ، تىنىس الۋ جاتتىعۋلارى، نۇكتەلى ماسساج، مايتاباندىلىقتى بولدىرماۋ، ومىرتقانىڭ دۇرىس قاتايۋىن قاداعالاۋ، بالالاردىڭ دەنساۋلىعىنا پايدالى دەنەنى شىنىقتىرۋدىڭ ءتۇرى.

1. 1. بالاباقشادا تۇسكى ۇيقىدان كەيىنگى جاسالاتىن ساۋىقتىرۋ شارالارىنىڭ ۇيىمداستىرىلۋى.
ءومىردى قورعاۋ مەن دەنساۋلىقتى نىعايتۋ، بالاورگانيزمىنىڭ قىزمەتىن جەتىلدىرۋ، ونىڭ دەنەنى دۇرىس جەتىلدىرۋدەگى ىقپالى، جۇمىسقابىلەتىن ارتتىرۋ دەنە جاعىنان تاربيەلەۋدەگى ەڭ باستى مىندەتتەر بولىپ تابىلادى. بۇل مىندەتتەردىڭماڭىزدىلىعى مىنادا: اعزانىڭ تەز وسۋىنە جانە دامۋىنا قاراماستان، ولاردىڭ قىزمەتىجەتىلمەگەن، ورگانيزمنىڭ قورعانىس قابىلەتى ناشار قالىپتاسقان كىشكەنتاي بالالارسىرتقى ورتانىڭ قولايسىز اسەرلەرىنە تەز ۇشىرايدى. سوندىقتان سۇيەك جۇيەلەرى مەنبايلانىس بۋىن اپپاراتىنىڭ دۇرىس ءارى مەرزىمىمەن جەتىلۋىنە، بەل ومىرتقانىڭفيزيولوگيالىق قالىپتاسۋىنا، تابان دوڭەستەرىنىڭ دۇرىس جەتىلۋىنە ىقپال جاساۋ قاجەت. بارلىق بۇلشىق ەتتوپتارىن، اسىرەسە، جيىرمالى بۇلشىق ەتتەردى قاتايتۋ، جۇرەك پەن تامىر جۇيەسىنىڭجەتىلۋىنە، ونىڭ ءارتۇرلى جانە تەز وزگەرىپ تۇراتىن اۋىرتپالىقتارعا بەيىمدەلۋمۇمكىندىكتەرىن ارتتىرۋ، تىنىس الۋ مۋسكۋلاتۋراسىن قاتايتۋ، تىنىس الۋدىڭتەرەڭدىگى مەن ىرعاقتىلىعىنا، تىنىس الۋدى قوزعالىسپەن ۇيلەستىرۋ شەبەرلىگىندامىتۋعا مۇمكىندىك جاساۋ، نەرۆ جۇيەلەرى مەن سەزىم ورگاندارىنىڭ دامۋىناكومەكتەسۋ قاجەت.

باستى مىندەت، بالالاردىڭ قوزعالىستارىن جەتىلدىرۋ، قيمىلدىق داعدىلارىن جانە دەنەنىڭ يكەمدىلىك، شاپشاڭدىق، كۇشتىلىك، توزىمدىلىك سياقتىقاسيەتتەرىن قالىپتاستىرۋ بولىپ تابىلادى.
بالاباقشادا قوسىمشا باعدارلامالار جانە يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالار قولدانىلادى. كۇندەلىكتى بالانىڭ اقىل - ويىن ارتتىرۋ ءۇشىن تانىمدىق ماعلۇماتتار كوپ بەرىلەدى. بالانى تۇلعا رەتىندە قالىپتاستىرۋدا ونىڭ دەنە دامۋىنا كوڭىل اۋدارۋىمىز قاجەت. بالا اعزاسىنىڭ دۇرىس دامۋى ءۇشىن - بالاباقشادا ساۋىقتىرۋ مەن پروفيلاكتيكالىق مىندەتتەر كۇندەلىكتى كۇن تارتىبىندە جۇيەلى ورىندالۋى ءتيىس. دەنساۋلىقتى جاقسارتۋ ءۇشىن بالانى شىدامدىلىققا، ىسكەرلىككە، پسيحولوگيالىق جانە فيزيكالىق ۇيلەسىمدىلىككە بەيىمدەۋ قاجەت. دەنساۋلىقتى دۇرىس قالىپتا ساقتاۋ ءۇشىن قاجەتتى نەگىزگى ماقساتتارعا توقتالساق؛ دەنى ساۋ بالا تاربيەلەۋ، دۇرىس قارىم - قاتىناس جاساي ءبىلۋ، دەنساۋلىققا قاجەتتىلىكتەر، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋ جايلى دۇرىس ماعلۇماتتار بەرۋ، ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ «قازاقستان 2050» ستراتەگياسى قالىپتاسقان مەملەكەتتىڭ جاڭا ساياسي باعىتى اتتى جولداۋىنداعى «دەنە شىنىقتىرۋ مەن سپورت مەملەكەتتىڭ ايرىقشا نازارىندا بولۋى ءتيىس. ناق سول سالاماتتى ءومىر سالتى ۇلت دەنساۋلىعىنىڭ كىلتى بولىپ سانالادى»، «قازاقستان 2050. ءبىر ماقسات، ءبىر مۇددە، ءبىر بولاشاق» اتتى جولداۋىندا «سپورتپەن شۇعىلدانۋ، دۇرىس تاماقتانا ءبىلۋ، جۇيەلى پروفيلاكتيكالىق تەكسەرىلۋ - اۋرۋدىڭ الدىن الۋدىڭ نەگىزى» دەگەن سوزدەرىن باستى ۇستام رەتىندە الىپ كەلەمىز. مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمنىڭ دامۋ باعدارلاماسىنىڭ ءبىر بولىگى - دەنساۋلىقتى نىعايتۋ. قاي كەزەڭدە بولسا دا ادام دەنساۋلىعى ءبىرىنشى ورىندا تۇرۋى ءتيىس. سونىڭ ىشىندە بالا دەنساۋلىعىنا باسا كوڭىل ءبولىنۋى ءتيىس. ال بۇل ءبىزدىڭ، ياعني بالاباقشا قىزمەتكەرلەرىنىڭ نەگىزگى مىندەتى. بالا دەنساۋلىعىنىڭ مىقتى بولۋى، بالانىڭ ءجيى اۋىرماۋى، كەز – كەلگەن اۋرۋعا قارسى تۇرا ءبىلۋى – تاربيەشىلەرگە كوپ بايلانىستى.

زەرەندى اۋدانى، «بوبەك» بالاباقشاسى
ورىنداعان: مىڭجانوۆا گ. ك.
بالاباقشادا تۇسكى ۇيقىدان كەيىنگى ساۋىقتىرۋ ءىس-شارالارى. جۇكتەۋ

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما