داۋلەت قاسەنوۆ. ادالدىق
ادەبيەتتىك وقۋ 4 - سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: داۋلەت قاسەنوۆ. ادالدىق
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ءماتىندى وقىپ، مازمۇنىن مەڭگەرتۋ. يدەيالىق ءمانىن تۇسىنۋگە مۇمكىندىك جاساۋ. ادام بويىنداعى جاعىمدى، جاعىمسىز قاسيەتتەردىڭ پايداسى مەن زيانىن دۇرىس تانۋىنا جول سالۋ.
دامىتۋشىلىق: توپتىق، جەكە جۇمىستار ارقىلى شىعارماشىلىق داعدىلارىن دامىتۋ، وزىنشە ويلاۋ، سويلەۋ مۇمكىندىگىنە ەركىندىك بەرۋ، قولداۋ.
تاربيەلىك: ومىردەگى قاراما - قايشىلىقتار مەن جاعىمدى - جاعىمسىز دەگەن تۇسىنىكتەردى اجىراتىپ، باعا بەرۋ ارقىلى شىندىققا قارىم - قاتىناسىن قالىپتاستىرۋعا جاعداي تۋعىزۋ. ۇلكەندى سىيلاۋعا، ادالدىققا تاربيەلەۋ.
ءتيپى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ
ءتۇرى: سايىس ساباق
ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق - جاۋاپ، اڭگىمەلەۋ، بولجاۋ، كەيىپكەرگە حات جازۋ، توپپەن جۇمىس.
كورنەكىلىگى: كوڭىل - كۇي سمايليكتەرى، كەستە، باعالاۋ پاراعى، فيشكالار.
ءپانارالىق بايلانىس: ماتەماتيكا، قازاق ءتىلى، ءوزىن - ءوزى تانۋ، ادەپ.
ساباقتىڭ بارىسى
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
1. وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ، قۇرال - جابدىقتارىن دايىنداۋ.
2. پسيحولوگيالىق دايىندىق كەزەڭى
- ءبىزدىڭ بۇگىنگى «ادەبيەتتىك وقۋ» ساباعىمىز قىزىقتى ءوتۋى ءۇشىن كوڭىل - كۇيىمىز كوتەرىڭكى بولۋى قاجەت. سوندىقتان مىنا ولەڭ شۋماعىن حورمەن ايتايىق.
كوشەلەردەن ءبىز وتكەن
ۇلكەندەردى كورسەم،
جاقىن كەپ
سالەم بەرەم ىزەتپەن.
3. ساباقتىڭ ماقسات - مىندەتىن قويۋ.
- بالالار، ءبىزدىڭ بۇگىنگى ساباعىمىز سايىس تۇرىندە وتەدى. ياعني، مىنا 3 قاتار 3 توپ بولادى.
I قاتار I دەڭگەيلى توپ. توپتىڭ اتى – «ءبىلىم».
II قاتار II دەڭگەيلى توپ. توپتىڭ اتى – «تالاپ».
III قاتار III دەڭگەيلى توپ. توپتىڭ اتى – «العىر».
بەرىلگەن تاپسىرمادا توپتىڭ دەڭگەيىنە بايلانىستى كۇردەلەنىپ وتىرادى. ال قاي توپ جەڭىمپاز بولعانىن ءبىز قالاي بىلەمىز؟ تىڭدايىق! ول ءۇشىن مىناداي كوڭىل - كۇي سمايليكتەرىن پايدالانامىز – ءبىلىمدى سمايليك، وي ۇستىندەگى جانە جابىرقاۋ. ياعني ءار توپتىڭ تاپسىرمانى ورىنداۋىنا بايلانىستى سول توپتى ءبىر ساتى كوتەرىپ وتىرامىز. سوڭىندا «ەڭ ۇزدىك توپ» انىقتالادى. سوندىقتان ءار توپ ەڭ ۇزدىك بولۋعا تىرىسۋ قاجەت.
II. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
1. «اياز بەن قىدىر» ايتىسىن ءار توپتان سۇراۋ.
2. «تابيعاتتا جامان كەزەڭ بولمايدى» جازعان ەسسەلەرىن وقىتۋ.
(ءار تاپسىرما ورىندالعان سايىن سمايليكتەر ارقىلى ءبىر ساتى كوتەرىلىپ وتىرادى)
III. تىرەك ءبىلىم، بىلىك، داعدىلارىن جەتىلدىرۋ
ءار توپقا شيراتۋ سۇراقتارىن قويۋ ارقىلى زەيىندەرىن جەتىلدىرۋ. ءار توپقا 2 سۇراقتان.
I توپ – «ءبىلىم»
1. مۇسىلمان حالىقتارىنىڭ جاڭا جىل تويلايتىن ايى.(ناۋرىز)
2. «اس ءقادىرىن بىلمەسەڭ، اشارشىلىق بەرسىن جازاڭدى» دەگەن كىم؟ (ديقان بابا)
II توپ – «تالاپ»
1. جاڭا تۋعان مالدىڭ سۇتىنەن جاسالاتىن تاعام. (ۋىز كوجە)
2. تاستارى كۇيەلى قازانداي قاپ - قارا جانە تاياقپەن ۇرساڭ، شويىنداي داڭعىرلايدى. بۇل قايدا؟ (قازانتاستا)
III توپ – «العىر»
1. جىلقى ەتىنەن ىشەككە تىعىلىپ جاسالاتىن تاعام. (قازى)
2. سيىر مەن يەسى ايتىستى. بۇل ايتىستىڭ قاي ءتۇرى. (جانۋارلار مەن ادامداردىڭ ايتىسى)
IY. تانىمدى – وپەراسيونالدى كەزەڭ
جاڭا ساباق. داۋلەت قاسەنوۆ. «ادالدىق»
- بالالار، مىنا تاپسىرمالاردىڭ ىشىندە جاسىرىن ءسوز بار. تەك وسى تاپسىرمالاردى ورىنداعان جاعدايدا عانا جاڭا ساباقتى وتە الامىز. ال ءبىزدىڭ جاڭا ءبىلىم العىمىز كەلەدى. سولاي ەمەس پە؟
- ولاي بولسا، 3 توپ 3 تاپسىرمانى ورىنداۋ كەرەك.
I توپ – «ءبىلىم»
كەستەلىك كوبەيتۋ
تاپسىرما: كوبەيتىندىگە سايكەس ارىپتەردى جاز، وقى.
15 24 5 12 16 21 32
II توپ – «تالاپ»
تاپسىرما: تومەندە بەرىلگەن ءارىپ تىزبەگىنەن ماعىنالى ءسوز شىعارىپ ال. ماعىناسىز ارىپتەر تىزبەگىنىڭ بەلىن سىز.
ىكرستشلپادالدىقنپتۋدجىسريك
III توپ – «العىر»
ى د ق ل د ا ا
40 165 9 91 87 105 910
تاپسىرما: تور كوزدەرگە سانداردىڭ كەمۋ رەتىمەن ارىپتەردى قويىپ جازىپ، شىققان ءسوزدى وقى.
ءتۇيىن ءسوز: بۇگىنگى وتەتىن ساباعىمىز «ادالدىق» ءماتىنى. اۆتورى داۋلەت قاسەنوۆ
الدىمەن «ادالدىق» ءسوزىنىڭ ماعىناسىن اشىپ الايىق. ادال دەپ قانداي ادامدى ايتامىز؟
ءماتىننىڭ مازمۇنىن كىتاپ ىشىنەن اقشا تاۋىپ العان جەرىنە دەيىن مازمۇنداپ ايتىپ بەرەمىن،
ءارى قاراي وقيعا نەمەن اياقتالاتىنىن ءار توپ «بولجاۋ» ارقىلى ويلارىن ايتادى.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
1. ءماتىندى 3 بولىككە ءبولىپ وقۋ (ىشتەي وقۋ).
2. داۋىستاپ ديالوگتاردى رولمەن وقۋ.
3. ءار توپ وقىعان بولىگىن اڭگىمەلەۋ.
ءماتىندى تالداۋ، بەكىتۋ.
1. بالالار نەگە داۋلاستى؟
2. اقشانىڭ اپايدىكى ەمەس ەكەنىنە سارسەن مەن بەيسەننىڭ شىنىمەن كوزدەرى جەتتى مە؟
3. سارسەن مەن بەيسەن دۇيسەنگە نەگە سەنىمسىزدىك ءبىلدىردى؟
4. سارسەن مەن بەيسەن دۇيسەنگە راقمەتتەن باسقا نە ايتۋى كەرەك ەدى؟
5. ماتىندە بولعان وقيعا بارما؟ نەمەن باستالدى، نەمەن اياقتالدى؟
بالالار، وسىنداي وقيعالى شىعارمانى سيۋجەتتى شىعارما دەيدى. ال وقيعاسىز، كوڭىل – كۇيگە بايلانىستى جازىلعان شىعارمانى (ولەڭ) سيۋجەتسىز شىعارما دەيدى.
شىعارماشىلىق تاپسىرما.
داپتەرگە ورىنداۋ
I توپ – «ءبىلىم»
سارسەن مەن بەيسەنگە حات جازۋ.
II توپ – «تالاپ»
سوزدىكپەن جۇمىس. اڭىسىن اڭديىق، دەگبىرسىزدەندى سوزدەرىنىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىرىپ، سويلەم قۇراۋ.
III توپ – «العىر»
دۇيسەنگە جەدەلحات جولداۋ. (ءار بالا ءبىر سويلەمنەن ءوزىنىڭ ريزاشىلىعىن ءبىلدىرىپ جازۋ)
Y. قورىتىندى.
- بۇگىنگى ساباقتان نە ۇيرەندىڭدەر، نە بىلدىڭدەر؟ اۆتوردىڭ ايتقىسى كەلگەنى نە؟
- «ءبىر باس جاقسى، ال ەكى باس ءتىپتى جاقسى» دەگەن ماتەل وسى اڭگىمەنىڭ شەشىمىنە ساي ما؟
- «پايدا ويلاما، ار ويلا» دەگەن ماقال كىمدەرگە ارنالعان دەپ ويلايسىڭ؟
- «اق جۇرگەن ادام ازباس» دەگەن شە؟
YI. ۇيگە تاپسىرما.
ءماتىندى ءتۇسىنىپ وقىپ، اڭگىمەلەۋ. 3 توپ تاپسىرمالارىن الماستىرىپ ورىنداۋ
باعالاۋ. سمايليكتەردىڭ كومەگىمەن ۇزدىك توپتى انىقتاۋ، ماداقتاۋ. ءار توپ باسشىسى «باعالاۋ پاراعى» ارقىلى توپ مۇشەلەرىنىڭ قاتىسۋىن باعالاۋ.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: داۋلەت قاسەنوۆ. ادالدىق
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ءماتىندى وقىپ، مازمۇنىن مەڭگەرتۋ. يدەيالىق ءمانىن تۇسىنۋگە مۇمكىندىك جاساۋ. ادام بويىنداعى جاعىمدى، جاعىمسىز قاسيەتتەردىڭ پايداسى مەن زيانىن دۇرىس تانۋىنا جول سالۋ.
دامىتۋشىلىق: توپتىق، جەكە جۇمىستار ارقىلى شىعارماشىلىق داعدىلارىن دامىتۋ، وزىنشە ويلاۋ، سويلەۋ مۇمكىندىگىنە ەركىندىك بەرۋ، قولداۋ.
تاربيەلىك: ومىردەگى قاراما - قايشىلىقتار مەن جاعىمدى - جاعىمسىز دەگەن تۇسىنىكتەردى اجىراتىپ، باعا بەرۋ ارقىلى شىندىققا قارىم - قاتىناسىن قالىپتاستىرۋعا جاعداي تۋعىزۋ. ۇلكەندى سىيلاۋعا، ادالدىققا تاربيەلەۋ.
ءتيپى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ
ءتۇرى: سايىس ساباق
ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق - جاۋاپ، اڭگىمەلەۋ، بولجاۋ، كەيىپكەرگە حات جازۋ، توپپەن جۇمىس.
كورنەكىلىگى: كوڭىل - كۇي سمايليكتەرى، كەستە، باعالاۋ پاراعى، فيشكالار.
ءپانارالىق بايلانىس: ماتەماتيكا، قازاق ءتىلى، ءوزىن - ءوزى تانۋ، ادەپ.
ساباقتىڭ بارىسى
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
1. وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ، قۇرال - جابدىقتارىن دايىنداۋ.
2. پسيحولوگيالىق دايىندىق كەزەڭى
- ءبىزدىڭ بۇگىنگى «ادەبيەتتىك وقۋ» ساباعىمىز قىزىقتى ءوتۋى ءۇشىن كوڭىل - كۇيىمىز كوتەرىڭكى بولۋى قاجەت. سوندىقتان مىنا ولەڭ شۋماعىن حورمەن ايتايىق.
كوشەلەردەن ءبىز وتكەن
ۇلكەندەردى كورسەم،
جاقىن كەپ
سالەم بەرەم ىزەتپەن.
3. ساباقتىڭ ماقسات - مىندەتىن قويۋ.
- بالالار، ءبىزدىڭ بۇگىنگى ساباعىمىز سايىس تۇرىندە وتەدى. ياعني، مىنا 3 قاتار 3 توپ بولادى.
I قاتار I دەڭگەيلى توپ. توپتىڭ اتى – «ءبىلىم».
II قاتار II دەڭگەيلى توپ. توپتىڭ اتى – «تالاپ».
III قاتار III دەڭگەيلى توپ. توپتىڭ اتى – «العىر».
بەرىلگەن تاپسىرمادا توپتىڭ دەڭگەيىنە بايلانىستى كۇردەلەنىپ وتىرادى. ال قاي توپ جەڭىمپاز بولعانىن ءبىز قالاي بىلەمىز؟ تىڭدايىق! ول ءۇشىن مىناداي كوڭىل - كۇي سمايليكتەرىن پايدالانامىز – ءبىلىمدى سمايليك، وي ۇستىندەگى جانە جابىرقاۋ. ياعني ءار توپتىڭ تاپسىرمانى ورىنداۋىنا بايلانىستى سول توپتى ءبىر ساتى كوتەرىپ وتىرامىز. سوڭىندا «ەڭ ۇزدىك توپ» انىقتالادى. سوندىقتان ءار توپ ەڭ ۇزدىك بولۋعا تىرىسۋ قاجەت.
II. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
1. «اياز بەن قىدىر» ايتىسىن ءار توپتان سۇراۋ.
2. «تابيعاتتا جامان كەزەڭ بولمايدى» جازعان ەسسەلەرىن وقىتۋ.
(ءار تاپسىرما ورىندالعان سايىن سمايليكتەر ارقىلى ءبىر ساتى كوتەرىلىپ وتىرادى)
III. تىرەك ءبىلىم، بىلىك، داعدىلارىن جەتىلدىرۋ
ءار توپقا شيراتۋ سۇراقتارىن قويۋ ارقىلى زەيىندەرىن جەتىلدىرۋ. ءار توپقا 2 سۇراقتان.
I توپ – «ءبىلىم»
1. مۇسىلمان حالىقتارىنىڭ جاڭا جىل تويلايتىن ايى.(ناۋرىز)
2. «اس ءقادىرىن بىلمەسەڭ، اشارشىلىق بەرسىن جازاڭدى» دەگەن كىم؟ (ديقان بابا)
II توپ – «تالاپ»
1. جاڭا تۋعان مالدىڭ سۇتىنەن جاسالاتىن تاعام. (ۋىز كوجە)
2. تاستارى كۇيەلى قازانداي قاپ - قارا جانە تاياقپەن ۇرساڭ، شويىنداي داڭعىرلايدى. بۇل قايدا؟ (قازانتاستا)
III توپ – «العىر»
1. جىلقى ەتىنەن ىشەككە تىعىلىپ جاسالاتىن تاعام. (قازى)
2. سيىر مەن يەسى ايتىستى. بۇل ايتىستىڭ قاي ءتۇرى. (جانۋارلار مەن ادامداردىڭ ايتىسى)
IY. تانىمدى – وپەراسيونالدى كەزەڭ
جاڭا ساباق. داۋلەت قاسەنوۆ. «ادالدىق»
- بالالار، مىنا تاپسىرمالاردىڭ ىشىندە جاسىرىن ءسوز بار. تەك وسى تاپسىرمالاردى ورىنداعان جاعدايدا عانا جاڭا ساباقتى وتە الامىز. ال ءبىزدىڭ جاڭا ءبىلىم العىمىز كەلەدى. سولاي ەمەس پە؟
- ولاي بولسا، 3 توپ 3 تاپسىرمانى ورىنداۋ كەرەك.
I توپ – «ءبىلىم»
كەستەلىك كوبەيتۋ
تاپسىرما: كوبەيتىندىگە سايكەس ارىپتەردى جاز، وقى.
15 24 5 12 16 21 32
II توپ – «تالاپ»
تاپسىرما: تومەندە بەرىلگەن ءارىپ تىزبەگىنەن ماعىنالى ءسوز شىعارىپ ال. ماعىناسىز ارىپتەر تىزبەگىنىڭ بەلىن سىز.
ىكرستشلپادالدىقنپتۋدجىسريك
III توپ – «العىر»
ى د ق ل د ا ا
40 165 9 91 87 105 910
تاپسىرما: تور كوزدەرگە سانداردىڭ كەمۋ رەتىمەن ارىپتەردى قويىپ جازىپ، شىققان ءسوزدى وقى.
ءتۇيىن ءسوز: بۇگىنگى وتەتىن ساباعىمىز «ادالدىق» ءماتىنى. اۆتورى داۋلەت قاسەنوۆ
الدىمەن «ادالدىق» ءسوزىنىڭ ماعىناسىن اشىپ الايىق. ادال دەپ قانداي ادامدى ايتامىز؟
ءماتىننىڭ مازمۇنىن كىتاپ ىشىنەن اقشا تاۋىپ العان جەرىنە دەيىن مازمۇنداپ ايتىپ بەرەمىن،
ءارى قاراي وقيعا نەمەن اياقتالاتىنىن ءار توپ «بولجاۋ» ارقىلى ويلارىن ايتادى.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
1. ءماتىندى 3 بولىككە ءبولىپ وقۋ (ىشتەي وقۋ).
2. داۋىستاپ ديالوگتاردى رولمەن وقۋ.
3. ءار توپ وقىعان بولىگىن اڭگىمەلەۋ.
ءماتىندى تالداۋ، بەكىتۋ.
1. بالالار نەگە داۋلاستى؟
2. اقشانىڭ اپايدىكى ەمەس ەكەنىنە سارسەن مەن بەيسەننىڭ شىنىمەن كوزدەرى جەتتى مە؟
3. سارسەن مەن بەيسەن دۇيسەنگە نەگە سەنىمسىزدىك ءبىلدىردى؟
4. سارسەن مەن بەيسەن دۇيسەنگە راقمەتتەن باسقا نە ايتۋى كەرەك ەدى؟
5. ماتىندە بولعان وقيعا بارما؟ نەمەن باستالدى، نەمەن اياقتالدى؟
بالالار، وسىنداي وقيعالى شىعارمانى سيۋجەتتى شىعارما دەيدى. ال وقيعاسىز، كوڭىل – كۇيگە بايلانىستى جازىلعان شىعارمانى (ولەڭ) سيۋجەتسىز شىعارما دەيدى.
شىعارماشىلىق تاپسىرما.
داپتەرگە ورىنداۋ
I توپ – «ءبىلىم»
سارسەن مەن بەيسەنگە حات جازۋ.
II توپ – «تالاپ»
سوزدىكپەن جۇمىس. اڭىسىن اڭديىق، دەگبىرسىزدەندى سوزدەرىنىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىرىپ، سويلەم قۇراۋ.
III توپ – «العىر»
دۇيسەنگە جەدەلحات جولداۋ. (ءار بالا ءبىر سويلەمنەن ءوزىنىڭ ريزاشىلىعىن ءبىلدىرىپ جازۋ)
Y. قورىتىندى.
- بۇگىنگى ساباقتان نە ۇيرەندىڭدەر، نە بىلدىڭدەر؟ اۆتوردىڭ ايتقىسى كەلگەنى نە؟
- «ءبىر باس جاقسى، ال ەكى باس ءتىپتى جاقسى» دەگەن ماتەل وسى اڭگىمەنىڭ شەشىمىنە ساي ما؟
- «پايدا ويلاما، ار ويلا» دەگەن ماقال كىمدەرگە ارنالعان دەپ ويلايسىڭ؟
- «اق جۇرگەن ادام ازباس» دەگەن شە؟
YI. ۇيگە تاپسىرما.
ءماتىندى ءتۇسىنىپ وقىپ، اڭگىمەلەۋ. 3 توپ تاپسىرمالارىن الماستىرىپ ورىنداۋ
باعالاۋ. سمايليكتەردىڭ كومەگىمەن ۇزدىك توپتى انىقتاۋ، ماداقتاۋ. ءار توپ باسشىسى «باعالاۋ پاراعى» ارقىلى توپ مۇشەلەرىنىڭ قاتىسۋىن باعالاۋ.
You Might Also Like
-
مىڭ ماماندىق ءبارى بار، تاڭداپ، تالعاپ ءبىرىن ال!
-
تاربيە ساعاتىنىڭ تاقىرىبى: «ءبىز قۇقىعىمىزدى بىلەمىز بە؟»
