سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 4 كۇن بۇرىن)
دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ وقۋشى بىلىمىنە تيگىزەر اسەرى
دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ وقۋشى بىلىمىنە تيگىزەر اسەرى.

بۇگىنگى تاڭدا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە جاستاردىڭ بويىنداعى ادامي قۇندىلىقتاردى، قايىرىمدىلىقتى، سۇيىسپەنشىلىكتى دامىتۋ، ءسويتىپ تاربيەلەي وتىرىپ وقىتۋ. ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى بۇرىنعى اعارتۋشىلىق باعىتىن ساقتاي وتىرىپ ادامگەرشىلىك تۇرعىسىنان كەمەلدەنۋىنە اۋدارۋ. ەندەشە جەكە تۇلعانىڭ قاسيەتىن اشىپ كورسەتۋ زامان تالابى. بالانى جان – جاقتى دامىتۋدى تەك قانا تاربيە سالاسى ەمەس وقىتۋ پروسەسىنە دە اسىرىلىپ جاتادى. ونى كۇندەلىكتى وقۋ تاربيە جۇمىسى ءار ساباقتان بايقاۋعا بولاتىنىن ءومىردىڭ ءوزى كورسەتىپ وتىر. ساباق بەرەتىن ءار پاندە وقىتۋشى ىزدەنىپ پايدالانىپ كەلگەندە، قازىرگى وقۋ تالابىنىڭ قويىپ وتىرعان ءادىس، تاسىلدەرىن قولدانا وتىرىپ جوسپارلاۋ كەرەك. ءار ءمۇعالىم جاڭا ساباقتى جوسپارلاعاندا تەك تاقىرىپتى مازمۇنداۋ مىندەت ەمەس، وقۋشى ويىن قالاي دامىتۋ، كەرەك وقۋشىعا نە بەرەم دەگەن ماقسات تۇرسا قازىرگى وقىتۋدىڭ جاڭا تەحنولوگيالىق ءادىس، تاسىلدەرىن قولدانا بىلسە، وقىتۋشى از سويلەپ، كوپ ءبىلىم مەن تاربيە بەرە الادى.

مەن ءوز ساباقتارىمدا دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسى بويىنشا جوسپارلاپ جۇرگىزەمىن. ءمۇعالىمنىڭ وقىتۋ شەبەرلىگىنە بايلانىستى وقۋشىلاردى توپقا ءبولىپ ورتالىقتارعا ءبولۋ ءتاسىلى جانە
1. وقۋ جانە جازۋ ورتالىعى.
2. ماتەماتيكا ورتالىعى
3. عىلىمي زەرتتەۋ ورتالىعى
4. ونەر جانە دراما ورتالىعىندا وقۋشىلارعا تاپسىرما بەرەمىز. ءمۇعالىم تەك باسشىلىق جاساپ، قورىتىندىلاپ وتىرادى.
2 - ءادىس ءتاسىلى.
پروبلەمانى قويۋ جانە ونى شەشۋ. ورتاعا ءبىر سيتۋاسيالىق سۇراق تاستاپ سودان شىعۋ جولدارىن ىزدەۋ جاۋاپ بەرۋ.
3 - ءادىس ءتاسىلى.
ءوز ويلارىن تولىق جەتكىزۋ؛ سۇراققا جاۋاپ بەرۋ. وقىتۋشى وقۋشى ويىمەن ساناسۋ، تىڭداۋ، جاۋابىن قۇپتاۋ، وقۋشىنى سىيلاۋ. ءار بالانىڭ قابىلەتىنە سەنۋ، جوعارىدان قاراماي، وقۋشى بويىنىڭ دەڭگەيىندە بولۋىن ءمۇعالىم ەستەن شىعارماعان ءجون.
4 - ويىن ءادىس تاسىلدەرى.

ويناي وتىرىپ ويلاۋ داعدىلارى، سويلەۋ مادەنيەتى، وزىنە تانىس ەمەس سوزدەردىڭ ماعىناسىن اشادى. «فەرمەرلەر» ويىنىن بالا شارشاعان ساتتە، بالالاردى ساپقا تۇرعىزىپ ءار بالانىڭ جاۋىرىنى ساعان قاراپ تۇرعان سەنىڭ ساتىپ العان جەكە مەنشىك جەرىڭ دەپ ويلايمىز. سەندەر فەرمەرسىڭدەر. وسى جەردى كۇتىپ، باپتايمىز دەپ سەرگىتۋ جاتتىعۋىن جاساي وتىرىپ بالانى ەڭبەككە باۋليمىز، ۇلكەندەردىڭ ەڭبەگىن قۇرمەتتەۋگە، ماماندىق تاڭداۋعا جانە ءبىر – بىرىنە جاقسىلىعى ءۇشىن العىس ايتۋعا تاربيەلەيمىز.

مەن باستاۋىش سىنىپتا ەڭبەك ەتىپ كەلەمىن. ءبىلىم كىلتى باستاۋىشتا ءتىل دامۋى، تاربيە، بىلىمگە دەگەن قۇشتارلىقتىڭ ويانۋى دا وسى باستاۋىش سىنىپتارىندا 1 - 2 سىنىپتاردا ويىن ارقىلى تاربيەلەۋ. وقىتۋ بالاعا دا وقىتۋشىعى دا جەڭىل رولدەرگە ءبولىپ ويناۋ. «الاقان جىلۋى»، «دەنساۋلىق ساقتاۋ» حيرۋرگ ويىندارىن بالانىڭ شاماسىنا قاراي ويناتامىن.

3 - 4 سىنىپتاردا دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ عىلىمي ورتالىقتارعا ءبولۋ ادىستەرىن قولدانۋ ارقىلى جۇرگىزگەن ساباقتارىمدى وقۋشىنىڭ شىعارماشىلىقپەن جۇمىس جاساۋىنا، ءوز بەتىنشە ىزدەنۋىنە، اۋىزبىرشىلىككە جانە ءپانارالىق بايلانىس جاساۋدا ماڭىزى زور. ءمۇعالىم ۇزاق ءتۇسىندىرىپ، وقۋشىدان سۇراپ ۋاقىتىن زايا كەتىرمەيدى. مىسالى مەن ءوز تاجىريبەمنەن 1 - 2 مىسال كەلتىرە كەتسەم.
4 - سىنىپ فاريزا وڭعارسىنوۆانىڭ «قانات تۋرالى حيكايا»دەگەن ولەڭى بويىنشا ساباق وتكىزدىم. «بروندىق قوزعالىس» ويىنىمەن 15 وقۋشى 3 توپقا ءبولدىم. ءار توپقا ورتالىقتاردىڭ اتى جازىلعان قاعاز تاراتىلدى.
I توپ. عىلىمي ورتالىق. (عالىمدار، جازۋشىلار).
وقۋلىق انا ءتىلى، ءاناتىلى داپتەرلەرى، قالام ت. ب. تاقىرىبى: «ادامعا قانات كەرەك» وقۋشى ءوز ويىن داپتەرگە جازادى.
تاربيەلىگى: اناعا دەگەن قۇرمەت، سۇيىسپەنشىلىگىن دامىتۋ. سويلەمدى بايلانىستىرا ءبىلۋ. (قازاق ءتىلى پانىمەن بايلانىستى).
II توپ. بەينەلەۋ ورتالىعى. تاقىرىپقا بايلانىستى سۋرەت سالۋ. ۇياسىنان قۇلاپ، ۇشا الماي جاتقان بالاپان سۋرەتى.
تاربيەلىگى: قۇستارعا دەگەن قومقورلىق. ءوز ويىن قاعاز بەتىنە سۋرەتتەۋ، ەستەتيكالىق تاربيەمەن ۇشتاسسا كەلەدى.

III ورتالىق. ونەر جانە دراما ورتالىعى.
تاپسىرما. انا تۋرالى ولەڭ، تاقپاق نەمەسە «قانات تۋرالى حيكايا» مانەرلەپ وقىپ بەرۋ. ارتيستەر ورتادان ءبىر وقۋشى شىعىپ ورىنداپ شاعىن ادەبي كوركەم باعدارلاما (كونسەرت) قويادى.
ءمۇعالىم تەك باسشىلىق جاساپ ءار توپتىڭ جۇمىسىن مۇقيات تىڭداپ، وقۋشىعا قولداۋ، ماداقتاۋ كورسەتۋ كەرەك. ورتالىقتاردا بارلىق وقۋشى جۇمىس جاساۋىن قامتاماسىز ەتۋدى وقىتۋشى رەتتەيدى.
ساباق باستالاردا، سيتۋاسيالىق سۇراق قويدىم. بالالار – ادامعا قانات كەرەك پە؟ ارينە بالالار جوق ادام ۇشپايدى عوي. «قانات تەك قۇستارعا كەرەك» - دەدى. وسى سۇراققا جاۋاپتى اقىن اپامىز فاريزا وڭعارسىنوۆانىڭ «قانات تۋرالى حيكايا» ولەڭنەن تابامىز – دەپ. ساباقتى قورىتىندىلاۋ بولىمىندە سول سۇراقتى قايتادان قويدىم سوندا بالالار، سول قاناتىم اكەشىم،
وڭ قاناتىم اناشىم،
قوس قاناتىم بولعاندا
تابار ءومىر جاراسىم – دەپ ادامعا ەكى قاناتى بولادى. اكە مەن انا ءبىر قاناتىڭ بولماسا، ماڭگى ۇشا الماي قالارسىڭ. انامىزدى ايالاپ، قۇرمەتتەۋ كەرەك.

«اكە اسقار تاۋ، شەشە قاينار بۇلاق، بالا جاعاسىندا وسكەن قۇراق» - دەگەن ماقال تەگىن ايتىلماعان دەي كەلە «التىن انا» انىمەن قورىتىندىلاپ ەڭ جاقسى جۇمىس جاساعان وقۋشىلاردى باعالايمىز. بۇل ءادىس ءتاسىل بالانى ۇيىمداسىپ جۇمىس جاساۋعا، ىزدەنۋگە، ويىن دامىتۋعا، ۋاقىتتى ۇنەمدەۋگە تاربيەلەيدى. بالا كەلەسى ساباققا تاپسىرما الىپ ىزدەنىپ كەلۋگە داعدىلاندى.
تاربيە ساعاتى. «تۋبەركۋلەزدەن ساقتانايىق» تاقىرىبىندا تاربيە ساعاتىندا دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ءادىس تاسىلدەرىن قولدانا وتىرىپ جۇرگىزدىم.
«سۋرەتكە قاراپ توپتاس» ويىنى بويىنشا 3 توپقا ءبولىنىپ تاپسىرما بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىلدى. جالپىلاما ىزدەنۋ، تاقىرىبى مەن ماقساتى ءتۇسىندىرىلىپ جىبەرىلدى.

I زەرتتەۋ ورتالىعى. (دارىگەرلەر)
دارىگەر كيىمى قاعازدان قالپاق، اق كويلەك كيىپ كەلدى.
تاقىرىبى: تۋبەركۋلەز اۋرۋى، جانە ودان ساقتانۋ جولدارى. داپتەرگە ءماتىن قۇراپ، ءوز ويلارىن جازۋ، ءتۇسىندىرۋ.
II توپ. بەينەلەۋ. وكپەنىڭ سۋرەتىن سالۋ ساۋ وكپە جانە اۋرۋعا شالدىققان ميكروپتار سۋرەتىمەن سالۋ. (تاپسىرىلدى).
III توپ. ونەر جانە دراما توبى.
ارتيستەر. دارىگەر مەن ناۋقاس ادام ءدارى بەرۋ، اقىل كەڭەستەر ايتۋ كورىنىستەر قويىلدى.
وقۋشىنىڭ بوس ىسپەن اينالىسۋىنا ۋاقىت جوق. 45 مينۋت قىمبات، وقىتۋشىدا ماقساتىنا جەتىپ، تاقىرىبىن جان – جاقتى اشا الادى. ءپانارالىق بايلانىستى جۇزەگە اسىرۋ ءار ءمۇعالىمنىڭ ساباقتى جوسپارلاي الۋدا دەپ تۇسىنەمىن.
«باستالادى ءومىرىڭ اتتاۋمەنەن، جول ەرەجەسىن ساقتاۋمەنەن» اتتى تاربيە ساعاتىن ويىن ءادىسى بويىنشا جوسپارلادىم سيتۋاسيالىق سۇراقتار قويىلدى.

جوسپارى:
1. كىرىسپە.
2. جاس جول ينسپەكتورلارى سويلەيدى.
3. ەرتەگىدەگى بۇزىقتار. (كورىنىس قويۋ)
4. كوشەدە ءجۇرۋ ەرەجەلەرى.
5. سوت زالىنان كورىنىس.
6. سيتۋاسيالىق سۇراقتار.
7. ءان. «ءارقاشان كۇن سونبەسىن».
8. قورىتىندى.

5. سوت زالىنان كورىنىس ءبولىمى بويىنشا ساباق ماقساتىنا جەتتى.
تۇمانباي مولداعالييەۆتىڭ «بولار بالا ەدى ول» ولەڭىنىڭ مازمۇنى بويىنشا سوت ءىس قارادى. وقۋشىلاردى 2 توپقا ءبولىپ اقتاۋشىلار، قارالاۋشىلار (دەبات ءادىسى). سوت 1 وقۋشى، ۇكىم وقيتىن 1 وقۋشى كىنالى: جۇرگىزۋشى 1 وقۋشى وينايدى. 1 توپ جۇرگىزۋشىنىڭ تۋىستارى.
II توپ. ارماننىڭ تۋىستارى.
سوڭىندا جۇرگىزۋشىنى كىناسىز دەپ تاۋىپ، ۇكىم شىعارىلدى. كوشە ەرەجەسىن دۇرىس ساقتاماعان، كولىك جولىنا دوپ ويناعان. ارمان دەگەن بالانىڭ كىناسىنەن قانشا ادام زارداپ شەگىپ، قايعى جۇرتتى – دەي كەلە ساباقتى قورىتىندىلادىم. ارينە 1 ساباقتا بالا بويىنا جاقسى قاسيەت ۇيالاتتىم دەپ ايتۋ قيىن. «تاربيە، وقۋ – ينەمەن قۇدىق قازعانداي» بالا ويىنا جامان، جاقسى قىلىقتار تۋرالى تۇسىنىك قالىپتاساتىنى انىق. ءار پەداگوگ جاڭا تەحنولوگيالىق ءادىس، تاسىلدەردى ءوز تاجىريبەسىنە ەنگىزسە، ءوز جەمىسىن بەرەتىنىنە سەنەمىن.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما