ەرمەك سەركەبايەۆ - وپەرا ونەرىنىڭ ءدۇلد ۇلى
مۋزىكانىڭ ۇلى ونەرىن جاقسى كورىڭىز جانە زەرتتەڭىز. ول سىزگە جوعارى سەزىمدەردىڭ، قۇمارلىقتاردىڭ جانە ويلاردىڭ بۇكىل الەمىن اشادى. ول ءسىزدى باي، تازا، كەمەلدى ەتەدى. مۋزىكانىڭ ارقاسىندا ءسىز بويىڭىزدان بۇرىن بەلگىسىز جاڭا كۇشتەردى تاباسىز. ءسىز ءومىردى جاڭا تۇستەر مەن رەڭكتەردە كورەتىن بولاسىز.
دميتريي شوستاكوۆيچ
ەرمەك سەركەبايەۆ – كورنەكتى كەڭەستىك قازاق وپەرا ءانشىسى (باريتون)، ۇستاز. 1926 جىلى 4 شىلدەدە پەتروپاۆل قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1941 جىلدان باستاپ الماتى مۋزىكالىق تەحنيكۋمىندا سكريپكا كلاسىندا وقىدى. 1951 جىلى الماتى كونسەرۆاتورياسىنىڭ انشىلىك فاكۋلتەتىن بىتىرگەن. 1947 جىلدان - اباي اتىنداعى قازاق وپەرا جانە بالەت تەاترىنىڭ ءسوليستى. الماتى كونسەرۆاتورياسىنىڭ پروفەسسورى (1982 جىلدان). قازاق كسر حالىق ءارتىسى. كسرو حالىق ءارتىسى (1959). قازاق كسر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى (1972)، كسرو مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى (1977).
ەرمەك سەركەبايەۆتىڭ شىعارماشىلىق دياپازونى وتە كەڭ. ونىڭ تەاتردا جۇمىس ىستەگەن كەزىندە ورىنداعان بىرنەشە ونداعان وپەرالىق پارتيالارى ناعىز بەلەستەر: ءوزىنىڭ كوركەم ءومىربايانىنىڭ دا، جاس قازاق ترۋپپاسىنىڭ تاريحىنىڭ دا بەلەستەرى. ونىڭ ءبىرىنشىسىن ا.جۇبانوۆ پەن ل.ءحاميديدىڭ اتتاس وپەراسىنداعى اباي پارتياسى ەڭ كۇردەلى بولىگى دەپ اتاۋعا بولادى؛ ونى العاش رەت 1947 جىلى ستۋدەنت كەزىندە ايتىپ، كەيىن جىلدان-جىلعا جەتىلدىرىلىپ، ۇلتتىڭ ۇلى عۇلاماسى، اعارتۋشى بەينەسىن تەرەڭدەتە ءتۇستى. سودان بەرى ول قازاق كومپوزيتورلارىنىڭ: م.تولەبايەۆتىڭ اتتاس وپەراسىنداعى امانگەلدى، تولەگەن («تولەگەن توقتاروۆ» ا.جۇبانوۆ پەن ل.حاميدي)، ەر-تارعىن جانە ارتەم («ەر-تارعىن» جانە «دۋداراي» ە. برۋسيلوۆسكيي) وپەرالارىندا بەينەلەردىڭ تۇتاس گالەرەياسىن جاسادى. ە.راحمادييەۆتىڭ اتتاس وپەراسىنداعى الپامىس سولاردىڭ ىشىندەگى ەڭ كورنەكتىلەرى.
سونداي-اق، ساحنادا ءوز شەبەرلىگىن ءبىر ەمەس، بىرنەشە رەت تاماشا كورسەتكەن ءانشىنىڭ شىعارماشىلىق اۋقىمىن تولىعىراق كورسەتۋ ءۇشىن «يولانتاداعى» روبەرتتى، «گالكاداعى» يانۋشتى، شەباليننىڭ «اقىلسىزدى قولعا ۇيرەتۋىندەگى» پەترۋچچيونى اتاپ وتسەك ارتىق بولماس.
سەركەبايەۆتىڭ كونسەرتتىك رەپەرتۋارى شىن مانىندە شەكسىز: چايكوۆسكييدىڭ، ءبوروديننىڭ، رۋبينشتەيننىڭ، يتالياندىق كومپوزيتورلاردىڭ وپەرالارىنان اريالار، ونداعان كلاسسيكالىق جانە زاماناۋي رومانستار جانە اندەر - قازاقتىڭ حالىقتىق، بۇقارالىق جانە ەسترادالىق اندەرى. سونداي-اق تاماشا سىرتقى دەرەكتەر مەن اكتەرلىك شەبەرلىك سەركەبايەۆقا ءان ايتىپ قانا قويماي، باستى رولدەردى دە سومدايتىن بىرنەشە كوركەم فيلمدەرگە تۇسۋگە مۇمكىندىك بەرگەنىن قوسامىز.
دميتريي گناتيۋك ونى «باريتون پاتشاسى»، مۋسليم ماگومايەۆ «كەڭەس وداعىنىڭ ۇزدىك فيگاروسى» دەپ اتادى. وسى پارتيامەن ول ەۋروپا مەن كسرو-نىڭ كوپتەگەن وپەرا تەاترلارىندا ونەر كورسەتتى.
وپەرا ءانشىسى، ق ر حالىق ءارتىسى ساۋلە قۇرمانعالييەۆا بىلاي دەپ ەسكە الادى: «ەرمەكپەن بىرگە گاسترولدىك ساپارعا شىعۋ باقىتىنا يە بولدىم. اسىرەسە، رەسەيدە كوپ ساياحاتتادىق. ول تاماشا ءانشى، وتە ساۋاتتى، اقىلدى ەدى. مىنەزى، الايدا، وتە اۋىر، ءبىراق ءبىز وعان نازار اۋدارمادىق... ونىڭ ونەرى بارلىعىنىڭ ورنىن تولتىردى».
ال سكريپكاشى مارات بيسەنعالييەۆ بىلاي دەپ ەسكە الادى: «سەركەبايەۆ ءومىر بويى قىزمەت ەتكەن اباي اتىنداعى وپەرا جانە بالەت تەاترىندا مەن ونىڭ قاتىسۋىمەن «سيەۆيلدىك شاشتارازدى» العاش رەت كوردىم. ءبىر وكىنىشتىسى، ول وپەرا ءانشىسى، مەن سكريپكاشى بولعاندىقتان، ارىپتەستىككە ۇلكەن مۇمكىندىكتەر بولمادى. ءبىز ونىمەن باربيكان حوللدا لوندون كامەرالىق وركەسترىمەن ءبىر عانا بىرلەسكەن كونسەرت بەردىك. مەن «دو... رe...» كىتابىمدا ماەستروعا ءبىر تاراۋدى ارنادىم:
«ەگەر مەنىڭ كينوعا قاتىسىم بولسا، ەرمەك سەركەبايەۆ تۋرالى فيلم تۇسىرەر ەدىم. ءبىر كەزدەرى ونىمەن الماتى تروللەيبۋسىنا مىنگەنىم ەسىمە ءتۇستى. تاڭەرتەڭگى ساعات، جەتىنىڭ باسى ەدى، مەن مۋزىكا مەكتەبىمدەگى ساباققا اسىعىپ بارا جاتتىم، ول كەزدەسۋدەن قايتىپ كەلە جاتقان سياقتى. ەلوردا تورىندە تۇڭعىش جۇرەكجاردى اتاققا يە بولعان ءانشىنىڭ باسىنان وتكەن شىتىرمان وقيعالاردى بۇكىل رەسپۋبليكا ايتىپ جۇرگەندەي بولدى. ارىستاننىڭ جالىنداي شاشى دابىراعان، كوزىنىڭ استىندا قارا دومالاق. سالوننىڭ ءىشى بوس ورىندىقتارعا تولى بولسا دا، وتىرمادى. ارتقى پلاتفورمادا اياعىن الشاق، ەكى قولىن قورشاۋلارعا سوزىپ تۇرعان ءانشىنىڭ كوزدەرى ول كەزدە كوز الماي قىزىققان ءجاسوسپىرىم ماعان ءبىر رەت تە توقتامادى. ول، شاماسى، كەزەكتى سۇلۋمەن وتكىزگەن كەرەمەت ءتۇندى ەسىنە العان شىعار».
باقىتىمىزعا وراي، ءانشى دىبىس جازۋدىڭ بەلسەندى دامىعان داۋىرىندە ءومىر ءسۇرىپ، جۇمىس ىستەدى. ونىڭ داۋىسى مەن حاريزماسى تۋرالى جارقىن تۇسىنىك بەرەتىن كوپتەگەن جازبالار، راديو جازبالار، بەينەكليپتەر ونىڭ جانكۇيەرلەرىنىڭ جادىندا قالدى. ەرمەك سەركەبايەۆتىڭ ونەرى ءبىزدىڭ جۇرەگىمىزدە ماڭگى ساقتالادى.
پايدالانىلعان اقپارات كوزدەرى:
1) https://www.liveinternet.ru/users/altinira/post300047107/
2) https://ale07.ru/music/notes/song/muzlit/v_mire_muzyki/vmm1986_66.htm
ماقالا اۆتورى: «ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى»، «فيلوسوفيا جانە ساياساتتانۋ فاكۋلتەتى»، «ءدىنتانۋ جانە مادەنيەتتانۋ كافەدراسى»، «6B03102 - مادەنيەتتانۋ» ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسى، 3 كۋرس ستۋدەنتى ولمەسوۆا ارۋجان
پراكتيكا جەتەكشىسى: اباي ات. قۇوبت-نىڭ PR ءبولىمىنىڭ باسشىسى - چەنسوۆا ە.ۆ.
You Might Also Like
-
ساحناعا مۇگەدەكتەر ارباسىنا تاڭىلعان ەكى جىگىت شىعادى. ەكەۋى كولياسكالارىن قاتارلاستىرا زالعا قاراتىپ قويىپ، اڭگىمەلەسە باستايدى:
