InfoHub Logo

"باۋىرساق" - بۇل قازاق حالقىنىڭ تانىمال ەرتەگىسى. ول جايلى سەناريي قۇراستىرعاندا، ەرتەگىنىڭ نەگىزگى ەلەمەنتتەرىن قامتۋ ماڭىزدى: باستى كەيىپكەرلەر، ولاردىڭ ساياحاتى، جاقسى مەن جامان اراسىنداعى كۇرەس جانە ادەتتە باقىتتى اياقتالۋ. مىنە، وسى ەرتەگىگە نەگىزدەلگەن قىسقاشا سەناريي ۇلگىسى:

1. كىرىسپە: ءبىر كەدەي وتباسىنىڭ قىزى باۋىرساق پىسىرەدى. وتباسى وتە كەدەي، سوندىقتان باۋىرساقتىڭ ءار ءبىرى وتە ماڭىزدى.

2. ماسەلە: پىسىرىلگەن باۋىرساق تاباقتان سەكىرىپ كەتەدى جانە ونىڭ ارتىنان قۋىپ، باۋىرساقتى ۇستاۋعا تىرىسادى.

3. باۋىرساقتىڭ ساياحاتى: باۋىرساق جولدا كەزدەسكەن ءارتۇرلى كەيىپكەرلەرمەن (قويان، قاسقىر، ايۋ، ت.ب.) سويلەسەدى جانە ولاردان قاشىپ قۇتىلادى.

4. نەگىزگى كەزەڭ: باۋىرساقتى قۋىپ جەتىپ، ونى جەۋگە تىرىسقان قارياعا كەلەدى. باۋىرساق قارياعا ءوزىن جەمەۋگە كوندىرۋ ءۇشىن ءوزىنىڭ قيىن ساياحاتى تۋرالى ايتادى.

5. شەشىم: قاريا باۋىرساقتىڭ اڭگىمەسىنە اياۋشىلىق ءبىلدىرىپ، ونى جەمەيدى. ونىڭ ورنىنا، ول باۋىرساققا كومەك بەرىپ، ۇيىنە قايتارۋعا كومەكتەسەدى.

6. اياقتالۋ: باۋىرساق ءوز ۇيىنە قايتىپ ورالادى. ونىڭ وتباسى ونى كورگەندە قاتتى قۋانىشتى بولادى جانە باۋىرساقتىڭ ساياحاتى تۋرالى اڭگىمەسىن تىڭدايدى.

بۇل سەنارييدى قازىرگى زامانعى اۋديتوريا ءۇشىن قايتا بەيىمدەۋگە بولادى، ماسەلەن، انيماسيالىق فيلم نەمەسە ساحنالىق قويىلىم رەتىندە. ونىڭ ۇستىنە، وقۋشىلار اراسىنداعى ويىن-ساۋىق نەمەسە وقۋ قىزمەتى رەتىندە دە قولدانۋعا بولادى.

"باۋىرساق" ەرتەگىسىنە نەگىزدەلگەن سەناريي جازۋ ءۇشىن، ەرتەگىنىڭ نەگىزگى وقيعالارىن جانە كەيىپكەرلەرىن ەسكەرگەن ءجون. مىنە، قىسقاشا سەناريي جوسپارى:

سەناريي: "باۋىرساق"

كىرىسپە

• ورتا: كەدەي وتباسىنىڭ ءۇيى، ادەمى اۋىلدىق ايماق.
• كەيىپكەرلەر: اناسى مەن ونىڭ كىشكەنتاي قىزى.
• وقيعا: اناسى باۋىرساق ءپىسىرىپ جاتىر. قىزى باۋىرساقتاردىڭ ءارقايسىسىن جاقسى كورەدى.

وقيعانىڭ باستالۋى

• ماسەلە: ءبىر باۋىرساق ءپىسىرىلىپ جاتقاندا تابادان سەكىرىپ شىعىپ، قاشىپ كەتەدى.
• قۋعىن: قىزى باۋىرساقتى قۋىپ جونەلەدى.

باۋىرساقتىڭ ساياحاتى

• كەزدەسۋلەر: باۋىرساق جولدا ءارتۇرلى جانۋارلارمەن (قويان، قاسقىر، تۇلكى جانە ت.ب.) كەزدەسەدى. ولار باۋىرساقتى جەمەك بولادى، ءبىراق ول ءارقايسىسىنان اقىلمەن قۇتىلىپ كەتەدى.
• شيەلەنىس: باۋىرساق سوڭىندا قارياعا كەلىپ تۇسەدى.

نەگىزگى كەزەڭ

• قاريامەن كەزدەسۋ: قاريا باۋىرساقتى جەمەكشى بولادى، ءبىراق باۋىرساق ءوزىنىڭ وقيعاسىن ايتىپ، قاريانىڭ جۇرەگىن جىبىتەدى.
• قاريانىڭ شەشىمى: قاريا باۋىرساقتى جەمەي، وعان ۇيىنە قايتۋعا كومەكتەسەدى.

اياقتالۋ

• قايتىپ ورالۋ: باۋىرساق ۇيىنە قايتىپ كەلەدى. اناسى مەن قىزى قاتتى قۋانىشتى بولادى.
• ساباق: باۋىرساقتىڭ ساياحاتى بارلىققا ساباق بولادى جانە ولار بىرگە باقىتتى ءومىر سۇرەدى.

بونۋس ساحنا

• ۇيدە: وتباسى باۋىرساقتى بىرگە ءپىسىرىپ، باقىتتى ۋاقىت وتكىزەدى.

بۇل سەنارييدى بالالارعا ارنالعان تەاترلىق قويىلىم، انيماسيالىق فيلم نەمەسە وقۋ قىزمەتى رەتىندە پايدالانۋعا بولادى. كەيىپكەرلەردىڭ ديالوگتارى مەن ناقتى ارەكەتتەرىن سەنارييگە قوسۋ ارقىلى تولىعىراق جازۋعا بولادى.

ەرتەگىنىڭ تولىق نۇسقاسى

ءبىر شال مەن كەمپىر بولىپتى. بىردە شال جالىنىپ:

— كەمپىر-اۋ، ماعان باۋىرساق ءپىسىرىپ بەرسەڭشى، — دەيدى.  

— نەدەن پىسىرەيىن؟ ۇن جوق قوي.

— ءاي، كەمپىرىم-اي!  قويمانىڭ ءتۇبىن قىرناپ كورسەڭشى، باۋىرساقتىق ۇن تابىلىپ قالار.  

كەمپىرى قويما ءتۇبىن قىرىپ-قىرىپ ەكى ۋىس ۇن تابادى دا، قايماققا شىلاپ، قامىر يلەپ، مايعا باۋىرساق پىسىرەدى. ونى تەرەزەنىڭ الدىنا سۋىتىپ قويادى. باۋىرساق سۋىپ تۇرىپ تۇرىپ، ءبىر كەزدە دومالاي جونەلەدى. دومالاپ كەلىپ تەرەزە الدىنداعى ورىندىققا، ورىندىقتان ەدەنگە، ەدەننەن دالىزگە، دالىزدەن اۋلاعا، اۋلادان سىرتقا، ودان ءارى دومالاي بەرەدى، دومالاي بەرەدى.

ءبىر كەزدە وعان قويان جولىعىپ:

— باۋىرساق، باۋىرساق! مەن سەنى جەپ قويامىن! — دەيدى.

— قويان، سەن مەنى جەمە. مەن ساعان ولەڭ ايتىپ بەرەمىن، ونان دا سونى تىڭدا.

اجەي قويما قىرناعان،
ەكى ۋىس ۇن جيناعان.
بالقايماققا شىلاعان،
   
ءپىسىرىپ مايمەن سىلاعان،
سۋىتىپ تا سىناعان،
باۋىرساقپىن زۋلاعان!
اتايدان دا قۇتىلدىم،
اجەيدەن دە قۇتىلدىم.
قويان سەنەن قۇتىلۋ
قيىن ەمەس بۇل ماعان!

باۋىرساق العا قاراي دومالاي جونەلەدى، قويان اڭىراپ قالا بەرەدى.

باۋىرساق ورمان ىشىندەگى سوقپاقپەن زىمىراپ بارا جاتسا، قارسى الدىنان قاسقىر شىعا كەلەدى:

— باۋىرساق! مەن سەنى جەپ قويام!

— سەن مەنى جەمە، مەن ساعان ولەڭ ايتىپ بەرەيىن.

باۋىرساق اندەتە جونەلەدى:
اجەي قويما قىرناعان،
ەكى ۋىس ۇن جيناعان.
بالقايماققا شىلاعان،
   
ءپىسىرىپ مايمەن سىلاعان،
سۋىتىپ تا سىناعان،
باۋىرساقپىن زۋلاعان!
اتايدان دا قۇتىلدىم،
اجەيدەن دە قۇتىلدىم،
قوياننان دا سىتىلدىم،
قاسقىر، سەنەن قۇتىلۋ،
قيىن ەمەس بۇل ماعان!
دەپ، باۋىرساق دومالاي جونەلەدى. قارسى الدىنان قورباڭداپ ايۋ شىعادى. ول:

— ءاي، باۋىرساق! مەن سەنى جەپ قويامىن! — دەيدى.   
 
— جوق، سەن مەنى جەمە، مەن ساعان ولەڭ ايتىپ بەرەيىن، — دەپ جاۋاپ بەرەدى

باۋىرساق.  
اجەي قويما قىرناعان،
ەكى ۋىس ۇن جيناعان.
بالقايماققا شىلاعان،
   
ءپىسىرىپ مايمەن سىلاعان،
سۋىتىپ تا سىناعان،
باۋىرساقپىن زۋلاعان!
اتايدان دا قۇتىلدىم،
اجەيدەن دە قۇتىلدىم،
قوياننان دا سىتىلدىم،
قاسقىردان دا قۇتىلدىم،
مايماق، سەنەن قۇتىلۋ
قيىن ەمەس بۇل ماعان!

باۋىرساق دومالاي جونەلەدى، ايۋ ونىڭ ىزىنە ءۇڭىلىپ قالا بەرەدى.  

باۋىرساق زىمىراپ بارا جاتسا، قارسى الدىنان تۇلكى شىعا كەلەدى:

— امانسىڭ با، باۋىرساق! كورگەندەرگە ۇنايدى، ءجۇزىڭ قىزىل شىرايلى!

باۋىرساق ماقتاعانعا ءماز بولىپ، ولەڭىن ايتا باستايدى. تۇلكى بولسا قۇمارتا تىڭداعان بوپ، قىبىرىن بىلدىرمەي، باۋىرىمەن سىرعىپ، وعان  جاقىنداي بەرەدى.  

اجەي قويما قىرناعان،
ەكى ۋىس ۇن جيناعان.
بالقايماققا شىلاعان،
   
ءپىسىرىپ مايمەن سىلاعان،
سۋىتىپ تا سىناعان،
باۋىرساقپىن زۋلاعان!
اتايدان دا قۇتىلدىم،
اجەيدەن دە قۇتىلدىم،
قوياننان دا سىتىلدىم،
قاسقىردان دا قۇتىلدىم،
ايۋدان دا سىتىلدىم،
تۇلكى سەنەن قۇتىلۋ
قيىن ەمەس بۇل ماعان!
ادەمى ولەڭ ەكەن! — دەيدى تۇلكى.

— اينالايىن-اي، قارتايعان شاعىم عوي، قۇلاعىمنىڭ مۇكىسى بار. كانە، مەنىڭ مىنا تۇمسىعىما شىق تا، ولەڭىندى تاعى ءبىر شىرقاپ جىبەرشى.

باۋىرساق ولەڭىن ماقتاعانعا ءماز بولىپ، تۇلكىنىڭ تۇمسىعىنا قارعىپ شىعادى دا:

— اجەي قويما قىرناعان — دەپ ولەڭدەتە باستاعاندا تۇلكى باۋىرساقتى «اپ» دەپ ءبىر-اق اساپتى.  

باۋىرساق ەرتەگىسى
باۋىرساق ەرتەگىسى تەكست
باۋىرساق ەرتەگىسى فوتو
باۋىرساق ەرتەگىسى سەناريي
باۋىرساق ەرتەگى
باۋىرساق ەرتەگىسى اۋديو
باۋىرساق ەرتەگىسى بالاباقشادا
باۋىرساق ەرتەگىسى مۋزىكا سكاچات
باۋىرساق ەرتەگىسى كەيىپكەرلەرى
باۋىرساق ەرتەگىسى قويىلىم

باۋىرساق سەناريي
سەناريي باۋىرساق ەرتەگىسى
باۋىرساق ەرتەگىسى سەناريي بالاباقشادا
باۋىرساق پاتي سەناريي
باۋىرساق ەرتەگىسىنىڭ سەنارييى
باۋىرساق ەرتەگىسىنە سەناريي
باۋىرساق پاتي سەناريي قازاقشا
باۋىرساق فەستيۆالى سەناريي

باۋىرساك ەرتەگي
باۋىرساك ەرتەگي تەكست
باۋىرساك ەرتەگي سۋرەت
باۋىرساك ەرتەگي سكاچات
باۋىرساك ەرتەگي ۆيدەو
باۋرساك ەرتەگىسى فوتو
باۋىرساك ەرتەگي مۋزىكا
باۋىرساك ەرتەگي اشىك ساباك
باۋىرساك ەرتەگي راسكراسكا
باۋىرساك ەرتەگي ساباك جوسپارى

باۋىرساك سەناريي