كوورديناتالىق ءتۇزۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كوورديناتالىق ءتۇزۋ. كوورديناتالىق ءتۇزۋ بويىندا راسيونال سانداردى كەسكىندەۋ
ساباقتىڭ ماقساتى: بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا كوورديناتالىق ءتۇزۋدىڭ انىقتاماسىن ءتۇسىندىرۋ، كوورديناتالىق تۇزۋدەگى وڭ باعىت پەن تەرىس باعىتتى اجىراتا الۋعا، كوورديناتالىق ءتۇزۋ شكالاسىن سالۋعا ۇيرەتۋ، بەرىلگەن سانعا كوورديناتالىق تۇزۋدە ءبىر عانا نۇكتە سايكەس كەلەتىنىن ۇعىندىرۋ، كوورديناتالىق تۇزۋدە وڭ ساندار مەن تەرىس سانداردىڭ كەسكىندەلۋىن كورسەتۋ.
دامىتۋشىلىق: ءوز بەتىمەن قورىتىندى شىعارىپ، ويلارىن اشىق ايتۋ جانە ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، ەستە ساقتاۋ، بايقاعىشتىق، تاپقىرلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ءار وقۋشىنىڭ وزدىگىنەن ەڭبەكتەنۋگە، ۇلتجاندىلىققا، شاپشاڭدىققا، دالدىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى، ءادىس تاسىلدەرى: توپپەن جۇمىس، ديالوگتىق وقىتۋ، سۇراق - جاۋاپ، كوشباسشىلىق
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: پروەكتور، سلايدتار، توپتارعا ارنالعان تاپسىرما
پاراقتارى، ۇلەستىرمە تاپسىرمالار
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭ. باعدارشام ترەنينگى، مۋزىكا ويناپ تۇرادى
جاسىل ءتۇستى قول (امانداسادى قول الىسىپ) سارى ءتۇستى قول (يىقتارىنان قاعادى) قىزىل ءتۇستى قول (قۇشاقتاسادى). وقۋشىلار سوڭعى قىزىل ءتۇستى باعدارشام ءتۇسىن كورسەتكەندە ەكەۋدەن قۇشاقتاسىپ قالادى، سول جۇپتار بولادى. سولايشا 3جۇپ قۇرامىز
2. جاڭا ساباق. جاڭا تاقىرىپتى وزدەرى يگەرۋگە كومەكتەسۋ. الدىمەن ينتەراكتيۆتى تاقتا كومەگىمەن وقۋشىلارعا ەكى بالانىڭ قاراما - قارسى ءجۇرىپ بارا جاتقان سۋرەتى بويىنشا تۇسىنىكتەمە بەرىلەدى. ياعني اسان مەن ۇسەن ءبىر جەردەن ءبىر - بىرىنەن قاراما - قارسى باعىتتا جۇگىردى. اسان 4م/س جىلدامدىقپەن جۇگىرسە، ۇسەن 5م/س جىلدامدىقپەن جۇگىردى. بالالاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ1 سەكۋندتان كەيىنگى ورىندارىن تابايىق. كوورديناتالىق ساۋلە سىزامىز
كوورديناتالىق ساۋلەنىڭ ساناق باسى بولاتىن و نۇكتەسى - بالالاردىڭ جۇگىرۋدى باستايتىن ورنى.
اساننىڭ جۇگىرۋ باعىتى «وڭ باعىت» دەپ ەسەپتەپ، ونىڭ 1س – تا جەتكەن قاشىقتىعىنا سايكەس نۇكتەنى تابامىز.
ۇسەننىڭ جۇگىرۋ باعىتى اساننىڭ جۇگىرۋ باعىتىنا قاراما - قارسى بولعاندىقتان، كوورديناتالىق ساۋلەمەن ءبىر ءتۇزۋدىڭ بويىندا جاتاتىن، باستالۋ نۇكتەسى ورتاق ساۋلەنى سىزامىز.
سىزىلعان ساۋلەنىڭ بويىنان ۇسەننىڭ 1 س - تاعى جۇگىرگەن قاشىقتىعىنا سايكەس نۇكتەنى تاۋىپ، سول نۇكتەنىڭ كوورديناتاسىن تەرىس سانمەن جازامىز. سوندا ءتۇزۋ بويىنداعى و نۇكتەسىنەن وڭ باعىتتا وڭ ساندى، وعان قاراما - قارسى باعىتتا تەرىس ساندى كەسكىندەۋدى ۇيرەندىك. ءتۇسىنۋ ءار وقۋشىعا ۇلەستىرمە پاراقتار بەرىلىپ، وقۋشىلار وسىعان سايكەس تاپسىرمالاردى ورىندايدى جانە اركىم ءوز جاۋاپتارىمەن الماسىپ ءبىر - ءبىرىن تەكسەرەدى. تالداۋ. بالالار جۇمىس جاساپ بولعان سوڭ مەن ءوزىم تەوريالىق ءتۇسىندىرىپ وتەمىن.
ءتۇزۋ سىزامىن، ونىڭ بويىنان و نۇكتەسىن بەلگىلە، وسى نۇكتەنى ساناق باسى رەتىندە قابىلداۋ كەرەك.
بىرلىك كەسىندىنى (وا) تاڭداپ الۋ كەرەك.
وڭ باعىتتى كورسەتۋ كەرەك.
مۇنداي ءتۇزۋدى كوورديناتالىق ءتۇزۋ دەپ اتايمىز.
كوورديناتالىق ءتۇزۋ دەگەنىمىز ساناق باسى بولاتىن و نۇكتەسى جانە بىرلىك كەسىندىسى تاڭداپ الىنعان، وڭ باعىتتى كورسەتىلگەن ءتۇزۋ.
و نۇكتەسى كوورديناتالىق ءتۇزۋدى قاراما - قارسى باعىتتالعان ەكى ساۋلەگە بولەدى.
كوورديناتالىق ءتۇزۋ بويىندا 0 سانى و (ساناق باسى) نۇكتەسىمەن كەسكىندەلەدى. كوورديناتالىق تۇزۋدەگى وڭ باعىتتى سترەلكامەن بەلگىلەۋ
كوورديناتالىق تۇزۋدەگى وڭ باعىتتى سترەلكامەن بەلگىلەۋ قابىلدانعان. كوورديناتالىق ءتۇزۋدىڭ و نۇكتەسىنەن وڭ باعىتتا وڭ ساندار كەسكىندەلەدى، سول باعىتتا تەرىس ساندار كەسكىندەلەدى. بەرىلگەن سانعا كوورديناتالىق ءتۇزۋ بويىندا ءبىر عانا نۇكتە سايكەس كەلەدى.
كەزەكتى تاپسىرما جۇپتا ماتىنمەن جۇمىس. قاجەتتى ەستە ساقتايتىن ماعلۇماتتاردى قايتالاپ وقىتىپ، وقۋشىلارعا كەيبىر ارىپتەرى جوعالعان ءماتىندى تاراتامىن، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار
ا دەڭگەيىنىڭ ەسەبى - اق ءتۇستى
ۆ دەڭگەيىنىڭ ەسەبى - سارى ءتۇستى
س دەڭگەيىنىڭ ەسەبى - كوك ءتۇستى
قوسىمشا تاپسىرما - كۇلگىن ءتۇستى
مەن دارىندى وقۋشىنىڭ جۇمىسىن ءوزىم تەكسەرەمىن.
3. بەكىتۋ
وقۋشىلارعا سۇراق قويۋ جانە ولاردىڭ جاۋاپتارىنا قاراي ارەكەت ەتۋ
جۇپتارعا تاپسىرما.
قانداي ساندار وڭ ساندار دەپ اتالادى؟
جاۋابى:
وڭ ساندار كوورديناتالىق ءتۇزۋدىڭ قاي جاعىندا ورنالاسقان؟
جاۋابى:
قانداي سان وڭ سانعا دا، تەرىس سانعا دا جاتپايدى؟
جاۋابى:
وڭ ساندارعا مىسال كەلتىر
جاۋابى:
قانداي ساندار تەرىس ساندار دەپ اتالادى؟
جاۋابى:
تەرىس ساندار كوورديناتالىق ءتۇزۋدىڭ قاي جاعىندا ورنالاسادى؟
جاۋابى:
تەرىس ساندارعا مىسال كەلتىر.
جاۋابى:
5، 8، 9، 10، 12 ساندارىنىڭ قاراما - قارسى باعىتتاعى ساندارىن اتاپ بەر
جاۋابى:
كوورديناتالىق ءتۇزۋ دەگەنىمىز نە؟
جاۋابى:
ساناق باسى بولاتىن و نۇكتەسىنىڭ كوورديناتاسى نەگە تەڭ؟
جاۋابى:
كوورديناتالىق ءتۇزۋدىڭ وڭ باعىتى قاي جاقتا ورنالاسقان؟
جاۋابى:
كوورديناتالىق ءتۇزۋدىڭ تەرىس باعىتى دەگەنىمىز نە؟
جاۋابى:
4. قورىتىندى. ۇيگە تاپسىرما بەرىلىپ، باعالانادى
ساباقتىڭ ماقساتى: بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا كوورديناتالىق ءتۇزۋدىڭ انىقتاماسىن ءتۇسىندىرۋ، كوورديناتالىق تۇزۋدەگى وڭ باعىت پەن تەرىس باعىتتى اجىراتا الۋعا، كوورديناتالىق ءتۇزۋ شكالاسىن سالۋعا ۇيرەتۋ، بەرىلگەن سانعا كوورديناتالىق تۇزۋدە ءبىر عانا نۇكتە سايكەس كەلەتىنىن ۇعىندىرۋ، كوورديناتالىق تۇزۋدە وڭ ساندار مەن تەرىس سانداردىڭ كەسكىندەلۋىن كورسەتۋ.
دامىتۋشىلىق: ءوز بەتىمەن قورىتىندى شىعارىپ، ويلارىن اشىق ايتۋ جانە ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، ەستە ساقتاۋ، بايقاعىشتىق، تاپقىرلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ءار وقۋشىنىڭ وزدىگىنەن ەڭبەكتەنۋگە، ۇلتجاندىلىققا، شاپشاڭدىققا، دالدىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى، ءادىس تاسىلدەرى: توپپەن جۇمىس، ديالوگتىق وقىتۋ، سۇراق - جاۋاپ، كوشباسشىلىق
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: پروەكتور، سلايدتار، توپتارعا ارنالعان تاپسىرما
پاراقتارى، ۇلەستىرمە تاپسىرمالار
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭ. باعدارشام ترەنينگى، مۋزىكا ويناپ تۇرادى
جاسىل ءتۇستى قول (امانداسادى قول الىسىپ) سارى ءتۇستى قول (يىقتارىنان قاعادى) قىزىل ءتۇستى قول (قۇشاقتاسادى). وقۋشىلار سوڭعى قىزىل ءتۇستى باعدارشام ءتۇسىن كورسەتكەندە ەكەۋدەن قۇشاقتاسىپ قالادى، سول جۇپتار بولادى. سولايشا 3جۇپ قۇرامىز
2. جاڭا ساباق. جاڭا تاقىرىپتى وزدەرى يگەرۋگە كومەكتەسۋ. الدىمەن ينتەراكتيۆتى تاقتا كومەگىمەن وقۋشىلارعا ەكى بالانىڭ قاراما - قارسى ءجۇرىپ بارا جاتقان سۋرەتى بويىنشا تۇسىنىكتەمە بەرىلەدى. ياعني اسان مەن ۇسەن ءبىر جەردەن ءبىر - بىرىنەن قاراما - قارسى باعىتتا جۇگىردى. اسان 4م/س جىلدامدىقپەن جۇگىرسە، ۇسەن 5م/س جىلدامدىقپەن جۇگىردى. بالالاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ1 سەكۋندتان كەيىنگى ورىندارىن تابايىق. كوورديناتالىق ساۋلە سىزامىز
كوورديناتالىق ساۋلەنىڭ ساناق باسى بولاتىن و نۇكتەسى - بالالاردىڭ جۇگىرۋدى باستايتىن ورنى.
اساننىڭ جۇگىرۋ باعىتى «وڭ باعىت» دەپ ەسەپتەپ، ونىڭ 1س – تا جەتكەن قاشىقتىعىنا سايكەس نۇكتەنى تابامىز.
ۇسەننىڭ جۇگىرۋ باعىتى اساننىڭ جۇگىرۋ باعىتىنا قاراما - قارسى بولعاندىقتان، كوورديناتالىق ساۋلەمەن ءبىر ءتۇزۋدىڭ بويىندا جاتاتىن، باستالۋ نۇكتەسى ورتاق ساۋلەنى سىزامىز.
سىزىلعان ساۋلەنىڭ بويىنان ۇسەننىڭ 1 س - تاعى جۇگىرگەن قاشىقتىعىنا سايكەس نۇكتەنى تاۋىپ، سول نۇكتەنىڭ كوورديناتاسىن تەرىس سانمەن جازامىز. سوندا ءتۇزۋ بويىنداعى و نۇكتەسىنەن وڭ باعىتتا وڭ ساندى، وعان قاراما - قارسى باعىتتا تەرىس ساندى كەسكىندەۋدى ۇيرەندىك. ءتۇسىنۋ ءار وقۋشىعا ۇلەستىرمە پاراقتار بەرىلىپ، وقۋشىلار وسىعان سايكەس تاپسىرمالاردى ورىندايدى جانە اركىم ءوز جاۋاپتارىمەن الماسىپ ءبىر - ءبىرىن تەكسەرەدى. تالداۋ. بالالار جۇمىس جاساپ بولعان سوڭ مەن ءوزىم تەوريالىق ءتۇسىندىرىپ وتەمىن.
ءتۇزۋ سىزامىن، ونىڭ بويىنان و نۇكتەسىن بەلگىلە، وسى نۇكتەنى ساناق باسى رەتىندە قابىلداۋ كەرەك.
بىرلىك كەسىندىنى (وا) تاڭداپ الۋ كەرەك.
وڭ باعىتتى كورسەتۋ كەرەك.
مۇنداي ءتۇزۋدى كوورديناتالىق ءتۇزۋ دەپ اتايمىز.
كوورديناتالىق ءتۇزۋ دەگەنىمىز ساناق باسى بولاتىن و نۇكتەسى جانە بىرلىك كەسىندىسى تاڭداپ الىنعان، وڭ باعىتتى كورسەتىلگەن ءتۇزۋ.
و نۇكتەسى كوورديناتالىق ءتۇزۋدى قاراما - قارسى باعىتتالعان ەكى ساۋلەگە بولەدى.
كوورديناتالىق ءتۇزۋ بويىندا 0 سانى و (ساناق باسى) نۇكتەسىمەن كەسكىندەلەدى. كوورديناتالىق تۇزۋدەگى وڭ باعىتتى سترەلكامەن بەلگىلەۋ
كوورديناتالىق تۇزۋدەگى وڭ باعىتتى سترەلكامەن بەلگىلەۋ قابىلدانعان. كوورديناتالىق ءتۇزۋدىڭ و نۇكتەسىنەن وڭ باعىتتا وڭ ساندار كەسكىندەلەدى، سول باعىتتا تەرىس ساندار كەسكىندەلەدى. بەرىلگەن سانعا كوورديناتالىق ءتۇزۋ بويىندا ءبىر عانا نۇكتە سايكەس كەلەدى.
كەزەكتى تاپسىرما جۇپتا ماتىنمەن جۇمىس. قاجەتتى ەستە ساقتايتىن ماعلۇماتتاردى قايتالاپ وقىتىپ، وقۋشىلارعا كەيبىر ارىپتەرى جوعالعان ءماتىندى تاراتامىن، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار
ا دەڭگەيىنىڭ ەسەبى - اق ءتۇستى
ۆ دەڭگەيىنىڭ ەسەبى - سارى ءتۇستى
س دەڭگەيىنىڭ ەسەبى - كوك ءتۇستى
قوسىمشا تاپسىرما - كۇلگىن ءتۇستى
مەن دارىندى وقۋشىنىڭ جۇمىسىن ءوزىم تەكسەرەمىن.
3. بەكىتۋ
وقۋشىلارعا سۇراق قويۋ جانە ولاردىڭ جاۋاپتارىنا قاراي ارەكەت ەتۋ
جۇپتارعا تاپسىرما.
قانداي ساندار وڭ ساندار دەپ اتالادى؟
جاۋابى:
وڭ ساندار كوورديناتالىق ءتۇزۋدىڭ قاي جاعىندا ورنالاسقان؟
جاۋابى:
قانداي سان وڭ سانعا دا، تەرىس سانعا دا جاتپايدى؟
جاۋابى:
وڭ ساندارعا مىسال كەلتىر
جاۋابى:
قانداي ساندار تەرىس ساندار دەپ اتالادى؟
جاۋابى:
تەرىس ساندار كوورديناتالىق ءتۇزۋدىڭ قاي جاعىندا ورنالاسادى؟
جاۋابى:
تەرىس ساندارعا مىسال كەلتىر.
جاۋابى:
5، 8، 9، 10، 12 ساندارىنىڭ قاراما - قارسى باعىتتاعى ساندارىن اتاپ بەر
جاۋابى:
كوورديناتالىق ءتۇزۋ دەگەنىمىز نە؟
جاۋابى:
ساناق باسى بولاتىن و نۇكتەسىنىڭ كوورديناتاسى نەگە تەڭ؟
جاۋابى:
كوورديناتالىق ءتۇزۋدىڭ وڭ باعىتى قاي جاقتا ورنالاسقان؟
جاۋابى:
كوورديناتالىق ءتۇزۋدىڭ تەرىس باعىتى دەگەنىمىز نە؟
جاۋابى:
4. قورىتىندى. ۇيگە تاپسىرما بەرىلىپ، باعالانادى
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: راسيونال بولشەكتەردى تەپ-تەڭ تۇرلەندىرۋ. وزدىك جۇمىس
