سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 اپتا بۇرىن)
ماتەماتيكا الەمىنە ساياحات «ماقتا قىز بەن مىسىق» ەرتەگىسى جەلىسىمەن
تالدىقورعان قالاسى،
№9 بالاباقشا مەكتەپالدى دايارلىق توبىنىڭ تاربيەشى
وردەنحان گۋلداۋرەن

تەحنولوگيالىق كارتا
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: تانىم، قاتىناس.
ءبىلىم سالاسىن كىرىكتىرۋ: ماتەماتيكا، كوركەم ادەبيەت، ءتىل دامىتۋ.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ماتەماتيكا الەمىنە ساياحات «ماقتا قىز بەن مىسىق» ەرتەگىسى جەلىسىمەن.
ساباقتىڭ ماقساتى: بالانىڭ قاراپايىم ماتەماتيكالىق تۇسىنىكتەردەن العان ءبىلىمىن تياناقتاۋ، بالالاردى ەرتەگىنى جاقسى قابىلداي بىلۋگە ۇيرەتۋ، ساحنالاپ بەرۋگە تالپىندىرۋ. ويىننىڭ شارتىن ساقتاپ ويناۋعا، توزىمدىلىككە، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ. بولاشاقتا كەيىپكەرلەر رولدەرىن سومداي الۋعا تاربيەلەۋ. ءتىلىن، سوزدىك قورىن، تانىمىن دامىتۋ.
كورنەكىلىگى: ساندار، سۋرەتتەر، ديداكتيكالىق ماتەريالدار، ۇلەستىرمەلى ماتەريالدار، سلايد.
ساباقتىڭ ءتۇرى: اشىق ساباق.
ءادىس - تاسىلدەر: وي قوزعاۋ، سۇراق - جاۋاپ، سالىستىرۋ، ءتۇسىندىرۋ، ديداكتيكالىق ويىندار، تاپسىرمالار.

موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى
بالالار بۇگىن بىزدە ەرەكشە كۇن، قوناق اپايلار كەلدى.
قانە ءبارىمىز امانداسايىق.
سالەمەتسىزدەر مە؟
شاتتىق شەڭبەرى
ارمىسىڭ، التىن كۇن!
ارمىسىڭ، اسىل جەر!
ارمىسىڭ، كوك اسپان!
ارمىسىڭ، قۇرمەتتى قوناقتار!
ارمىسىڭ، جان دوستار!
جىلۋىما جىلۋ قوس،
مىنە، مەنىڭ قولىم!
بالالار ءبىزدىڭ بۇگىنگى ساباعىمىز وزگەشە بولادى. «ەرتەگىلەر ەلىنە ساياحاتقا» بارامىز.
بالالار سەندەر ەرتەگىلەردى جاقسى كورەسىڭدەر مە؟
قانداي ەرتەگىلەردى بىلەسىڭدەر؟

ىزدەنۋ ۇيىمداستىرۋشى:
بالالار مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرامىن.
جۇمباق:
ءوزى جاپ - جاس مۇرتى بار،
ەت پەن سۇتكە ۇمتىلار.
تاستامايدى جىلى ۇيدە،
تۇكتى تونى شۇپ - شۇبار.

بالالار مىنا سۋرەتكە زەر سالايىقشى. بۇل
«مىسىق پەن تىشقان» تۋرالى ەرتەگى، بۇل ەرتەگىدە باسقى كەيىپكەرى مىسىق، تاعى قانداي ەرتەگىدە مىسىق باستى كەيىپكەر بولادى؟
وتە جاقسى، بۇگىن ەرتەگىنى وقىپ، ءتۇسىنىپ، ءبىلىپ قانا قويماي ەرتەگى كەيىپكەرلەرىنىڭ رولىندە ءوزىمىز ويناپ كورسەتەمىز. بۇل ەرتەگى ىبىراي ءالتىنساريننىڭ «ماقتا قىز بەن مىسىق» ەرتەگىسى.
سۇراقتارمەن جۇمىس.
بالالار ءبىزدىڭ ەرتەگىمىزدە نەشە كەيىپكەر بار؟
ال ەندى بالالار ماقتا قىز بەن مىسىق ەرتەگىسىن ساحنالايىق.
بالالارعا ەرتەگىنى رولگە ءبولىپ ويناتۋ.
تاربيەشى: باياعىدا ماقتاقىز بولىپتى. ماقتا قىز ءۇيىن جيناپ ءجۇرىپ، ءبىر مەيىز تاۋىپ الادى دا، مىسىقتى شاقىرادى، مىسىق كەلمەيدى.
قىز: مىسىق مىسىق بەرى كەلشى.
– كەلمەسەڭ كەلمە! – دەپ، مەيىزدى ءوزى جەپ قويادى. جەپ بولعان سوڭ مىسىق كەلىپ:
– نەگە شاقىردىڭ؟ – دەپ سۇرايدى.
ماقتا قىز ۇندەمەي قويادى.
– ەندەشە قاتىعىڭدى توگەم! – دەيدى مىسىق.
ماقتا قىز:– مەن قۇيرىعىڭدى كەسىپ الامىن!.
وندا مەن قاتىعىڭدى توگەمىن - دەپ قاتىقتى توگەدى.
ماقتا قىز مىسىقتىڭ قۇيرىعىن كەسىپ الادى.
مىسىق: ماقتا قىز، ماقتا قىز قۇيرىعىمدى بەرشى!
ماقتا قىز: مەنىڭ قاتىعىمدى تولە جانە مىنا مەنىڭ تاپسىرمالارىمدى ورىندا سودان كەيىن قۇيرىعىڭدى بەرەمىن دەپ ماقتا قىز مىسىقتىڭ قولىنا تاپسىرما بەرىلگەن حات بەرەدى. ماقتا قىز مەن مىنا تاپسىرمالاردى ورىنداي المايمىن دەپ، سيىرعا بارادى.
مىسىق:– سيىر، ماعان قاتىق بەرشى! – دەيدى.
سيىر:– مەنىڭ قارنىم اشىپ تۇر. ماعان جاپىراق اكەلىپ بەر جانە مەنىڭ مىنا تاپسىرمالارىمدى ورىندا دەپ مىسىققا حات بەرەدى. مىسىق سيىردىڭ بەرگەن تاپسىرماسىن ورىنداي الماي اعاشقا بارادى.
– اعاش، اعاش، جاپىراعىڭدى بەرشى! – دەيدى.
اعاش:– مەن شولدەپ تۇرمىن. سۋ اكەلىپ بەر جانە مەنىڭ مىنا تاپسىرمامدى ورىندا سوندا عانا ساعان جاپىراق بەرەمىن دەپ مىسىققا تاپسىرما سالىنعان حات بەرەدى. مىسىق اعاشتىڭ بەرگەن تاپسىرماسىن ورىنداي الماي سۋعا كەتەدى. وسى كەزدە
سۋ اكەلە جاتقان قىزداردى كورەدى.
– قىزدار، قىزدار، ماعان سۋ بەرىڭىزدەرشى!
قىزدار وعان: – بىزگە ساعىز اكەلىپ بەر جانە مىنا تاپسىرمالارىمىزدى ورىنداسان سۋ بەرەمىز دەپ قولىنا حات بەرەدى. مىسىق قىزداردىڭ دا تاپسىرمالارىن ورىنداي الماي ارى قاراي دۇكەنگەبارادى.
– ءاي، دۇكەنشى، ماعان ساعىز بەرشى!
دۇكەنشى:– ماعان جۇمىرتقا اكەپ بەر جانە مەنىڭ مىنا تاپسىرمامدى ورىندى سوندا عانا ساعان ساعىز بەرەمىن دەپ قولىنا حات بەرەدى. مىسىق دۇكەنشىنىڭ دە تاپسىرمالارىن ورىنداي الماي تاۋىققا بارادى.
– تاۋىق، تاۋىق، ماعان جۇمىرتقا بەرشى!
تاۋىقتار:– بىزگە ءدان اكەلىپ بەر جانە ءبىزدىڭ تاپسىرمامىزدى ورىنداساڭ ساعان جۇمىرتقا بەرەمىز دەپ تاپسىرما سالىنعان حات بەرەدى.
مىسىق تاپسىرمالاردى ورىنداي الماي ەندى نە قىلامىن؟» – دەپ بارا جاتسا، ءبىر ءىن قازىپ جاتقان تىشقاندى كورەدى. مىسىق تىشقاندى باس سالادى.
– جانىڭنىڭ بارىندا ايت! ۇيىڭدە نە بار؟
تىشقان قورىققانىنان:– ۇيىمدە ءبىر تاباق تارى بار.
مىسىق: – ماعان ءبىر ۋىس تارى بەر.
تىشقان ۇيىنە بارىپ، ءبىر ۋىس تارى اكەلىپ بەرەدى.
II. وسىدان كەيىن مىسىق بالالاردان كومەك سۇرايدى.
مىسىق: بالالار ماعان كومەكتەسىڭدەرشى، مەن قۇيرىعىمدى الۋعا جانە مىنا تاپسىرمالاردى ورىنداۋعا.
بالالار ءبارىمىز بىرىگىپ مىسىققا كومەك بەرەيىك. مىسىق تارىنى اپارىپ تاۋىققا بەرەدى دە، تاۋىقتىڭ تاپسىرماسىن بالالارمەن بىرگە ورىندايدى. تاۋىقتىڭ تاپسىرما: لوگيكالىق ەسەپتەر.
1. جانىپ تۇرعان 4 شامنىڭ
ءسونىپ قالدى 2 ەۋى
قالدى ەندى نەشەۋى؟
2. اعاشتا 4 الما
پىسكەن ەكەن تيمەي قۇرت
سامات الىپ 1 ەۋىن
قالدىرعان ەكەن نەشەۋىن؟
3. تاباقتا 2 الما
قولىمدا 3 الما
بارلىعىن قوسقاندا
بالادا نەشە الما؟
4. التى كىرپى ورماندا قىدىرىپ، بۇلدىرگەن
جينادى. بىرەۋى ۇيىقتاپ قالىپتى. نەشەۋى قىدىرىپ ءجۇر؟
5. اعاش بۇتاعىندا ءۇش تورعاي وتىر ولاردا نەشە قانات بار؟
6. ەكى تىشقاندا نەشە قۇلاق بار؟
مىسىق: مياۋ، مياۋ تاپسىرمامدى ورىنداپ بەرگەندەرىڭە راحمەت، تارىنى تاۋىققا بەرىپ، تاۋىق جۇمىرتقاسىن بەرەدى، جۇمىرتقانى اپارىپ دۇكەنشىگە بەرىپ، دۇكەنشىنىڭ تاپسىرماسىن بالالارمەن بىرگە ورىندايدى. دۇكەنشىنىڭ تاپسىرماسى: ءماتىندى ەسەپتى شىعار.
ا. داۋلەتتىڭ 11 ويىنشىعى بولىپ ەدى، اناسى دۇكەننەن 4 ويىنشىق ساتىپ اكەپ بەردى، ءبىراق داۋلەت 2 ويىنشىعىن باۋىرىنا بەردى. داۋلەتتە قانشا ويىنشىق قالدى.؟
ب. سۋ قويماسىندا 8 قازى ءجۇزىپ ءجۇر ەدى. 2 قازى جاعاعا شىعىپ كەتتى. سۋدا نەشە قازى قالدى؟
ۆ. ايماندا 14 الما بولدى. 2 الماسىن ءوزى جەپ، 4 الماسىن دوستارىنا بەردى. ايماندا قانشا الما قالدى؟
مىسىق: مياۋ، مياۋ تاپسىرمامدى ورىنداپ بەرگەندەرىڭە راحمەت، جۇمىرتقانى دۇكەنشىگە بەرىپ، دۇكەنشى مىسىققا ساعىزدى بەرەدى.
بالالار قانەكەي ءبارىمىز بىرىگىپ سەرگىپ الايىقشى. سەرگىتۋ ءساتى:
وڭعا، وڭعا ءتۇزۋ تۇر،
سولعا، سولعا ءتۇزۋ تۇر.
ارتقا قاراي ءبىر ادام،
العا قاراي ءبىر ادىم،
وڭعا، سولعا قارايىق،
ورنىمىزدى تابايىق.
سەرگىتۋ ساتىنەن كەيىن مىسىق ساعىزدى اپارىپ قىزدارعا بەرىپ، بالالارمەن بىرگە تاپسىرماسىن ورىندايدى. قىزداردىڭ تاپسىرما:
1. «جۇلدىزشانىڭ ورنىنا ءتيىستى بەلگىنى قوي» + -
3*3=0
15*7=8
12*3=15
6*3=9
16*8=8
9*5=14

تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما