سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 كۇن بۇرىن)
بۋناقدەنەلىلەردىڭ دامۋى
بيولوگيا 6 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: بۋناقدەنەلىلەردىڭ دامۋى. (پرەزەنتاسياسىمەن)

ساباقتىڭ ماقساتى: بۋناقدەنەلىلەردىڭ كوبەيۋ جانە دامۋ ەرەكشەلىكتەرىن وقىپ ۇيرەنۋ.
بىلىمدىلىگى: ءبىلىم ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىنىپ، قاجەتتى ءىس – ارەكەتتى بەلسەنە جانە ءوز بەتىنشە ورىنداۋعا، تاپسىرمالاردى ءوزى تاڭداپ، ىزدەپ تابۋعا، قۇر مالىمەت الۋمەن شەكتەلمەي، ساباق بارىسىندا ءوز پىكىرىن اشىق ايتىپ، سۇحبات جۇرگىزۋگە، رۋحاني جانە الەۋمەتتىك جاعىنان بىلىمدەرىن كوتەرۋ.
دامىتۋشىلىعى: بالانىڭ دۇنيەتانىمىن كەڭەيتىپ، رۋحاني وسۋىنە، جەكە تۇلعا رەتىندە وزىندىك پىكىرىن قالىپتاستىرۋعا جاعداي جاساۋ.
تاربيەلىلىگى: تابيعاتتى سۇيۋگە جانە قورعاۋعا، تۋعان ەلىن، جەرىن سۇيۋگە، ادامگەرشىلىككە، ەڭبەككە، ۇقىپتىلىققا، جان - جانۋارلاردى ايالاپ كۇتۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى. ۇلەستىرمەلەر، پلاكات، جاندىكتەر جيناقتاماسى، كۋبيك.
ساباقتىڭ ءتۇرى. ارالاس ساباق..
ءپان ارالىق بايلانىسى. ماڭعىستاۋ جانۋارلار دۇنيەسى. بيولوگيا 7 - سىنىپ وقۋلىعى.
ۆالەولوگيا. گەوگرافيا، بيولوگيا، ەكولوگيا ورتا مەكتەپتە جۋرنالى. گەومەتريا.
ساباقتىڭ ءادىسى. ءتۇسىندىرۋ، سۇراق جاۋاپ، بيولوگيالىق ديكتانت، كەستە، كۋبيزم ستراتەگياسى، ستو ستراتەگيالارىنىڭ تۇرلەرى
تەست سۇراقتارى.

ساباقتىڭ بارىسى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭ.
ا) وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ.
ءا) كەرەكتى قۇرالدارىن رەتتەۋ
ب) ءۇي تاپسىرما سۇراۋ.
وقۋشىلارعا بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ ەرەكشە ساباق بولاتىندىعىن ايتامىن. سونىمەن بۇگىنگى ساباعىمىزدى جارىس تۇرىندە وتكىزبەكشىمىن. وقۋشىلاردى ەكى توپقا بولەمىن. «ينەلىك»جانە «كوبەلەك» توبى دەپ.
ءار توپتان ەكى وقۋشىدان ءۇي تاپسىرماسىن سۇرايمىن. ءار سۇراقتىڭ جاي جانە كۇردەلىلىگىنە بايلانىستى ۇپاي ساندارىن قويامىن. ءار توپ ءوزىنىڭ ياعني ينەلىكتىڭ جانە كوبەلەكتىڭ سۋرەتىن سالىپ ساباقتىڭ سوڭىندا كورسەتۋ كەرەك ەكەنىن ايتامىن.
قوسىمشا، ساباق سوڭىندا ءار توپ وزىنە بايلانىستى ءبىر - ءبىر شۋماق تاقپاق ايتۋ كەرەك ەكەنىن دە ەسكەرتەمىن. ءادىل قازى القاسى بيولوگيا ءپانى ءمۇعالىمى امانبيەۆا ناعيما وقۋشىلاردىڭ العان ۇپاي ساندارىن بەلگىلەپ وتىرادى.

1ء-بولىم ءۇي تاپسىرما ( 2 - ءشى جانە 3 - ءشى تاپسىرماعا شىققان وقۋشىلارعا، قوسىمشا ءبىر - ءبىر سۇراقتان قويىلادى. ەگەر بىلسە 5 ۇپاي، بىلمەسە 4 ۇپاي قويىلادى. ءۇي تاپسىرماسىن بولىمدەرگە ءبولىپ سۇرايمىن)
1. كوبەيۋدىڭ بيولوگيالىق ءمانى جانە كوبەيۋدىڭ تۇرلەرى.(5)
2. جىنىسسىز كوبەيۋ(4)
3. جىنىستى كوبەيۋ (4)
4. كوپجاسۋشالى جانۋارلاردىڭ كوبەيۋى (5)

2ء-بولىم وتكەن ساباقتى قورىتۋ «مەنەن سۇراق - سىزدەن جىلدام جاۋاپ»
1. كوبەيۋ دەگەنىمىز نە؟(5)
2. كوبەيۋدىڭ قانداي تۇرلەرى بار؟ (4)
3. زيگوتا دەگەنىمىز نە؟(5)
4. دارا جىنىس قالاي بەلگىلەنەدى؟(4)
5. گامەتا دەگەنىمىز نە؟(4)
6. قوس جىنىستى قالاي بەلگىلەنەدى؟(4)

بايلانىسى. وقۋشىلار، بۇگىن ءۇي تاپسىرماسىنا جاقسى دايىندىقپەن كەلگەن ەكەنسىڭدەر. بىزدەر تابيعاتتاعى كوپجاسۋشالى جانۋارلاردىڭ كوبەيۋى جونىندە تانىستىق..(سۋرەتتەر شىعادى.) ال ولاي بولسا، مىنا وسىمدىكتەردىڭ اراسىنداعى قانداي جاندىكتەر ەكەن
(تاقتاعا سۋرەتتەر شىعادى كوبەلەك، ينەلىك ءداۋىت، قوڭىز. ت. ب.) وقۋشىلار ولاردىڭ قانداي جاندىكتەر ەكەنىن ايتادى. وقۋشىلار بىزدەر «وسىمدىكتەردىڭ توزاڭدانۋى»دەگەن تاقىرىپتى وتكەنىمىزدە بۇل جاندىكتەردى، قانداي جاندىكتەر دەپ اتاعان ەدىك. (وقۋشىلار بۋناقدەنەلىلەر دەيدى.) ولاي بولسا بۇگىن بۋناقدەنەلىلەردىڭ كوبەيۋى جونىندە تانىسايىق. (بۋناقدەنەلىلەردىڭ سۋرەتتەرى تاقتاعا شىعادى) دەمەك، بۇگىنگى جاڭا ساباعىمىز «بۋناقدەنەلىلەردىڭ دامۋى».

جاڭا ساباق
بۋناقدەنەلىلەردىڭ دامۋى ءۇش ءتۇرلى جولمەن وتەدى. ولار: تۋرا دامۋ،(قاناتسىز بۋناقدەنەلىلەر) شالا تۇرلەنىپ دامۋ،(ينەلىك، ءداۋىت، شەگىرتكە، بۇزاۋباس، بيت، قاندالا) جانە تولىق تۇرلەنىپ دامۋ (قوڭىز، كوبەلەك، بۇرگە، شىبىن، ماسا، قۇمىرسقا، بالارا)

تۋرا دامۋ دەگەنىمىز - ۇرىقتانعان جۇمىرتقادان تىكەلەي ەرەسەك بۋناقدەنەگە ۇقساس جاس جاندىكتەردىڭ شىعۋى. ولاردىڭ تەك دەنەسى وسەدى جانە جىنىستىق جاعىنان تولىسىپ داميدى.
تولىق تۇرلەنىپ دامۋ دەپ - دامۋى 4 ساتىدان تۇراتىن جانە دەرناسىلى ەرەسەگىنە ۇقسامايتىن بۋناقدەنەلىلەردى ايتامىز.
شالا تۇرلەنىپ دامۋ دەپ - دامۋى 3 ساتىدان تۇراتىن جانە دەرناسىلى ەرەسەگىنە ۇقسايتىن بۋناقدەنەلىلەردى ايتامىز.
دامۋدىڭ سىزبانۇسقاسىن بىلاي كەسكىندەي الامىز: تۋرا دامۋ: جۇمىرتقا — يماگو؛ شالا تۇرلەنىپ دامۋ: جۇمىرتقا – دەرناسىل -
-يماگو؛ تولىق تۇرلەنىپ دامۋ: جۇمىرتقا — دەرناسىل — قۋىرشاق -- يماگو. بۋناقدەنەلىلەردىڭ ەرەسەك كۇيگە اۋىسۋ ساتىسى يماگو دەپ اتالادى. يماگو(لاتىنشا يماگو - ەرەسەك جاندىك)

نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما