InfoHub Logo

ىشتەگى قاتپارلار سىمباتىڭىزدى بۇزىپ قانا قويماي، قانت ديابەتى مەن جۇرەك اۋرۋلارىنا دا سەپ بولۋى مۇمكىن. سوندىقتان ولاردان تەز ارادا قۇتىلعان ءجون.

ىشىڭىزدە ارتىق مايدىڭ بارىن انىقتاۋ ءۇشىن، بەلىڭىزدى سانتيمەترلىك لەنتامەن ولشەڭىز. ەگەر ءسىز ەر ادام بولساڭىز، ناتيجە 102 سم-دەن، ال ايەلدەردىڭ بەلى 88 سم-دەن اسپاۋى كەرەك. ەگەر ناتيجە قالىپتى كورسەتكىشتەن اسىپ جاتسا، تومەندەگى تاسىلدەردىڭ ءبىرىن قاجەتىڭىزگە جاراتا الاسىز:

1. قانتتى تۇتىنباڭىز جانە ءتاتتى سۋسىنداردان اۋلاق بولىڭىز  

رافيناتالعان قانتتىڭ مەتابوليزمگە تەرىس اسەرى بار. ساحاروزا ورگانيزمدە گليۋكوزا مەن فرۋكتوزاعا ىدىرايدى. ەگەر ءسىز كوپ قانت جەگەن بولساڭىز، باۋىرعا فرۋكتوزا ارتىق مولشەردە تۇسەدى دە، اعزا ونى مايعا اينالدىرادى. سونىمەن قاتار زەرتتەۋگە سايكەس ماي بەل اۋماعىنا جينالادى.

بۇل تۇرعىدا قانتتان دا زياندىسى تەك سۇيىتىلعان قانت بولۋى مۇمكىن. ءتاتتى سۋسىندار ءبالىش نەمەسە كامپيت سياقتى ميمەن رەتتەلمەيدى، سوندىقتان ادام ولاردى شەكسىز مولشەردە ىشە الادى. الايدا ولار راسيوننىڭ جالپى كالوريالىعىنا ەلەۋلى اسەرىن تيگىزەدى. تاتتىلەندىرىلگەن سۋسىندار بالالارداعى سەمىزدىك ءقاۋپىن 60%-عا ارتتىرادى.

سوندىقتان سىمباتتى دەنە قالىپتاستىرۋداعى العاشقى قادام — راسيوندى وزگەرتۋدەن باستالادى. ودان گازدالعان، پاكەتتەردەگى شىرىندى، ءتاتتى سپورتتىق سۋسىنداردى الىپ تاستاڭىز. ءبىراق جەمىستەردى راسيونىڭىزدا قالدىرىڭىز: ولاردىڭ ارتىقشىلىقتارى فرۋكتوزانىڭ كەمشىلىكتەرىنىڭ ورنىن تولتىرا الادى. سونداي-اق، زاتتاڭبالاردى وقىڭىز، ويتكەنى ءسىز كۇتپەگەن ونىمدەردە قانتتىڭ كەزىگۋى ابدەن مۇمكىن. 

2. اقۋىزدى كوپ تۇتىنىڭىز

اقۋىز — سالماقتان ارىلۋعا كومەكتەسەتىن ماڭىزدى ماكروەلەمەنت. ول تاماققا دەگەن تابەتتى ازايتادى، كۇنىنە 80-100 كيلوكالورياعا مەتابوليزمدى جىلدامداتىپ، 441 كيلوكالورياعا دەيىن تاماقتانۋدى ازايتۋعا كومەكتەسەدى. اقۋىز تەك سالماقتى ءتۇسىرىپ قانا قويماي، ۇيرەنشىكتى راسيونعا ورالعاننان كەيىن دە ونى كەرى جيناپ الماۋعا كومەكتەسەدى.

زەرتتەۋلەرگە سۇيەنسەك، اقۋىزدى كوپ تۇتىناتىن ادامدار ىشكە مايدى الدەقايدا از جينايتىنىن كورۋگە بولادى. سونداي-اق تاجىريبەلەر اقۋىز تاياۋداعى بەس جىل ىشىندە ءىشتىڭ ۇلعايۋ ءقاۋپىن ازايتاتىنىن راستايدى.

قاجەتتى كورسەتكىشكە قول جەتكىزۋ ءۇشىن راسيونداعى اقۋىزدىڭ مولشەرىن 25-30%-عا دەيىن ۇلعايتىڭىز. مۇنى جۇمىرتقا، بالىق، تەڭىز ونىمدەرى، بۇرشاق، جاڭعاق، ەت، ءسۇت ونىمدەرىنەن الۋعا بولادى. قوسىمشا بونۋس رەتىندە تاعامدى كوكوس مايىنا ءپىسىرىڭىز، ول دا ءوز كەزەگىندە ىشتەگى مايمەن كۇرەسۋگە كومەكتەسەدى. ۇسىنىلاتىن دوزا — كۇنىنە 2 اس قاسىق.

3. راسيوندا كومىرسۋلاردى ازايتىڭىز

تومەن كومىرتەكتى ديەتالار مايى تومەن راسيونمەن سالىستىرعاندا تيىمدىرەك ەكەنى انىقتالدى. ءتىپتى، تومەن كومىرتەكتى تاماقتانۋ رەجيمىن ۇستانعان ەكسپەريمەنت قاتىسۋشىلارىنا وزدەرى قالاعانداي مولشەردە تاماقتانۋعا رۇقسات ەتىلىپ، مايلىلىعى تومەن ديەتاداعى توپقا كالوريالاردى شەكتەگەننىڭ وزىندە دە ناتيجە بىردەي.

تومەن كومىرتەكتى راسيوننىڭ قوسىمشا اسەرى — دەنەدەن سۋدى تەز شىعارادى. سوندىقتان ەكى كۇننەن كەيىن-اق تارازىدا ناتيجەنى كورۋگە بولادى. سونداي-اق، زەرتتەۋلەر ۆيسەرالدى مايلاردان قۇتىلۋ ءۇشىن راسيوندا كومىرسۋلاردى ازايتۋدىڭ تيىمدىلىگىن دالەلدەيدى.
 
سالماقتى ازايتۋ ءۇشىن تازارتىلعان كومىرسۋدان باس تارتۋ جەتكىلىكتى. ەگەر تەز ارىقتاعىڭىز كەلسە، كومىرسۋلاردىڭ كۇندىك نورماسىن كۇنىنە 50 گرامعا دەيىن ازايتىڭىز. بۇل دەنەنىڭ ەنەرگيا رەتىندە مايلاردى پايدالانۋىنا، ياعني كەتوز جاعدايىنا اكەلەدى.

4. جاسۇنىق (كلەچاتكا) باي ونىمدەردى تۇتىنىڭىز

جاسۇنىق ارتىق سالماقتان ارىلۋعا كومەكتەسەدى، اسىرەسە، بۇل ەريتىن تالشىقتارعا قاتىستى، ولار سۋدى سىڭىرەدى دە، ىشەكتە تىعىز گەل قالىپتاستىرادى. ناتيجەسىندە اس قورىتۋ جولدارى بويىنشا تاماق قوزعالىسى باياۋلايدى، بۇل ۇزاق ۋاقىت بويى ادامعا توقتىق سەزىمىن بەرەدى جانە تابەتتى تومەندەتەدى.
 
ءبىر زەرتتەۋ جاسۇنىقتىڭ 14 گراممى كۇندەلىكتى تۇتىناتىن كالوريانى 10%-عا تومەندەتەتىنىن جانە ءتورت اي ىشىندە 2 كگ تاستاۋعا كومەكتەسەتىنىن كورسەتتى. باسقا ەكسپەريمەنتتە كۇنىنە 10 گرامم ەريتىن تالشىقتاردى قولدانۋ ءىش قۋىسىنداعى مايدىڭ 3،7%-عا ازايۋىنا اكەلگەنىن اڭعارتتى.
 
سوندىقتان كوكونىستەردى، جەمىستەردى، بۇرشاقتى، سونداي-اق، كەيبىر ءداندى داقىلداردى، مىسالى سۇلىنى جەۋگە كەڭەس بەرەمىز. قوسىمشا    كونجاك وسىمدىگىنىڭ تامىرىنان جاسالعان زات — گليۋكومانناندى قولدانۋعا بولادى. بۇل ارىقتاۋ ءۇشىن تيىمدىلىگى عىلىمي دالەلدەنگەن ەڭ تۇتقىر ديەتالىق تالشىقتاردىڭ ءبىرى.

5. جاتتىعۋ جاساڭىز

جاتتىعۋلار سالماعىن باقىلاۋ ءۇشىن عانا ەمەس، جالپى دەنساۋلىق ءۇشىن دە ماڭىزدى. ەگەر ءسىز ىشتەگى مايدان قۇتىلعىڭىز كەلسە، ءىش بۇلشىقەتىنىڭ جاتتىعۋىنا عانا نازار اۋدارماۋ كەرەك. زەرتتەۋلەر بەلگىلى ءبىر مۇشەدەگى مايدى كەتىرۋ مۇمكىن ەمەستىگىن راستايدى، بەلدى اينالدىرۋ ءىشتىڭ كولەمىنە ەشقانداي اسەر ەتپەيتىنىن.

ءبىراق ءجۇرۋ، جۇگىرۋ، ءجۇزۋ جانە باسقا دا اەروبتىق جاتتىعۋلار بەل ايماعىنداعى مايمەن ءتيىمدى كۇرەسۋگە كومەكتەسەرى انىق. ولار سونداي-اق بولاشاقتا سالماقتىڭ قايتا جينالۋىن بولدىرماۋعا كومەكتەسەدى. ونىڭ ۇستىنە جاتتىعۋلار قابىنۋدى ازايتادى، قانداعى قانت دەڭگەيىن تومەندەتەدى جانە مەتابوليكالىق بۇزىلۋلارعا جول بەرمەيدى.

6. جەيتىن تاعامدارىڭىزدى قاداعالاڭىز

كوپ ادامدار نەمەن قورەكتەنەتىنىن، قانشا جەيتىنىن قاداعالامايدى، سونداي-اق راسيوننىڭ جالپى كالوريالىعىن جانە ونداعى ماكروەلەمەنتتەردىڭ قۇرامىن جەتە باعالاماۋعا نەمەسە اسىرا باعالاۋعا بەيىم كەلەدى. بۇل جاعدايدى وزگەرتۋ ءۇشىن بارلىق ونىمدەردى ولشەۋگە تۋرا كەلەدى. ارينە ءومىر بويى ەمەس، اندا-ساندا وسىلاي جاساپ تۇرعان ارتىق ەتپەيدى.

ەگەر پورسيالاردى ولشەمەسەڭىز جانە كالوريا، اقۋىز، مايلار، كومىرسۋلاردىڭ سانىن جازىپ وتىرماساڭىز، وندا ءسىز اقۋىزدى تۇتىنۋدى جالپى كالوريانىڭ  25-30% دەيىن ارتتىرا المايسىز. راسيوندى باقىلاۋ ءۇشىن بار-جوعى — اس تارازىسى، ناتيجەلەردى بەكىتۋگە ارنالعان قوسىمشا جانە كۇردەلى تاعامدارداعى كالوريالىقتى ەسەپتەۋگە ارنالعان قاراپايىم فورمۋلا.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

ارتىق سالماققا قارسى 15 ازىق

ديەتا كەزىندە جەيتىن ازىقتار

سالماق قوسۋىڭىزعا سەبەپشى، كۇندەلىكتى 5 ادەت

ديەتالاردىڭ قانداي ءقاۋپى بار: باس تارتۋدىڭ 7 سەبەبى

---