ماماندىقتىڭ ءبارى جاقسى
تاقىرىبى: ماماندىقتىڭ ءبارى جاقسى
ماقساتى:
- وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن دامىتا وتىرىپ، ماماندىققا بايلانىستى ۇعىمدارىن تەرەڭدەتىپ، قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ؛ زات ەسىمنىڭ جالعاۋلارىن قايتالاۋ
- سۋرەت بويىنشا سوزدەر، ءسوز تىركەستەرىن جانە شاعىن ماتىندەر قۇراستىرۋعا ۇيرەتۋ؛ ءسوزدى بايلانىستىرىپ سويلەۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ،
- باسقانىڭ پىكىرىن تىڭداپ، سىيلاي بىلۋگە تاربيەلەۋ. ديالوگتى سويلەۋگە جاتتىقتىرۋ.
كورنەكىلىگى: ءتۇرلى ماماندىق يەلەرى تۋرالى سۋرەتتەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ. سالەمدەسۋ، تۇگەندەۋ.
اۋىزەكى سويلەسۋ
1. بۇگىن نەشەسى؟
2. بۇگىن قاي كۇن؟
3. بۇگىن اۋا رايى قانداي؟
4. جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
5. اينالادا قانداي وزگەرىستەر بار؟
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
وقۋشىلاردىڭ ۇيگە بەرىلگەن تاقىرىپتار بويىنشا قۇراستىرعان اڭگىمەلەرىن تەكسەرۋ. «مەن بوس ۋاقىتىمدى قالاي وتكىزەمىن»، «مەنىڭ دوسىمنىڭ اۋەس ءىسى»،
«كوپ ءبىلىپ، كوپ ۇيرەنۋ قاجەت».
ءىىى. جاڭا ساباق بارىسى.
1. ءازىر اس جوق دۇنيەدە.
ساباق ءوزى وقىلمايدى،
كويلەك ءوزى توقىلمايدى،
تۇقىم ءوزى سەبىلمەيدى،
ۇيلەر ءوزى سالىنبايدى،
كەندەر ءوزى تابىلمايدى،
كىتاپ ءوزى جازىلمايدى.
... بارلىق ءىستىڭ باتىرى – ءبىز،
ەكى قول مەن اقىلىمىز.
وسىنىڭ ءبارىن كىم ىستەيدى؟ كىم ايتادى؟
استى كىم ازىرلەيدى؟
ساباقتى كىم وقيدى؟
كويلەكتى كىم توقيدى؟
تۇقىمدى كىم سەبەدى؟
ۇيلەردى كىم سالادى؟
كەندى كىم تابادى؟
كىتاپتى كىم جازادى؟
(كەستەنى تولتىر)
تىرەك سحەمانى ينتەراكتيۆتى تاقتادا كورسەتۋ.
وسى سوزدەردى ءبىر اتاۋمەن قالاي اتايمىز؟ وسى سوزدەردىڭ ورتاق اتاۋى - ماماندىق.
ساباقتىڭ تاقىرىبىن ايتىپ، ماقساتتى ايقىنداۋ.
ءىۇ. تاقتاداعى سۋرەتتەرمەن سۇيەمەلدەپ كورسەتۋ - كورنەكىلىك ءادىسى بويىنشا ماماندىققا بايلانىستى سوزدەردى پايدالانا وتىرىپ سويلەم قۇراستىرىپ، داپتەرگە جازدىرۋ.
ۇلگى: مىناۋ تىگىنشى. تىگىنشى اتەلەدە جۇمىس ىستەيدى. بۇل ون ساۋساعىنان ونەر تامعان تىگىنشى. اۋدان ادامدارى بۇل تىگىنشىنى قاتتى سىيلايدى
1. جۇرگىزۋشى
2. ءورت ءسوندىرۋشى
3. تىگىنشى
4. اسكەري قىزمەتكەر
5. ءارتىس
6. قۇرىلىسشى
7. اسپازشى
8. دارىگەر
9. ەتىكشى
10. شاشتاراز
11. ءمۇعالىم
12. كىتاپحاناشى
V. «دۇرىس پا، بۇرىس پا؟» ويىنى.
دۇرىس بولسا قول كوتەرەدى، بۇرىس بولسا كوتەرمەيدى.
قويشى بالالاردى وقىتىپ ءجۇر.
جۇرگىزۋشى ماشينا جۇرگىزەدى
اسپازشى ءۇي سالىپ ءجۇر.
دارىگەر ادامداردى ەمدەيدى.
جازۋشى حات، گازەتتەر تاسىپ ءجۇر.
دارىگەر ەتىك تىگىپ وتىر.
ءمۇعالىم بالالاردى ەمدەپ ءجۇر.
ۇشقىش ادەمى كيىم تىگەدى.
ءورت ءسوندىرۋشى ءورتتى سوندىرەدى.
سۋرەتشى ساحنادا ءان ايتىپ تۇر.
Vءى. ماتىنمەن جۇمىس
1. جاڭا سوزدەرمەن تانىسۋ:
ماماندىق تاڭداۋ - ۆىبور پروفەسسيي
ماقسات - سەل
دەگەنىنە جەتە الادى - ۋمەەت دوستيگنۋت سەلي
قالاۋىمەن تاڭداپ الادى - ۆىبيرايۋت پو جەلانيۋ
اراشاشىسى - سپاساتەل
ورنەك سالادى - پلەتەت ۋزورى
تەرەڭ - گلۋبوكيي
ءبىلىم الۋعا تالپىنادى - سترەميتسيا پولۋچيت زنانيە
ءارقاشان ۇندەسىپ جاتادى - ۆسەگدا سوزۆۋچنى
2. ماماندىق تاڭداۋ. ماتىنمەن جۇمىس
ماماندىق تاڭداۋ - ءار ادامنىڭ ماقساتى. «ارمانسىز ادام، قاناتسىز قۇسپەن تەڭ»،- دەيدى حالىق. بارلىق ادامنىڭ ارمانى بولادى. ارمانشىل ادام بولاشاقتا دەگەنىنە جەتە الادى. ماماندىق پەن ونەردى ول ءوز قالاۋىمەن تاڭداپ الادى.
ماماندىقتىڭ ءتۇرى كوپ. ءانشى حالىق الدىنا شىعىپ ءان سالادى. دارىگەر – ادام ءومىرىنىڭ اراشاسى. ۇستاز شاكىرتتەردى بىلىمگە جەتەلەيدى. جازۋشى سوزبەن ورنەك سالادى.
ادام جاس كەزىنەن تەرەڭ ءبىلىم الۋعا تالپىنادى. كوپ وقيدى. ءوز بەتىنشە ىزدەنەدى. باسقا ادامداردىڭ ومىرىمەن تانىسادى. سوندىقتان دا بالا شاق پەن بولاشاق ءارقاشان ۇندەسىپ جاتادى.
3 ءماتىندى وقىپ، جوسپار قۇرىڭدار
4. وقۋشىلار جوسپار بويىنشا ديالوگ قۇراستىرادى
Vءىى. گرامماتيكالىق تاپسىرمالار
زات ەسىم دەگەن نە؟
ول قانداي سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى؟
ونىڭ قانداي جالعاۋلارى بار؟
جالعاۋلار قانداي زاڭعا جۇگىنەدى؟
كەستەنى تولتىر، مىسالدار كەلتىر (ينتەراكتيۆتى تاقتانى قولدانۋ).
مىسالى: ماماندىق+تار (كوپتىك جالعاۋ)
ماماندىع+ىم (تاۋەلدىك جالعاۋ)
ماماندىق+تىڭ (سەپتىك جالعاۋ ءى. س)
مامان+مىن (جىكتىك جالعاۋى)
ماتىندەگى زات ەسىمدەردى تاۋىپ، جالعاۋلارىن انىقتا.
ساباق قورىتىندىسى.
«5 ساۋساق بىردەي ەمەس» دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟ ارينە، ءار ادام وزىنشە قىزىقتى. بارلىعىمىز بىردەي قۇتقارۋشى، ءمۇعالىم، ۇشقىش بولا المايمىز. ءار ادام ءوز قالاۋى بويىنشا ماماندىق تاڭدايدى. ءبىزدىڭ تاڭداۋىمىز دا ءارتۇرلى. بىرەۋىڭ ەرتەڭ اقىن، ەكىنشىڭ ينجەنەر، ءۇشىنشىڭ قۇرىلىسشى بولاسىڭ. جامان ماماندىق جوق. ماماندىقتىڭ ءبارى جاقسى.
ءۇىىى. ءۇي تاپسىرماسى:
سوزدەردى جاتتاۋ.
«مەنىڭ بولاشاق ماماندىعىم» تاقىرىبىنا اڭگىمە قۇراستىرۋ.
ساباققا قاتىسقان وقۋشىلاردى باعالاۋ
ماقساتى:
- وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن دامىتا وتىرىپ، ماماندىققا بايلانىستى ۇعىمدارىن تەرەڭدەتىپ، قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ؛ زات ەسىمنىڭ جالعاۋلارىن قايتالاۋ
- سۋرەت بويىنشا سوزدەر، ءسوز تىركەستەرىن جانە شاعىن ماتىندەر قۇراستىرۋعا ۇيرەتۋ؛ ءسوزدى بايلانىستىرىپ سويلەۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ،
- باسقانىڭ پىكىرىن تىڭداپ، سىيلاي بىلۋگە تاربيەلەۋ. ديالوگتى سويلەۋگە جاتتىقتىرۋ.
كورنەكىلىگى: ءتۇرلى ماماندىق يەلەرى تۋرالى سۋرەتتەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ. سالەمدەسۋ، تۇگەندەۋ.
اۋىزەكى سويلەسۋ
1. بۇگىن نەشەسى؟
2. بۇگىن قاي كۇن؟
3. بۇگىن اۋا رايى قانداي؟
4. جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
5. اينالادا قانداي وزگەرىستەر بار؟
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
وقۋشىلاردىڭ ۇيگە بەرىلگەن تاقىرىپتار بويىنشا قۇراستىرعان اڭگىمەلەرىن تەكسەرۋ. «مەن بوس ۋاقىتىمدى قالاي وتكىزەمىن»، «مەنىڭ دوسىمنىڭ اۋەس ءىسى»،
«كوپ ءبىلىپ، كوپ ۇيرەنۋ قاجەت».
ءىىى. جاڭا ساباق بارىسى.
1. ءازىر اس جوق دۇنيەدە.
ساباق ءوزى وقىلمايدى،
كويلەك ءوزى توقىلمايدى،
تۇقىم ءوزى سەبىلمەيدى،
ۇيلەر ءوزى سالىنبايدى،
كەندەر ءوزى تابىلمايدى،
كىتاپ ءوزى جازىلمايدى.
... بارلىق ءىستىڭ باتىرى – ءبىز،
ەكى قول مەن اقىلىمىز.
وسىنىڭ ءبارىن كىم ىستەيدى؟ كىم ايتادى؟
استى كىم ازىرلەيدى؟
ساباقتى كىم وقيدى؟
كويلەكتى كىم توقيدى؟
تۇقىمدى كىم سەبەدى؟
ۇيلەردى كىم سالادى؟
كەندى كىم تابادى؟
كىتاپتى كىم جازادى؟
(كەستەنى تولتىر)
تىرەك سحەمانى ينتەراكتيۆتى تاقتادا كورسەتۋ.
وسى سوزدەردى ءبىر اتاۋمەن قالاي اتايمىز؟ وسى سوزدەردىڭ ورتاق اتاۋى - ماماندىق.
ساباقتىڭ تاقىرىبىن ايتىپ، ماقساتتى ايقىنداۋ.
ءىۇ. تاقتاداعى سۋرەتتەرمەن سۇيەمەلدەپ كورسەتۋ - كورنەكىلىك ءادىسى بويىنشا ماماندىققا بايلانىستى سوزدەردى پايدالانا وتىرىپ سويلەم قۇراستىرىپ، داپتەرگە جازدىرۋ.
ۇلگى: مىناۋ تىگىنشى. تىگىنشى اتەلەدە جۇمىس ىستەيدى. بۇل ون ساۋساعىنان ونەر تامعان تىگىنشى. اۋدان ادامدارى بۇل تىگىنشىنى قاتتى سىيلايدى
1. جۇرگىزۋشى
2. ءورت ءسوندىرۋشى
3. تىگىنشى
4. اسكەري قىزمەتكەر
5. ءارتىس
6. قۇرىلىسشى
7. اسپازشى
8. دارىگەر
9. ەتىكشى
10. شاشتاراز
11. ءمۇعالىم
12. كىتاپحاناشى
V. «دۇرىس پا، بۇرىس پا؟» ويىنى.
دۇرىس بولسا قول كوتەرەدى، بۇرىس بولسا كوتەرمەيدى.
قويشى بالالاردى وقىتىپ ءجۇر.
جۇرگىزۋشى ماشينا جۇرگىزەدى
اسپازشى ءۇي سالىپ ءجۇر.
دارىگەر ادامداردى ەمدەيدى.
جازۋشى حات، گازەتتەر تاسىپ ءجۇر.
دارىگەر ەتىك تىگىپ وتىر.
ءمۇعالىم بالالاردى ەمدەپ ءجۇر.
ۇشقىش ادەمى كيىم تىگەدى.
ءورت ءسوندىرۋشى ءورتتى سوندىرەدى.
سۋرەتشى ساحنادا ءان ايتىپ تۇر.
Vءى. ماتىنمەن جۇمىس
1. جاڭا سوزدەرمەن تانىسۋ:
ماماندىق تاڭداۋ - ۆىبور پروفەسسيي
ماقسات - سەل
دەگەنىنە جەتە الادى - ۋمەەت دوستيگنۋت سەلي
قالاۋىمەن تاڭداپ الادى - ۆىبيرايۋت پو جەلانيۋ
اراشاشىسى - سپاساتەل
ورنەك سالادى - پلەتەت ۋزورى
تەرەڭ - گلۋبوكيي
ءبىلىم الۋعا تالپىنادى - سترەميتسيا پولۋچيت زنانيە
ءارقاشان ۇندەسىپ جاتادى - ۆسەگدا سوزۆۋچنى
2. ماماندىق تاڭداۋ. ماتىنمەن جۇمىس
ماماندىق تاڭداۋ - ءار ادامنىڭ ماقساتى. «ارمانسىز ادام، قاناتسىز قۇسپەن تەڭ»،- دەيدى حالىق. بارلىق ادامنىڭ ارمانى بولادى. ارمانشىل ادام بولاشاقتا دەگەنىنە جەتە الادى. ماماندىق پەن ونەردى ول ءوز قالاۋىمەن تاڭداپ الادى.
ماماندىقتىڭ ءتۇرى كوپ. ءانشى حالىق الدىنا شىعىپ ءان سالادى. دارىگەر – ادام ءومىرىنىڭ اراشاسى. ۇستاز شاكىرتتەردى بىلىمگە جەتەلەيدى. جازۋشى سوزبەن ورنەك سالادى.
ادام جاس كەزىنەن تەرەڭ ءبىلىم الۋعا تالپىنادى. كوپ وقيدى. ءوز بەتىنشە ىزدەنەدى. باسقا ادامداردىڭ ومىرىمەن تانىسادى. سوندىقتان دا بالا شاق پەن بولاشاق ءارقاشان ۇندەسىپ جاتادى.
3 ءماتىندى وقىپ، جوسپار قۇرىڭدار
4. وقۋشىلار جوسپار بويىنشا ديالوگ قۇراستىرادى
Vءىى. گرامماتيكالىق تاپسىرمالار
زات ەسىم دەگەن نە؟
ول قانداي سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى؟
ونىڭ قانداي جالعاۋلارى بار؟
جالعاۋلار قانداي زاڭعا جۇگىنەدى؟
كەستەنى تولتىر، مىسالدار كەلتىر (ينتەراكتيۆتى تاقتانى قولدانۋ).
مىسالى: ماماندىق+تار (كوپتىك جالعاۋ)
ماماندىع+ىم (تاۋەلدىك جالعاۋ)
ماماندىق+تىڭ (سەپتىك جالعاۋ ءى. س)
مامان+مىن (جىكتىك جالعاۋى)
ماتىندەگى زات ەسىمدەردى تاۋىپ، جالعاۋلارىن انىقتا.
ساباق قورىتىندىسى.
«5 ساۋساق بىردەي ەمەس» دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟ ارينە، ءار ادام وزىنشە قىزىقتى. بارلىعىمىز بىردەي قۇتقارۋشى، ءمۇعالىم، ۇشقىش بولا المايمىز. ءار ادام ءوز قالاۋى بويىنشا ماماندىق تاڭدايدى. ءبىزدىڭ تاڭداۋىمىز دا ءارتۇرلى. بىرەۋىڭ ەرتەڭ اقىن، ەكىنشىڭ ينجەنەر، ءۇشىنشىڭ قۇرىلىسشى بولاسىڭ. جامان ماماندىق جوق. ماماندىقتىڭ ءبارى جاقسى.
ءۇىىى. ءۇي تاپسىرماسى:
سوزدەردى جاتتاۋ.
«مەنىڭ بولاشاق ماماندىعىم» تاقىرىبىنا اڭگىمە قۇراستىرۋ.
ساباققا قاتىسقان وقۋشىلاردى باعالاۋ
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كومپيۋتەرلىك گرافيكا تۇرلەرى. ۆەكتورلىق جانە راسترلىق گرافيكتەردى قۇرۋ جانە وڭدەۋ بويىنشا پروگراممالارى. گرافيكالىق فايلداردىڭ ءپىشىمى. ۆەكتورلىق گرافيكا. ۆەكتورلىق گرافيكانى وڭدە...
