كومپيۋتەرلىك جەلىنىڭ نەگىزگى تۇرلەرى
الماتى وبلىستىق №15 مەكتەپ - ينتەرناتىنىڭ
ينفورماتيكا ءپانى ءمۇعالىمى بايعازى اراي
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كومپيۋتەرلىك جەلىنىڭ نەگىزگى تۇرلەرى. جەرگىلىكتى جەلىلەر. بايلانىس حاتتامالارى. جەلىدە جۇمىس ىستەۋگە ارنالعان جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالار.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا كومپيۋتەرلىك جەلىنىڭ تۇرلەرى: جەرگىلىكتى جەلى، ينتەرنەت جەلىسى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. بايلانىس حاتتامالارى مەن جەلىدە جۇمىس ىستەۋگە ارنالعان جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالارمەن تانىستىرۋ؛
دامىتۋشىلىق: كومپيۋتەرلىك جەلىلەر تۋرالى تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ ينفورماتيكا پانىنەن العان بىلىمدەرىن تولىقتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى بەكىتۋ ساباعى
ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسى:
وقىتۋ ءۇردىسىنىڭ ماڭىزدىلىعى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ، ساباققا دايىندىقتارىن تەكسەرۋ. قۇرال - جابدىقتارىن تەكسەرۋ.
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ: پروگراممالاۋ جۇيەسى بويىنشا تۇسىنىكتەرىن سۇراۋ.
3. وتكەن ساباقتى قايتالاۋ:
1. LineTo جانە LineRel پروسەدۋراسىنىڭ ايىرماشىلىعى نەدە؟
2. شەڭبەر سالۋ وپەراتورىن اتا؟
3. Arc پروسەدۋراسى نە ءۇشىن قولدانىلادى،
4. ەلليپس سالۋ وپەراتورىنىڭ جازىلۋ فورماتى قانداي؟
5. Rectangle پروسەدۋراسى نە ءۇشىن قولدانىلادى؟
6. Set textstyle پروسەدۋراسى قانداي قىزمەت اتقارادى؟
4. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ(سلايدپەن جۇمىس)
كومپيۋتەرلىك جەلىنىڭ نەگىزگى تۇرلەرى
كومپيۋتەردىڭ جۇيەلىك بلوگىندا ىشكى، سىرتقى قۇرىلعىلارمەن بايلانىس جاساۋعا ارنالعان ارنايى تاراقشا قوسقىش تۇرىندەگى پورتتار بار. ولار تىزبەكتى جانە پاراللەل قوسىلاتىن بولىپ ەكىگە بولىنەدى. وسى پورتتار ارقىلى ءار ءتۇرلى قۇرىلعىلار اراسىندا اقپاراتتاردى تاسىمالداۋعا بولادى. ەگەر ەكنى نەمەسە ودان دا كوپ كومپيۋتەرلەردى پورتتارى ارقىلى بايلانىستىراتىن بولساق بۇل كومپيۋتەرلەردىڭ اراسىندا اقپارات الماسۋ جۇمىسىن جۇرگىزۋگە مۇمكىندىك تۋادى. وسىلاي بايلانىستىرىلعان كومپيۋتەرلەر توبى كومپيۋتەرلىك جەلى قۇرادى.
كومپيۋتەرلىك جەلى دەگەنىمىز – رەسۋروستاردى (ديسكى، فايل، پرينتەر، كوممۋنيكاسيالىق قۇرىلعىلار) ءتيىمدى پايدالانۋ ماقساتىندا ءبىر – بىرىمەن بايلانىستىرىلعان كومپيۋتەرلەر تىزبەگى. كومپيۋتەرلىك جەلىلەر ماسشتابى مەن مۇمكىندىگى بويىنشا ەرەكشەلەنەدى. ەڭ شاعىن جەلىلەر جەرگىلىكتى دەپ اتالادى دا، كومپيۋتەردى بىرىكتىرۋ ءۇشىن قولدانىلادى.
جەرگىلىكتى جەلىدەن كەيىنگى ورىندى ماسشتابى بويىنشا كورپوراتيۆتى ەسەپتەۋىش جەلىلەر الادى. بۇل جەلىلەردى ءىرى مەكەمەلەردى، بانكتەر مەن ولاردىڭ فيليالدارى، ساقتاندىرۋ كومپانيالارى، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى قۇرادى.
ەگەر جەلى ەلدەگى ايماقتىق ماسشتابتاعى كومپيۋتەرلەردى بىرىكتىرەتىن بولسا، ايماقتىق ەسەپتەۋىش جەلىسى دەپ اتايدى. مۇنداي جەلىدە بايلانىس جەلىسى رەتىندە تەلەفون بايلانىسى، تەلەفون توراپتارى نەمەسە سىمسىز بايلانىس سەرىگى قولدانىلادى.
ەگەر قاشىقتاعى كومپيۋتەرلەردى بايلانىستىرۋ ءۇشىن تەلەفون جەلىسى قولدانىلسا، مودەم قاجەت بولادى.
مودەم (مودۋلياتور/دەمودۋلياتور سوزدەرىنىڭ قىسقارتىلۋى) – تاراتۋشى جاعىندا كومپيۋتەردەگى ساندىق سيگنالداردى ۇزدىكتەلگەن انالوگتىق سيگنالدارعا اينالدىرۋدى قامتاماسىز ەتەتىن قابىلداۋشى جاعىندا سيگنالداردى وسىعان كەرى تۇرلەندىرەتىن قۇرىلعى.
مودەم ارقىلى كوپتەگەن دەربەس پايدالانۋشىلار ايماقتىق جانە كوممەرسيالىق جەلىلەرگە، ينتەرنەتكە قوسىلادى. سونداي – ەلەكتروندىق پوشتانى پايدالانادى، كونفەرەنسيالارعا قاتىسا الادى.
ۇلكەن قاشىقتىقتى جانە پايدالانۋشىلاردى مولىنان قامتيتىن ەسەپتەۋىش جەلىلەر تەلەكوممۋنيكاسيالىق ەسەپتەۋىش جەلىلەرى دەپ اتالادى. تەلەكوممۋنيكاسيالىق جەلىلەر – اقپارات الماسۋ جانە ونى وڭدەۋدى ءبولىسۋ جەلىسى، ول ءوزارا بايلانىسقان جەرگىلىكتى جەلىلەردەن قۇرالادى. مۇنداي ماسشتابتاعى جەلىلەر اپپاراتتىق، اقپاراتتىق، پروگراممالىق سياقتى قوعامدىق رەسۋرستاردى ۇجىمداسا پايدالانۋ ماقساتىندا قۇرىلادى. تەلەكوممۋنيكاسيالىق جەلىنى پايدالانۋشىلارىنىڭ وزدەرىنىڭ قاي جەردە ورنالاسقانىنا قاراماستان اقپاراتتى جەدەل تۇردە كەز كەلگەن قاشىقتىققا جىبەرۋگە، سونىمەن قاتار جەلىدەن قاجەت مالىمەتتى دەر كەزىندە الۋعا مۇمكىندىگى بار.
ينتەرنەت – (اعىلشىنشا Internet – جەلىارالىق بايلانىس) بۇكىل جەر شارى بويىنشا اقپارات اعىنىن تاراتۋدى قامتاماسىز ەتەتىن جەلىلەر جيىنتىعى.
ءوزارا بايلانىستىرىلعان ميلليونداعان كومپيۋتەردەن قۇرالعان، ءبىرتۇتاس اقپاراتتىق كەڭىستىكتى ينتەرنەت دەپ اتايدى.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
ينفورماتيكا ءپانى ءمۇعالىمى بايعازى اراي
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كومپيۋتەرلىك جەلىنىڭ نەگىزگى تۇرلەرى. جەرگىلىكتى جەلىلەر. بايلانىس حاتتامالارى. جەلىدە جۇمىس ىستەۋگە ارنالعان جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالار.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا كومپيۋتەرلىك جەلىنىڭ تۇرلەرى: جەرگىلىكتى جەلى، ينتەرنەت جەلىسى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. بايلانىس حاتتامالارى مەن جەلىدە جۇمىس ىستەۋگە ارنالعان جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالارمەن تانىستىرۋ؛
دامىتۋشىلىق: كومپيۋتەرلىك جەلىلەر تۋرالى تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ ينفورماتيكا پانىنەن العان بىلىمدەرىن تولىقتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى بەكىتۋ ساباعى
ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسى:
وقىتۋ ءۇردىسىنىڭ ماڭىزدىلىعى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ، ساباققا دايىندىقتارىن تەكسەرۋ. قۇرال - جابدىقتارىن تەكسەرۋ.
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ: پروگراممالاۋ جۇيەسى بويىنشا تۇسىنىكتەرىن سۇراۋ.
3. وتكەن ساباقتى قايتالاۋ:
1. LineTo جانە LineRel پروسەدۋراسىنىڭ ايىرماشىلىعى نەدە؟
2. شەڭبەر سالۋ وپەراتورىن اتا؟
3. Arc پروسەدۋراسى نە ءۇشىن قولدانىلادى،
4. ەلليپس سالۋ وپەراتورىنىڭ جازىلۋ فورماتى قانداي؟
5. Rectangle پروسەدۋراسى نە ءۇشىن قولدانىلادى؟
6. Set textstyle پروسەدۋراسى قانداي قىزمەت اتقارادى؟
4. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ(سلايدپەن جۇمىس)
كومپيۋتەرلىك جەلىنىڭ نەگىزگى تۇرلەرى
كومپيۋتەردىڭ جۇيەلىك بلوگىندا ىشكى، سىرتقى قۇرىلعىلارمەن بايلانىس جاساۋعا ارنالعان ارنايى تاراقشا قوسقىش تۇرىندەگى پورتتار بار. ولار تىزبەكتى جانە پاراللەل قوسىلاتىن بولىپ ەكىگە بولىنەدى. وسى پورتتار ارقىلى ءار ءتۇرلى قۇرىلعىلار اراسىندا اقپاراتتاردى تاسىمالداۋعا بولادى. ەگەر ەكنى نەمەسە ودان دا كوپ كومپيۋتەرلەردى پورتتارى ارقىلى بايلانىستىراتىن بولساق بۇل كومپيۋتەرلەردىڭ اراسىندا اقپارات الماسۋ جۇمىسىن جۇرگىزۋگە مۇمكىندىك تۋادى. وسىلاي بايلانىستىرىلعان كومپيۋتەرلەر توبى كومپيۋتەرلىك جەلى قۇرادى.
كومپيۋتەرلىك جەلى دەگەنىمىز – رەسۋروستاردى (ديسكى، فايل، پرينتەر، كوممۋنيكاسيالىق قۇرىلعىلار) ءتيىمدى پايدالانۋ ماقساتىندا ءبىر – بىرىمەن بايلانىستىرىلعان كومپيۋتەرلەر تىزبەگى. كومپيۋتەرلىك جەلىلەر ماسشتابى مەن مۇمكىندىگى بويىنشا ەرەكشەلەنەدى. ەڭ شاعىن جەلىلەر جەرگىلىكتى دەپ اتالادى دا، كومپيۋتەردى بىرىكتىرۋ ءۇشىن قولدانىلادى.
جەرگىلىكتى جەلىدەن كەيىنگى ورىندى ماسشتابى بويىنشا كورپوراتيۆتى ەسەپتەۋىش جەلىلەر الادى. بۇل جەلىلەردى ءىرى مەكەمەلەردى، بانكتەر مەن ولاردىڭ فيليالدارى، ساقتاندىرۋ كومپانيالارى، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى قۇرادى.
ەگەر جەلى ەلدەگى ايماقتىق ماسشتابتاعى كومپيۋتەرلەردى بىرىكتىرەتىن بولسا، ايماقتىق ەسەپتەۋىش جەلىسى دەپ اتايدى. مۇنداي جەلىدە بايلانىس جەلىسى رەتىندە تەلەفون بايلانىسى، تەلەفون توراپتارى نەمەسە سىمسىز بايلانىس سەرىگى قولدانىلادى.
ەگەر قاشىقتاعى كومپيۋتەرلەردى بايلانىستىرۋ ءۇشىن تەلەفون جەلىسى قولدانىلسا، مودەم قاجەت بولادى.
مودەم (مودۋلياتور/دەمودۋلياتور سوزدەرىنىڭ قىسقارتىلۋى) – تاراتۋشى جاعىندا كومپيۋتەردەگى ساندىق سيگنالداردى ۇزدىكتەلگەن انالوگتىق سيگنالدارعا اينالدىرۋدى قامتاماسىز ەتەتىن قابىلداۋشى جاعىندا سيگنالداردى وسىعان كەرى تۇرلەندىرەتىن قۇرىلعى.
مودەم ارقىلى كوپتەگەن دەربەس پايدالانۋشىلار ايماقتىق جانە كوممەرسيالىق جەلىلەرگە، ينتەرنەتكە قوسىلادى. سونداي – ەلەكتروندىق پوشتانى پايدالانادى، كونفەرەنسيالارعا قاتىسا الادى.
ۇلكەن قاشىقتىقتى جانە پايدالانۋشىلاردى مولىنان قامتيتىن ەسەپتەۋىش جەلىلەر تەلەكوممۋنيكاسيالىق ەسەپتەۋىش جەلىلەرى دەپ اتالادى. تەلەكوممۋنيكاسيالىق جەلىلەر – اقپارات الماسۋ جانە ونى وڭدەۋدى ءبولىسۋ جەلىسى، ول ءوزارا بايلانىسقان جەرگىلىكتى جەلىلەردەن قۇرالادى. مۇنداي ماسشتابتاعى جەلىلەر اپپاراتتىق، اقپاراتتىق، پروگراممالىق سياقتى قوعامدىق رەسۋرستاردى ۇجىمداسا پايدالانۋ ماقساتىندا قۇرىلادى. تەلەكوممۋنيكاسيالىق جەلىنى پايدالانۋشىلارىنىڭ وزدەرىنىڭ قاي جەردە ورنالاسقانىنا قاراماستان اقپاراتتى جەدەل تۇردە كەز كەلگەن قاشىقتىققا جىبەرۋگە، سونىمەن قاتار جەلىدەن قاجەت مالىمەتتى دەر كەزىندە الۋعا مۇمكىندىگى بار.
ينتەرنەت – (اعىلشىنشا Internet – جەلىارالىق بايلانىس) بۇكىل جەر شارى بويىنشا اقپارات اعىنىن تاراتۋدى قامتاماسىز ەتەتىن جەلىلەر جيىنتىعى.
ءوزارا بايلانىستىرىلعان ميلليونداعان كومپيۋتەردەن قۇرالعان، ءبىرتۇتاس اقپاراتتىق كەڭىستىكتى ينتەرنەت دەپ اتايدى.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
قىزىلوردا وبلىسى، قازالى اۋدانى،
