ەجەلگى ريم قوعامى ريمدىك مادەنيەتتەن قالاي كورىنىس تابادى؟
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەجەلگى ريم قوعامى ريمدىك مادەنيەتتەن قالاي كورىنىس تابادى؟
ساباقتىڭ ماقساتى: • ەجەلگى ريم مادەنيەتىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى مەنونىڭ الەمدىك مادەنيەتكە اسەرىن انىقتاۋ
جەتىستىك كريتەرييى • پلەبەيلەر مەن پاتريسيالار اراسىنداعى كۇرەستىڭ سەبەپتەرىن دۇرىس انىقتايدى
• ەجەلگى ريمدىكتەردىڭ الەمدىك مادەنيەتكە قوسقان ۇلەسىن دۇرىس انىقتايدى
ساباقتىڭ ءتۇرى: زەرتتەۋ ارقىلى جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرۋ ساباعى
تىلدىك ماقساتتار
تىلدىك ماقساتتار: وقۋشىلار:
تاريحي فاكتورلاردى (ءريمنىڭ وسۋىنە قالا - مەملەكەت جانە يمپەريا رەتىندە اسەر ەتۋ) تالقىلاۋ كەزىندە اكادەميالىق ءتىلدى قولدانادى.
پانگە ءتان لەكسيكا جانە تەرمينولوگيا
يمپەريا، رەسپۋبليكا، پلەبەيلەر مەن پاتريسيالار، پرينسيپات، دومينانت، تريبۋن، سەنات، سەزار.
جازىلىم مەن ديالوگقا پايدالى سوزدەر:
................. بولعاندىقتان، ريمدىكتەر قۋاتتى بولا باستادى.
...... ارقاسىندا ريم اسكەرى كۇشەيە باستادى.
قۇندىلىقتاردى دارىتۋ: ءتۇرلى ەلدەردىڭ مادەنيەتىنە قۇرمەتتى تاربيەلەۋ
ءپانارالىق بايلانىستار: ونەر، ادەبيەت
الدىڭعى مەڭگەرىلگەن ءبىلىم: وقۋشىلار 6 - سىنىپتا مىسىر مەن گرەكيانىڭ ەجەلگى وركەنيەتتەرى ءبولىمىن اياقتاپ، ەجەلگى الەم وركەنيەتتەرى مەن ولاردىڭ مادەنيەتى، جەرورتا مەن ەجەلگى وركەنيەتتەردىڭ گۇلدەنۋى، وسى يمپەريالاردىڭ كۇشەيۋىنىڭ سەبەپتەرۋ تۋرالى ءبىلۋى كەرەك.
ساباقتىڭ كەزەڭدەرى
ساباقتا ورىندالاتىن ءىس - ارەكەتتەر
ساباقتىڭ باسى (5 مين)
ساباقتا ورىندالاتىن ءىس - ارەكەتتەر
(پسم) وقۋشىلارعا ريمدىك مادەنيەت تۋرالى سۋرەتتەر توپتاماسىن كورسەتىڭىز /ميفولوگيا، ساۋلەت ونەرى، ءدىن جانە ت. ب./
• بۇل سۋرەتتەر ءبىر - بىرىمەن قالاي بايلانىستى؟
• ريمدىكتەردىڭ قانداي جەتىستىكتەرىن بىلەسىڭ؟ (سۋ بۇرقاقتارى، مونشالار، امفيتەاترلار، جولدار جانە ت. ب.)
وقۋشىلار سۋرەتتەردى پايدالانىپ، الدىڭعى بىلىمدەرىنە سۇيەنە وتىرىپ شاعىن اڭگىمەلەر قۇرادى
(ديففەرەنسياسيا)
بالالار، بۇگىنگى ساباقتا بىزدەر ريمدىك قوعامنىڭ قۇرىلۋى، ريم مەن يمپەريانىڭ باسقارىلۋى، ريمدەگى پاتريسيي مەن پلەبەيلەردىڭ قۇقىقتارى جانە ەجەلگى ريمدىكتەردىڭ جەتىستىكتەرى تۋرالى بىلەمىز.
ساباقتىڭ ورتاسى (25 مين)
ءمۇعالىم تۇسىندىرەدى.
ريم قوعامى پاتريسيي مەن پلەبەيلەردەن تۇردى. پاتريسيي - اقسۇيەكتەر – بۇل بەلگىلى ريم تايپالارىنان شىققاندار، رومۋلمەن بىرگە قالانى جەتى بەلەستە قۇرعاندار، ال پلەبەيلەر – بۇل كەيىن كەلگەندەر، اتاقتى ەمەس، دەگەنمەن، ۋاقىت وتە كەلە ولاردىڭ اراسىنان دا وزدەرىنىڭ تايپالارى، وزدەرىنىڭ تەكتەرى، وزدەرىنىڭ باي وتباسىلارى شىعا باستادى، ولار دا بيلىككە تالپىندى. پلەبەيلەر سانى ۋاقىت وتە پاتريسييلەردەن كوبەيە باستادى. ولاردىڭ اراسىندا كۇرەس پايدا بولدى.
(ت) ماتىنمەن جۇمىس.
تاپسىرما. پاتريسييلەر مەن پلەبەيلەردىڭ قۇقىقتارىن انىقتاڭىزدار.
تاپسىرمانىڭ جەتىستىك كريتەرييلەرى:
وقۋشىلار پاتريسييلەر مەن پلەبەيلەردىڭ كەم دەگەندە 3 قۇقىعىن كورسەتەدى.
(ت) يلليۋستراسيالارمەن جۇمىس.
جۇپتا ەجەلگى ءريمنىڭ ساۋلەت قۇرىلىستارىنىڭ سۋرەتتەرىن بەرىڭىز (ترويا باعاناسى، ريمدىك فورۋم، كوليزەي، پانتەون، ساتۋرن عيباداتحاناسىنىڭ باعاناسى )
(ج) تاپسىرما: سۋرەتتەردى زەرتتەپ، ەجەلگى ءريمنىڭ ساۋلەت ەسكەرتكىشتەرى تۋرالى اڭگىمە قۇرىڭىز.
• ولار سەندەرگە قالاي اسەر ەتتى؟
• بۇعان قالاي جەتەدى؟
• ريم قۇرىلىسشىلارى الەمدىك ساۋلەت ونەرىنە قانداي ۇلەس قوستى؟
تاپسىرمانىڭ جەتىستىك كريتەرييلەرى:
وقۋشىلار ريم مادەنيەتىنىڭ ەۋروپالىق وركەنيەتكە قوسقان ۇلەسىن دۇرىس انىقتايدى.
(ت) ينتەرنەت رەسۋرستارمەن جۇمىس.
ءار توپ ءوز سالاسىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن انىقتايدى. جۇمىس قورىتىندىسى رەتىندە پوستەردى تولتىرادى.
1 توپ – ساۋلەت جانە ءمۇسىن ونەرى
2 توپ – بەينەلەۋ ونەرى، پوەزيا
3 توپ – ويىن - ساۋىق (گلادياتورلاردىڭ كۇرەسى)، ريمدىك قۇقىق
تاريحي دەرەككوز رەتىندە مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىن تالداۋ بويىنشا جۇمىس رەتى:
1. ەسكەرتكىشتىڭ اتاۋى مەن ءتۇرى
2. الەۋمەتتىك قۇبىلىستارمەن بايلانىسى
3. ەسكەرتكىشتىڭ ماڭىزدىلىعى
تالقىلاۋ سۇراقتارى:
ريم مادەنيەتى باسقا قاي ەلدىڭ مادەنيەتىمەن ۇقسايدى؟
بۇل مادەنيەتتەردىڭ مادەنيەتى نەمەن بايلانىستى؟
ريمدىكتەر ساۋلەت قۇرىلىستارىندا نەنى كورسەتكىسى كەلدى؟
(ج) ءماتىندى جۇپتا وقىڭىز
(ديففەرەنسياسيا)
ا) ءماتىن بويىنشا 3 جۋان جانە 3 جىڭىشكە قۇرىڭىز
ب) ماتىننەن كىلت سوزدەردى تابىڭىز
ۆ) تومەندەگى سۇراققا تولىق جاۋاپ بەرىڭىز:
ءريمدىڭ ساۋلەت ونەرىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى قازىرگى زامانعى قۇرىلىستا قالدى ما؟ مىسالدار كەلتىرىڭىزدەر.
ريم – «ماڭگى قالا» اتاۋىنا يە بولعان الەمنىڭ ەڭ ەجەلگى قالالارىنىڭ ءبىرى. ەجەلگى ريمدىكتەر كەرەمەت قۇرىلىسشى بولدى. ريمدىكتەر اكتاس ەرىتىندىسىنەن، شاعىلدان جانە جانارتاۋ قۇمىنان بەتوندى جاساۋدى ۇيرەندى، بەتوننىڭ ارقاسىندا ولار كولەمدى ءارى بەرىك عيماراتتاردى سالا باستادى. ريم يمپەرياسىندا 80 000 كم - دەن استام تاس جول بولدى – ۇزىن جانە ءتۇزۋ. تەرەڭ اڭعار، شاتقال نەمەسە باتپاق الاپتاردا ۇلكەن تاس كوپىرلەر سالدى. سولاردىڭ ىشىندەگى ءبىر ۆيادۋكتىڭ ۇزىندىعى 132 كم - گە جەتتى! سۋ قۇبىر جەلىسى ارقىلى ۆيادۋكتىڭ ۇستىنەن تاۋلاردان نەمەسە توبەلەردەن اقتى.
تاپسىرمانىڭ جەتىستىك كريتەرييلەرى:
وقۋشىلار ءماتىن بويىنشا كەم دەگەندە 3 جىڭىشكە جانە 3 جۋان سۇراق قۇرادى.
وقۋشىلار ماتىننەن كەم دەگەندە 5 كىلت ءسوز تابادى.
وقۋشىلار كەم دەگەندە 3 تولىق مىسال كەلتىرەدى.
مەكتەپ: ورال ق. فمب نزم
ءمۇعالىمنىڭ اتى - ءجونى: بۋكايەۆا ب. س.
ەجەلگى ريم قوعامى ريمدىك مادەنيەتتەن قالاي كورىنىس تابادى؟ جۇكتەۋ
ساباقتىڭ ماقساتى: • ەجەلگى ريم مادەنيەتىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى مەنونىڭ الەمدىك مادەنيەتكە اسەرىن انىقتاۋ
جەتىستىك كريتەرييى • پلەبەيلەر مەن پاتريسيالار اراسىنداعى كۇرەستىڭ سەبەپتەرىن دۇرىس انىقتايدى
• ەجەلگى ريمدىكتەردىڭ الەمدىك مادەنيەتكە قوسقان ۇلەسىن دۇرىس انىقتايدى
ساباقتىڭ ءتۇرى: زەرتتەۋ ارقىلى جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرۋ ساباعى
تىلدىك ماقساتتار
تىلدىك ماقساتتار: وقۋشىلار:
تاريحي فاكتورلاردى (ءريمنىڭ وسۋىنە قالا - مەملەكەت جانە يمپەريا رەتىندە اسەر ەتۋ) تالقىلاۋ كەزىندە اكادەميالىق ءتىلدى قولدانادى.
پانگە ءتان لەكسيكا جانە تەرمينولوگيا
يمپەريا، رەسپۋبليكا، پلەبەيلەر مەن پاتريسيالار، پرينسيپات، دومينانت، تريبۋن، سەنات، سەزار.
جازىلىم مەن ديالوگقا پايدالى سوزدەر:
................. بولعاندىقتان، ريمدىكتەر قۋاتتى بولا باستادى.
...... ارقاسىندا ريم اسكەرى كۇشەيە باستادى.
قۇندىلىقتاردى دارىتۋ: ءتۇرلى ەلدەردىڭ مادەنيەتىنە قۇرمەتتى تاربيەلەۋ
ءپانارالىق بايلانىستار: ونەر، ادەبيەت
الدىڭعى مەڭگەرىلگەن ءبىلىم: وقۋشىلار 6 - سىنىپتا مىسىر مەن گرەكيانىڭ ەجەلگى وركەنيەتتەرى ءبولىمىن اياقتاپ، ەجەلگى الەم وركەنيەتتەرى مەن ولاردىڭ مادەنيەتى، جەرورتا مەن ەجەلگى وركەنيەتتەردىڭ گۇلدەنۋى، وسى يمپەريالاردىڭ كۇشەيۋىنىڭ سەبەپتەرۋ تۋرالى ءبىلۋى كەرەك.
ساباقتىڭ كەزەڭدەرى
ساباقتا ورىندالاتىن ءىس - ارەكەتتەر
ساباقتىڭ باسى (5 مين)
ساباقتا ورىندالاتىن ءىس - ارەكەتتەر
(پسم) وقۋشىلارعا ريمدىك مادەنيەت تۋرالى سۋرەتتەر توپتاماسىن كورسەتىڭىز /ميفولوگيا، ساۋلەت ونەرى، ءدىن جانە ت. ب./
• بۇل سۋرەتتەر ءبىر - بىرىمەن قالاي بايلانىستى؟
• ريمدىكتەردىڭ قانداي جەتىستىكتەرىن بىلەسىڭ؟ (سۋ بۇرقاقتارى، مونشالار، امفيتەاترلار، جولدار جانە ت. ب.)
وقۋشىلار سۋرەتتەردى پايدالانىپ، الدىڭعى بىلىمدەرىنە سۇيەنە وتىرىپ شاعىن اڭگىمەلەر قۇرادى
(ديففەرەنسياسيا)
بالالار، بۇگىنگى ساباقتا بىزدەر ريمدىك قوعامنىڭ قۇرىلۋى، ريم مەن يمپەريانىڭ باسقارىلۋى، ريمدەگى پاتريسيي مەن پلەبەيلەردىڭ قۇقىقتارى جانە ەجەلگى ريمدىكتەردىڭ جەتىستىكتەرى تۋرالى بىلەمىز.
ساباقتىڭ ورتاسى (25 مين)
ءمۇعالىم تۇسىندىرەدى.
ريم قوعامى پاتريسيي مەن پلەبەيلەردەن تۇردى. پاتريسيي - اقسۇيەكتەر – بۇل بەلگىلى ريم تايپالارىنان شىققاندار، رومۋلمەن بىرگە قالانى جەتى بەلەستە قۇرعاندار، ال پلەبەيلەر – بۇل كەيىن كەلگەندەر، اتاقتى ەمەس، دەگەنمەن، ۋاقىت وتە كەلە ولاردىڭ اراسىنان دا وزدەرىنىڭ تايپالارى، وزدەرىنىڭ تەكتەرى، وزدەرىنىڭ باي وتباسىلارى شىعا باستادى، ولار دا بيلىككە تالپىندى. پلەبەيلەر سانى ۋاقىت وتە پاتريسييلەردەن كوبەيە باستادى. ولاردىڭ اراسىندا كۇرەس پايدا بولدى.
(ت) ماتىنمەن جۇمىس.
تاپسىرما. پاتريسييلەر مەن پلەبەيلەردىڭ قۇقىقتارىن انىقتاڭىزدار.
تاپسىرمانىڭ جەتىستىك كريتەرييلەرى:
وقۋشىلار پاتريسييلەر مەن پلەبەيلەردىڭ كەم دەگەندە 3 قۇقىعىن كورسەتەدى.
(ت) يلليۋستراسيالارمەن جۇمىس.
جۇپتا ەجەلگى ءريمنىڭ ساۋلەت قۇرىلىستارىنىڭ سۋرەتتەرىن بەرىڭىز (ترويا باعاناسى، ريمدىك فورۋم، كوليزەي، پانتەون، ساتۋرن عيباداتحاناسىنىڭ باعاناسى )
(ج) تاپسىرما: سۋرەتتەردى زەرتتەپ، ەجەلگى ءريمنىڭ ساۋلەت ەسكەرتكىشتەرى تۋرالى اڭگىمە قۇرىڭىز.
• ولار سەندەرگە قالاي اسەر ەتتى؟
• بۇعان قالاي جەتەدى؟
• ريم قۇرىلىسشىلارى الەمدىك ساۋلەت ونەرىنە قانداي ۇلەس قوستى؟
تاپسىرمانىڭ جەتىستىك كريتەرييلەرى:
وقۋشىلار ريم مادەنيەتىنىڭ ەۋروپالىق وركەنيەتكە قوسقان ۇلەسىن دۇرىس انىقتايدى.
(ت) ينتەرنەت رەسۋرستارمەن جۇمىس.
ءار توپ ءوز سالاسىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن انىقتايدى. جۇمىس قورىتىندىسى رەتىندە پوستەردى تولتىرادى.
1 توپ – ساۋلەت جانە ءمۇسىن ونەرى
2 توپ – بەينەلەۋ ونەرى، پوەزيا
3 توپ – ويىن - ساۋىق (گلادياتورلاردىڭ كۇرەسى)، ريمدىك قۇقىق
تاريحي دەرەككوز رەتىندە مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىن تالداۋ بويىنشا جۇمىس رەتى:
1. ەسكەرتكىشتىڭ اتاۋى مەن ءتۇرى
2. الەۋمەتتىك قۇبىلىستارمەن بايلانىسى
3. ەسكەرتكىشتىڭ ماڭىزدىلىعى
تالقىلاۋ سۇراقتارى:
ريم مادەنيەتى باسقا قاي ەلدىڭ مادەنيەتىمەن ۇقسايدى؟
بۇل مادەنيەتتەردىڭ مادەنيەتى نەمەن بايلانىستى؟
ريمدىكتەر ساۋلەت قۇرىلىستارىندا نەنى كورسەتكىسى كەلدى؟
(ج) ءماتىندى جۇپتا وقىڭىز
(ديففەرەنسياسيا)
ا) ءماتىن بويىنشا 3 جۋان جانە 3 جىڭىشكە قۇرىڭىز
ب) ماتىننەن كىلت سوزدەردى تابىڭىز
ۆ) تومەندەگى سۇراققا تولىق جاۋاپ بەرىڭىز:
ءريمدىڭ ساۋلەت ونەرىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى قازىرگى زامانعى قۇرىلىستا قالدى ما؟ مىسالدار كەلتىرىڭىزدەر.
ريم – «ماڭگى قالا» اتاۋىنا يە بولعان الەمنىڭ ەڭ ەجەلگى قالالارىنىڭ ءبىرى. ەجەلگى ريمدىكتەر كەرەمەت قۇرىلىسشى بولدى. ريمدىكتەر اكتاس ەرىتىندىسىنەن، شاعىلدان جانە جانارتاۋ قۇمىنان بەتوندى جاساۋدى ۇيرەندى، بەتوننىڭ ارقاسىندا ولار كولەمدى ءارى بەرىك عيماراتتاردى سالا باستادى. ريم يمپەرياسىندا 80 000 كم - دەن استام تاس جول بولدى – ۇزىن جانە ءتۇزۋ. تەرەڭ اڭعار، شاتقال نەمەسە باتپاق الاپتاردا ۇلكەن تاس كوپىرلەر سالدى. سولاردىڭ ىشىندەگى ءبىر ۆيادۋكتىڭ ۇزىندىعى 132 كم - گە جەتتى! سۋ قۇبىر جەلىسى ارقىلى ۆيادۋكتىڭ ۇستىنەن تاۋلاردان نەمەسە توبەلەردەن اقتى.
تاپسىرمانىڭ جەتىستىك كريتەرييلەرى:
وقۋشىلار ءماتىن بويىنشا كەم دەگەندە 3 جىڭىشكە جانە 3 جۋان سۇراق قۇرادى.
وقۋشىلار ماتىننەن كەم دەگەندە 5 كىلت ءسوز تابادى.
وقۋشىلار كەم دەگەندە 3 تولىق مىسال كەلتىرەدى.
مەكتەپ: ورال ق. فمب نزم
ءمۇعالىمنىڭ اتى - ءجونى: بۋكايەۆا ب. س.
ەجەلگى ريم قوعامى ريمدىك مادەنيەتتەن قالاي كورىنىس تابادى؟ جۇكتەۋ
You Might Also Like
