«كۇزگى جاڭبىر»
تاقىرىبى: «كۇزگى جاڭبىر»
ماقساتى: بالالارعا تابيعاتتاعى كوڭىل كۇيدى تۇستەر ارقىلى سەزە بىلۋگە ۇيرەتۋ. سۋىق تۇستەردى پايدالانا وتىرىپ، كۇزگى جاڭبىردى بەينەلەي الۋ؛
«كۆيللينگ» تەحنيكادا جۇمىس ىستەي الۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ؛
زاتتىق - دامىتۋشى ورتا: تابيعات قۇبىلىستار (جاڭبىر، جەل، بوران، قار، داۋىل، نايزاعاي) جانە ت. ب. قۇبىلىستار بەينەلەنگەن سۋرەتتەر مەن فوتوسۋرەتتەر، دايىن قيىلعان جولاق قاعازدار، بۇلتتىڭ سۋرەتى بەينەلەنگەن قاعازدار، جەلىم، دىمقىل قولورامال.
ءادىس - تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، كورسەتۋ، سۇراق - جاۋاپ، ويىن، سەرگىتۋ ءساتى.
بيلينگۆالدى سىڭارى: جاڭبىر – دوجد - rain، تامشى – كاپەلكا - droplet
وقۋ قىزمەتىن ۇيىمداستىرۋ:
شاتتىق شەڭبەرى
دوستار بەرى كەلىڭدەر،
قولدارىڭدى بەرىڭدەر.
شاتتىق تولى شەڭبەرگە،
قۋانىشپەن ەنىڭدەر!
بالالاردى جاقسى كوڭىل كۇيمەن ورىندارىنا جايعاستىرۋ.
جۇمباق
جاباعىنى ۇشىردىم،
جەرگە مونشاق ءتۇسىردىم.
(جاڭبىر)
بالالاردىڭ دۇرىس جاۋابىنان سوڭ، جىلدىڭ وسى كەيبىر مەزگىلىندە جاڭبىردىڭ كوپ جاۋاتىنى، ءاربىر جىل مەزگىلىنىڭ وزىندىك تابيعي ەرەكشەلىگى، وزىندىك اسەمدىگى بار ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ.
- كۇز مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن اتاي وتىرىپ، تابيعاتتاعى اۋا رايى قۇبىلىستارىن سۋرەتتەر قاراۋ ارقىلى ايتۋ.
- بوران، جەل، داۋىل، قار، جاڭبىر، نايزاعاي.
- ال، وسى كۇز مەگزىلىندە ءجيى بولاتىن قۇبىلىس قايسى؟
- جاڭبىر، دۇرىس، ايتاسىڭدار.
- بالالار، بۇگىنگى جاپسىرۋ وقۋ قىزمەتىمىزدى كۆيللينگ ءادىسىن قولدانا وتىرىپ، جاڭبىر تامشىلارىن جاسايمىز.
قاعازعا بايلانىستى ءار ءتۇرلى قولونەر تۇرلەرى بار:
· كۆيللينگ -(اعىل. «quilling» - قۇس قاۋىرسىنى)
· كيريگامي -(جاپون. Kiru - قيۋ، gamy - قاعاز)
· وريگامي - (جاپون. Origamy - بۇكتەلگەن قاعاز)
· سكراپبۋكينگ -(اعىل. Scrapbooking - «قۇراقكىتاپ»)
· پاپە - ماشە - (فر. papier mâché - شاينالعان قاعاز)
· اپپليكاسيا - (لات. اpplication - جالعاۋ، جابىستىرۋ)
مۇنداعى پايدالانىلاتىن نەگىزگى ماتەريال - قاراپايىم قاعاز. كۆيللينگ - جۇقا قاعاز تاسپالارىن شيىرشىقتاپ وراي وتىرىپ، ءتۇرلى بەينەلەر مەن بۇيىمدار جاساۋونەرى. ونى جاساۋعا ارنالعان ارنايى كۆيللينگ قاعازى دا بولادى. قاعازدى شيىرشىقتاپ وراۋ ماقساتىندا قۇستىڭقاۋىرسىنىن پايدالانعان. قاعازدى جىڭىشكە ءارى ۇزىنشالاپ قيىپ، ونى شيىرشىقتاپ (سپيرال ءتارىزدى)، ءتۇرلى فورماعا كەلتىرىپ جاڭا دۇنيە جاسايتىن قولونەردى كۆيللينگ دەپ اتايدى.
قيمىلدى ويىن: «كۇن جانە جاڭبىر»
ماقساتى: - مۋزىكا اۋەنى وينالعان ساتتە بالالار قيمىل - قوزعالىس جاساپ ويناپ جۇرەدى. اۋەن توقتاعان ساتتە بالالار قولشاتىر استىنا تىعىلادى.
ويىن بىرنەشە رەت قايتالانادى.
- بالالارمەن جۇمىس بارىسىن ءتۇسىندىرۋ.
قايشىمەن جۇمىس ىستەۋ ەرەجەلەرى: قايشىنى ۇستەلدىڭ شەتىنە قويما، اشاسىن جاۋىپ قوي. جۇمىس ىستەۋ كەزىندە قايشىنىڭ كەسەتىن باعىتىن جانە سول قولىڭنىڭ ساۋساقتارىن قاداعالا. قايشىنىڭ ۇشىن جوعارى ۇستاما.
جولداسىڭا قايشى بەرەر كەزدە جابىق كۇيىندە، جۇمىس ىستەيتىن بولىگىن ۇستاپ، ساقيناسىن جولداسىڭا قاراتىپ بەر.
جەلىممەن جۇمىس جاساپ بولعاننان كەيىن، مىندەتتى تۇردە قولىڭدى جۋۋىڭ كەرەك.
ورىندالۋ بارىسى: قاعاز وراۋدىڭ كەزەڭدەرى.
· ەكى ساۋساقپەن قاعاز جولاعىن الامىز.
· ۇشى كىشكەنە مايىسۋ ءۇشىن، جولاقتىن ۇشىن باسقا قولدىن ەكى ساۋساعىمەن قىسىپ، ۇستىنەن تىرناقپەن جۇرگىزە وتىرىپ، سوزۋ.
مايسقان جولاقتىن ۇشى وپ وڭاي بىزگە ورالادى. تىعىز عىلىپ بىرنەشە رەت وراۋ. ورالىمنىڭ ديامەترى 3 - 4 مم جەتكەن كەزدە ونى بىزدەن الىپ قولمەن وراۋعا بولادى. قاعاز لەنتا تارقاتىلمايتىنداي تىعىز ديسكىنى ەكى قولمەن وراپ ساۋساقتارمەن ۇستاپ تۇرۋ. ەندى ساۋساقتاردى ءسال بوسانقىراتىپ، سپيرالگە كىشكەنە اشىلۋعا مۇمكىندىك بەرۋ ءۇشىن. جولاقتىن ۇشىن جەلىمىمەن جەلىمدەۋ. ەندى ورامانى ەكى ساۋساعىمەن قىسسا، «تامشى» اتتى ورالىم پايدا بولدى. بۇل «تامشى» جانە «جاپىراق» ورالىمدارى دەپ اتايدى.
جۇمىس بارىسىن تۇسىنگەن بالالار وزدەرى سۋرەت سالۋعا كىرىسەدى.
سەرگىتۋ ءساتى:
«حوكي - پوكي» ۆيدەو ارقىلى سەرگىتۋ جاتتىعۋىن ورىندايدى.
قورىتىندى: تاربيەلەنۋشىلەردىڭ ەڭبەكتەرىن قاراپ شىعىپ، جاقسى جاسالعان جۇمىستارىن باعالاۋ.
تاراز قالاسى،
№13 بوبەكجاي - باقشاسىنىڭ
بەينەلەۋ ونەرى جەتەكشىسى كاسىمبەكوۆا مارجان
ماقساتى: بالالارعا تابيعاتتاعى كوڭىل كۇيدى تۇستەر ارقىلى سەزە بىلۋگە ۇيرەتۋ. سۋىق تۇستەردى پايدالانا وتىرىپ، كۇزگى جاڭبىردى بەينەلەي الۋ؛
«كۆيللينگ» تەحنيكادا جۇمىس ىستەي الۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ؛
زاتتىق - دامىتۋشى ورتا: تابيعات قۇبىلىستار (جاڭبىر، جەل، بوران، قار، داۋىل، نايزاعاي) جانە ت. ب. قۇبىلىستار بەينەلەنگەن سۋرەتتەر مەن فوتوسۋرەتتەر، دايىن قيىلعان جولاق قاعازدار، بۇلتتىڭ سۋرەتى بەينەلەنگەن قاعازدار، جەلىم، دىمقىل قولورامال.
ءادىس - تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، كورسەتۋ، سۇراق - جاۋاپ، ويىن، سەرگىتۋ ءساتى.
بيلينگۆالدى سىڭارى: جاڭبىر – دوجد - rain، تامشى – كاپەلكا - droplet
وقۋ قىزمەتىن ۇيىمداستىرۋ:
شاتتىق شەڭبەرى
دوستار بەرى كەلىڭدەر،
قولدارىڭدى بەرىڭدەر.
شاتتىق تولى شەڭبەرگە،
قۋانىشپەن ەنىڭدەر!
بالالاردى جاقسى كوڭىل كۇيمەن ورىندارىنا جايعاستىرۋ.
جۇمباق
جاباعىنى ۇشىردىم،
جەرگە مونشاق ءتۇسىردىم.
(جاڭبىر)
بالالاردىڭ دۇرىس جاۋابىنان سوڭ، جىلدىڭ وسى كەيبىر مەزگىلىندە جاڭبىردىڭ كوپ جاۋاتىنى، ءاربىر جىل مەزگىلىنىڭ وزىندىك تابيعي ەرەكشەلىگى، وزىندىك اسەمدىگى بار ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ.
- كۇز مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن اتاي وتىرىپ، تابيعاتتاعى اۋا رايى قۇبىلىستارىن سۋرەتتەر قاراۋ ارقىلى ايتۋ.
- بوران، جەل، داۋىل، قار، جاڭبىر، نايزاعاي.
- ال، وسى كۇز مەگزىلىندە ءجيى بولاتىن قۇبىلىس قايسى؟
- جاڭبىر، دۇرىس، ايتاسىڭدار.
- بالالار، بۇگىنگى جاپسىرۋ وقۋ قىزمەتىمىزدى كۆيللينگ ءادىسىن قولدانا وتىرىپ، جاڭبىر تامشىلارىن جاسايمىز.
قاعازعا بايلانىستى ءار ءتۇرلى قولونەر تۇرلەرى بار:
· كۆيللينگ -(اعىل. «quilling» - قۇس قاۋىرسىنى)
· كيريگامي -(جاپون. Kiru - قيۋ، gamy - قاعاز)
· وريگامي - (جاپون. Origamy - بۇكتەلگەن قاعاز)
· سكراپبۋكينگ -(اعىل. Scrapbooking - «قۇراقكىتاپ»)
· پاپە - ماشە - (فر. papier mâché - شاينالعان قاعاز)
· اپپليكاسيا - (لات. اpplication - جالعاۋ، جابىستىرۋ)
مۇنداعى پايدالانىلاتىن نەگىزگى ماتەريال - قاراپايىم قاعاز. كۆيللينگ - جۇقا قاعاز تاسپالارىن شيىرشىقتاپ وراي وتىرىپ، ءتۇرلى بەينەلەر مەن بۇيىمدار جاساۋونەرى. ونى جاساۋعا ارنالعان ارنايى كۆيللينگ قاعازى دا بولادى. قاعازدى شيىرشىقتاپ وراۋ ماقساتىندا قۇستىڭقاۋىرسىنىن پايدالانعان. قاعازدى جىڭىشكە ءارى ۇزىنشالاپ قيىپ، ونى شيىرشىقتاپ (سپيرال ءتارىزدى)، ءتۇرلى فورماعا كەلتىرىپ جاڭا دۇنيە جاسايتىن قولونەردى كۆيللينگ دەپ اتايدى.
قيمىلدى ويىن: «كۇن جانە جاڭبىر»
ماقساتى: - مۋزىكا اۋەنى وينالعان ساتتە بالالار قيمىل - قوزعالىس جاساپ ويناپ جۇرەدى. اۋەن توقتاعان ساتتە بالالار قولشاتىر استىنا تىعىلادى.
ويىن بىرنەشە رەت قايتالانادى.
- بالالارمەن جۇمىس بارىسىن ءتۇسىندىرۋ.
قايشىمەن جۇمىس ىستەۋ ەرەجەلەرى: قايشىنى ۇستەلدىڭ شەتىنە قويما، اشاسىن جاۋىپ قوي. جۇمىس ىستەۋ كەزىندە قايشىنىڭ كەسەتىن باعىتىن جانە سول قولىڭنىڭ ساۋساقتارىن قاداعالا. قايشىنىڭ ۇشىن جوعارى ۇستاما.
جولداسىڭا قايشى بەرەر كەزدە جابىق كۇيىندە، جۇمىس ىستەيتىن بولىگىن ۇستاپ، ساقيناسىن جولداسىڭا قاراتىپ بەر.
جەلىممەن جۇمىس جاساپ بولعاننان كەيىن، مىندەتتى تۇردە قولىڭدى جۋۋىڭ كەرەك.
ورىندالۋ بارىسى: قاعاز وراۋدىڭ كەزەڭدەرى.
· ەكى ساۋساقپەن قاعاز جولاعىن الامىز.
· ۇشى كىشكەنە مايىسۋ ءۇشىن، جولاقتىن ۇشىن باسقا قولدىن ەكى ساۋساعىمەن قىسىپ، ۇستىنەن تىرناقپەن جۇرگىزە وتىرىپ، سوزۋ.
مايسقان جولاقتىن ۇشى وپ وڭاي بىزگە ورالادى. تىعىز عىلىپ بىرنەشە رەت وراۋ. ورالىمنىڭ ديامەترى 3 - 4 مم جەتكەن كەزدە ونى بىزدەن الىپ قولمەن وراۋعا بولادى. قاعاز لەنتا تارقاتىلمايتىنداي تىعىز ديسكىنى ەكى قولمەن وراپ ساۋساقتارمەن ۇستاپ تۇرۋ. ەندى ساۋساقتاردى ءسال بوسانقىراتىپ، سپيرالگە كىشكەنە اشىلۋعا مۇمكىندىك بەرۋ ءۇشىن. جولاقتىن ۇشىن جەلىمىمەن جەلىمدەۋ. ەندى ورامانى ەكى ساۋساعىمەن قىسسا، «تامشى» اتتى ورالىم پايدا بولدى. بۇل «تامشى» جانە «جاپىراق» ورالىمدارى دەپ اتايدى.
جۇمىس بارىسىن تۇسىنگەن بالالار وزدەرى سۋرەت سالۋعا كىرىسەدى.
سەرگىتۋ ءساتى:
«حوكي - پوكي» ۆيدەو ارقىلى سەرگىتۋ جاتتىعۋىن ورىندايدى.
قورىتىندى: تاربيەلەنۋشىلەردىڭ ەڭبەكتەرىن قاراپ شىعىپ، جاقسى جاسالعان جۇمىستارىن باعالاۋ.
تاراز قالاسى،
№13 بوبەكجاي - باقشاسىنىڭ
بەينەلەۋ ونەرى جەتەكشىسى كاسىمبەكوۆا مارجان
You Might Also Like
