جاي بولشەكتەرگە امالدار قولدانۋ
جاي بولشەكتەرگە امالدار قولدانۋ
ماتەماتيكا 5 سىنىپ
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. تاربيەلىك: الدارىنا قويعان ماقساتتارىنا جەتۋىنە، وزدەرىنە سەنىمدى بولۋلارىنا، جاۋاپكەرشىلىككە، ءبىرىن – ءبىرى باعالاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
2. بىلىمدىلىك: قايتالاۋ ەسەپتەرىن شىعارۋ ارقىلى ءبىلىم، بىلىك داعدىلارىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن قالىپتاستىرۋ.
3. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ، پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق ءىس – ارەكەتتەرىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: پلاكاتتار، سۋرەتتەر.
ساباقتىڭ ءتيپى: قايتالاۋ جانە پىسىقتاۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ساياحات ساباعى. «سيقىرلى ساندار الەمىنە» ساياحات
ساباقتىڭ بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
بالالار، بۇگىنگى ساباعىمىزدا ءبىز «سيقىرلى ساندار الەمىنە» ساياحات جاسايمىز. بۇل ساياحاتتا ءبىز سىزدەرمەن الدىمىزدا وتكەن جاي بولشەكتەرگە امالدار قولدانۋ تاقىرىبىن قورىتىندىلايمىز. ياعني العان بىلىمدەرىمىزدى كورسەتەمىز. بۇل جەردە ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرىپ ءوتۋ. (وقۋشىلار داپتەر الماسۋ ارقىلى داپتەرلەرىن تەكسەرەدى.) وسى جەردە ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ. رەبۋس، تەست جۇمىسىن قۇراۋ 5 – تاپسىرمادان.
ساياحات بارىسىندا مىناداي ايالدامالارعا توقتالامىز.
1. «قاتەلەر» قالاشىعى ايالداماسى
2. «بىلىمدىلەر» ايالداماسى
3. «دەمالىس ءساتى» ايالداماسى
4. «قىزىقتى ساندار ايالداماسى»
5. تەست
تۇستەرى ءار ءتۇرلى بەس فيگۋرا ورنالاسقان: دۇرىس جاۋاپتار اتالعاننان كەيىن جولعا اتتانامىز. «تەوريالىق بىلىمنەن كەيىن باعالارى كەستەگە قويىلادى.»
1. ءى سارعىلت ءتۇستى تىكتورتبۇرىش: - بولىمدەرى بىردەي بولشەكتەر قالاي قوسىلادى؟ بولىمدەرى ءار ءتۇرلى بولشەكتەر قالاي قوسىلادى؟ (بولىمدەرى بىردەي بولشەكتەردى قوسقاندا الىمدارىن ءوزارا قوسىپ، ءبولىمىن ءوزىن قالدىرامىز. بولىمدەرى ءارتۇرلى بولشەكتەردى قوسقاندا بولشەكتەردى ەكوب كەلتىرەمىز، سودان كەيىن بولىمدەرى بىردەي بولشەكتەردىڭ ەرەجەسىن پايدالانامىز)
2. س جاسىل ءتۇستى ءۇشبۇرىش: - بولىمدەرى بىردەي بولشەكتەر قالاي ازايتادى؟ بولىمدەرى ءار ءتۇرلى بولشەكتەر قالاي قوسىلادى؟ (بولىمدەرى بىردەي بولشەكتەردى ازايتقاندا ازايعىشتىڭ الىمىنان ازايتقىشتىڭ الىمىن ازايتىپ، الىم ەتىپ جازىپ، ال سول ءبولىمنىڭ ءوزىن قالدىرامىز.
بولىمدەرى ءارتۇرلى بولشەكتەردى ازايتقاندا بولشەكتەردى ەكوب كەلتىرەمىز، سودان كەيىن بولىمدەرى بىردەي بولشەكتەردىڭ ەرەجەسىن پايدالانامىز)
3. ك كوك ءتۇستى شارشى. – جاي بولشەكتەردى كوبەيتۋ دەگەنىمىز نە؟ (جاي بولشەكتەردىڭ كوبەيتىندىسى – الىمى بەرىلگەن بولشەكتەردىڭ الىمدارىنىڭ كوبەيتىندىسىنە، ال ءبولىمى بولىمدەرىنىڭ كوبەيتىندىسىنە تەڭ.)
4. ە قىزىل ءتۇستى جۇلدىزشا.- ناتۋرال سان مەن ارالاس ساننىڭ قوسىندىسى قالاي تابىلادى؟ (ناتۋرال سانمەن ارالاس ساندى قوسقاندا، ناتۋرال سان مەن ارالاس ساننىڭ ءبۇتىن بولىگى قوسىلىپ، قوسىندىعا ارالاس ساننىڭ بولشەك بولىگى تىركەلىپ جازىلادى)
5. س سارى ءتۇستى دوڭگەلەك – ناتۋرال ساندى بولشەك سانعا قالاي كوبەيتىلەدى؟ (ناتۋرال ساندى بولشەككە كوبەيتكەندە ناتۋرال سان بولشەكتىڭ الىمىنا كوبەيتىلىپ، كوبەيتىندى بولشەكتىڭ الىمى بولادى، دا ءبولىمى وزگەرىسسىز قالادى.)
6. ءا جاسىل ءتۇستى ءۇشبۇرىش: - جاي بولشەكتەردى سالىستىرۋ دەگەنىمىز نە؟ ولار قالاي سالىستىرىلادى؟ (جاي بولشەكتەر ناتۋرال ساندار سياقتى سالىستىرىلادى.)
7. ت قىزىل ءتۇستى جۇلدىزشا – جاي بولشەكتەردى ءبولۋ دەگەنىمىز نە؟ ءوزارا كەرى ساندار.(جاي بولشەكتى جاي بولشەككە كوبەيتۋ ءۇشىن، بولىنگىش بولشەكتى بولگىش بولشەكتىڭ كەرى سانىنا كوبەيتۋ ك/ك)
سونىمەن بىزدە قانداي ءسوز پايدا بولدى. ىسكە ءسات. ەندى ىسكە ءسات دەپ جولعا شىعايىق.
1. «قاتەلەر» قالاشىعى ايالداماسى. تاقتادا بۇل قالاشىقتىڭ ۇيلەرى تەرىس، ياعني توڭكەرىلىپ ورنالاسقان. ۇيلەردە مىناداي قاتە ەسەپتەر بار. سول ەسەپتەردىڭ قاتەسىن تاۋىپ، دۇرىس جاۋاپتارىن جازۋ كەرەك. سوندا عانا ءبىزدىڭ قالاشىعىمىزدىڭ ۇيلەرى ورنىنا كەلەدى.
3. «دەمالىس ءساتى» ايالداماسى قىزىقتى لوگيكالىق ەسەپتەردى وقۋشىلارمەن شىعارۋ.
1. ەكى ساننىڭ قوسىندىسى 8 - گە، ايىرماسى 2 - گە، كوبەيتىندىسى 15 - كە تەڭ. ولار قانداي ساندا؟ (3؛ 5)
2. 1 كگ ۇننىڭ باعاسى 60تگ، 2، 5 كگ ۇننىڭ باعاسى نەشە تەڭگە؟ (150تگ)
3. اجەسى نەشە جاستا بولسا نەمەرەسى سونشا ايدا. ەكەۋىنىڭ جاستارىن قوسقاندا 52 بولادى. اپاسى نەشەدە نەمەرەسى نەشەدە؟ (4جاس، 48اي)
4. پيروگتىڭ 1/3 جەپ قويدىم نەشە بولىگى قالدى؟ (2/3)
قوسىمشا ەسەپ
5. تاۋىق ءبىر اياعىمەن تۇرسا 3كگ بولادى، ال ەگەر ەكى اياعىمەن تۇرسا شە؟ (3كگ)
6. كىشكەنتاي بالا 600گ توساپتى 6 – مينۋتتا جەيدى، ال ونىڭ دوسى كارلسون 2 – ەسە از ۋاقىتتا جەپ تاۋىسادى. ەگەر ەكەۋى بىرىگىپ جەسە نەشە مينۋتتا جەيدى؟ (4 - 5مين)
7. 666 سانىن ەشقانداي ماتەماتيكالىق ەسەپتەۋ جۇرگىزبەي - اق قالايشا 999 - عا اينالدىرۋعا بولادى؟ (1800 بۇرۋ كەرەك)
8. بالىقشى 2 مينۋتتا 4 بالىق اۋلايدى. وسىنداي سەگىز بالىقتى نەشە مينۋتتا اۋلايدى؟ (قارماعىنا قانشان ىلىنگەنشە)
9. وقۋشى مەكتەپتەن ۇيگە دەيىنگى جولدىڭ 5/2 بولىگىن 10 مينۋتتا ءجۇرىپ وتەدى. وسىنداي جىلدامدىقپەن نەشە مينۋتتا ءجۇرىپ وتەدى؟ (25)
فيز مينۋتكا جاساۋ.
قانە، قانە تۇرايىق
ۇلكەن شەنبەر قۇرايىق
وڭ جاقتاعى كورشىگە
سول جاقتاعى كورشىگە
كۇلىمسىرەي قارايىق
كوككە قولدى سوزايىق
ءبىر – بىرىمىزدەن وزايىق
قۇشاقتاسىپ اركەزدە
تاتۋ – ءتاتتى بولايىق
كوڭىل كۇيلەرىن جاقسى بولسىن!
ماتەماتيكا 5 سىنىپ
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. تاربيەلىك: الدارىنا قويعان ماقساتتارىنا جەتۋىنە، وزدەرىنە سەنىمدى بولۋلارىنا، جاۋاپكەرشىلىككە، ءبىرىن – ءبىرى باعالاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
2. بىلىمدىلىك: قايتالاۋ ەسەپتەرىن شىعارۋ ارقىلى ءبىلىم، بىلىك داعدىلارىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن قالىپتاستىرۋ.
3. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ، پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق ءىس – ارەكەتتەرىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: پلاكاتتار، سۋرەتتەر.
ساباقتىڭ ءتيپى: قايتالاۋ جانە پىسىقتاۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ساياحات ساباعى. «سيقىرلى ساندار الەمىنە» ساياحات
ساباقتىڭ بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
بالالار، بۇگىنگى ساباعىمىزدا ءبىز «سيقىرلى ساندار الەمىنە» ساياحات جاسايمىز. بۇل ساياحاتتا ءبىز سىزدەرمەن الدىمىزدا وتكەن جاي بولشەكتەرگە امالدار قولدانۋ تاقىرىبىن قورىتىندىلايمىز. ياعني العان بىلىمدەرىمىزدى كورسەتەمىز. بۇل جەردە ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرىپ ءوتۋ. (وقۋشىلار داپتەر الماسۋ ارقىلى داپتەرلەرىن تەكسەرەدى.) وسى جەردە ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ. رەبۋس، تەست جۇمىسىن قۇراۋ 5 – تاپسىرمادان.
ساياحات بارىسىندا مىناداي ايالدامالارعا توقتالامىز.
1. «قاتەلەر» قالاشىعى ايالداماسى
2. «بىلىمدىلەر» ايالداماسى
3. «دەمالىس ءساتى» ايالداماسى
4. «قىزىقتى ساندار ايالداماسى»
5. تەست
تۇستەرى ءار ءتۇرلى بەس فيگۋرا ورنالاسقان: دۇرىس جاۋاپتار اتالعاننان كەيىن جولعا اتتانامىز. «تەوريالىق بىلىمنەن كەيىن باعالارى كەستەگە قويىلادى.»
1. ءى سارعىلت ءتۇستى تىكتورتبۇرىش: - بولىمدەرى بىردەي بولشەكتەر قالاي قوسىلادى؟ بولىمدەرى ءار ءتۇرلى بولشەكتەر قالاي قوسىلادى؟ (بولىمدەرى بىردەي بولشەكتەردى قوسقاندا الىمدارىن ءوزارا قوسىپ، ءبولىمىن ءوزىن قالدىرامىز. بولىمدەرى ءارتۇرلى بولشەكتەردى قوسقاندا بولشەكتەردى ەكوب كەلتىرەمىز، سودان كەيىن بولىمدەرى بىردەي بولشەكتەردىڭ ەرەجەسىن پايدالانامىز)
2. س جاسىل ءتۇستى ءۇشبۇرىش: - بولىمدەرى بىردەي بولشەكتەر قالاي ازايتادى؟ بولىمدەرى ءار ءتۇرلى بولشەكتەر قالاي قوسىلادى؟ (بولىمدەرى بىردەي بولشەكتەردى ازايتقاندا ازايعىشتىڭ الىمىنان ازايتقىشتىڭ الىمىن ازايتىپ، الىم ەتىپ جازىپ، ال سول ءبولىمنىڭ ءوزىن قالدىرامىز.
بولىمدەرى ءارتۇرلى بولشەكتەردى ازايتقاندا بولشەكتەردى ەكوب كەلتىرەمىز، سودان كەيىن بولىمدەرى بىردەي بولشەكتەردىڭ ەرەجەسىن پايدالانامىز)
3. ك كوك ءتۇستى شارشى. – جاي بولشەكتەردى كوبەيتۋ دەگەنىمىز نە؟ (جاي بولشەكتەردىڭ كوبەيتىندىسى – الىمى بەرىلگەن بولشەكتەردىڭ الىمدارىنىڭ كوبەيتىندىسىنە، ال ءبولىمى بولىمدەرىنىڭ كوبەيتىندىسىنە تەڭ.)
4. ە قىزىل ءتۇستى جۇلدىزشا.- ناتۋرال سان مەن ارالاس ساننىڭ قوسىندىسى قالاي تابىلادى؟ (ناتۋرال سانمەن ارالاس ساندى قوسقاندا، ناتۋرال سان مەن ارالاس ساننىڭ ءبۇتىن بولىگى قوسىلىپ، قوسىندىعا ارالاس ساننىڭ بولشەك بولىگى تىركەلىپ جازىلادى)
5. س سارى ءتۇستى دوڭگەلەك – ناتۋرال ساندى بولشەك سانعا قالاي كوبەيتىلەدى؟ (ناتۋرال ساندى بولشەككە كوبەيتكەندە ناتۋرال سان بولشەكتىڭ الىمىنا كوبەيتىلىپ، كوبەيتىندى بولشەكتىڭ الىمى بولادى، دا ءبولىمى وزگەرىسسىز قالادى.)
6. ءا جاسىل ءتۇستى ءۇشبۇرىش: - جاي بولشەكتەردى سالىستىرۋ دەگەنىمىز نە؟ ولار قالاي سالىستىرىلادى؟ (جاي بولشەكتەر ناتۋرال ساندار سياقتى سالىستىرىلادى.)
7. ت قىزىل ءتۇستى جۇلدىزشا – جاي بولشەكتەردى ءبولۋ دەگەنىمىز نە؟ ءوزارا كەرى ساندار.(جاي بولشەكتى جاي بولشەككە كوبەيتۋ ءۇشىن، بولىنگىش بولشەكتى بولگىش بولشەكتىڭ كەرى سانىنا كوبەيتۋ ك/ك)
سونىمەن بىزدە قانداي ءسوز پايدا بولدى. ىسكە ءسات. ەندى ىسكە ءسات دەپ جولعا شىعايىق.
1. «قاتەلەر» قالاشىعى ايالداماسى. تاقتادا بۇل قالاشىقتىڭ ۇيلەرى تەرىس، ياعني توڭكەرىلىپ ورنالاسقان. ۇيلەردە مىناداي قاتە ەسەپتەر بار. سول ەسەپتەردىڭ قاتەسىن تاۋىپ، دۇرىس جاۋاپتارىن جازۋ كەرەك. سوندا عانا ءبىزدىڭ قالاشىعىمىزدىڭ ۇيلەرى ورنىنا كەلەدى.
3. «دەمالىس ءساتى» ايالداماسى قىزىقتى لوگيكالىق ەسەپتەردى وقۋشىلارمەن شىعارۋ.
1. ەكى ساننىڭ قوسىندىسى 8 - گە، ايىرماسى 2 - گە، كوبەيتىندىسى 15 - كە تەڭ. ولار قانداي ساندا؟ (3؛ 5)
2. 1 كگ ۇننىڭ باعاسى 60تگ، 2، 5 كگ ۇننىڭ باعاسى نەشە تەڭگە؟ (150تگ)
3. اجەسى نەشە جاستا بولسا نەمەرەسى سونشا ايدا. ەكەۋىنىڭ جاستارىن قوسقاندا 52 بولادى. اپاسى نەشەدە نەمەرەسى نەشەدە؟ (4جاس، 48اي)
4. پيروگتىڭ 1/3 جەپ قويدىم نەشە بولىگى قالدى؟ (2/3)
قوسىمشا ەسەپ
5. تاۋىق ءبىر اياعىمەن تۇرسا 3كگ بولادى، ال ەگەر ەكى اياعىمەن تۇرسا شە؟ (3كگ)
6. كىشكەنتاي بالا 600گ توساپتى 6 – مينۋتتا جەيدى، ال ونىڭ دوسى كارلسون 2 – ەسە از ۋاقىتتا جەپ تاۋىسادى. ەگەر ەكەۋى بىرىگىپ جەسە نەشە مينۋتتا جەيدى؟ (4 - 5مين)
7. 666 سانىن ەشقانداي ماتەماتيكالىق ەسەپتەۋ جۇرگىزبەي - اق قالايشا 999 - عا اينالدىرۋعا بولادى؟ (1800 بۇرۋ كەرەك)
8. بالىقشى 2 مينۋتتا 4 بالىق اۋلايدى. وسىنداي سەگىز بالىقتى نەشە مينۋتتا اۋلايدى؟ (قارماعىنا قانشان ىلىنگەنشە)
9. وقۋشى مەكتەپتەن ۇيگە دەيىنگى جولدىڭ 5/2 بولىگىن 10 مينۋتتا ءجۇرىپ وتەدى. وسىنداي جىلدامدىقپەن نەشە مينۋتتا ءجۇرىپ وتەدى؟ (25)
فيز مينۋتكا جاساۋ.
قانە، قانە تۇرايىق
ۇلكەن شەنبەر قۇرايىق
وڭ جاقتاعى كورشىگە
سول جاقتاعى كورشىگە
كۇلىمسىرەي قارايىق
كوككە قولدى سوزايىق
ءبىر – بىرىمىزدەن وزايىق
قۇشاقتاسىپ اركەزدە
تاتۋ – ءتاتتى بولايىق
كوڭىل كۇيلەرىن جاقسى بولسىن!
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ادەبيەتتىك وقۋ. تەست تاپسىرمالارى (2 سىنىپ)
