ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردى ساباقتاردا پايدالانۋدىڭ تيىمدىلىگى
بەينەۋ اۋدانى، «بەينەۋ كەشكى مەكتەبىنىڭ
ينفورماتيكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
انەبايەۆا يرينا ورپابەكوۆنا
ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردى ساباقتاردا پايدالانۋدىڭ تيىمدىلىگى
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇزدىكسىز ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى ساياساتىنىڭ باستى ماقساتتارىنىڭ ءبىرى جان جاقتى، جوعارى ءبىلىمدى، شىعارماشىلىق قابىلەتتى جەكە تۇلعانى تاربيەلەۋ.«ءبىلىم تۋرالى» زاڭدا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ باستى مىندەتى «ۇلتتىق جانە جالپى ادامزاتتىق قۇندىلىقتار، عىلىم مەن تاجىريبە جەتىستىكتەرى نەگىزىندە جەكە ادامدى قالىپتاستىرۋعا، دامىتۋعا جانە كاسىبي شىڭداۋعا باعىتتالعان ءبىلىم الۋ ءۇشىن جاعدايلار جاساۋ» دەلىنگەن. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك جالپىعا مىندەتتى ءبىلىم بەرۋ ستاندارتىندا وقۋ ءبىتىرۋشى تۇلەكتەردىڭ بىلىمىنە قويىلاتىن تالاپتاردىڭ ىشىندە بىلاي دەلىنگەن:
- ءوز ەڭبەگىن عىلىمي نەگىزدە ۇيىمداستىرا ءبىلۋ، كاسىپتىك قىزمەت سالاسىندا قاجەت اقپاراتتى جيناۋ، ساقتاۋ مەن سۇرىپتاۋدىڭ كومپيۋتەرلىك ادىستەرىن مەڭگەرۋ؛
- ءوزىنىڭ كاسىپتىك قىزمەتىنىڭ ءتۇرى مەن سيپاتىنىڭ وزگەرۋىنە ءپانارالىق جوبالارىمەن جۇمىس ىستەۋگە ادىستىك جانە پسيحولوگيالىق جاعىنان دايىن بولۋ.
قازىرگى كەزەڭدەردە نەگىزگى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى – وقىتۋ پروسەسىن دە ءبىلىم، تاربيە بەرۋدىڭ پارمەندىلىگىن، ءبىلىمنىڭ تاربيەلىك، تاربيەنىڭ بىلىمدىك ءمانىن جوعارى دارەجەگە جەتكىزۋ بولىپ تابىلادى. ءبىلىم بەرۋدىڭ كەز كەلگەن سالاسىندا «ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردى» پايدالانۋ وقۋشىلاردىڭ تانىمدىق بەلسەندىلىكتەرىن ارتتىرىپ قانا قويماي، لوگيكالىق ويلاۋ جۇيەسىن قالىپتاستىرۋعا شىعارماشىلىقپەن ەڭبەك ەتۋىنە جاعداي جاسايدى. ءالى دە ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا تەك ءمۇعالىمنىڭ ايتقاندارىن نەمەسە وقۋلىقتى پايدالانۋ قازىرگى زامان تالابىن قاناعاتتاندىرمايدى. سوندىقتان قازىرگى اقپاراتتاندىرۋ قوعامىندا ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردى پايدالانباي العا جىلجۋ مۇمكىن ەمەس.
وقۋشى ءوزىن قورشاعان ورتانى بارلىق سەزىم مۇشەلەرى ارقىلى تانىپ، بىلەدى، الايدا ولاردىڭ قابىلداۋى ءارتۇرلى. اقپاراتتاردى قابىلداۋدىڭ نەگىزگى ارنالارى: ەستۋ، كورۋ جانە سەزۋ بولىپ تابىلادى. ءوزىن قورشاعان ورتادان قابىلدايتىن مالىمەتتەردىڭ 90 پايىزىن كورۋ جۇيەسى ارقىلى، 9 پايىزىن ەستۋ جۇيەسى ارقىلى، تەك 1 پايىزىن سەزىم مۇشەلەرىنىڭ كومەگىمەن قابىلدايدى. كورۋ جۇيەسى – ەستە ساقتاۋدىڭ تۇرلەرى ىشىندە جەتىك، ۇزدىك دامىعانى. پەداگوگ – پسيحولوگتاردىڭ زەرتتەۋلەرى بويىنشا بەرىلەتىن ءبىلىم وقۋشىنىڭ ىشكى مۇقتاجدىعىمەن سايكەس كەلمەسە، وندا وقۋ پروسەسىندە قيىندىق تۋىندايدى. تاجىريبە تۇرعىسىنان ينفورماتيكا ءپانىن الاتىن بولساق، كومپيۋتەرمەن جۇمىس ىستەۋ كەزىندە جاڭا ۇعىمدارمەن تانىس بولماۋىنان جانە تەحنيكا قۇرالىن ءبىرىنشى رەت پايدالانىپ وتىرعاندىقتان، ونىڭ مۇمكىنشىلىگى مەن قاجەتتىلىگىن بىلمەۋى سالدارىنان وقۋشىلاردىڭ وزدەرىنە دەگەن سەنىمسىزدىگى تۋادى. قازىرگى كەزدە مەكتەپتە جاس ۇرپاق تاربيەسى، ونىڭ جەكە تۇلعاسىنىڭ جاڭاشا قالىپتاسۋى، الەۋمەتتىك دۇنيەگە كوزقاراسى، جالپى بولمىسى، ەڭ الدىمەن مۇعالىمگە بايلانىستى.
قازىرگى زامان مۇعالىمىنەن ءوز ءپانىنىڭ تەرەڭ بىلگىرى بولۋىمەن قاتار، تاريحي تانىمدىق، پەداگوگيكالىق – پسيحولوگيالىق، ساياسي ەكونوميكالىق، بىلىمدىلىك جانە اقپاراتتىق ساۋاتتىلىق ت الاپ ەتىلۋدە. ول زامان تالابىنا ساي ءبىلىم بەرۋدە جاڭالىققا جانى قۇمار، شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەپ، وقۋ - تاربيە ىسىنە ەنىپ، وقىتۋدىڭ جاڭا تەحنولوگياسىن شەبەر مەڭگەرگەن جان بولعاندا عانا، بىلىگى مەن ءبىلىمى جوعارى جەتەكشى تۇلعا رەتىندە ۇلاعاتتى سانالادى. وقۋشى ءبىلىمىنىڭ ساپالى بولۋى ءبىر جاعىنان ءمۇعالىمنىڭ ساباق بەرۋ شەبەرلىگى مەن جاڭا تەحنولوگيانى ءتيىمدى پايدالانا بىلۋىنە بايلانىستى بولسا، ەكىنشى جاعىنان مەكتەپتىڭ تەحنيكالىق ماتەريالدىق بازاسىنىڭ جابدىقتالۋى دا اسەر ەتەدى. وقۋشىنىڭ مەكتەپتە العان ءبىلىمدى تەك يگەرىپ قانا قويۋى جەتكىلىكسىز، ونى جەتىك مەڭگەرۋ ارقىلى بولاشاق ومىرىندە ءوز قاجەتتىلىگىنە جاراتا ءبىلۋى كەرەك. سوڭعى كەزدەرى مەكتەبىمىز ساباققا قاجەتتى ەلەكتروندىق وقۋلىقتارمەن، ينتەراكتيۆتى تاقتامەن جانە مۋلتيمەديالىق كابينەتتەرمەن جابدىقتالدى. بۇگىنگى كۇننىڭ باستى ەرەكشەلىگى وقۋ پروسەسىندە جەتىلدىرۋ جولىندا ەڭ وزىق ادىستەمەلەر ىزدەستىرىلىپ، وقۋ ورىندارى ءارتۇرلى وقۋ باعدارلامامەن جۇمىس ىستەۋدە. سولاردىڭ ىشىندە وقۋشى ءۇشىن ەلەكتروندىق وقۋلىقتى پايدالانۋ ارقىلى:
- وقۋ ماتەريالدارى تۋرالى وقۋشىلارعا ءدال جانە تولىق اقپارات بەرۋ ارقىلى وقىتۋ ساپاسىن ارتتىرادى. وقىتۋدىڭ كورنەكتىلىگىن ارتتىرىپ، وقۋ ماتەريالىن سانالى يگەرۋگە جەتكىزەدى؛
- ابستراكتىلى وقۋ ماتەريالدارىن ناقتىلىققا جەتكىزىپ، وقىتۋدىڭ تيىمدىلىگىن جەتىلدىرەدى؛
- وقۋ ماتەريالىنىڭ ماڭىزىن ارتتىرىپ، ۋاقىتتان ۇتىپ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋگە قول جەتكىزەدى.
ەستە ساقتاۋدىڭ اسەر الۋ، قايتالاۋ اسسوسياسيا ارقىلى وقۋ ماتەريالدارىن تەرەڭ يگەرۋگە جەتكىزەدى؛
- ءمۇعالىم مەن وقۋشى ەڭبەكتەرىن جەڭىلدەتىپ، پىكىر الىسىپ، بايلانىستارىن ارتتىرادى.
قازىرگى تاڭدا دايىندالعان ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردا مىناداي جاعدايلاردى ەسكەرۋ كەرەك:
بەلگىلى ءبىر پانگە بايلانىستى دايىندالعان ەلەكتروندىق وقۋلىقتىڭ سول ءپاننىڭ تيپتىك باعدارلاماسىنا سايكەس بولۋىن، تاقىرىپقا قاتىستى ناقتى ءارى قىسقا بەرىلۋىن ەسكەرۋ كەرەك؛
- ەلەكتروندىق وقۋلىقتار وقىتىلاتىن تاراۋلار مەن تاقىرىپتارعا قاتىستى ءدارىس كونسپەكتىسىن قامتيتىن نەگىزگى ماتەريالدار؛
- زەرتحانالىق جانە تاجىريبەلىك تاپسىرمالاردى ورىنداۋعا ارنالعان قوسىمشا ماتەريالدار؛
- ماتەريالعا قاتىستى انىقتاما، بيبليوگرافيادان تۇراتىن كومەكشى ماتەريالدار؛
- ارالىق جانە قورىتىندى باقىلاۋ سۇراقتارىنان تۇراتىن تەست؛
- ماتەريالدى دايىنداۋدا پايدالانىلعان ادەبيەتتەر تىزىمدەرى قامتىلۋى.
ينفورماتيكادان وقۋشى ءۇشىن ەلەكتروندىق وقۋلىقتى قولدانۋ ءتيىمدى.
ەلەكتروندىق وقۋلىقتى قولدانا وتىرىپ وقۋشىلار تومەندەگىدەي جۇمىس جاساۋعا مۇمكىنشىلىگى بولادى:
- وتىلەتىن ماتەريالداردى دۇرىس ءارى جەڭىل تۇردە تۇسىنۋگە؛
- وقۋشىنىڭ وزدىگىمەن دايىندالىپ، جۇمىستىڭ بارلىق كەزەڭدەرىندە ءوزىن — ءوزى تەكسەرۋگە؛
- جۇمىستى تياناقتى تۇردە ورىنداپ، مۇعالىمگە فايل تۇرىندە تاپسىرۋعا؛
- تۇسىنبەگەن تاقىرىپتاردى شەكسىز قايتالاۋعا؛
- وقۋلىقتى ساباقتاردا قولدانىپ، وقۋشىنىڭ ءوز دەڭگەيىندە تاپسىرمالاردى تاڭداۋعا؛
- قاجەتتى ماتەريالداردى جىلدام ىزدەپ تابۋعا مۇمكىندىك تۋعىزادى.
اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردىڭ مۇمكىندىكتەرى پايدالانىپ جاسالىنعان ەلەكتروندىق باسپا وقۋلىعىن پايدالانۋ ارقىلى مۇعالىمدەر مەن وقۋشىلاردىڭ وزدىگىنەن جۇمىس جاساي الادى. اسىرەسە اتالعان ەلەكتروندىق وقۋلىقتى پايدالانۋ وقۋشىلاردىڭ ساباققا دەگەن ىنتاسىن جوعارىلاتىپ، وزدىگىنەن ءمۇعالىمنىڭ نۇسقاۋىنسىز تاقىرىپتاردى يگەرۋىنە جانە زەرتحانالىق جۇمىستارعا الدىن الا دايىندالۋلارىنا مۇمكىندىك تۋعىزادى. ەلەكتروندىق وقۋلىقتى قولدانۋ بارىسىندا گرافيكالىق بەزەندىرۋلەر جانە سۇحبات تەرەزەسى تۇرىندە پايدالانۋشى ينتەرفەيسى وقۋشىلاردى بۇل كىتاپ پايدالانۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرادى.
ەلەكتروندىق وقۋلىقتى قولدانۋ سالاسى وتە كەڭ: ەلەكتروندىق – وقىتۋ جۇيەسى قاشىقتان وقىتۋ ءۇشىن، وزدىگىمەن ىزدەنىس بارىسىندا، جالپى بىلىمگە دەگەن تالپىنىس بار وقۋشىلارعا وتە ءتيىمدى. قازىرگى زامان تالابىنا ساي مۇمكىندىگىن كوپ دەربەس كومپيۋتەرلەردى وڭدەي وتىرىپ، تاراۋ بويىنشا وقۋشىلاردىڭ داعدىلاردى قالىپتاستىرۋ، ءبىلىم باقىلاۋ جۇمىستارىن باعالاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. وسى ارقىلى كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيانىڭ دامۋىنىڭ تەرەڭدەتىلۋى ءبىلىم ساپاسىن جوعارىلاتا وتىرىپ، ءمۇعالىمنىڭ جۇمىسىن جەڭىلدەتە تۇسەدى. مەن ءوز ساباعىمدا ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردى پايدالانىپ وتەمىن. بۇنىڭ ءتيىمدى جاعى كوپ: ساباققا قاجەتتى ماتەريالدار، كەستەلەر مەن سىزبالار، انيماسيالىق كورىنىستەر، وقۋشىلاردى ماشىقتاندىرۋ (پراكتيكالىق جانە تاجىريبەلىك) فيلمدەرى، انىقتاما سوزدىك، وقۋشى ءبىلىمىن بەكىتەتىن ديداكتيكالىق ماتەريالدار بار. ءار تاراۋداعى تەست سۇراقتارى، ءار تاپسىرمانىڭ وزىندىك جۇمىستارى(ەسەپتەر، ديكتانت) وقۋشى ءبىلىمىن باقىلاۋدا جانە وقۋشىنىڭ ءوز بەتىنشە ىزدەنىسىن تۋعىزۋدا كومەگى زور.
ەلەكتروندىق وقۋلىقتى پايدالانۋ ارقىلى:
- ساباقتا تەحنيكالىق قۇرالداردى، ديداكتيكالىق ماتەريالداردى قولدانۋ تيىمدىلىگى؛
- ءمۇعالىمنىڭ اقپاراتتىق – كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيانى مەڭگەرۋى؛
- وقۋشىنىڭ پانگە قىزىعۋشىلىعى؛
- الىنعان ءبىلىم، داعدى دەڭگەيى؛
- ءبىلىمنىڭ تەرەڭدىگى؛
- تەكسەرۋ تۇرلەرى، باعالاۋ؛
- پراكتيكالىق داعدىلاردى يگەرۋ مۇمكىندىگى ارتادى.
قورىتا كەلگەندە ەلەكتروندىق وقۋلىقتى قولدانۋ بارىسىندا وقۋشىلاردىڭ ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىعى بايقالادى. مۇعالىمدەر دە وزدەرىنە قاجەتتى ادىستەمەلىك، ديداكتيكالىق كومەكشى قۇرالداردى مولىنان الا الادى. زامان تالابىنا ساي جاس ۇرپاققا ساپالى ءبىلىم بەرۋدە ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردى ساباققا پايدالانۋ – وقىتۋدىڭ جاڭا تەحنولوگياسىنىڭ ءبىر ءتۇرى رەتىندە قاراستىرۋعا بولادى. سونىمەن قاتار ەلەكتروندىق ماتەريالداردى ساباقتا پايدالانۋ كەزىندە وقۋشىلار بۇرىن العان بىلىمدەرىن كەڭەيتىپ، ءوز بەتىمەن پراكتيكالىق تاپسىرمالار ورىندايدى. ءاربىر وقۋشى تاڭدالعان تاقىرىپ بويىنشا قاجەتتى ماتەريالدار مەن تانىسىپ، كەستەلەر جانە سىزبالار مەن جۇمىس جاساۋعا داعدىلانادى. ەلەكتروندىق وقۋلىق ارقىلى ءتۇرلى سۋرەتتەر، بەينەكورىنىستەر، دىبىس پەن مۋزىكا تىڭداتىپ كورسەتۋگە بولادى. بۇل، ارينە ءمۇعالىمنىڭ تاقتاعا بورمەن جازىپ تۇسىندىرگەنىنەن الدەقايدا ءتيىمدى، ءارى تۇسىنىكتى. مەڭگەرىلۋى قيىن تاقىرىپتاردى كومپيۋتەردىڭ كومەگىمەن تۇسىندىرسە جاڭا تاقىرىپقا دەگەن بالانىڭ قۇشتارلىعى ويانادى دەپ ويلايمىن.
ينفورماتيكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
انەبايەۆا يرينا ورپابەكوۆنا
ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردى ساباقتاردا پايدالانۋدىڭ تيىمدىلىگى
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇزدىكسىز ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى ساياساتىنىڭ باستى ماقساتتارىنىڭ ءبىرى جان جاقتى، جوعارى ءبىلىمدى، شىعارماشىلىق قابىلەتتى جەكە تۇلعانى تاربيەلەۋ.«ءبىلىم تۋرالى» زاڭدا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ باستى مىندەتى «ۇلتتىق جانە جالپى ادامزاتتىق قۇندىلىقتار، عىلىم مەن تاجىريبە جەتىستىكتەرى نەگىزىندە جەكە ادامدى قالىپتاستىرۋعا، دامىتۋعا جانە كاسىبي شىڭداۋعا باعىتتالعان ءبىلىم الۋ ءۇشىن جاعدايلار جاساۋ» دەلىنگەن. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك جالپىعا مىندەتتى ءبىلىم بەرۋ ستاندارتىندا وقۋ ءبىتىرۋشى تۇلەكتەردىڭ بىلىمىنە قويىلاتىن تالاپتاردىڭ ىشىندە بىلاي دەلىنگەن:
- ءوز ەڭبەگىن عىلىمي نەگىزدە ۇيىمداستىرا ءبىلۋ، كاسىپتىك قىزمەت سالاسىندا قاجەت اقپاراتتى جيناۋ، ساقتاۋ مەن سۇرىپتاۋدىڭ كومپيۋتەرلىك ادىستەرىن مەڭگەرۋ؛
- ءوزىنىڭ كاسىپتىك قىزمەتىنىڭ ءتۇرى مەن سيپاتىنىڭ وزگەرۋىنە ءپانارالىق جوبالارىمەن جۇمىس ىستەۋگە ادىستىك جانە پسيحولوگيالىق جاعىنان دايىن بولۋ.
قازىرگى كەزەڭدەردە نەگىزگى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى – وقىتۋ پروسەسىن دە ءبىلىم، تاربيە بەرۋدىڭ پارمەندىلىگىن، ءبىلىمنىڭ تاربيەلىك، تاربيەنىڭ بىلىمدىك ءمانىن جوعارى دارەجەگە جەتكىزۋ بولىپ تابىلادى. ءبىلىم بەرۋدىڭ كەز كەلگەن سالاسىندا «ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردى» پايدالانۋ وقۋشىلاردىڭ تانىمدىق بەلسەندىلىكتەرىن ارتتىرىپ قانا قويماي، لوگيكالىق ويلاۋ جۇيەسىن قالىپتاستىرۋعا شىعارماشىلىقپەن ەڭبەك ەتۋىنە جاعداي جاسايدى. ءالى دە ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا تەك ءمۇعالىمنىڭ ايتقاندارىن نەمەسە وقۋلىقتى پايدالانۋ قازىرگى زامان تالابىن قاناعاتتاندىرمايدى. سوندىقتان قازىرگى اقپاراتتاندىرۋ قوعامىندا ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردى پايدالانباي العا جىلجۋ مۇمكىن ەمەس.
وقۋشى ءوزىن قورشاعان ورتانى بارلىق سەزىم مۇشەلەرى ارقىلى تانىپ، بىلەدى، الايدا ولاردىڭ قابىلداۋى ءارتۇرلى. اقپاراتتاردى قابىلداۋدىڭ نەگىزگى ارنالارى: ەستۋ، كورۋ جانە سەزۋ بولىپ تابىلادى. ءوزىن قورشاعان ورتادان قابىلدايتىن مالىمەتتەردىڭ 90 پايىزىن كورۋ جۇيەسى ارقىلى، 9 پايىزىن ەستۋ جۇيەسى ارقىلى، تەك 1 پايىزىن سەزىم مۇشەلەرىنىڭ كومەگىمەن قابىلدايدى. كورۋ جۇيەسى – ەستە ساقتاۋدىڭ تۇرلەرى ىشىندە جەتىك، ۇزدىك دامىعانى. پەداگوگ – پسيحولوگتاردىڭ زەرتتەۋلەرى بويىنشا بەرىلەتىن ءبىلىم وقۋشىنىڭ ىشكى مۇقتاجدىعىمەن سايكەس كەلمەسە، وندا وقۋ پروسەسىندە قيىندىق تۋىندايدى. تاجىريبە تۇرعىسىنان ينفورماتيكا ءپانىن الاتىن بولساق، كومپيۋتەرمەن جۇمىس ىستەۋ كەزىندە جاڭا ۇعىمدارمەن تانىس بولماۋىنان جانە تەحنيكا قۇرالىن ءبىرىنشى رەت پايدالانىپ وتىرعاندىقتان، ونىڭ مۇمكىنشىلىگى مەن قاجەتتىلىگىن بىلمەۋى سالدارىنان وقۋشىلاردىڭ وزدەرىنە دەگەن سەنىمسىزدىگى تۋادى. قازىرگى كەزدە مەكتەپتە جاس ۇرپاق تاربيەسى، ونىڭ جەكە تۇلعاسىنىڭ جاڭاشا قالىپتاسۋى، الەۋمەتتىك دۇنيەگە كوزقاراسى، جالپى بولمىسى، ەڭ الدىمەن مۇعالىمگە بايلانىستى.
قازىرگى زامان مۇعالىمىنەن ءوز ءپانىنىڭ تەرەڭ بىلگىرى بولۋىمەن قاتار، تاريحي تانىمدىق، پەداگوگيكالىق – پسيحولوگيالىق، ساياسي ەكونوميكالىق، بىلىمدىلىك جانە اقپاراتتىق ساۋاتتىلىق ت الاپ ەتىلۋدە. ول زامان تالابىنا ساي ءبىلىم بەرۋدە جاڭالىققا جانى قۇمار، شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەپ، وقۋ - تاربيە ىسىنە ەنىپ، وقىتۋدىڭ جاڭا تەحنولوگياسىن شەبەر مەڭگەرگەن جان بولعاندا عانا، بىلىگى مەن ءبىلىمى جوعارى جەتەكشى تۇلعا رەتىندە ۇلاعاتتى سانالادى. وقۋشى ءبىلىمىنىڭ ساپالى بولۋى ءبىر جاعىنان ءمۇعالىمنىڭ ساباق بەرۋ شەبەرلىگى مەن جاڭا تەحنولوگيانى ءتيىمدى پايدالانا بىلۋىنە بايلانىستى بولسا، ەكىنشى جاعىنان مەكتەپتىڭ تەحنيكالىق ماتەريالدىق بازاسىنىڭ جابدىقتالۋى دا اسەر ەتەدى. وقۋشىنىڭ مەكتەپتە العان ءبىلىمدى تەك يگەرىپ قانا قويۋى جەتكىلىكسىز، ونى جەتىك مەڭگەرۋ ارقىلى بولاشاق ومىرىندە ءوز قاجەتتىلىگىنە جاراتا ءبىلۋى كەرەك. سوڭعى كەزدەرى مەكتەبىمىز ساباققا قاجەتتى ەلەكتروندىق وقۋلىقتارمەن، ينتەراكتيۆتى تاقتامەن جانە مۋلتيمەديالىق كابينەتتەرمەن جابدىقتالدى. بۇگىنگى كۇننىڭ باستى ەرەكشەلىگى وقۋ پروسەسىندە جەتىلدىرۋ جولىندا ەڭ وزىق ادىستەمەلەر ىزدەستىرىلىپ، وقۋ ورىندارى ءارتۇرلى وقۋ باعدارلامامەن جۇمىس ىستەۋدە. سولاردىڭ ىشىندە وقۋشى ءۇشىن ەلەكتروندىق وقۋلىقتى پايدالانۋ ارقىلى:
- وقۋ ماتەريالدارى تۋرالى وقۋشىلارعا ءدال جانە تولىق اقپارات بەرۋ ارقىلى وقىتۋ ساپاسىن ارتتىرادى. وقىتۋدىڭ كورنەكتىلىگىن ارتتىرىپ، وقۋ ماتەريالىن سانالى يگەرۋگە جەتكىزەدى؛
- ابستراكتىلى وقۋ ماتەريالدارىن ناقتىلىققا جەتكىزىپ، وقىتۋدىڭ تيىمدىلىگىن جەتىلدىرەدى؛
- وقۋ ماتەريالىنىڭ ماڭىزىن ارتتىرىپ، ۋاقىتتان ۇتىپ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋگە قول جەتكىزەدى.
ەستە ساقتاۋدىڭ اسەر الۋ، قايتالاۋ اسسوسياسيا ارقىلى وقۋ ماتەريالدارىن تەرەڭ يگەرۋگە جەتكىزەدى؛
- ءمۇعالىم مەن وقۋشى ەڭبەكتەرىن جەڭىلدەتىپ، پىكىر الىسىپ، بايلانىستارىن ارتتىرادى.
قازىرگى تاڭدا دايىندالعان ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردا مىناداي جاعدايلاردى ەسكەرۋ كەرەك:
بەلگىلى ءبىر پانگە بايلانىستى دايىندالعان ەلەكتروندىق وقۋلىقتىڭ سول ءپاننىڭ تيپتىك باعدارلاماسىنا سايكەس بولۋىن، تاقىرىپقا قاتىستى ناقتى ءارى قىسقا بەرىلۋىن ەسكەرۋ كەرەك؛
- ەلەكتروندىق وقۋلىقتار وقىتىلاتىن تاراۋلار مەن تاقىرىپتارعا قاتىستى ءدارىس كونسپەكتىسىن قامتيتىن نەگىزگى ماتەريالدار؛
- زەرتحانالىق جانە تاجىريبەلىك تاپسىرمالاردى ورىنداۋعا ارنالعان قوسىمشا ماتەريالدار؛
- ماتەريالعا قاتىستى انىقتاما، بيبليوگرافيادان تۇراتىن كومەكشى ماتەريالدار؛
- ارالىق جانە قورىتىندى باقىلاۋ سۇراقتارىنان تۇراتىن تەست؛
- ماتەريالدى دايىنداۋدا پايدالانىلعان ادەبيەتتەر تىزىمدەرى قامتىلۋى.
ينفورماتيكادان وقۋشى ءۇشىن ەلەكتروندىق وقۋلىقتى قولدانۋ ءتيىمدى.
ەلەكتروندىق وقۋلىقتى قولدانا وتىرىپ وقۋشىلار تومەندەگىدەي جۇمىس جاساۋعا مۇمكىنشىلىگى بولادى:
- وتىلەتىن ماتەريالداردى دۇرىس ءارى جەڭىل تۇردە تۇسىنۋگە؛
- وقۋشىنىڭ وزدىگىمەن دايىندالىپ، جۇمىستىڭ بارلىق كەزەڭدەرىندە ءوزىن — ءوزى تەكسەرۋگە؛
- جۇمىستى تياناقتى تۇردە ورىنداپ، مۇعالىمگە فايل تۇرىندە تاپسىرۋعا؛
- تۇسىنبەگەن تاقىرىپتاردى شەكسىز قايتالاۋعا؛
- وقۋلىقتى ساباقتاردا قولدانىپ، وقۋشىنىڭ ءوز دەڭگەيىندە تاپسىرمالاردى تاڭداۋعا؛
- قاجەتتى ماتەريالداردى جىلدام ىزدەپ تابۋعا مۇمكىندىك تۋعىزادى.
اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردىڭ مۇمكىندىكتەرى پايدالانىپ جاسالىنعان ەلەكتروندىق باسپا وقۋلىعىن پايدالانۋ ارقىلى مۇعالىمدەر مەن وقۋشىلاردىڭ وزدىگىنەن جۇمىس جاساي الادى. اسىرەسە اتالعان ەلەكتروندىق وقۋلىقتى پايدالانۋ وقۋشىلاردىڭ ساباققا دەگەن ىنتاسىن جوعارىلاتىپ، وزدىگىنەن ءمۇعالىمنىڭ نۇسقاۋىنسىز تاقىرىپتاردى يگەرۋىنە جانە زەرتحانالىق جۇمىستارعا الدىن الا دايىندالۋلارىنا مۇمكىندىك تۋعىزادى. ەلەكتروندىق وقۋلىقتى قولدانۋ بارىسىندا گرافيكالىق بەزەندىرۋلەر جانە سۇحبات تەرەزەسى تۇرىندە پايدالانۋشى ينتەرفەيسى وقۋشىلاردى بۇل كىتاپ پايدالانۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرادى.
ەلەكتروندىق وقۋلىقتى قولدانۋ سالاسى وتە كەڭ: ەلەكتروندىق – وقىتۋ جۇيەسى قاشىقتان وقىتۋ ءۇشىن، وزدىگىمەن ىزدەنىس بارىسىندا، جالپى بىلىمگە دەگەن تالپىنىس بار وقۋشىلارعا وتە ءتيىمدى. قازىرگى زامان تالابىنا ساي مۇمكىندىگىن كوپ دەربەس كومپيۋتەرلەردى وڭدەي وتىرىپ، تاراۋ بويىنشا وقۋشىلاردىڭ داعدىلاردى قالىپتاستىرۋ، ءبىلىم باقىلاۋ جۇمىستارىن باعالاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. وسى ارقىلى كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيانىڭ دامۋىنىڭ تەرەڭدەتىلۋى ءبىلىم ساپاسىن جوعارىلاتا وتىرىپ، ءمۇعالىمنىڭ جۇمىسىن جەڭىلدەتە تۇسەدى. مەن ءوز ساباعىمدا ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردى پايدالانىپ وتەمىن. بۇنىڭ ءتيىمدى جاعى كوپ: ساباققا قاجەتتى ماتەريالدار، كەستەلەر مەن سىزبالار، انيماسيالىق كورىنىستەر، وقۋشىلاردى ماشىقتاندىرۋ (پراكتيكالىق جانە تاجىريبەلىك) فيلمدەرى، انىقتاما سوزدىك، وقۋشى ءبىلىمىن بەكىتەتىن ديداكتيكالىق ماتەريالدار بار. ءار تاراۋداعى تەست سۇراقتارى، ءار تاپسىرمانىڭ وزىندىك جۇمىستارى(ەسەپتەر، ديكتانت) وقۋشى ءبىلىمىن باقىلاۋدا جانە وقۋشىنىڭ ءوز بەتىنشە ىزدەنىسىن تۋعىزۋدا كومەگى زور.
ەلەكتروندىق وقۋلىقتى پايدالانۋ ارقىلى:
- ساباقتا تەحنيكالىق قۇرالداردى، ديداكتيكالىق ماتەريالداردى قولدانۋ تيىمدىلىگى؛
- ءمۇعالىمنىڭ اقپاراتتىق – كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيانى مەڭگەرۋى؛
- وقۋشىنىڭ پانگە قىزىعۋشىلىعى؛
- الىنعان ءبىلىم، داعدى دەڭگەيى؛
- ءبىلىمنىڭ تەرەڭدىگى؛
- تەكسەرۋ تۇرلەرى، باعالاۋ؛
- پراكتيكالىق داعدىلاردى يگەرۋ مۇمكىندىگى ارتادى.
قورىتا كەلگەندە ەلەكتروندىق وقۋلىقتى قولدانۋ بارىسىندا وقۋشىلاردىڭ ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىعى بايقالادى. مۇعالىمدەر دە وزدەرىنە قاجەتتى ادىستەمەلىك، ديداكتيكالىق كومەكشى قۇرالداردى مولىنان الا الادى. زامان تالابىنا ساي جاس ۇرپاققا ساپالى ءبىلىم بەرۋدە ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردى ساباققا پايدالانۋ – وقىتۋدىڭ جاڭا تەحنولوگياسىنىڭ ءبىر ءتۇرى رەتىندە قاراستىرۋعا بولادى. سونىمەن قاتار ەلەكتروندىق ماتەريالداردى ساباقتا پايدالانۋ كەزىندە وقۋشىلار بۇرىن العان بىلىمدەرىن كەڭەيتىپ، ءوز بەتىمەن پراكتيكالىق تاپسىرمالار ورىندايدى. ءاربىر وقۋشى تاڭدالعان تاقىرىپ بويىنشا قاجەتتى ماتەريالدار مەن تانىسىپ، كەستەلەر جانە سىزبالار مەن جۇمىس جاساۋعا داعدىلانادى. ەلەكتروندىق وقۋلىق ارقىلى ءتۇرلى سۋرەتتەر، بەينەكورىنىستەر، دىبىس پەن مۋزىكا تىڭداتىپ كورسەتۋگە بولادى. بۇل، ارينە ءمۇعالىمنىڭ تاقتاعا بورمەن جازىپ تۇسىندىرگەنىنەن الدەقايدا ءتيىمدى، ءارى تۇسىنىكتى. مەڭگەرىلۋى قيىن تاقىرىپتاردى كومپيۋتەردىڭ كومەگىمەن تۇسىندىرسە جاڭا تاقىرىپقا دەگەن بالانىڭ قۇشتارلىعى ويانادى دەپ ويلايمىن.
You Might Also Like
-
تاقىرىپ: ءوز ماسەلەلەرىمىزدى قالاي شەشۋگە بولادى
