عالامشار عاجاپتارى
ءوزىن - ءوزى تانۋ 7 سىنىپ
تاقىرىبى: عالامشار عاجاپتارى
قۇزىرەتتىلىككە جەتكىزەتىن ساباقتىڭ ماقسات مىندەتتەرى:
ا) اقپاراتتىق
ب) كوممۋنيكاتيۆتىك
ۆ) پروبلەما شەشۋ
وقۋشىلارعا عالام قۇندىلىعى تۋرالى ءبىلىم بەرۋ؛
وقۋشىلارعا بولمىس، جاراتىلىس، عالام تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
قورشاعان جاراتىلىسقا دەگەن جاسامپازدىق كوزقاراستارىن قالىپتاستىرۋ؛
قورشاعان جاراتىلىسقا دەگەن ىزگى قارىم – قاتىناسقا تاربيەلەۋ.
ساباقتا قولدانىلاتىن پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالار: ءبىلىم بەرۋدى ىزگىلەندىرۋ، تۇسىندىرە وتىرىپ وزا وقىتۋ، دامىتا وقىتۋ؛
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى - ءيلليۋستراتيۆتى، پراكتيكالىق
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەت، مۋزىكا
وقۋ قۇرالدارى: وقۋلىق، داپتەر، فوتوسۋرەتتەر، ءۇنتاسپا.
I ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى – سالەمەتسىزدەر مە وقۋشىلار!
- كوڭىل - كۇيلەرىڭىز قالاي؟
- ساباققا دايىنسىڭدار ما؟
- وقۋشىلار ساباعىمىزدى ادەتتەگىدەي «شاتتىق شەبەرىمەن» باستاساق. بارلىعىمىز قوسىلىپ
م. تىلەۋوۆتىڭ «تۋعان دالا» ءانىن ورىندايمىز
تۋعان دالا
جاينا، جاينا، دالا، شالقى، شابىتىم،
اي، جاينا قىر گۇلىم، دالام، عالام!
شىرقا، شىرقا، ءانىم، شالقى، شابىتىم،
اي، ءانىم باقىتىم، باعىم ءانىم!
سايرانىم، مەنىڭ بايتاعىم ەلىم.
مەرەيلى مەكەن اينالدىم.
سامعا، سامعا كوككە، ارمان قاناتىم.
اي، تالما قاناتىم، سامعا، تالما!
ۇلىسىم ەلىم، ىرىسىم مەنىڭ،
مەرەيلى مەكەن اينالدىم.
جاينا، جاينا، دالا، شالقى، شابىتىم،
اي، جاينا قىر گۇلىم، دالام، عالام!
سامالى ەركە ساعىمدى ولكە،
مەرەيلى مەكەن اينالدىم.
II وتكەن ماتەريالدى قايتالاۋ ارقىلى جاڭا ماتەريالعا كىرىسپە
اڭگىمەلەسۋ
ءبىز بۇگىن «عالامشاردىڭ عاجاپتارى» تاراۋىن باستاعالى وتىرمىز.
- ءوز عالامشارىن، قورشاعان ورتانى ءسۇيۋ دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭ؟
- جەردىڭ دوڭگەلەك ەكەنىن العاش رەت ەستىگەندە قانداي كۇيدە بولدىڭ؟
III جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرتۋ
«ماتىنمەن جۇمىس»
وقۋلىقتاعى «ادام جانە عالام» دەگەن اڭگىمەسىن وقىپ، تالدايمىز.
لۋسيي اننەي سەنەكا بىردە: «ەگەر جەر بەتىندە جۇلدىزدى باقىلاۋعا بولاتىن ءبىر عانا جەر بولسا، تۇكپىر – تۇكپىردەن بارلىق ادام سول جەرگە جينالاتىن ەدى»، - دەگەن ەدى. قانشاما عاسىرلار ءوتتى دەسەڭشى، ادام ءالى وزگەرەر ەمەس. ادام قايدا ءومىر سۇرسە دە، ءبىلىم دەڭگەيى قانداي بولسا دا، ومىرىندە ءبىر رەت اسپانعا قاراپ: «بۇل نە؟ بۇل تۇڭعيىقتىڭ شەگى بار ما؟ ونداعى مەنىڭ ورنىم قانداي؟ مەنىڭ سەزىمىم، قۋانىشىم، رەنىشىم، جالپى مەنىڭ ءومىرىم ونى تولعاندىرا ما؟» - دەمەيتىن ادام جوق شىعار.
- ادام نەلىكتەن عارىشتى تانۋعا تالپىنادى؟
- عالامدى تانۋدىڭ ءوزىن – ءوزى تانۋمەن قانداي بايلانىسى بار؟
«شىعارماشىلىق جۇمىس»
وقۋشىلاردان وتاندىق جانە شەتەلدىك عارىشكەرلەردىڭ ومىرگە، عارىشقا، جەرگە دەگەن كوزقاراستارىمەن تانىسا وتىرىپ، «ريزامىن ساعان، جەر - انا» تاقىرىبىنا ەسسە جازۋلارىڭىز سۇرالادى.
تالعات مۇسابايەۆ، قازاقستان
جەرگە ورالعاننان كەيىن، العاشقى كەزدەرى عارىشقا قايتا ۇشۋعا ەش زاۋقىڭ بولمايدى.
عالامشار عاجاپتارى. جۇكتەۋ
تاقىرىبى: عالامشار عاجاپتارى
قۇزىرەتتىلىككە جەتكىزەتىن ساباقتىڭ ماقسات مىندەتتەرى:
ا) اقپاراتتىق
ب) كوممۋنيكاتيۆتىك
ۆ) پروبلەما شەشۋ
وقۋشىلارعا عالام قۇندىلىعى تۋرالى ءبىلىم بەرۋ؛
وقۋشىلارعا بولمىس، جاراتىلىس، عالام تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
قورشاعان جاراتىلىسقا دەگەن جاسامپازدىق كوزقاراستارىن قالىپتاستىرۋ؛
قورشاعان جاراتىلىسقا دەگەن ىزگى قارىم – قاتىناسقا تاربيەلەۋ.
ساباقتا قولدانىلاتىن پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالار: ءبىلىم بەرۋدى ىزگىلەندىرۋ، تۇسىندىرە وتىرىپ وزا وقىتۋ، دامىتا وقىتۋ؛
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى - ءيلليۋستراتيۆتى، پراكتيكالىق
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەت، مۋزىكا
وقۋ قۇرالدارى: وقۋلىق، داپتەر، فوتوسۋرەتتەر، ءۇنتاسپا.
I ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى – سالەمەتسىزدەر مە وقۋشىلار!
- كوڭىل - كۇيلەرىڭىز قالاي؟
- ساباققا دايىنسىڭدار ما؟
- وقۋشىلار ساباعىمىزدى ادەتتەگىدەي «شاتتىق شەبەرىمەن» باستاساق. بارلىعىمىز قوسىلىپ
م. تىلەۋوۆتىڭ «تۋعان دالا» ءانىن ورىندايمىز
تۋعان دالا
جاينا، جاينا، دالا، شالقى، شابىتىم،
اي، جاينا قىر گۇلىم، دالام، عالام!
شىرقا، شىرقا، ءانىم، شالقى، شابىتىم،
اي، ءانىم باقىتىم، باعىم ءانىم!
سايرانىم، مەنىڭ بايتاعىم ەلىم.
مەرەيلى مەكەن اينالدىم.
سامعا، سامعا كوككە، ارمان قاناتىم.
اي، تالما قاناتىم، سامعا، تالما!
ۇلىسىم ەلىم، ىرىسىم مەنىڭ،
مەرەيلى مەكەن اينالدىم.
جاينا، جاينا، دالا، شالقى، شابىتىم،
اي، جاينا قىر گۇلىم، دالام، عالام!
سامالى ەركە ساعىمدى ولكە،
مەرەيلى مەكەن اينالدىم.
II وتكەن ماتەريالدى قايتالاۋ ارقىلى جاڭا ماتەريالعا كىرىسپە
اڭگىمەلەسۋ
ءبىز بۇگىن «عالامشاردىڭ عاجاپتارى» تاراۋىن باستاعالى وتىرمىز.
- ءوز عالامشارىن، قورشاعان ورتانى ءسۇيۋ دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭ؟
- جەردىڭ دوڭگەلەك ەكەنىن العاش رەت ەستىگەندە قانداي كۇيدە بولدىڭ؟
III جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرتۋ
«ماتىنمەن جۇمىس»
وقۋلىقتاعى «ادام جانە عالام» دەگەن اڭگىمەسىن وقىپ، تالدايمىز.
لۋسيي اننەي سەنەكا بىردە: «ەگەر جەر بەتىندە جۇلدىزدى باقىلاۋعا بولاتىن ءبىر عانا جەر بولسا، تۇكپىر – تۇكپىردەن بارلىق ادام سول جەرگە جينالاتىن ەدى»، - دەگەن ەدى. قانشاما عاسىرلار ءوتتى دەسەڭشى، ادام ءالى وزگەرەر ەمەس. ادام قايدا ءومىر سۇرسە دە، ءبىلىم دەڭگەيى قانداي بولسا دا، ومىرىندە ءبىر رەت اسپانعا قاراپ: «بۇل نە؟ بۇل تۇڭعيىقتىڭ شەگى بار ما؟ ونداعى مەنىڭ ورنىم قانداي؟ مەنىڭ سەزىمىم، قۋانىشىم، رەنىشىم، جالپى مەنىڭ ءومىرىم ونى تولعاندىرا ما؟» - دەمەيتىن ادام جوق شىعار.
- ادام نەلىكتەن عارىشتى تانۋعا تالپىنادى؟
- عالامدى تانۋدىڭ ءوزىن – ءوزى تانۋمەن قانداي بايلانىسى بار؟
«شىعارماشىلىق جۇمىس»
وقۋشىلاردان وتاندىق جانە شەتەلدىك عارىشكەرلەردىڭ ومىرگە، عارىشقا، جەرگە دەگەن كوزقاراستارىمەن تانىسا وتىرىپ، «ريزامىن ساعان، جەر - انا» تاقىرىبىنا ەسسە جازۋلارىڭىز سۇرالادى.
تالعات مۇسابايەۆ، قازاقستان
جەرگە ورالعاننان كەيىن، العاشقى كەزدەرى عارىشقا قايتا ۇشۋعا ەش زاۋقىڭ بولمايدى.
عالامشار عاجاپتارى. جۇكتەۋ
You Might Also Like
