كۇزگى جاپىراقتار
كۇزگى جاپىراقتار
ءبىلىم بەرۋ سالاسى:«شىعارماشىلىق»
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ىس-ارەكەتى: «جاپسىرۋ»
ماقساتى: بالالارعا كۇز مەزگىلى تۋرالى ايتۋ، كۇز مەزگىلىندە اعاشتاردىڭ جاپىراقتارى نەلىكتەن سارعاياتىنى جايلى ايتۋ. بالالاردىڭ ءوي-ورىسىن دامىتۋ. ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: جاپىراقتار، شارلار، جەلىم قاعازدار.
ءادىسى: سۇراق-جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، كورسەتۋ، ويىندار.
شاتتىق شەڭبەرى:
ارمىسىڭ اسىل كۇن!
ارمىسىڭ اسىل دوسىم!
جىلۋىڭا – جىلۋ قوس،
مىنە مەنىڭ قولىم!!!
ساباقتىڭ بارىسى:
بالالار، بۇگىنگى ساباققا كوڭىل كۇيلەرىن قالاي؟
- سەندەر بالا-باقشاعا كەلگەندە اۋا-رايى قانداي بولدى؟
- بالالار ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
جاقسى بالالار ەندەشە ءبىز ساباعىمىزدى باستايىق.
مۋزىكالىق اۋەن وينالادى.
قولىندا ءتۇرلى ءتۇستى شارلارى بار سايقىمازاق كىرىپ كەلەدى.
- بالالار بىزگە قوناققا كىم كەلدى؟
- سايقىمازاق.
- دۇرىس ايتاسىڭدار بالالار بۇگىن ءبىزدىڭ ساباعىمىزعا سايقىمازاق كەلىپتى.سايقىمازاق بىزگە ءوزىنىڭ تاپسىرمالارىن الىپ كەلىپتى.
سايقىمازاقتىڭ تاپسىرمالارىن ورىندايمىز با؟
سارى جاپىراقتار جاۋعاندا
كۇزدە جاۋىن بۇلت، تۇمان
سارى جاپىراق جاۋادى
سارى قۇيىن ۇيىتقان
ساپىرادى اۋانى
تاپتالادى تابانعا
سۋدىر-سۋدىر جاپىراق
ورتتەي سارى بوياۋعا
مالىنعانداي اتىراپ.
- بالالار تاقتاداعى سۋرەتكە قاراڭدارشى، نە كورىپ تۇرسىڭدار؟
كۇز مەزگىلىندە قانداي تابيعي وزگەرىستەر بولادى ەكەن؟
- كۇن سۋىتادى،اعاشتىڭ جاپىراقتارى سارعايادى، جازدا وسىرىلگەن گۇلدەر كۇز مەزگىلىندە قۋراپ سارعايادى.
ءتۇرلى جاندىكتەر جەرگە تىعىلادى ولاردىڭ ءبىرى كوبەلەك.
ەندەشە بالالار، ءبىز وسى كۇزگى كوپتەگەن سارى، قىزىل جاپىراقتاردان كوبەلەك جاساپ كورەيىك.
- كوبەلەك جاساۋ ءۇشىن تاقتاداعى ۇلگىگە قارايمىز.
- الدارىمىزدا تۇرعان جەلىمىزدى جاپىراققا جاعىپ، اق قاعازعا بەتىنە كوبەلەك جاساي وتىرىپ جابىستىرامىز.
- بالالار جەلىمەن جۇمىس جاساعاندا ۇقىپتى بولامىز، ۇستىمىزگە ستول ۇستىنە جاقپايمىز.
سەرگىتۋ ءساتى: تەربەلەدى اعاشتار
الدىمنان جەل ەسەدى
كىپ-كىشكەنتاي اعاشتار
ۇلكەن بولىپ وسەدى.
- بالالار سەندەردىڭ جۇمىستارىڭدى كورىپ،سايقىمازاق قۋانىپ وتىر.
سايقىمازاققا كوبەلەكتەر ۇنادى.
ەندى ول سەندەرمەن ءبىر ويىن ويناعىسى كەلەدى.
ويىن: «جاپىراقتار جيناۋ».
ويىننىڭ بارىسى: بالالار مۋزىكالىق اۋەنمەن جەرگە شاشىلعان جاپىراقتاردى جيناۋلارى قاجەت.
ويىن: «شارلاردى جارۋ».
ويىننىڭ بارىسى: بالالار سايقىمازاق اكەلگەن شارلاردى بىر-بىرلەپ جارادى. ونىڭ ىشىندەگى تاپسىرمالاردى ورىندايدى.
ايساۋلە: التىن سارى قىزىل كوك
الۋان-الۋان جاپىراق
كۇزگى باقتا كۇلىمدەپ
كوز تارتادى اتىراپ.
اجار: كۇن شۋاققا ماۋجىراپ
جاتىر ەدى اتىراپ
اعاشتاردان جاپىرلاپ
ۇشتى كەنەت جاپىراق
چينگيز: ۇشتى تاۋدان جاپىراق
سارى كوبەلەك سەكىلدى
اسپاندا ءجاي شاتىرلاپ
تامشى جەرگە سەكىردى.
ەرالحان: و،الاقاي، تاماشا
شاشۋ شاشادى جاپىراق
باقتىڭ ءىشى الاشا
اۋنار ما ەدى جاتىپ اپ!
سايقىمازاق:
- مىنە كەرەمەت، وتە جاقسى! تاپسىرمالارىمدى جاقسى ورىندادىڭدار بالالار. مەن سەندەرگە وتە ريزامىن، قانداي ءبىلىمدى بالالارسىڭدار دەپ ءوزىنىڭ تاتتىلەرىن بالالارعا ۇلەستىرەدى دە بالالارمەن قوشتاسىپ شىعىپ كەتەدى.
قورىتىندى: بالالار سەندەر بۇگىنگى ساباققا جاقسى قاتىسىڭدار، سۇراقتارعا جاۋاپ بەردىڭدەر، جاپىراقتار مەن كوبەلەكتەردى جاقسى جاسادىڭدار، سول ءۇشىن مەن سەندەرگە جۇلدىزشالار تاراتقىم كەلەدى.
بالالاردىڭ جاساعان جۇمىستار بويىنشا كورمە ۇيىمداستىرۋ.
- بالالار، ءبىزدىڭ وقۋ قىزمەتىمىزگە كەلگەن اپايلارعا راحمەت ايتىپ، ساۋ بولىڭىزدار دەيمىز.
اتىراۋ قالاسى،
كمقك №29 «نۇرسايا» بوبەكجاي بالاباقشاسى
دجۋماگازييەۆا التىنشاش
ورتاڭعى توپ تاربيەشىسى
ءبىلىم بەرۋ سالاسى:«شىعارماشىلىق»
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ىس-ارەكەتى: «جاپسىرۋ»
ماقساتى: بالالارعا كۇز مەزگىلى تۋرالى ايتۋ، كۇز مەزگىلىندە اعاشتاردىڭ جاپىراقتارى نەلىكتەن سارعاياتىنى جايلى ايتۋ. بالالاردىڭ ءوي-ورىسىن دامىتۋ. ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: جاپىراقتار، شارلار، جەلىم قاعازدار.
ءادىسى: سۇراق-جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، كورسەتۋ، ويىندار.
شاتتىق شەڭبەرى:
ارمىسىڭ اسىل كۇن!
ارمىسىڭ اسىل دوسىم!
جىلۋىڭا – جىلۋ قوس،
مىنە مەنىڭ قولىم!!!
ساباقتىڭ بارىسى:
بالالار، بۇگىنگى ساباققا كوڭىل كۇيلەرىن قالاي؟
- سەندەر بالا-باقشاعا كەلگەندە اۋا-رايى قانداي بولدى؟
- بالالار ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
جاقسى بالالار ەندەشە ءبىز ساباعىمىزدى باستايىق.
مۋزىكالىق اۋەن وينالادى.
قولىندا ءتۇرلى ءتۇستى شارلارى بار سايقىمازاق كىرىپ كەلەدى.
- بالالار بىزگە قوناققا كىم كەلدى؟
- سايقىمازاق.
- دۇرىس ايتاسىڭدار بالالار بۇگىن ءبىزدىڭ ساباعىمىزعا سايقىمازاق كەلىپتى.سايقىمازاق بىزگە ءوزىنىڭ تاپسىرمالارىن الىپ كەلىپتى.
سايقىمازاقتىڭ تاپسىرمالارىن ورىندايمىز با؟
سارى جاپىراقتار جاۋعاندا
كۇزدە جاۋىن بۇلت، تۇمان
سارى جاپىراق جاۋادى
سارى قۇيىن ۇيىتقان
ساپىرادى اۋانى
تاپتالادى تابانعا
سۋدىر-سۋدىر جاپىراق
ورتتەي سارى بوياۋعا
مالىنعانداي اتىراپ.
- بالالار تاقتاداعى سۋرەتكە قاراڭدارشى، نە كورىپ تۇرسىڭدار؟
كۇز مەزگىلىندە قانداي تابيعي وزگەرىستەر بولادى ەكەن؟
- كۇن سۋىتادى،اعاشتىڭ جاپىراقتارى سارعايادى، جازدا وسىرىلگەن گۇلدەر كۇز مەزگىلىندە قۋراپ سارعايادى.
ءتۇرلى جاندىكتەر جەرگە تىعىلادى ولاردىڭ ءبىرى كوبەلەك.
ەندەشە بالالار، ءبىز وسى كۇزگى كوپتەگەن سارى، قىزىل جاپىراقتاردان كوبەلەك جاساپ كورەيىك.
- كوبەلەك جاساۋ ءۇشىن تاقتاداعى ۇلگىگە قارايمىز.
- الدارىمىزدا تۇرعان جەلىمىزدى جاپىراققا جاعىپ، اق قاعازعا بەتىنە كوبەلەك جاساي وتىرىپ جابىستىرامىز.
- بالالار جەلىمەن جۇمىس جاساعاندا ۇقىپتى بولامىز، ۇستىمىزگە ستول ۇستىنە جاقپايمىز.
سەرگىتۋ ءساتى: تەربەلەدى اعاشتار
الدىمنان جەل ەسەدى
كىپ-كىشكەنتاي اعاشتار
ۇلكەن بولىپ وسەدى.
- بالالار سەندەردىڭ جۇمىستارىڭدى كورىپ،سايقىمازاق قۋانىپ وتىر.
سايقىمازاققا كوبەلەكتەر ۇنادى.
ەندى ول سەندەرمەن ءبىر ويىن ويناعىسى كەلەدى.
ويىن: «جاپىراقتار جيناۋ».
ويىننىڭ بارىسى: بالالار مۋزىكالىق اۋەنمەن جەرگە شاشىلعان جاپىراقتاردى جيناۋلارى قاجەت.
ويىن: «شارلاردى جارۋ».
ويىننىڭ بارىسى: بالالار سايقىمازاق اكەلگەن شارلاردى بىر-بىرلەپ جارادى. ونىڭ ىشىندەگى تاپسىرمالاردى ورىندايدى.
ايساۋلە: التىن سارى قىزىل كوك
الۋان-الۋان جاپىراق
كۇزگى باقتا كۇلىمدەپ
كوز تارتادى اتىراپ.
اجار: كۇن شۋاققا ماۋجىراپ
جاتىر ەدى اتىراپ
اعاشتاردان جاپىرلاپ
ۇشتى كەنەت جاپىراق
چينگيز: ۇشتى تاۋدان جاپىراق
سارى كوبەلەك سەكىلدى
اسپاندا ءجاي شاتىرلاپ
تامشى جەرگە سەكىردى.
ەرالحان: و،الاقاي، تاماشا
شاشۋ شاشادى جاپىراق
باقتىڭ ءىشى الاشا
اۋنار ما ەدى جاتىپ اپ!
سايقىمازاق:
- مىنە كەرەمەت، وتە جاقسى! تاپسىرمالارىمدى جاقسى ورىندادىڭدار بالالار. مەن سەندەرگە وتە ريزامىن، قانداي ءبىلىمدى بالالارسىڭدار دەپ ءوزىنىڭ تاتتىلەرىن بالالارعا ۇلەستىرەدى دە بالالارمەن قوشتاسىپ شىعىپ كەتەدى.
قورىتىندى: بالالار سەندەر بۇگىنگى ساباققا جاقسى قاتىسىڭدار، سۇراقتارعا جاۋاپ بەردىڭدەر، جاپىراقتار مەن كوبەلەكتەردى جاقسى جاسادىڭدار، سول ءۇشىن مەن سەندەرگە جۇلدىزشالار تاراتقىم كەلەدى.
بالالاردىڭ جاساعان جۇمىستار بويىنشا كورمە ۇيىمداستىرۋ.
- بالالار، ءبىزدىڭ وقۋ قىزمەتىمىزگە كەلگەن اپايلارعا راحمەت ايتىپ، ساۋ بولىڭىزدار دەيمىز.
اتىراۋ قالاسى،
كمقك №29 «نۇرسايا» بوبەكجاي بالاباقشاسى
دجۋماگازييەۆا التىنشاش
ورتاڭعى توپ تاربيەشىسى
You Might Also Like
