فۋنكسيا تۋرالى ۇعىم. فۋنكسيانىڭ فورمۋلامەن بەرىلۋى
فۋنكسيا تۋرالى ۇعىم. فۋنكسيانىڭ فورمۋلامەن بەرىلۋى (6 سىنىپ)
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردا فۋنكسيا تۋرالى ۇعىمدى قالىپتاستىرا وتىرىپ، العىرلىققا، العان بىلىمدەرىن قورىتىپ، تاجىريبەدە پايدالانا بىلۋگە، شاپشاڭدىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: تۇسىندىرمەلى - جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: بلۋم - تاكسونومياسى.
كورنەكى قۇرالدار: پاراقشالار، تاپسىرمالار.
ساباقتىڭ جوسپارى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
3. جاڭا ساباق
4. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ. تالداۋ
5. قولدانۋ. جۇپتىق ەسەپتەر شىعارۋ
6. ءۇي تاپسىرماسى
7. قورىتىندىلاۋ
8. باعالاۋ
ساباقتىڭ بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
- سالەمەتسىزدەر مە وقۋشىلار؟
- بۇگىن بىزدە كىم كەزەكشى؟ ورنىڭنان تۇرا قوي.
سىنىپتا كىم جوق؟
- ساباققا دايىندالامىز.
- ساباقتى باستايمىز.
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
3. جاڭا ساباق:
ءبىرىنشى جيىننىڭ ءاربىر ەلەمەنتىنە، ەكىنشى جيىننىڭ ءبىر عانا ەلەمەنتى سايكەس كەلەتىن ەكى جيىن اراسىنداعى سايكەستىك فۋنكسيا دەپ اتالادى.
ەسەپ. كۆادراتتىڭ قابىرعاسى ا سم بولسا. ونىڭ پەريمەترىن تابىڭدار. مۇنداعى ا=2.
شەشۋى: ەگەر ا=2 بولسا، P=4*2=8سم بولادى.
بەرىلگەن ەسەپتە ءبىرىنشى جيىن مەن ەكىنشى جيىن اراسىنداعى سايكەستىك
ر=4ا، ا>0
فورمۋلاسىمەن بەرىلەدى.
مۇنداعى ا - تاۋەلسىز اينىمالى نەمەسە ارگۋمەنت، ال ر - تاۋەلدى اينىمالى نەمەسە فۋنكسيا. سونىمەن تاۋەلسىز اينىمالى ارگۋمەنت دەپ، ال تاۋەلدى اينىمالى فۋنكسيا دەپ اتالادى. «فۋنكسيا» ءسوزى لاتىننىڭ «functio» سوزىنەن شىققان، قازاقشا ورىنداۋ، اتقارۋ دەگەندى بىلدىرەدى. «فۋنكسيا» تەرمينىن ماتيماتيكاعا 1694 جىلى تۇڭعىش ەنگىزگەن نەمىس فيزيگى، ماتەماتيگى گوتفريد ۆيلگەلم لەيبنيس بولاتىن.
فۋنكسيونالدىق تاۋەلدىلىك فورمۋلامەن، كەستەمەن نەمەسە گرافيكپەن بەرىلەدى.
ارگۋمەنتتىڭ بەرىلگەن مانىنە سايكەس فۋنكسيانىڭ ءمانىن تابۋ.
ارگۋمەنتتىڭ قابىلدايتىن ءمىندنر جيىنى فۋنكسيانىڭ انىقتالۋ ايماعى دەپ اتالادى. بەلگىلەنۋى D(f) (وقىلۋى f - تەن D) نەمەسە D(y)(وقىلۋى y - تەن D).
مىس، f(x)=3/(x - 4) فۋنكسياسىنىڭ انىقتالۋ وبلىسى ءتورت سانىنان باسقا ساندار.
D(f)=(-∞؛ 4)∪(4؛+∞).
فۋنكسيانىڭ ماندەرىنىڭ جيىنى فۋنكسيانىڭ ماندەرىنىڭ ايماعى دەپ اتالادى.
4. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ:
№ 1257.(تاقتادا ورىندالادى)
ەسەپ شىعارىلىپ بولعان سوڭ تۇسىندىرمەلى - تالداۋ جۇمىسى جۇرگىزىلەدى.
5. قولدانۋ. جۇپتىق ەسەپتەر شىعارۋ
وقۋشىلار قاسىنداعى وقۋشىلارمەن جۇپتاسىپ شىعارادى.
№ 1259، № 1261
6. ۇيگە تاپسىرما: № 1264.
7. قورىتىندى:
«ءبۇۇ ستراتەگياسى»
7. وقۋشىلاردى باعالاۋ.
قوستاناي وبلىسى، امانگەلدى اۋدانى،
قۇمكەشۋ جالپى ءبىلىم بەرەتىن ورتا مەكتەبى
ماتەماتيكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
زايكەنوۆا بەكزادا جۋماديلكىزى
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردا فۋنكسيا تۋرالى ۇعىمدى قالىپتاستىرا وتىرىپ، العىرلىققا، العان بىلىمدەرىن قورىتىپ، تاجىريبەدە پايدالانا بىلۋگە، شاپشاڭدىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: تۇسىندىرمەلى - جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: بلۋم - تاكسونومياسى.
كورنەكى قۇرالدار: پاراقشالار، تاپسىرمالار.
ساباقتىڭ جوسپارى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
3. جاڭا ساباق
4. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ. تالداۋ
5. قولدانۋ. جۇپتىق ەسەپتەر شىعارۋ
6. ءۇي تاپسىرماسى
7. قورىتىندىلاۋ
8. باعالاۋ
ساباقتىڭ بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
- سالەمەتسىزدەر مە وقۋشىلار؟
- بۇگىن بىزدە كىم كەزەكشى؟ ورنىڭنان تۇرا قوي.
سىنىپتا كىم جوق؟
- ساباققا دايىندالامىز.
- ساباقتى باستايمىز.
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
3. جاڭا ساباق:
ءبىرىنشى جيىننىڭ ءاربىر ەلەمەنتىنە، ەكىنشى جيىننىڭ ءبىر عانا ەلەمەنتى سايكەس كەلەتىن ەكى جيىن اراسىنداعى سايكەستىك فۋنكسيا دەپ اتالادى.
ەسەپ. كۆادراتتىڭ قابىرعاسى ا سم بولسا. ونىڭ پەريمەترىن تابىڭدار. مۇنداعى ا=2.
شەشۋى: ەگەر ا=2 بولسا، P=4*2=8سم بولادى.
بەرىلگەن ەسەپتە ءبىرىنشى جيىن مەن ەكىنشى جيىن اراسىنداعى سايكەستىك
ر=4ا، ا>0
فورمۋلاسىمەن بەرىلەدى.
مۇنداعى ا - تاۋەلسىز اينىمالى نەمەسە ارگۋمەنت، ال ر - تاۋەلدى اينىمالى نەمەسە فۋنكسيا. سونىمەن تاۋەلسىز اينىمالى ارگۋمەنت دەپ، ال تاۋەلدى اينىمالى فۋنكسيا دەپ اتالادى. «فۋنكسيا» ءسوزى لاتىننىڭ «functio» سوزىنەن شىققان، قازاقشا ورىنداۋ، اتقارۋ دەگەندى بىلدىرەدى. «فۋنكسيا» تەرمينىن ماتيماتيكاعا 1694 جىلى تۇڭعىش ەنگىزگەن نەمىس فيزيگى، ماتەماتيگى گوتفريد ۆيلگەلم لەيبنيس بولاتىن.
فۋنكسيونالدىق تاۋەلدىلىك فورمۋلامەن، كەستەمەن نەمەسە گرافيكپەن بەرىلەدى.
ارگۋمەنتتىڭ بەرىلگەن مانىنە سايكەس فۋنكسيانىڭ ءمانىن تابۋ.
ارگۋمەنتتىڭ قابىلدايتىن ءمىندنر جيىنى فۋنكسيانىڭ انىقتالۋ ايماعى دەپ اتالادى. بەلگىلەنۋى D(f) (وقىلۋى f - تەن D) نەمەسە D(y)(وقىلۋى y - تەن D).
مىس، f(x)=3/(x - 4) فۋنكسياسىنىڭ انىقتالۋ وبلىسى ءتورت سانىنان باسقا ساندار.
D(f)=(-∞؛ 4)∪(4؛+∞).
فۋنكسيانىڭ ماندەرىنىڭ جيىنى فۋنكسيانىڭ ماندەرىنىڭ ايماعى دەپ اتالادى.
4. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ:
№ 1257.(تاقتادا ورىندالادى)
ەسەپ شىعارىلىپ بولعان سوڭ تۇسىندىرمەلى - تالداۋ جۇمىسى جۇرگىزىلەدى.
5. قولدانۋ. جۇپتىق ەسەپتەر شىعارۋ
وقۋشىلار قاسىنداعى وقۋشىلارمەن جۇپتاسىپ شىعارادى.
№ 1259، № 1261
6. ۇيگە تاپسىرما: № 1264.
7. قورىتىندى:
«ءبۇۇ ستراتەگياسى»
7. وقۋشىلاردى باعالاۋ.
قوستاناي وبلىسى، امانگەلدى اۋدانى،
قۇمكەشۋ جالپى ءبىلىم بەرەتىن ورتا مەكتەبى
ماتەماتيكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
زايكەنوۆا بەكزادا جۋماديلكىزى
You Might Also Like
-
كۋرس تاقىرىبى: كومىرسۋتەكتەر مەن ولاردىڭ تابيعي كوزدەرى
