InfoHub Logo

الگەبرا 9 - سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ العاشقى n مۇشەسىنىڭ قوسىندىسى

سىلتەمە: 1.«الگەبرا جانە اناليز باستامالارى» وقۋلىق، ءا. شىنىبەكوۆ
2. ەسەپتەر جيناعى
3. «فيزيكا جانە ماتەماتيكا» جۋرنالى
4. ەنسيكلوپەديا، تاريحي مالىمەتتەر
جالپى ماقساتى: گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ العاشقى n - مۇشەسىنىڭ قوسىندىسىنىڭ فورمۋلاسىن ەنگىزۋ جانە ونى ەسەپتەر شىعارۋ بارىسىندا قولدانۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: ستو، اكت، باعالاۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە: وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم جانە بىلىكتىلىگىنە كويىلاتىن تالاپتار:
1) گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ انىقتاماسىن، فورمۋلاسىن ءبىلۋ.
2) گەومەتريالىق پروگرەسسياعا بەرىلگەن ەسەپتەردى شەشۋ ادىستەرىن ءبىلۋ
3) ءتيىمدى ادىستەردى تاڭداي ءبىلۋ جانە ەسەپتىڭ شەشۋىن ماتەماتيكالىق تۇرعىدان ساۋاتتى جازا ءبىلۋ.
ءمۇعالىم ءۇشىن وقۋ ناتيجەلەرى باعىت - باعدار بەرەدى، وقۋشىلارعا قاجەت بولعاندا كومەك بەرەدى، ولاردىڭ تانىمدىق تاپسىرمالاردى ءوز بەتىمەن ورىنداۋىن قاداعالايدى.
ساباقتا تۋىنداعان نەگىزگى يدەيالار: وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىنشە جۇمىستارىن ۇيىمداستىرۋدا ۋاقىتتى دۇرىس ءبولۋ، تەكسەرۋدى ۇيىمداستىرۋ فورماسىن ويلاستىرۋ. تاپسىرمالاردى جۇپتاسىپ ورىنداۋ داعدىسىن جەتىلدىرۋ.

ساباقتىڭ قۇرىلىمى 1.«تىڭدا، ويلان، تاپ» ماتەماتيكالىق ديكتانت
2. پروبلەمالىق سيتۋاسيا /ەسەپ/
3. ماتەماتيكا تاريحىنان
4. دەڭگەيلىك تاپسىرمالار
5. باعالاۋ
6. ۇيگە تاپسىرما.
7. كەرى بايلانىس
نەگىزگى ۇعىمدار: گەومەتريالىق پروگرەسسيا (ەسەلىگى، مۇشەلەرى، قوسىندىسى ).
تاپسىرمالار: قايتالاۋ سۇراقتارى، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار، تاريحي ماعلۇمات
جۇمىس تۇرلەرى: سىنىپپەن جۇمىس جۇپتىق، توپتىق جۇمىس ءبىرىن - ءبىرى باعالاۋ

ساباق بويىنشا ءمۇعالىمنىڭ جازبالارى:
پسيحولوگيالىق احۋال /2 مين/
ساباقتىڭ ۇستانىمى: اريفمەتيكا ماتەماتيكانىڭ، ال ماتەماتيكا
عىلىمداردىڭ پاتشاسى. (ك. گاۋسس)

قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
ماتەماتيكالىق ديكتانت «تىڭدا، ويلان، تاپ»
فورمۋلالاردىڭ اتالۋى:
1. قانداي سان تىزبەگىن اريفمەتيكالىق پروگرەسسيا دەپ اتايدى؟
2. اريفمەتيكالىق پروگرەسسيانىڭ n - ءشى مۇشەسىنىڭ فورمۋلاسى.
3. اريفمەتيكالىق پروگرەسسيانىڭ العاشقى n - مۇشەسىنىڭ قوسىندىسى.
4. اريفمەتيكالىق پروگرەسسيانىڭ ايىرماسى.
5. قانداي سان تىزبەگىن گەومەتريالىق پروگرەسسيا دەپ اتايدى؟
6. گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ n - ءشى مۇشەسىنىڭ فورمۋلاسى.
7. گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ ەسەلىگىنىڭ فورمۋلاسى.

ماعىنانى تانۋ
ەسەپ (بارلىق وقۋشىلارعا 1 ورتاق سۇراق)
ءبىر بەيتانىس ادام بايعا جۇمىس سۇراپ كەلەدى دە ءوز ءوتىنىشىن ايتادى: «مەن 30 كۇن ىشىندە كۇن سايىن ساعان 100 000 تەڭگە اكەلىپ وتىرايىن. ال سەن ماعان 1 - ءشى كۇنى 100 000 تگ ءۇشىن 1 تيىن، 2 - ءشى كۇنى 100000 تگ ءۇشىن 2 تيىن، 3 - ءشى كۇنى 100 000تگ ءۇشىن 4 تيىن بەر، سول سياقتى ءار كۇنى بەرەتىن اقشاڭدى الدىنداعى كۇنگە قاراعاندا 2 ەسە ارتىق بەرىپ وتىراسىڭ. ەگەر كونسەڭ وسىعان، ەرتەڭگى كۇنىنەن باستايىق». باي 30 كۇن ىشىندە 3 000 000 تگ الامىن دەپ وتە قۋانادى. كەلەسى كۇنى ەكەۋى نوتاريۋسقا بارىپ كەلىسىمدەرىن زاڭ بويىنشا بەكىتەدى. وسى كەلىسىمدە كىم ۇتادى؟ (پروبلەمالىق سيتۋاسيا) شەشۋى. شارتى بويىنشا تىزبەك شىعادى: 1؛ 2؛ 4؛ 8؛ 16؛ 32؛ 64؛ 128؛ 256؛.... ول - گەومەتريالىق پروگرەسسيا،، q=2، b1=1، n=30. S30 تابۋ كەرەك. بىرتىندەپ ساناۋ وتە ىڭعايسىز، سوندىقتان گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ n - مۇشەسىنىڭ قوسىندىسىنىڭ فورمۋلاسىن ءبىلۋ قاجەت.
b1، b2، b3، b4،…، bn - گەومەتريالىق پروگرەسسيا بولسىن، q≠1. العاشقى n - مۇشەسىنىڭ قوسىندىسىن Sn= b1+ b2+b3+b4+…+ bn (1)، bn=b1qn - 1 فورمۋلانى قولدانىپ
Sn= b1+ b1q+b1q2+b1q3+…+ b1qn - 1 تۇرىنە كەلتىرەمىز، بۇدان
Snq= b1q+ b1q2+b1q3+b1q4+…+ b1qn (2) شىعادى. 1 - دەن (2) - ءشى تەڭدىكتى مۇشەلەپ ازايتامىز، وندا Sn - qSn=b1 - b1qn بولادى. وندا

- q)، q≠1 (3)- گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ العاشقى n - مۇشەسىنىڭ قوسىندىسى.
q>1 ) فورمۋلانى قولدانعان ىڭعايلى.

ەندى الدىنداعى ەسەپكە ورالساق 1؛ 2؛ 4؛ 8؛ 16؛ 32؛ 64؛ 128؛ 256؛.... گەومەتريالىق پروگرەسسيادا q=2، b1=1، n=30 ءۇشىن
سەرگىتۋ ءساتى ماتەماتيكا تاريحىنان ال، سەن بىلەسىڭ بە؟ پروگرەسسيا تەرمينى لاتىن ءتىلىنىڭ پروگرەسيو دەگەن سوزىنەن شىققان، ماعىناسى – ىلگەرى ءجۇرۋ. بۇل اتاۋدى العاش رەت ريم ماتەماتيگى انيك بوەسيي قولدانعان. پروگرەسسيالار مەن تىزبەكتەر جونىندەگى ءىلىمنىڭ العاشقى نىشانى مىسىرلىقتار مەن ۆاۆيلوندىقتاردان باستالادى. مىسىرلىقتاردىڭ پاپيرۋس جاپىراقتارىنا جازعان ەسەپتەرىنىڭ كەيبىرەۋى پروگرەسسيانىق ەسەپتەرى بولىپ تابىلادى. مىسالى،” 10 ولشەم ارپانى 10 ادامعا ءبولىپ بەر، ءار ادامعا تيەتىن ارپا ولشەمىنىڭ ءبىر - بىرىنەن ايىرىمى 1/8 بولسىن.”بۇل – ايىرىمى d=1/8 بولاتىن اريفمەتيكالىق پروگرەسسيا. پاپيرۋستا 1 - ادامنىڭ ۇلەسىن تاباتىن ەرەجە كەلتىرىلگەن. مىسىرلىقتار بۇل ەرەجەنى قالاي تاپقانى بەلگىسىز.

وي تولعانىس Tوپپەن جۇمىس
(3 ۇپاي) №222. ءار توپ بىرلەسىپ شەشىپ، 1 وقۋشى تاقتادا شەشۋىن كورسەتەدى.
ا) 10؛ 20؛ 40؛... ءا)- 4؛ 16؛- 64؛... ب) 3؛ - 1؛ 1/3؛... گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ العاشقى ا) 10 مۇشەسىنىڭ ءا) 7 مۇشەسىنىڭ ب) 8 مۇشەسىنىڭ قوسىندىسىن تابىڭدار.
جاۋابى: ا) 10 230؛ ءا)- 13108؛ ) 2182/729
(5 ۇپاي). ءار توپ بىرلەسىپ كەلەسى ەسەپتى شەشەدى دە، تاقتادا قىسقاشا شەشۋىن كورسەتەدى.
1 - توپ:№223 ا)
2 - توپ:№223 ب)
3 - توپ: №224
جاۋابى: 0، 02؛ 5، 1. جاۋابى: 256؛ 781. جاۋابى: 256؛ 510
2. دەڭگەيلى وزىندىك جۇمىس (ءار وقۋشى جەكە ورىندايدى)
A) دەڭگەيى (3ۇپاي)
گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ العاشقى 5 مۇشەسىنىڭ قوسىندىسىن تابىڭدار:
1 - ءشى توپ: b1=1، q=- 2 2 - ءشى توپ: b1=- 1، q=3 3 - ءشى توپ: b1=2، q=- 3
ۆ دەڭگەيى (4ۇپاي)
گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ ءبىرىنشى مۇشەسىن جانە العاشقى 5 مۇشەسىنىڭ قوسىندىسىن تابىڭدار.
1 - ءشى توپ: b2=6، q=- 2 2 - ءشى توپ: b3=- 18، q=3 3 - ءشى توپ: b3=9، q=3
C) دەڭگەيى (5 ۇپاي)
گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ ءبىرىنشى مۇشەسىن تابىڭدار:
1 - ءشى توپ: x1=2، xn+1=3xn 2 - ءشى توپ: ح1=3، xn+1=2x 3 - ءشى توپ: x1=5، xn+1=4xn بولسا، وندا {xn}تىزبەگىنىڭ: 1) گەومەتريالىق پروگرەسسيا بولاتىنىن؛ 2) العاشقى 4 مۇشەسىنىڭ قوسىندىسىن تابىڭدار.
د) دەڭگەيى (6 ۇپاي)
وزدەرىڭ وسى تاقىرىپقا سايكەس ەسەپ قۇراستىرىپ شەشۋىن كورسەتىڭدەر.

«كۋبيزم» ستراتەگياسى بويىنشا العان بىلىمدەرىن تەكسەرۋ
كۋبتىڭ ءار قىرىنا ەسەپتىڭ ءنومىرى جازىلادى.
1. گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ ءبىرىنشى مۇشەسى - 1/3 - گە، ەسەلىگى - 3 - كە تەڭ. S3 -؟
2. گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ ءبىرىنشى مۇشەسى 2 - گە، ەسەلىگى - 0، 1 - گە تەڭ. S3 -؟
3. گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ ءبىرىنشى مۇشەسى 3 - كە، ەسەلىگى 4 - كە تەڭ. S5 -؟
4. گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ ءبىرىنشى مۇشەسى 10 - عا، ەسەلىگى 2 - گە تەڭ. S6 -؟
5. گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ ءبىرىنشى مۇشەسى 15 - كە، ەسەلىگى 2 - گە تەڭ. S5 -؟
6. گەومەتريالىق پروگرەسسيانىڭ ءبىرىنشى مۇشەسى 256 - عا، ەسەلىگى 3/4 - كە تەڭ. S5 -؟

رەفلەكسيا. (كەرەك ءسوزدىڭ استىن سىز)
1. وسى تاقىرىپتى وقۋ بارىسىندا مەن كومەكتەستىم، ماعان كومەكتەستى.
2. پروگرەسسياعا ارنالعان ەسەپتەر وڭاي، قيىن، قىزىقتى بولدى.
3. بۇگىنگى ساباق پايدالى، پايداسىز، قىزىقتى، قىزىقسىز ءوتتى؟
ۇيگە تاپسىرما