InfoHub Logo

تاقىرىبى: ىنتىماق ءتۇبى – بەرەكە
ماقساتى: وقۋشىلارعا ۇيىمشىلدىق، بەرەكە - بىرلىك، تاتۋلىق تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ.
مىندەتتەرى:
1. وقۋشىلارعا ىنتىماق ۇعىمى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
2. وقۋشىلاردىڭ ءوز - ارا جاعىمدى قارىم - قاتىناستارىن، سۇيىسپەنشىلىكتەرىن دامىتۋعا ىقپال ەتۋ.
3. وقۋشىلاردى تاتۋلىققا، اۋىزبىرلىككە، دوستاققا تاربيەلەۋ.

رەسۋرستارى:
(ماتەريالدار، دەرەككوزدەر)
«يگىلىك - باسى ىنتىماق، ىنتىماقتى ەلدە كۇنشۋاق»
حالىق ماقالى
ساباقتىڭ بارىسى
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. ساباقتاعى جاعىمدى كۇيگە كەلۋ.
بالالار، ىڭعايلانىپ وتىرىپ الىڭدار دا، تەرەڭ تىنىس الىڭدار.
جەر بەتىندە جانعا جايلى ءبىر جەر بار دەسەدى، ونى كورۋ اركىمنىڭ ماڭدايىنا جازىلماسا كەرەك. ول جەردە ادامدار شات - شادىمان، ءبىر - ءبىرىن رەنجىتپەي ايالاپ، مەيىرىممەن قارايدى ەكەن.
ادامدار ءسال نارسەنىڭ وزىنە قۋانىپ، كىشكەنتاي دۇنيەدەن جاقسىلىق ىزدەيدى ەكەن.
بارشا تابيعاتقا قامقورلىقپەن قاراعاندارى سونشالىقتى، اينالادا جايقالىپ قالىڭ مايسا ءشوپ ءوسىپ، وزەندەر ءموپ - ءمولدىر، تاپ - تازا بولىپ اعىپ، كوگىلدىر كولدەردە بالىقتار شورشىپ جۇزەدى.
ادامداردىڭ مۇڭ مەن جاۋلاسۋ دەگەندى بىلمەيدى، كۇنكورىس قامىمەن دە ءبىر - ءبىرىن رەنجىتپەيدى، ءبىر - بىرىنە باۋىرمال بولىپ، ءوزارا كومەكتەسەدى ەكەن. سول سەبەپتى ول جەردە ءبارى باقىتتى، ءبارى تاتۋ، دوس. حالىقتار ءوزارا سوعىسپايدى، كەلىسىمگە كەلىپ، ۇيلەسىمدە ءومىر سۇرەدى.
ول ايماقتىڭ تىنىشتىعى مەن جايلىلىعى سونداي - بوزتورعايلار قوي ۇستىنە ۇيا سالىپ، قوي ۇستىنە جۇمىرتقالايدى.
ءبىراق وعان قىزىعا قاراۋعا بولعانىمەن، ول ەلدىڭ تۇرعىندارى بوتەن ەشكىمدى ەلدەرىنە كىرگىزبەيدى ەكەن دەسەدى.
ءبىراق ءوز تۇرعان جەرىڭدى وسىنداي جايلى مەكەنگە قالاي اينالدىرار ەدىڭدەر؟ ويلانىپ كورىڭدەرشى.
ەندى كوز الدىلارىڭا ەلەستەتىڭدەر.
جانعا جايلى مۋزىكا قويۋعا بولادى.
ەسكەرتۋلەر
• توپقا ءبولىنۋ «مەنىڭ قالاعان ءتۇسىم»
قوبديشادان قالاعان تۇستەرىڭدى تاڭداپ، ءار تۇسكە سايكەس توپقا بولىنىڭدەر.

• ەسىمدەر الليتەراسياسى
ماقساتى: وقۋشىلاردى تانىستىرۋ.
شارتى: ءار وقۋشى ءوز ەسىمدەرىن ايتىپ، ەسىمدەرىنىڭ ءبىرىنشى ارىپىنەن باستالاتىن جاعىمدى قاسيەتىن ايتۋ.

2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
وقۋشىلارعا «ىنتىماق» قۇندىلىعىنىڭ جەكە ادام
مەن قوعام ومىرىندەگى ماڭىزىن ۇعىندىرۋ ماقساتىندا وقۋلىقتا بەرىلگەن ءماتىندى وقىپ كەلىپ، تالقىلاۋ.

• ءۇي يەلەرىنىڭ ىنتىماقتى قوناق قىلۋىنىڭ سەبەبى نەدە؟
• ىنتىماق بولعان جەرگە قىزىردىڭ، ب ا ق پەن داۋلەتتىڭ كەلۋىنىڭ سەبەبىن قالاي تۇسىندىرەر ەدىڭدەر؟
• سەندەر كىمدى قوناققا شاقىرار ەدىڭدەر؟
• «ىنتىماقتان بيىك، ىنتىماقتان كۇشتى ەشتەڭە جوق» دەگەندى قالاي
تۇسىنەسىڭدەر؟

3. جاعىمدى وي - پىكىر (دايەكسوز).
وقۋلىقتا «يگىلىك - باسى ىنتىماق، ىنتىماقتى ەلدە كۇنشۋاق»، دەگەن حالىق ماقالى بەرىلگەن.
بۇل دايەكسوزدى كوزقاراس، سەبەپ، مىسال، قورىتىندىلاۋ بىرىزدىلىگىن ساقتاي وتىرىپ تالقىلاۋ.
سەرگىتۋ ءساتى
4. وقيعا ايتۋ (اڭگىمە). قاراستىرىپ وتىرعان «ىنتىماق» ۇعىمىنا بايلانىستى وقۋلىقتاعى «ويلانايىق، پىكىرلەسەيىك» ايدارىندا بەرىلگەن تومەندەگى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەيىك.
• ىنتىماقتى دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
• ىنتىماق ءتۇبى - بەرەكە دەپ ايتۋدا قانداي ءمان بار؟
• ىنتىماقتاستىق، تاتۋلىق، ۇيىمشىلدىق ۇعىمدارىنىڭ ۇقساستىعى نەدە؟
ىنتىماق، بىرلىك، تاتۋلىق تۋرالى ماقال - ماتەل ايتىپ، گۇل شوعىن تولتىرۋ.
ماتىنمەن جۇمىس: ادامدار اراسىنداعى تاتۋلىق، اۋىزبىرلىك، ۇيىمشىلدىق سياقتى قاسيەتتەردىڭ ىنتىماققا، بىرلىككە جەتكىزەتىنىن ۇعىندىرۋ ماقساتىندا وقۋلىقتا بەرىلگەن ءماتىندى وقىپ بەرۋ.
• بابا وسيەتىنەن نە ۇقتىڭدار؟
• بابا وسيەتىنەن قانداي قورىتىندى جاساۋعا بولادى؟
تاپسىرما: ادامداردىڭ بىرلىككە كەلۋى، بىرلەسىپ تىرلىك جاساۋى، تاتۋلىعى ءۇشىن قانداي قاسيەتتەر قاجەت؟ (تاتۋلىق، دوستىق، اۋىزبىرلىك، بىرلىك)

وسى سوزدەر مەن ولاردىڭ انىقتامالارىن سالىستىرىپ، ءاربىر تەرميننىڭ وزىنە سايكەس كەلەتىن انىقتاماسىن بەرىڭدەر.
ۇعىم انىقتامالارى
1. تاتۋلىق
2. دوستىق
3. اۋىزبىرلىك
4. بىرلىك
5. ىنتىماقتاستىق
ا) ادامداردىڭ ءبىر - بىرىنە ادال، قالتقىسىز سەنىپ، ءبىر مۇددەلى، ورتاق كوزقاراستا بولاتىن قاسيەتى.
ءا) ادامداردىڭ بەرىك بىرلىگى، سىيلاسىمدىلىعى.
ب) بىرلىككە كەلۋ، بىرگە تىرلىك جاساۋدىڭ كورىنىسى، تاتۋلىقتىڭ بەلگىسى.
ۆ) ماقساتى ءبىر توپ مۇشەلەرىنىڭ تاتۋ - تاتتىلىك، ىنتىماقتاستىق، ۇيىمشىلدىق كورسەتە ءبىلۋى.
گ) ىنتىماقتاسىپ بىرىككەن ءبىر اۋىزدىلىق، ىشتەي بايلانىستى تابيعي ءبىرتۇتاستىق،
تاپسىرمانى سىنىپتا وقۋشىلار جۇپتاسىپ جۇمىس ىستەپ، ءاربىر ءسوزدىڭ وزىنە سايكەس كەلەتىن انىقتاماسى كورسەتىلەتىندەي ەتىپ بەلگىلەۋى ءتيىس. مىسالى: «تاتۋلىق - ادامداردىڭ بەرىك بىرلىگى، سىيلاسىمدىلىعى».
تاپسىرما جۇمىس داپتەرگە ورىندالادى. وقۋشىلار ءسوز ماعىناسى مەن انىقتامانى دۇرىس سايكەستەندىرۋى ءتيىس.
جاۋاپتارى: 1 - ءا)؛ 2 - ا)؛ 3 - ۆ)؛ 4 - ب)؛ 5 - گ).

5. شىعارماشىلىق جۇمىس، توپتىق جۇمىس
وقۋشىلاردىڭ ويلارىن مەن سەزىمدەرىن بىلگەننەن كەيىن وقۋلىقتا بەرىلگەن م. ماقاتايەۆتىڭ «قۇت مەكەنى» ولەڭىن وقىپ، سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ.
• ءبىزدىڭ ەلىمىز قالاي قۇت مەكەنگە اينالىپ وتىر دەپ ويلايسىڭدار؟
• وتانىمىزعا سۇيىسپەنشىلىكتەرىڭدى قالاي بىلدىرەر ەدىڭدەر؟
تۇيىندەمە: بىرلىگى بەرىك، ىنتىماقتاستىعى جاراسقان ەلدىڭ بولاشاعى باياندى.
تاپسىرما.
ەلىمىزگە دەگەن تىلەكتەرىمىزدى جازايىق.
6. توپپەن ءان ايتۋ.
التىن ماحامبەتوۆانىڭ «مەنىڭ ەلىم» ولەڭىن ايتۋ.

7. ءۇي تاپسىرماسى.
«ىنتىماق ءتۇبى – بەرەكە» تاقىرىبىنا ەسسە جازۋ

8. ساباقتى قورىتىندىلاۋ ءساتى
ادامدار اراسىنداعى ۇيىمشىلدىق، بەرەكە - بىرلىك ىنتىماق تۋعىزادى. ىنتىماق بار جەردە ادامدار ءوزارا بىرلىككە كەلىپ، بىرلەسىپ ارەكەت ەتەدى. تاتۋلىق ورنايدى. ۇجىمداعى، ەل ىشىندەگى ىنتىماقتاستىق تاتۋلىققا، دوستىققا جەتكىزىپ، بولاشاعىمىزدى باياندى ەتەدى. ءپوزيتيۆتى كۇيگە كەلۋ.(باياۋ اۋەن قويىلادى)
كوزىمىزدى جۇمىپ، ەركىن وتىرايىق. ەندى بۇگىنگى وتكەن ساباعىمىزدان نەنى تۇسىندىك، قانداي جاقسى نارسەلەردى ۇيرەندىك، وزىمىزگە نەنى الدىق، سول جونىندە ويلانايىق. وسىنىڭ بارلىعىن جۇرەگىمىزگە سالىپ، كوكەيىمىزگە ءتۇيىپ الايىق. جايلاپ كوزىمىزدى اشايىق. ەندى، بۇگىنگى ساباقتان العان اسەرلەرىڭدى، كوڭىل كۇيلەرىڭدى سمايليك ارقىلى كورسەتىڭدەر.