ماقتا قىز بەن مىسىق (قۋىرشاق تەاترى)
تاقىرىبى: «ماقتا قىز بەن مىسىق» (قۋىرشاق تەاترى)
ورتاق تاقىرىپ: جولدار ءبىزدى قايدا باستايدى؟
ۇوق - نىڭ وقىتىلۋ
ماقساتتارى 0. 1. 1. 1 ىلىكپە ءسوز بەن فرازالاردى ايتۋدا تىنىس الۋدى رەتتەۋ.
0. 1. 1. 2 دىبىستاردى ءتۇرلى ەكپىندە انىق جانە دۇرىس ايتۋ، سىبىرلاپ جانە قاتتى ايتۋ.
0. 1. 2. 3 ينتوناسيالاردى اجىراتا الۋ جانە ايتۋ.
0. 3. 1. 4 باسقا كەيىپكەرلەرمەن رولدىك قارىم - قاتىناسقا ءتۇسۋ.
0. 3. 1. 5 ءتۇرلى قۋىرشاقتاردى (كيىلمەلى، سىلدىرماقتى) پايدالانىپ قۋىرشاقتى باسقارۋدىڭ كەيبىر ادىستەرىن ءبىلۋ.
0. 3. 1. 6 ىم - يشارا، داۋىس ىرعاعى، ويىن اتريبۋتتارىن قولدانىپ تانىس ادەبي شىعارمالار نەگىزىندە كەيىپكەرلەردىڭ بەينەلەرىن جاساۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە بارلىق تاربيەلەنۋشىلەر:
ىلىكپە ءسوز بەن فرازالاردى ايتۋدا تىنىس الۋدى رەتتەيدى؛ دىبىستاردى ءتۇرلى ەكپىندە انىق جانە دۇرىس، سىبىرلاپ جانە قاتتى ايتا الادى.
كوپشىلىك تاربيەلەنۋشىلەر:
ينتوناسيانى اجىراتادى جانە داۋىس مانەرىن كەلتىرە الادى؛ باسقا كەيىپكەرلەرمەن رولدىك قارىم - قاتىناسقا تۇسە الادى.
كەيبىر تاربيەلەنۋشىلەر: ءتۇرلى قۋىرشاقتاردى (كيىلمەلى، سىلدىرماقتى) پايدالانىپ قۋىرشاقتى باسقارۋدىڭ كەيبىر ادىستەرىن بىلەدى؛
ىم - يشارا، داۋىس ىرعاعى، ويىن اتريبۋتتارىن قولدانىپ تانىس ادەبي شىعارمالار نەگىزىندە كەيىپكەرلەردىڭ بەينەسىن كەلتىرەدى.
تىلدىك ماقسات تاربيەلەنۋشىلەردىڭ داعدىلارىنىڭ دامۋى: العان اقپارات بويىنشا تولىق جاۋاپ بەرە الۋى؛ اڭگىمەنىڭ مازمۇنى بويىنشا ديالوگ قۇرا ءبىلۋ؛ لەكسيكانى قولدانۋ ارقىلى وبرازدى بەرۋ.
كوپتىلدىلىك:
سالەم! – پريۆەت! – ءنى!
سالەمەتسىز بە! – زدراۆستۆۋيتە! – نello!
قايىرلى تاڭ! – دوبروە ۋترو! – Good morning! نەگىزگى تەرميندەر مەن ءسوز تىركەستەرى:
اسسالاۋماعالەيكۇم، ۋاعالەيكۇماسسالام ساباقتا ديالوگ/حاتتا قولدانىلاتىن ءتىل:
پىكىر الماسۋ سۇراقتارى:
– ۇلكەنگە قۇرمەت دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
قانداي سالەمدەسۋ تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
وتكەن ۇوق
بويىنشا العان ءبىلىمى ىم - يشارا، داۋىس ىرعاعى، ويىن اتريبۋتتارىن قولدانا بىلەدى، ينتوناسيالاردى اجىراتادى، اۋىزشا سويلەگەندە دىبىستاردى انىق ايتادى.
كەيىپكەرلەردىڭ ءىس - ارەكەتتەرى مەن داۋىس ىرعاقتارىن سايكەستەندىرە الادى.
I. دۇرىس اسەرلى كوڭىل كۇي ورناتۋ. 0 – 2مين.
تاربيەلەنۋشىلەرگە جاعىمدى احۋال قالىپتاستىرۋ.
شەڭبەر بولىپ تۇرايىق،
الاقاندى ۇرايىق،
كۇننىڭ نۇرىن سالايىق، تازا اۋادان الايىق، جىلۋىن جۇرەك سالايىق.
جينالعان جىلى شۋاقتى ءبىر - بىرىمىزگە شاشايىق. بالالارعا قوناققا بارعاندا، قوناق كەلگەندە، مەكتەپتە، كوشەدە ادامدار ءبىر - بىرىمەن قالاي امانداسۋ كەرەكتىگىن ەستەرىنە ءتۇسىرۋىن ۇسىنۋ.
II. ومىرلىك تاجىريبەنى ماڭىزداندىرۋ.
ماقساتتى بولجام. 3 – 5 مين.
ويىن - جاتتىعۋ: «سالەمدەسۋ». بالالارعا ءبىرىن - ءبىرى قايتالاماي، ءارتۇرلى داۋىس ىرعاعىمەن جانە قيمىلدارىمەن سالەمدەسۋدى ۇسىنۋ.
ۇوق - نىڭ ورتاسى
III. تاقىرىپ
بويىنشا جۇمىس
6 – 27مين.
(ءو) الىپپە - داپتەرمەن جۇمىس.
1 - تاپسىرما. بەرىلگەن سۋرەتتەن وزدەرىنىڭ دوستارىمەن سالەمدەسكەنىن قايتالاپ كورسەتۋ.
ايسۇلۋ: ادەپتى بالانىڭ تاربيەسى سالەمىنەن - اق كورىنىپ تۇرادى. حالقىمىز ەجەلدەن سالەمدەسۋگە ەرەكشە ءمان بەرگەن. اڭگىمەنى امانداسۋدان، ەسەن - ساۋلىق سۇراسۋدان باستاعان. حالقىمىز قول الىسىپ امانداسۋعا ەرەكشە كوڭىل بولگەن.. سالەمگە بايلانىستى تاعى قانداي سوزدەر بىلەسىڭدەر؟– قازاق سالتىندا تاۋلىك مەزگىلىنە قاراي: «قايىرلى تاڭ!»، «قايىرلى كۇن!»، «كەش جارىق!» دەپ تە امانداسادى.
ال، بالالار، كىم ءبىرىنشى بولىپ امانداسۋى كەرەك؟ – كىشى ادام ۇلكەن اداممەن، ەر بالا قىزدارمەن ءبىرىنشى بولىپ امانداسادى. ۇيگە نەمەسە سىنىپقا كىرگەن ادام وتىرعاندارمەن ءبىرىنشى بولىپ امانداسادى، ال كەتىپ بارا جاتقاندا قالعاندارىمەن دە ءبىرىنشى بولىپ قوشتاسادى.
ادامداردىڭ ءبىر - بىرىمەن سالەمدەسۋ ديالوگى (بالالارعا اتريبۋتتار بەرىپ، رولدەرگە ءبولۋ).
اتا مەن بالانىڭ سالەمدەسۋى. (اسسالاۋماعالەيكۇم!
ۋاعالەيكۇماسسالام!)
اتا مەن اجەنىڭ سالەمدەسۋى (امانسىڭ با؟ ەسەنسىڭ بە؟)
اجە مەن نەمەرەسىنىڭ سالەمدەسۋى(سالەمەتسىز بە؟ امانسىڭ با، شىراعىم؟) كوپتىلدىلىك:
سالەم! – پريۆەت! – ءنى!
سالەمەتسىز بە! – زدراۆستۆۋيتە! – نello!
قايىرلى تاڭ! – دوبروە ۋترو! – Good morning!
(ۇ) الىپپە - داپتەرمەن جۇمىس.
2 - تاپسىرما.
قۋانىش بالالاردى ءتىل ۇستارتۋ جاتتىعۋلارىن جاساۋعا شاقىرادى:
جە - جە - جە – مەيىرىمدى اجە.
لەم - لەم - لەم – مەن ايتامىن سالەم.
ول - ول - ول – زەرلى قامزول.
بالالارعا «ءتىل دامىتۋ جانە كوركەم ادەبيەت» ساباعىندا تانىسقان «كىشىپەيىل بالا» اڭگىمەسىن ەسكە الۋدى ۇسىنۋ.
3 - تاپسىرما. سىزبا بويىنشا «كىشىپەيىل بالا» اڭگىمەسىن ەسكە ءتۇسىرۋ. دوسىڭمەن بىرگە ديالوگ قۇرىپ ايت (قوسىمشانى قاراڭىز). اڭگىمەنى ساحنالاۋدى ۇسىنۋ.
بالالار «سيقىرلى دوربا» ىشىنەن كەيىپكەرلەردىڭ سۋرەتتەرى بار كارتوچكالاردى الادى (انا، بالا، ساتۋشى، اجە).
ال قالعان بالالار كورەرمەن بولادى.
قۋانىش تەاترعا بارۋ ءۇشىن نە كەرەك ەكەنىن سۇرايدى.
– بيلەتتى قايدان الامىز؟
ەندەشە، كاسساعا بارايىق. 1 - بالا: سالەمەتسىز بە، كاسسير اپاي!
2 - بالا (كاسسير): سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار!
1 - بالا: بىزگە تەاتر قويىلىمىنا بيلەت بەرەسىز بە؟
2 - بالا (كاسسير): ارينە!
(بالالار اقشا تولەپ، كاسسيردەن بيلەت، باعدارلاما الادى).
بالالار: راقمەت! كاسسير: وقاسى جوق!
بالالار بيلەتتەرىنە ساي ورىندارىنا وتىرادى. ساحنالاۋ.(ءو) الىپپە - داپتەرمەن جۇمىس. ايسۇلۋ اجەگە سىيلىق جاساۋدى ۇسىنادى. 4 - تاپسىرما. اجەگە سىيلىققا وزدەرىڭە ۇناعان زاتتىڭ سۋرەتىن سال (ورامال، كوزىلدىرىك، ساقينا، بىلەزىك ت. ب.).
پەداگوگتىڭ ءاتى-جونى: قۇتتىمبەتوۆا ت. ن.
ماقتا قىز بەن مىسىق (قۋىرشاق تەاترى). جۇكتەۋ
ورتاق تاقىرىپ: جولدار ءبىزدى قايدا باستايدى؟
ۇوق - نىڭ وقىتىلۋ
ماقساتتارى 0. 1. 1. 1 ىلىكپە ءسوز بەن فرازالاردى ايتۋدا تىنىس الۋدى رەتتەۋ.
0. 1. 1. 2 دىبىستاردى ءتۇرلى ەكپىندە انىق جانە دۇرىس ايتۋ، سىبىرلاپ جانە قاتتى ايتۋ.
0. 1. 2. 3 ينتوناسيالاردى اجىراتا الۋ جانە ايتۋ.
0. 3. 1. 4 باسقا كەيىپكەرلەرمەن رولدىك قارىم - قاتىناسقا ءتۇسۋ.
0. 3. 1. 5 ءتۇرلى قۋىرشاقتاردى (كيىلمەلى، سىلدىرماقتى) پايدالانىپ قۋىرشاقتى باسقارۋدىڭ كەيبىر ادىستەرىن ءبىلۋ.
0. 3. 1. 6 ىم - يشارا، داۋىس ىرعاعى، ويىن اتريبۋتتارىن قولدانىپ تانىس ادەبي شىعارمالار نەگىزىندە كەيىپكەرلەردىڭ بەينەلەرىن جاساۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە بارلىق تاربيەلەنۋشىلەر:
ىلىكپە ءسوز بەن فرازالاردى ايتۋدا تىنىس الۋدى رەتتەيدى؛ دىبىستاردى ءتۇرلى ەكپىندە انىق جانە دۇرىس، سىبىرلاپ جانە قاتتى ايتا الادى.
كوپشىلىك تاربيەلەنۋشىلەر:
ينتوناسيانى اجىراتادى جانە داۋىس مانەرىن كەلتىرە الادى؛ باسقا كەيىپكەرلەرمەن رولدىك قارىم - قاتىناسقا تۇسە الادى.
كەيبىر تاربيەلەنۋشىلەر: ءتۇرلى قۋىرشاقتاردى (كيىلمەلى، سىلدىرماقتى) پايدالانىپ قۋىرشاقتى باسقارۋدىڭ كەيبىر ادىستەرىن بىلەدى؛
ىم - يشارا، داۋىس ىرعاعى، ويىن اتريبۋتتارىن قولدانىپ تانىس ادەبي شىعارمالار نەگىزىندە كەيىپكەرلەردىڭ بەينەسىن كەلتىرەدى.
تىلدىك ماقسات تاربيەلەنۋشىلەردىڭ داعدىلارىنىڭ دامۋى: العان اقپارات بويىنشا تولىق جاۋاپ بەرە الۋى؛ اڭگىمەنىڭ مازمۇنى بويىنشا ديالوگ قۇرا ءبىلۋ؛ لەكسيكانى قولدانۋ ارقىلى وبرازدى بەرۋ.
كوپتىلدىلىك:
سالەم! – پريۆەت! – ءنى!
سالەمەتسىز بە! – زدراۆستۆۋيتە! – نello!
قايىرلى تاڭ! – دوبروە ۋترو! – Good morning! نەگىزگى تەرميندەر مەن ءسوز تىركەستەرى:
اسسالاۋماعالەيكۇم، ۋاعالەيكۇماسسالام ساباقتا ديالوگ/حاتتا قولدانىلاتىن ءتىل:
پىكىر الماسۋ سۇراقتارى:
– ۇلكەنگە قۇرمەت دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
قانداي سالەمدەسۋ تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
وتكەن ۇوق
بويىنشا العان ءبىلىمى ىم - يشارا، داۋىس ىرعاعى، ويىن اتريبۋتتارىن قولدانا بىلەدى، ينتوناسيالاردى اجىراتادى، اۋىزشا سويلەگەندە دىبىستاردى انىق ايتادى.
كەيىپكەرلەردىڭ ءىس - ارەكەتتەرى مەن داۋىس ىرعاقتارىن سايكەستەندىرە الادى.
I. دۇرىس اسەرلى كوڭىل كۇي ورناتۋ. 0 – 2مين.
تاربيەلەنۋشىلەرگە جاعىمدى احۋال قالىپتاستىرۋ.
شەڭبەر بولىپ تۇرايىق،
الاقاندى ۇرايىق،
كۇننىڭ نۇرىن سالايىق، تازا اۋادان الايىق، جىلۋىن جۇرەك سالايىق.
جينالعان جىلى شۋاقتى ءبىر - بىرىمىزگە شاشايىق. بالالارعا قوناققا بارعاندا، قوناق كەلگەندە، مەكتەپتە، كوشەدە ادامدار ءبىر - بىرىمەن قالاي امانداسۋ كەرەكتىگىن ەستەرىنە ءتۇسىرۋىن ۇسىنۋ.
II. ومىرلىك تاجىريبەنى ماڭىزداندىرۋ.
ماقساتتى بولجام. 3 – 5 مين.
ويىن - جاتتىعۋ: «سالەمدەسۋ». بالالارعا ءبىرىن - ءبىرى قايتالاماي، ءارتۇرلى داۋىس ىرعاعىمەن جانە قيمىلدارىمەن سالەمدەسۋدى ۇسىنۋ.
ۇوق - نىڭ ورتاسى
III. تاقىرىپ
بويىنشا جۇمىس
6 – 27مين.
(ءو) الىپپە - داپتەرمەن جۇمىس.
1 - تاپسىرما. بەرىلگەن سۋرەتتەن وزدەرىنىڭ دوستارىمەن سالەمدەسكەنىن قايتالاپ كورسەتۋ.
ايسۇلۋ: ادەپتى بالانىڭ تاربيەسى سالەمىنەن - اق كورىنىپ تۇرادى. حالقىمىز ەجەلدەن سالەمدەسۋگە ەرەكشە ءمان بەرگەن. اڭگىمەنى امانداسۋدان، ەسەن - ساۋلىق سۇراسۋدان باستاعان. حالقىمىز قول الىسىپ امانداسۋعا ەرەكشە كوڭىل بولگەن.. سالەمگە بايلانىستى تاعى قانداي سوزدەر بىلەسىڭدەر؟– قازاق سالتىندا تاۋلىك مەزگىلىنە قاراي: «قايىرلى تاڭ!»، «قايىرلى كۇن!»، «كەش جارىق!» دەپ تە امانداسادى.
ال، بالالار، كىم ءبىرىنشى بولىپ امانداسۋى كەرەك؟ – كىشى ادام ۇلكەن اداممەن، ەر بالا قىزدارمەن ءبىرىنشى بولىپ امانداسادى. ۇيگە نەمەسە سىنىپقا كىرگەن ادام وتىرعاندارمەن ءبىرىنشى بولىپ امانداسادى، ال كەتىپ بارا جاتقاندا قالعاندارىمەن دە ءبىرىنشى بولىپ قوشتاسادى.
ادامداردىڭ ءبىر - بىرىمەن سالەمدەسۋ ديالوگى (بالالارعا اتريبۋتتار بەرىپ، رولدەرگە ءبولۋ).
اتا مەن بالانىڭ سالەمدەسۋى. (اسسالاۋماعالەيكۇم!
ۋاعالەيكۇماسسالام!)
اتا مەن اجەنىڭ سالەمدەسۋى (امانسىڭ با؟ ەسەنسىڭ بە؟)
اجە مەن نەمەرەسىنىڭ سالەمدەسۋى(سالەمەتسىز بە؟ امانسىڭ با، شىراعىم؟) كوپتىلدىلىك:
سالەم! – پريۆەت! – ءنى!
سالەمەتسىز بە! – زدراۆستۆۋيتە! – نello!
قايىرلى تاڭ! – دوبروە ۋترو! – Good morning!
(ۇ) الىپپە - داپتەرمەن جۇمىس.
2 - تاپسىرما.
قۋانىش بالالاردى ءتىل ۇستارتۋ جاتتىعۋلارىن جاساۋعا شاقىرادى:
جە - جە - جە – مەيىرىمدى اجە.
لەم - لەم - لەم – مەن ايتامىن سالەم.
ول - ول - ول – زەرلى قامزول.
بالالارعا «ءتىل دامىتۋ جانە كوركەم ادەبيەت» ساباعىندا تانىسقان «كىشىپەيىل بالا» اڭگىمەسىن ەسكە الۋدى ۇسىنۋ.
3 - تاپسىرما. سىزبا بويىنشا «كىشىپەيىل بالا» اڭگىمەسىن ەسكە ءتۇسىرۋ. دوسىڭمەن بىرگە ديالوگ قۇرىپ ايت (قوسىمشانى قاراڭىز). اڭگىمەنى ساحنالاۋدى ۇسىنۋ.
بالالار «سيقىرلى دوربا» ىشىنەن كەيىپكەرلەردىڭ سۋرەتتەرى بار كارتوچكالاردى الادى (انا، بالا، ساتۋشى، اجە).
ال قالعان بالالار كورەرمەن بولادى.
قۋانىش تەاترعا بارۋ ءۇشىن نە كەرەك ەكەنىن سۇرايدى.
– بيلەتتى قايدان الامىز؟
ەندەشە، كاسساعا بارايىق. 1 - بالا: سالەمەتسىز بە، كاسسير اپاي!
2 - بالا (كاسسير): سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار!
1 - بالا: بىزگە تەاتر قويىلىمىنا بيلەت بەرەسىز بە؟
2 - بالا (كاسسير): ارينە!
(بالالار اقشا تولەپ، كاسسيردەن بيلەت، باعدارلاما الادى).
بالالار: راقمەت! كاسسير: وقاسى جوق!
بالالار بيلەتتەرىنە ساي ورىندارىنا وتىرادى. ساحنالاۋ.(ءو) الىپپە - داپتەرمەن جۇمىس. ايسۇلۋ اجەگە سىيلىق جاساۋدى ۇسىنادى. 4 - تاپسىرما. اجەگە سىيلىققا وزدەرىڭە ۇناعان زاتتىڭ سۋرەتىن سال (ورامال، كوزىلدىرىك، ساقينا، بىلەزىك ت. ب.).
پەداگوگتىڭ ءاتى-جونى: قۇتتىمبەتوۆا ت. ن.
ماقتا قىز بەن مىسىق (قۋىرشاق تەاترى). جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: قازاقتىڭ ۇلتتىق ناقىشتا جاسالعان بۇيىمدارىنىڭ نوبايلارى ورىنداۋ.
