جالاڭ جانە جايىلما سويلەم
قاراعاندى وبلىسى، قاراعاندى قالاسى،
وكتيابر اۋدانى، «№65 جالپى ءبىلىم بەرەتىن ورتا مەكتەبى» كمم
نۋربەكوۆا سالتانات كارىبايەۆنا
قازاق ءتىلى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جالاڭ جانە جايىلما سويلەم
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ جالاڭ جانە جايىلما سويلەم تۋرالى بىلىمدەرىن تولىقتىرۋعا مۇمكىندىك تۋعىزۋ
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ وز بەتىمەن جۇمىس جاساۋ ارقىلى تەوريالىق ويلاۋىن، سويلەۋ ءتىلىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: شاپشاڭ ويلاۋعا، ادەمى سويلەۋگە، تاپقىرلىققا، ىزدەنىمپازدىققا تاربيەلەۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە: سويلەم تۇرلەرىن اجىراتا بىلەدى، بەرىلگەن تاپسىرمالارعا ءوز ويىن نەگىزدەيدى، اقپاراتتى ەستە ساقتاپ، تالدايدى، ءوز ويىن تۇجىرىمدايدى، ءوزىن جانە وزگەنى باعالايدى
ساباقتىڭ ءتۇرى: ينتەراكتيۆتى ساباق
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: جۇپپەن جۇمىس، توپپەن جۇمىس، «سۇراق كونۆەرت»
ساباق بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءار ءتۇستى گۇلدەر ارقىلى 4 توپقا ءبولۋ (توپ باسشىسىن سايلاۋ)
- بالالار ەندى ساباققا زەيىن قويىڭدار. ىشتەرىڭنەن «مەن جاقسى اداممىن، مەن ءايباتپىن» دەپ بىرنەشە رەت قايتالاڭدار. ادام كۇلكىسى الەمدەگى ەڭ عاجايىپ قۇبىلىستاردىڭ ءبىرى. ەندى ءبىر – بىرىڭە قاراپ جىميىڭدار، ءبىر - بىرىڭە كۇلكى سىيلاڭدار. راحمەت
- جاتتىعۋ ۇنادى ما؟ قانداي اسەر الدىڭدار؟
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ويىن، كىم كەلىسپەيدى؟»
ويىن شارتى: سويلەم مۇشەسىنە جاتتىعۋداعى 4 سويلەمدى 4 توپ تالدايدى.
ءبىر توپ تالداعاندا قالعان توپتار جاۋاپتارىنا كەلىسەتىنىن، كەلىسپەيتىندەرىن باس بارماقتارى ارقىلى بىلدىرەدى.
1 توپ: كوكەك ءوز اتىن ءوزى شاقىرادى.
2 توپ: ول تاڭەرتەڭ باياناۋىلعا سوقتى.
3 توپ: اتام قامشى ءوردى.
4 توپ: لەزدە سۋ سارقىلدى.
3. وتكەندى قايتالاۋ
- بالالار ءقازىر قانداي مەزگىل؟
- كۇز مەزگىلى سەندەرگە ۇناي ما؟
- نەلىكتەن، نەسىمەن ۇنايدى؟
- ءبىرىنشى قىركۇيەك ءبىلىم كۇنى. ءبىز مەكتەپكە كەلەمىز. كۇزدىڭ بىزگە دەگەن سىيى مول. قامبامىز دانگە، اينالاداعى دۇنيە سانگە ەنەدى. جەر دۇنيە سارى التىنداي جارقىراپ كەتەدى.
- وسى التىن كۇز مەرەكەسىنە بىزگە قوناققا جىلدا كىم كەلۋشى ەدى؟
- ەندەشە بالالار كۇز ارۋى سەندەرگە حات جىبەرىپتى. بىرنەشە ساۋالدارى بار ەكەن. كۇز ارۋىنىڭ سۇراقتارىنا جاقسى جاۋاپ بەرسەك مەرەكەگە مول جەمىس - جيدەكتەرىمەن كەلەدى.
(كونۆەرتتى ءار توپ جەكە - جەكە وتكىزەدى.)
- بالالار بايقادىڭدار ما، كۇز ارۋىنىڭ بىزگە جىبەرگەن حاتى اشىق اسپان تۇستەس ەكەن. مىنە ەندەشە اسپانىمىز ءارقاشان اشىق بولسىن دەپ تىلەپ تاپسىرمانى ورىندايىق.
«سۇراق كونۆەرت» توپتىق جۇمىس
1 توپ:. سويلەم مۇشەلەرى دەگەنىمىز نە؟ سويلەم مۇشەلەرى نەشە تۇرگە بولىنەدى؟
- سويلەم قۇرامىنداعى ناقتى سۇراققا جاۋاپ بەرىپ تۇرعان تولىق ماعىنالى سوزدەردى سويلەم مۇشەلەرى دەيمىز. سويلەم مۇشەلەرى اتقاراتىن قىزمەتىنە قاراي تۇرلاۋلى جانە تۇرلاۋسىز مۇشەلەر بولىپ ەكىگە بولىنەدى.
2 توپ: تۇرلاۋلى، تۇرلاۋسىز مۇشەلەر دەگەنىمىز نە؟
باستاۋىش پەن بايانداۋىشتى سويلەمنىڭ. تۇرلاۋلى.. مۇشەلەرى دەيدى.
سويلەمدەگى باستاۋىش، بايانداۋىشتاردان باسقا سويلەم مۇشەلەرىن تۇرلاۋسىز مۇشەلەر دەپ اتايدى. ولارعا قانداي؟ كىمگە؟ نەگە؟ نەنى؟ قاشان؟ قايدا؟ ت. ب. سۇراقتار قويىلادى
3 توپ: جاي سويلەم تۋرالى نە ايتار ەدىڭدەر؟ جاي سويلەم نەشەگە بولىنەدى؟
ءبىر عانا تياناقتى ويدى بىلدىرەتىن جەكە سويلەمدى جاي سويلەم دەيمىز. جاي سويلەم جالاڭ جانە جايىلما بولىپ ەكىگە بولىنەدى.
4 توپ: جالاڭ سويلەم دەگەنىمىز نە؟. جايىلما سويلەم دەگەنىمىز نە؟
باستاۋىش پەن بايانداۋىشتان قۇرالعان سويلەمدى جالاڭ سويلەم دەپ اتايمىز.
تۇرلاۋلى مۇشەلەردەن باسقا تۇرلاۋسىز مۇشەلەرى بار سويلەمدى جايىلما سويلەم دەيمىز.
ولاي بولسا بۇگىنگى ساباقتا جالاڭ جانە جايىلما سويلەم جايىندا
3 سىنىپتا العان ءبىلىمىمىزدى بەكىتەمىز.
4 وقۋلىقپەن جۇمىس
داپتەردى اشىپ بۇگىنگى كۇندى جانە تاقىرىپتى جازىپ قويايىق
15 - جاتتىعۋ
ينتەراكتيۆتى تاقتاعا جازىپ ورىنداۋ.
جالاڭ سويلەمدەردى جايىلما سويلەمگە اينالدىر..
تاۋ مۇنارتادى. ------------ الىستان تاۋ مۇنارتادى.
وسىمدىك كوكتەيدى ------------ كوكتەمدە وسىمدىك كوكتەيدى.
جەل تۇردى. ---------------------- جەل قاتتى تۇردى.
شىق ءتۇستى: ------------------------- تاڭەرتەڭ شىق ءتۇستى.
بۇلت قاپتادى.------------------------ اسپاندا بۇلت قاپتادى.
- بالالار ءبىز تاقتاعا نە جازدىق
- سويلەم سوزىنە قاتىستى نە بىلەمىز؟
1. سويلەم سوزدەردەن قۇرالادى.
2. سويلەمدەگى سوزدەر ماعىناسىنا قاراي ءوزارا بايلانىسادى.
3. ولاردىڭ بايلانىسىن سۇراق قويۋ ارقىلى انىقتايدى.
سەرگىتۋ ءساتى
«كۇي» اۋەنىمەن ورىنداۋ
وقۋلىقپەن جۇمىس
17 – جاتتىعۋ (كوركەم ەتىپ جازۋ)
جايىلما سويلەمدەردى سويلەم مۇشەسىنە تالداۋ
دەپۋتات سايلاۋشىلارمەن كەزدەستى. ار التىنمەن ولشەنبەيدى. كۇزگى سۋىق وڭمەنىنەن وتەدى. دۋلات ەرتەڭ اۋىلعا جۇرمەكشى. اڭشى قاقپان قۇردى. قۇسبەگى بۇركىت سالدى.
شىعارماشىلىق جۇمىس
18 - جاتتىعۋ ءسوزجۇمباق شەشۋ
ءتورت سويلەمنەن تۇراتىن جايىلما سويلەم قۇراۋ. قۇراعان سويلەمگە گرافيكالىق تالداۋ جاساۋ.
شىڭعىس قاعازدان قايىق جاسادى.
توپتىق جۇمىس
20 - جاتتىعۋ بەرىلگەنىن وقىتۋ
- سۋرەتتە نە بەينەلەنگەن؟
- پوەزيالىق ءسات (ولەڭ وقىلادى)
- ولەڭ مەن سۋرەتتى بايلانىستىرا وتىرىپ ءار توپ اڭگىمە قۇراپ جازادى.
وزدىك جۇمىس ويىن «ماقال ىشىندە ماقال»
جەردە، كىتاپتا، التىن، ءبىلىم (ءبىلىم كىتاپتا، التىن جەردە)
ساباقتى بەكىتۋ
ءوز ءبىلىمىن تەكسەرۋ ( ءمۇعالىم تەكسەرەدى، وقۋشى ءوزىن - ءوزى باعالايدى.)
جاي سويلەم جالاڭ جانە... بولىپ ەكىگە بولىنەدى. جالاڭ سويلەم... پەن بايانداۋىشتان قۇرالادى. تۇرلاۋلى مۇشەلەردەن باسقا تۇرلاۋسىز مۇشەلەرى دە بار سويلەمدى... سويلەم دەيدى.... مۇشەلەر باستاۋىش پەن بايانداۋىشتان تۇرادى. ولار سويلەمدەگى نەگىزگى ويدى بىلدىرەدى. سويلەمدەگى باستاۋىش، بايانداۋىشتاردان باسقا سويلەم مۇشەلەرىن... مۇشەلەر دەپ اتايدى. ولارعا قانداي؟ كىمگە؟ نەگە؟ نەنى؟ قاشان؟ قايدا؟ سۇراقتارى قويىلادى.
سەمانتيكالىق كارتا
-------------------------------------------- جالاڭ ---------- جايىلما
توقىلداق ورمان ەمشىسى.
ەشكى لاقتادى.
ۇشاق بيىككە كوتەرىلدى.
ءمۇعالىم كىردى.
تالاپتى ەرگە نۇر جاۋار.
جاپىراق ءتۇستى.
كۇن سۋىدى.
ۇيگە تاپسىرما
19 – جاتتىعۋ ەرەجەلەردى قايتالاۋ
باعالاۋ
ءمۇعالىمنىڭ قورىتىندى باعالاۋى
كەرى بايلانىس «ەكى جۇلدىز، ءبىر تىلەك»
- سونىمەن بالالار ءبىز ساباقتا نە تۋرالى وتتىك.
- ساباق سەندەرگە ۇنادى ما؟ نە ۇنادى، نە ۇناماعانى جايىندا جانە قانداي پىكىرلەرىن، تىلەكتەرىن بار ەكەنىن جازىپ، تاقتاداعى الما اعاشىنا ىلەمىز. المامىز قانداي كوپ بولسا ءارقاشان وتانىمىزدا سونداي مولشىلىق بولسىن دەپ تىلەيمىن. (ستيكەرگە جازۋ. ءار وقۋشى ءوز ويىن بىلدىرەدى).
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
وكتيابر اۋدانى، «№65 جالپى ءبىلىم بەرەتىن ورتا مەكتەبى» كمم
نۋربەكوۆا سالتانات كارىبايەۆنا
قازاق ءتىلى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جالاڭ جانە جايىلما سويلەم
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ جالاڭ جانە جايىلما سويلەم تۋرالى بىلىمدەرىن تولىقتىرۋعا مۇمكىندىك تۋعىزۋ
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ وز بەتىمەن جۇمىس جاساۋ ارقىلى تەوريالىق ويلاۋىن، سويلەۋ ءتىلىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: شاپشاڭ ويلاۋعا، ادەمى سويلەۋگە، تاپقىرلىققا، ىزدەنىمپازدىققا تاربيەلەۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە: سويلەم تۇرلەرىن اجىراتا بىلەدى، بەرىلگەن تاپسىرمالارعا ءوز ويىن نەگىزدەيدى، اقپاراتتى ەستە ساقتاپ، تالدايدى، ءوز ويىن تۇجىرىمدايدى، ءوزىن جانە وزگەنى باعالايدى
ساباقتىڭ ءتۇرى: ينتەراكتيۆتى ساباق
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: جۇپپەن جۇمىس، توپپەن جۇمىس، «سۇراق كونۆەرت»
ساباق بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءار ءتۇستى گۇلدەر ارقىلى 4 توپقا ءبولۋ (توپ باسشىسىن سايلاۋ)
- بالالار ەندى ساباققا زەيىن قويىڭدار. ىشتەرىڭنەن «مەن جاقسى اداممىن، مەن ءايباتپىن» دەپ بىرنەشە رەت قايتالاڭدار. ادام كۇلكىسى الەمدەگى ەڭ عاجايىپ قۇبىلىستاردىڭ ءبىرى. ەندى ءبىر – بىرىڭە قاراپ جىميىڭدار، ءبىر - بىرىڭە كۇلكى سىيلاڭدار. راحمەت
- جاتتىعۋ ۇنادى ما؟ قانداي اسەر الدىڭدار؟
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ويىن، كىم كەلىسپەيدى؟»
ويىن شارتى: سويلەم مۇشەسىنە جاتتىعۋداعى 4 سويلەمدى 4 توپ تالدايدى.
ءبىر توپ تالداعاندا قالعان توپتار جاۋاپتارىنا كەلىسەتىنىن، كەلىسپەيتىندەرىن باس بارماقتارى ارقىلى بىلدىرەدى.
1 توپ: كوكەك ءوز اتىن ءوزى شاقىرادى.
2 توپ: ول تاڭەرتەڭ باياناۋىلعا سوقتى.
3 توپ: اتام قامشى ءوردى.
4 توپ: لەزدە سۋ سارقىلدى.
3. وتكەندى قايتالاۋ
- بالالار ءقازىر قانداي مەزگىل؟
- كۇز مەزگىلى سەندەرگە ۇناي ما؟
- نەلىكتەن، نەسىمەن ۇنايدى؟
- ءبىرىنشى قىركۇيەك ءبىلىم كۇنى. ءبىز مەكتەپكە كەلەمىز. كۇزدىڭ بىزگە دەگەن سىيى مول. قامبامىز دانگە، اينالاداعى دۇنيە سانگە ەنەدى. جەر دۇنيە سارى التىنداي جارقىراپ كەتەدى.
- وسى التىن كۇز مەرەكەسىنە بىزگە قوناققا جىلدا كىم كەلۋشى ەدى؟
- ەندەشە بالالار كۇز ارۋى سەندەرگە حات جىبەرىپتى. بىرنەشە ساۋالدارى بار ەكەن. كۇز ارۋىنىڭ سۇراقتارىنا جاقسى جاۋاپ بەرسەك مەرەكەگە مول جەمىس - جيدەكتەرىمەن كەلەدى.
(كونۆەرتتى ءار توپ جەكە - جەكە وتكىزەدى.)
- بالالار بايقادىڭدار ما، كۇز ارۋىنىڭ بىزگە جىبەرگەن حاتى اشىق اسپان تۇستەس ەكەن. مىنە ەندەشە اسپانىمىز ءارقاشان اشىق بولسىن دەپ تىلەپ تاپسىرمانى ورىندايىق.
«سۇراق كونۆەرت» توپتىق جۇمىس
1 توپ:. سويلەم مۇشەلەرى دەگەنىمىز نە؟ سويلەم مۇشەلەرى نەشە تۇرگە بولىنەدى؟
- سويلەم قۇرامىنداعى ناقتى سۇراققا جاۋاپ بەرىپ تۇرعان تولىق ماعىنالى سوزدەردى سويلەم مۇشەلەرى دەيمىز. سويلەم مۇشەلەرى اتقاراتىن قىزمەتىنە قاراي تۇرلاۋلى جانە تۇرلاۋسىز مۇشەلەر بولىپ ەكىگە بولىنەدى.
2 توپ: تۇرلاۋلى، تۇرلاۋسىز مۇشەلەر دەگەنىمىز نە؟
باستاۋىش پەن بايانداۋىشتى سويلەمنىڭ. تۇرلاۋلى.. مۇشەلەرى دەيدى.
سويلەمدەگى باستاۋىش، بايانداۋىشتاردان باسقا سويلەم مۇشەلەرىن تۇرلاۋسىز مۇشەلەر دەپ اتايدى. ولارعا قانداي؟ كىمگە؟ نەگە؟ نەنى؟ قاشان؟ قايدا؟ ت. ب. سۇراقتار قويىلادى
3 توپ: جاي سويلەم تۋرالى نە ايتار ەدىڭدەر؟ جاي سويلەم نەشەگە بولىنەدى؟
ءبىر عانا تياناقتى ويدى بىلدىرەتىن جەكە سويلەمدى جاي سويلەم دەيمىز. جاي سويلەم جالاڭ جانە جايىلما بولىپ ەكىگە بولىنەدى.
4 توپ: جالاڭ سويلەم دەگەنىمىز نە؟. جايىلما سويلەم دەگەنىمىز نە؟
باستاۋىش پەن بايانداۋىشتان قۇرالعان سويلەمدى جالاڭ سويلەم دەپ اتايمىز.
تۇرلاۋلى مۇشەلەردەن باسقا تۇرلاۋسىز مۇشەلەرى بار سويلەمدى جايىلما سويلەم دەيمىز.
ولاي بولسا بۇگىنگى ساباقتا جالاڭ جانە جايىلما سويلەم جايىندا
3 سىنىپتا العان ءبىلىمىمىزدى بەكىتەمىز.
4 وقۋلىقپەن جۇمىس
داپتەردى اشىپ بۇگىنگى كۇندى جانە تاقىرىپتى جازىپ قويايىق
15 - جاتتىعۋ
ينتەراكتيۆتى تاقتاعا جازىپ ورىنداۋ.
جالاڭ سويلەمدەردى جايىلما سويلەمگە اينالدىر..
تاۋ مۇنارتادى. ------------ الىستان تاۋ مۇنارتادى.
وسىمدىك كوكتەيدى ------------ كوكتەمدە وسىمدىك كوكتەيدى.
جەل تۇردى. ---------------------- جەل قاتتى تۇردى.
شىق ءتۇستى: ------------------------- تاڭەرتەڭ شىق ءتۇستى.
بۇلت قاپتادى.------------------------ اسپاندا بۇلت قاپتادى.
- بالالار ءبىز تاقتاعا نە جازدىق
- سويلەم سوزىنە قاتىستى نە بىلەمىز؟
1. سويلەم سوزدەردەن قۇرالادى.
2. سويلەمدەگى سوزدەر ماعىناسىنا قاراي ءوزارا بايلانىسادى.
3. ولاردىڭ بايلانىسىن سۇراق قويۋ ارقىلى انىقتايدى.
سەرگىتۋ ءساتى
«كۇي» اۋەنىمەن ورىنداۋ
وقۋلىقپەن جۇمىس
17 – جاتتىعۋ (كوركەم ەتىپ جازۋ)
جايىلما سويلەمدەردى سويلەم مۇشەسىنە تالداۋ
دەپۋتات سايلاۋشىلارمەن كەزدەستى. ار التىنمەن ولشەنبەيدى. كۇزگى سۋىق وڭمەنىنەن وتەدى. دۋلات ەرتەڭ اۋىلعا جۇرمەكشى. اڭشى قاقپان قۇردى. قۇسبەگى بۇركىت سالدى.
شىعارماشىلىق جۇمىس
18 - جاتتىعۋ ءسوزجۇمباق شەشۋ
ءتورت سويلەمنەن تۇراتىن جايىلما سويلەم قۇراۋ. قۇراعان سويلەمگە گرافيكالىق تالداۋ جاساۋ.
شىڭعىس قاعازدان قايىق جاسادى.
توپتىق جۇمىس
20 - جاتتىعۋ بەرىلگەنىن وقىتۋ
- سۋرەتتە نە بەينەلەنگەن؟
- پوەزيالىق ءسات (ولەڭ وقىلادى)
- ولەڭ مەن سۋرەتتى بايلانىستىرا وتىرىپ ءار توپ اڭگىمە قۇراپ جازادى.
وزدىك جۇمىس ويىن «ماقال ىشىندە ماقال»
جەردە، كىتاپتا، التىن، ءبىلىم (ءبىلىم كىتاپتا، التىن جەردە)
ساباقتى بەكىتۋ
ءوز ءبىلىمىن تەكسەرۋ ( ءمۇعالىم تەكسەرەدى، وقۋشى ءوزىن - ءوزى باعالايدى.)
جاي سويلەم جالاڭ جانە... بولىپ ەكىگە بولىنەدى. جالاڭ سويلەم... پەن بايانداۋىشتان قۇرالادى. تۇرلاۋلى مۇشەلەردەن باسقا تۇرلاۋسىز مۇشەلەرى دە بار سويلەمدى... سويلەم دەيدى.... مۇشەلەر باستاۋىش پەن بايانداۋىشتان تۇرادى. ولار سويلەمدەگى نەگىزگى ويدى بىلدىرەدى. سويلەمدەگى باستاۋىش، بايانداۋىشتاردان باسقا سويلەم مۇشەلەرىن... مۇشەلەر دەپ اتايدى. ولارعا قانداي؟ كىمگە؟ نەگە؟ نەنى؟ قاشان؟ قايدا؟ سۇراقتارى قويىلادى.
سەمانتيكالىق كارتا
-------------------------------------------- جالاڭ ---------- جايىلما
توقىلداق ورمان ەمشىسى.
ەشكى لاقتادى.
ۇشاق بيىككە كوتەرىلدى.
ءمۇعالىم كىردى.
تالاپتى ەرگە نۇر جاۋار.
جاپىراق ءتۇستى.
كۇن سۋىدى.
ۇيگە تاپسىرما
19 – جاتتىعۋ ەرەجەلەردى قايتالاۋ
باعالاۋ
ءمۇعالىمنىڭ قورىتىندى باعالاۋى
كەرى بايلانىس «ەكى جۇلدىز، ءبىر تىلەك»
- سونىمەن بالالار ءبىز ساباقتا نە تۋرالى وتتىك.
- ساباق سەندەرگە ۇنادى ما؟ نە ۇنادى، نە ۇناماعانى جايىندا جانە قانداي پىكىرلەرىن، تىلەكتەرىن بار ەكەنىن جازىپ، تاقتاداعى الما اعاشىنا ىلەمىز. المامىز قانداي كوپ بولسا ءارقاشان وتانىمىزدا سونداي مولشىلىق بولسىن دەپ تىلەيمىن. (ستيكەرگە جازۋ. ءار وقۋشى ءوز ويىن بىلدىرەدى).
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
