جالاڭ جانە جايىمال سويلەم
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «جالاڭ جانە جايىلما سويلەم».
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك – وقۋشىلاردىڭ سويلەم، سويلەم مۇشەلەرى، جاي سويلەم تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ، وتىلگەن جاقتى جانە جاقسىز سويلەمدى پىسىقتاپ كەلەسى ءتۇرى جالاڭ جانە جايىلما سويلەمدى، ونىڭ جاسالۋ ەرەكشەلىكتەرىن مەڭگەرتۋ، سينتاكسيستىك تالداۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ؛
تاربيەلىك – شاكىرتتەردىڭ وقۋعا دەگەن سانالى كوزقاراستارىن ارتتىرۋ، ۇجىمدىق ىسكەرلىكتەرىن ۇشتاۋ، دەڭگەيلەپ – سارالاپ وقىتۋدا وقۋشى بويىنداعى ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردى جەتىلدىرۋ، قوعامدىق ورتاعا يكەمدى جەكە تۇلعانى قالىپتاستىرۋ؛
دامىتۋشىلىق – جۇمىستى تۇرلەندىرۋ بارىسىندا دەڭگەيلىك تاپسىرمالار ورىنداۋدا وقۋشىلاردىڭ بەلسەندىلىكتەرىن ارتتىرۋ، شىعارماشىلىققا باۋلۋ، سوزدىك قورلارىن بايىتۋ؛
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: دامىتا وقىتۋ (سايىس ساباق)
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى كورنەكىلىك ءادىسى، ءىشىنارا ىزدەندىرۋ، سۇراق – جاۋاپ، بايانداۋ، رەپرودۋكتيۆتىك، پراكتيكالىق ءادىس، ەسسە، بەس جولدى ولەڭ، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار.
كورنەكىلىگى: «بولاشاقتىڭ قالاسى» كورسەتىلگەن پلاكات، ۇلەستىرمەلى پاراقتار، تىرەك سىزبالارى، دەڭگەيلىك تەپسىرمالار، 8 - سىنىپتىڭ قازاق تىلىنەن ديداكتيكالىق ماتەريالى، كەسىندىلەرى، اباي ولەڭى جازىلعان پلاكات.
تەحنيكالىق قۇرال: كادوسكوپ.
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەت، ورىس ءتىلى، اعىلشىن ءتىلى.
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ. ا) سالەمدەسۋ.
ءا) تۇگەندەۋ.
ب) بارلىق زەيىندەرىن ساباققا اۋدارۋلارىن تالاپ ەتۋ، توپقا ءبولۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: جاقسىز سويلەم. «كىم بولام؟» تاقىرىبىنا ەسسە.
ءىىى. جاڭا ساباق. ءمۇعالىم: ءيا، بالالار، جارقىن بولاشاقتىڭ يەلەرى سىزدەرسىزدەر، «بولاشاق بۇگىننەن باستالادى» دەيمىز، ياعني ءبىز بولاشاق ءومىردىڭ «تۇتقاسىن» ۇستايتىن ازاماتتاردى تاربيەلەپ وتىرمىز. جاڭا عاسىر ازاماتى رۋحى بيىك، سانالى، ءتارتىپتى، جاۋاپكەرشىلىگى مىقتى، اقىلدى، ءبىلىمدى، تالاپ قويعىش بولۋى كەرەك.
جۇرەكتە قايرات بولماسا،
ۇيىقتاعان ويدى كىم تۇرتپەك؟
اقىلعا ساۋلە قونباسا،
حايۋانشا ءجۇرىپ كۇنەلتپەك، - دەپ اباي اتامىز جىرلاپ كەتكەن ەكەن. وسى ولەڭمەن ۇندەسىپ كەلەتىن ابايدىڭ نەشىنشى قارا ءسوزىن بىلەسىزدەر؟
وقۋشى: ون جەتىنشى قارا سوزىنەن.
ءمۇعالىم: تاقتاداعى سۋرەت وسى نەگىزدە قۇرىلعان. كىم وسى سۋرەتتى ءتۇسىندىرىپ بەرە الادى؟
وقۋشى: اباي اتامىز «اقىل، قايرات، جۇرەك ۇشەۋىڭ باسىڭدى قوس، ءبارىڭ جۇرەككە بيلەت» دەگەن بولاتىن. اقىل ارقىلى قايراتقا دا، جۇرەككە دە جىلۋ تارايدى. وزبەتتىلىك، تەرەڭدىك، كەڭدىك، ەركىندىك، ايقىندىق، شاپشاڭدىق اقىلدان تاراعان شۋاق سەكىلدى.
ءمۇعالىم: ولاي بولسا، بالالار سول «بولاشاقتىڭ قالاسىنا» جەتۋ ءۇشىن اقىل سىنىنا تۇسەسىزدەر.
ساباق ارى قاراي اقىلدىڭ تۇرلەرى بويىنشا جالعاسادى. سىنىپ ەكى توپقا ءبولىنىپ، سايىسقا تۇسەدى. سىن 5 كەزەڭنەن تۇرادى.
1 - كەزەڭ. اقىلدىڭ وزبەتتىلىگىن سىناۋ.
ا) سويلەمگە ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جاساۋ. 2 توپتىڭ 2 وقۋشىسى تاقتادا جۇمىس ىستەيدى.
1) تاۋەلسىزدىك تىرەگى – ءبىلىمدى ۇرپاق
حابارلى، جاي، جاقتى سويلەمدەر.
تىرەگى – ۇرپاق (ەسىمدى تىركەس، ينتوناسيا ارقىلى، قيىسۋ).
ءبىلىمدى ۇرپاق (ەسىمدى تىركەس، ورىن ءتارتىبى، قابىسۋ انىقتاۋىشتىق قاتىناس)
تاۋەلسىزدىك تىرەگى (ەسىمدى، ماتاسۋ، جالعاۋ ارقىلى، انىقتاۋىشتىق قاتىناس)
2) بۇل ومىردەن جىلاپ كەتكىم كەلمەيدى!
لەپتى، جاي، جاقسىز سويلەم.
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك – وقۋشىلاردىڭ سويلەم، سويلەم مۇشەلەرى، جاي سويلەم تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ، وتىلگەن جاقتى جانە جاقسىز سويلەمدى پىسىقتاپ كەلەسى ءتۇرى جالاڭ جانە جايىلما سويلەمدى، ونىڭ جاسالۋ ەرەكشەلىكتەرىن مەڭگەرتۋ، سينتاكسيستىك تالداۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ؛
تاربيەلىك – شاكىرتتەردىڭ وقۋعا دەگەن سانالى كوزقاراستارىن ارتتىرۋ، ۇجىمدىق ىسكەرلىكتەرىن ۇشتاۋ، دەڭگەيلەپ – سارالاپ وقىتۋدا وقۋشى بويىنداعى ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردى جەتىلدىرۋ، قوعامدىق ورتاعا يكەمدى جەكە تۇلعانى قالىپتاستىرۋ؛
دامىتۋشىلىق – جۇمىستى تۇرلەندىرۋ بارىسىندا دەڭگەيلىك تاپسىرمالار ورىنداۋدا وقۋشىلاردىڭ بەلسەندىلىكتەرىن ارتتىرۋ، شىعارماشىلىققا باۋلۋ، سوزدىك قورلارىن بايىتۋ؛
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: دامىتا وقىتۋ (سايىس ساباق)
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى كورنەكىلىك ءادىسى، ءىشىنارا ىزدەندىرۋ، سۇراق – جاۋاپ، بايانداۋ، رەپرودۋكتيۆتىك، پراكتيكالىق ءادىس، ەسسە، بەس جولدى ولەڭ، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار.
كورنەكىلىگى: «بولاشاقتىڭ قالاسى» كورسەتىلگەن پلاكات، ۇلەستىرمەلى پاراقتار، تىرەك سىزبالارى، دەڭگەيلىك تەپسىرمالار، 8 - سىنىپتىڭ قازاق تىلىنەن ديداكتيكالىق ماتەريالى، كەسىندىلەرى، اباي ولەڭى جازىلعان پلاكات.
تەحنيكالىق قۇرال: كادوسكوپ.
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەت، ورىس ءتىلى، اعىلشىن ءتىلى.
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ. ا) سالەمدەسۋ.
ءا) تۇگەندەۋ.
ب) بارلىق زەيىندەرىن ساباققا اۋدارۋلارىن تالاپ ەتۋ، توپقا ءبولۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: جاقسىز سويلەم. «كىم بولام؟» تاقىرىبىنا ەسسە.
ءىىى. جاڭا ساباق. ءمۇعالىم: ءيا، بالالار، جارقىن بولاشاقتىڭ يەلەرى سىزدەرسىزدەر، «بولاشاق بۇگىننەن باستالادى» دەيمىز، ياعني ءبىز بولاشاق ءومىردىڭ «تۇتقاسىن» ۇستايتىن ازاماتتاردى تاربيەلەپ وتىرمىز. جاڭا عاسىر ازاماتى رۋحى بيىك، سانالى، ءتارتىپتى، جاۋاپكەرشىلىگى مىقتى، اقىلدى، ءبىلىمدى، تالاپ قويعىش بولۋى كەرەك.
جۇرەكتە قايرات بولماسا،
ۇيىقتاعان ويدى كىم تۇرتپەك؟
اقىلعا ساۋلە قونباسا،
حايۋانشا ءجۇرىپ كۇنەلتپەك، - دەپ اباي اتامىز جىرلاپ كەتكەن ەكەن. وسى ولەڭمەن ۇندەسىپ كەلەتىن ابايدىڭ نەشىنشى قارا ءسوزىن بىلەسىزدەر؟
وقۋشى: ون جەتىنشى قارا سوزىنەن.
ءمۇعالىم: تاقتاداعى سۋرەت وسى نەگىزدە قۇرىلعان. كىم وسى سۋرەتتى ءتۇسىندىرىپ بەرە الادى؟
وقۋشى: اباي اتامىز «اقىل، قايرات، جۇرەك ۇشەۋىڭ باسىڭدى قوس، ءبارىڭ جۇرەككە بيلەت» دەگەن بولاتىن. اقىل ارقىلى قايراتقا دا، جۇرەككە دە جىلۋ تارايدى. وزبەتتىلىك، تەرەڭدىك، كەڭدىك، ەركىندىك، ايقىندىق، شاپشاڭدىق اقىلدان تاراعان شۋاق سەكىلدى.
ءمۇعالىم: ولاي بولسا، بالالار سول «بولاشاقتىڭ قالاسىنا» جەتۋ ءۇشىن اقىل سىنىنا تۇسەسىزدەر.
ساباق ارى قاراي اقىلدىڭ تۇرلەرى بويىنشا جالعاسادى. سىنىپ ەكى توپقا ءبولىنىپ، سايىسقا تۇسەدى. سىن 5 كەزەڭنەن تۇرادى.
1 - كەزەڭ. اقىلدىڭ وزبەتتىلىگىن سىناۋ.
ا) سويلەمگە ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جاساۋ. 2 توپتىڭ 2 وقۋشىسى تاقتادا جۇمىس ىستەيدى.
1) تاۋەلسىزدىك تىرەگى – ءبىلىمدى ۇرپاق
حابارلى، جاي، جاقتى سويلەمدەر.
تىرەگى – ۇرپاق (ەسىمدى تىركەس، ينتوناسيا ارقىلى، قيىسۋ).
ءبىلىمدى ۇرپاق (ەسىمدى تىركەس، ورىن ءتارتىبى، قابىسۋ انىقتاۋىشتىق قاتىناس)
تاۋەلسىزدىك تىرەگى (ەسىمدى، ماتاسۋ، جالعاۋ ارقىلى، انىقتاۋىشتىق قاتىناس)
2) بۇل ومىردەن جىلاپ كەتكىم كەلمەيدى!
لەپتى، جاي، جاقسىز سويلەم.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ينتەگرالدى قولدانىپ ەسەپتەر شىعارۋ
