ماتەماتيكا ەلىنە ساياحات
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس ارەكەتىنىڭ كونسپەكتىسى
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: «تانىم»
وقۋ ءىس - ارەكەتى: قاراپايىم ماتەماتيكالىق ۇعىمداردى قالىپتاستىرۋ، قۇراستىرۋ.
تاقىرىبى: ماتەماتيكا ەلىنە ساياحات
ماقساتى: 1 - 10 - عا دەيىنگى سانداردى تۋرا جانە كەرى ساناۋعا، گەومەتريالىق پىشىندەردى اجىراتىپ بىلۋگە باۋلۋ. ەستە ساقتاۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن ساناماقتار، ماقال - ماتەلدەر، اۋىزشا ەسەپتەر شىعارۋ ارقىلى دامىتۋ. قامقورلىققا، ۇيىمشىلدىققا، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ.
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى
شاتتىق شەڭبەرى.
- بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
(ءقازىر كوكتەم مەزگىلى.)
- كوكتەم ايلارىن كىم اتاپ بەرەدى؟
(ناۋرىز، ءساۋىر، مامىر)
- كوكتەم مەزگىلىنىڭ قاي ايى؟
(مامىر ايى)
- بۇگىن اپتانىڭ قاي كۇنى؟
(جۇما كۇنى)
- ءبىر اپتادا نەشە كۇن بار جانە اتتارىن كىم اتاپ بەرەدى؟
(جەتى كۇن بار. اپتا اتتارىن اتاپ بەرەدى)
ىزدەنۋ - ۇيىمداستىرۋشى
تاربيەشى: بالالار، بۇگىنگى اشىق وقۋ ءىس - ارەكەتى قىزىقتى بولىپ وتپەك، سەبەبى ءۇش توپقا ءبولىنىپ، سايىس تۇرىندە وتەدى. ءقازىر مەن سەندەرگە ءۇش ءتۇرلى ءپىشىن تاراتامىن، سول پىشىندەرگە بايلانىستى توپقا ءبولىنىپ وتىراسىڭدار.
(بالالار قولدارىنداعى پىشىندەرگە بايلانىستى ءۇشبۇرىش، ءتورتبۇرىش، دوڭگەلەكتەر بولىپ ءۇش توپقا ءبولىنىپ وتىرادى. )
- بالالار، بۇگىنگى اشىق وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدىڭ تاقىرىبى «سيقىرلى ساندار».
قىزىقتىرۋ ءساتى: ەرتوستىك كەلەدى. مۇڭاي - ىپ، كوڭىلى جابىرقاپ تۇرادى.
ەرتوستىك: سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار؟
(بالالار امانداسادى).
تاربيەشى: بالالار، بۇل «ەرتوستىك» ەرتەگىسىندەگى ەرتوستىك باتىر ەمەس پە، ول مۇندا نە ماقساتپەن كەلدى ەكەن، سۇرايىق؟
ەرتوستىك: بالالار، مەن سەندەردەن كومەك سۇراعالى كەلدىم، مەنىڭ سەگىز اعام بار، ال مەن توعىزىنشى، ياعني ەڭ كەنجەسىمىن. وسى اعالارىمدى تاۋ شاتقالىندا مەكەن ەتەتىن تاسبول دەگەن جاۋىز سيقىرشى سيقىرلاپ قويىپتى، ەندى نە ىستەرىمدى بىلمەي تۇرمىن، قايتسەم اعالارىمدى قۇتقارامىن، بالالار؟
وسى كەزدە سلايدتان تاسبولدىڭ سۋرەتى كورىنەدى دە، دىبىس شىعادى.
تاسبول: مەن سيقىرشى تاسبولمىن، ەرتوستىك مەن سەنىڭ اعالارىڭدى سيقىرلى ساندارعا اينالدىرىپ جىبەردىم. ەندى سەن جالعىز قالدىڭ. مەن سەنى كورىپ تۇرمىن. سەن بالالاردان كومەك سۇراپ ءجۇر ەكەنسىڭ عوي؟ تاپسىرماڭدى ودان سايىن قيىنداتايىن. مەن سەندەردىڭ تاپسىرمالارىڭدى ايتۋدى «بالبوبەك» بالاباقشاسىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرىنە تاپسىرامىن.
تاربيەشى: بالالار ەندى نە ىستەدىك، ەرتوستىكتىڭ اعالارىن تاسبولدىڭ سيقىرىنان قۇتقارامىز با؟
(ءيا.)
ەرتوستىك: بالالار، سەندەر تاپسىرمانى ورىنداپ بولعانشا، مەن انامنان حابار الىپ كەلەيىن.
ەندەشە سلايدقا قاراپ تاپسىرمانى تىڭدايىق. كىم سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىپ، تاپسىرمانى دۇرىس ورىنداسا، سول بالا توبىنا جۇلدىزشا الىپ بەرەدى، جۇلدىزشا - نى كوپ جيناعان توپ جەڭىسكە جەتەدى.
1 - تاپسىرما: 1 - 10 - عا دەيىن تۋرا جانە كەرى ساناپ جانە سول سانداردىڭ ىشىنەن ءبىر ساندى كورسەتە وتىرىپ، سول سانعا بايلانىستى ساناماق ايتۋ.
(بالالار 1 - 10 - عا دەيىن تۋرا جانە كەرى ساناپ شىعادى.
بالالار وزدەرىنىڭ بىلەتىن ساناماقتارىن ايتادى.)
ەرتوستىكتىڭ ەكى اعاسىن قۇتقارادى.
تاربيەشى: بالالار، سلايدتان 2 - ءشى تاپسىرمانى تىڭدايىق.
2 - تاپسىرما:
- بالالار، اۋىزشا ەسەپتەر شىعارا الاسىڭدار ما؟ ەندەشە مەنىمەن «ويلان تاپ»ويىنىن ويناڭدار.
1. اپام مەنىڭ بازاردان
ءتورت الما ساتىپ اكەلدى
ۇشەۋىن اعام جەپ قويدى
سوندا قالدى نەشەۋى؟ (1)
2. سىمدا تۇرعان ەكى قۇسقا
ۇشىپ كەلدى بىرەۋى
سوندا بولدى نەشەۋى؟ (3)
3. وڭ جاق تالدا ەكى الما
سول جاق تالدا بەس الما
قوسىپ كورشى بارلىعىن
بولىپ شىقتى نەشە الما؟ (7)
4. التى قونجىق كوڭىلدى
شىقتى ورمانعا اسىعىپ
بىرەۋى شارشاپ - شالدىعىپ
قالدى دوستارىنان اجىراپ
كەلدى ورمانعا الدىمەن
نەشەۋى ەكەنىن كىم تابادى؟ (5)
5. ۇستەل ۇستىندە ءۇش ءبالىش
وعان اپام قوستى تاعى ءتورت ءبالىش.
بولىپ شىقتى سوندا
بارلىعى نەشە ءبالىش؟ (7)
6. وڭ جاعىمدا ءۇش ۇلۋ
سول جاعىمدا التى ۇلۋ
قوسىپ ەدىك ەكەۋىن
بولىپ شىقتى نەشە ۇلۋ؟ (9)
3 - تاپسىرما. ساندارعا بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر ايتىپ، جۇمباقتار شەشە الاسىڭدار ما؟
ماقال - ماتەلدەر.
جۇمباقتار:
1. كەزىكتى ءبىر جانۋار
ۇستىندە ەكى تاۋى بار. (تۇيە)
2. ءتورت بۇرىشتى قاتتى
ءدامى سونداي ءتاتتى. (قانت)
3. وڭ جاعىمدا بەس سارباز.
سول جاعىمدا بەس سارباز. (ون ساۋساق)
4. ءتورت اياقتى ءتورت تاياقتى.
ۇستىندە مەن جاتامىن
ءتاتتى ۇيقىعا باتامىن. (كەرەۋەت)
تاربيەشى: قانە، بالالار، ەندى ءبىر سەرىگىپ الايىق.
سەرگىتۋ ءساتى:
بارلىعىمىز سلايدقا قاراپ بالالاردىڭ قيمىلىن قايتالاپ بيلەيىك.
(بالالار «قىزىل ورىك» انىنە بيلەيدى.)
4 - تاپسىرما. «پىشىندەردەن ءۇي قۇراستىرا - مىز»
پىشىندەردى پايدالانا وتىرىپ، جاپسىرۋ ارقىلى ەرتوستىكتىڭ اعالارىنا ءۇي قۇراستىرىپ بەرىڭىزدەر.
تاربيەشى: بالالار، ەرتوستىكتىڭ اعالارىنا
پىشىندەردى پايدالانا وتىرىپ، ءۇي قۇراستى - رىپ بەرەمىز بە؟
ەندەشە، بالالار، ۇستەل ۇستىندەگى زاتتارمەن جۇمىس جاسايمىز. الدىمەن مەن ءتۇسىندىرىپ كورسەتەيىن.
تاربيەشى بالالارعا پىشىندەردى پايدالانا وتىرىپ، قالاي جاپسىرۋ ارقىلى قۇراستىرۋعا بولاتىنىن كورسەتىپ بەرەدى.
(تاربيەشىنىڭ ايتۋىمەن بالالار اق قاعازدىڭ سول جاق بەتىنىڭ جوعارعى جاعىنا كۇندى، وڭ جاق بەتىنىڭ جوعارعى جاعىنا بۇلتتى، تومەنگە ءۇي مەن شىرشانى جاپسىرىپ شىعادى.)
تاربيەشى: جارايسىڭدار، بالالار تاسبول - دىڭ ءتورتىنشى تاپسىرماسىن دا ورىنداپ، ەرتوستىكتىڭ سەگىز اعاسىن دا قۇتقاردىڭدار.
سول كەزدە ەرتوستىك تە كەلەدى.
ەرتوستىك:
- بالالار سەندەرگە كوپ - كوپ راحمەت! مەنىڭ اعالارىم ۇيگە ورالدى، انام سەندەرگە العىس ايتىپ، ءتاتتى كامپيتتەر بەرىپ جىبەردى،- دەپ ەرتوستىك بالالارمەن قوشتاسىپ، شىعىپ كەتەدى.
(بالالار ەرتوستىكپەن قوشتاسادى.)
قورىتىندى.
رەفلەكسيۆتى – كوررەكسيالاۋشى
تاربيەشى:
- بالالار، بۇگىن بىزگە كىم قوناققا كەلدى؟
- ەرتوستىك بىزدەن قانداي كومەك سۇرادى؟
- ءبىز تاسبولدىڭ قانداي تاپسىرمالارىن ورىندادىق؟
(بالالار تاربيەشىنىڭ قويعان سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرەدى.)
- جارايسىڭدار، بالالار، سەندەر سيقىرشى تاسبولدىڭ تاپسىرمالارىن دۇرىس ورىنداپ، ەرتوستىكتىڭ اعالارىن سيقىردان قۇتقارىپ، ءوز بىلىمدەرىڭدى كورسەتتىڭدەر.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
نەنى ءبىلدى: 1 - 10 - عا دەيىن تۋرا جانە كەرى ساناپ، اۋىزشا ەسەپتەر شىعارا ءبىلدى.
نەنى يگەرەدى: وڭ، سول جاق، جوعارى، تومەن، كومەكتەسۋ دەگەن تۇسىنىكتەردى يگەرەدى.
نەنى ءبىلۋ كەرەك: سۇراقتارعا تولىق جاۋاپ بەرىپ، ساناماق، ماقال - ماتەلدەر ءبىلۋ كەرەك
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: «تانىم»
وقۋ ءىس - ارەكەتى: قاراپايىم ماتەماتيكالىق ۇعىمداردى قالىپتاستىرۋ، قۇراستىرۋ.
تاقىرىبى: ماتەماتيكا ەلىنە ساياحات
ماقساتى: 1 - 10 - عا دەيىنگى سانداردى تۋرا جانە كەرى ساناۋعا، گەومەتريالىق پىشىندەردى اجىراتىپ بىلۋگە باۋلۋ. ەستە ساقتاۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن ساناماقتار، ماقال - ماتەلدەر، اۋىزشا ەسەپتەر شىعارۋ ارقىلى دامىتۋ. قامقورلىققا، ۇيىمشىلدىققا، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ.
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى
شاتتىق شەڭبەرى.
- بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
(ءقازىر كوكتەم مەزگىلى.)
- كوكتەم ايلارىن كىم اتاپ بەرەدى؟
(ناۋرىز، ءساۋىر، مامىر)
- كوكتەم مەزگىلىنىڭ قاي ايى؟
(مامىر ايى)
- بۇگىن اپتانىڭ قاي كۇنى؟
(جۇما كۇنى)
- ءبىر اپتادا نەشە كۇن بار جانە اتتارىن كىم اتاپ بەرەدى؟
(جەتى كۇن بار. اپتا اتتارىن اتاپ بەرەدى)
ىزدەنۋ - ۇيىمداستىرۋشى
تاربيەشى: بالالار، بۇگىنگى اشىق وقۋ ءىس - ارەكەتى قىزىقتى بولىپ وتپەك، سەبەبى ءۇش توپقا ءبولىنىپ، سايىس تۇرىندە وتەدى. ءقازىر مەن سەندەرگە ءۇش ءتۇرلى ءپىشىن تاراتامىن، سول پىشىندەرگە بايلانىستى توپقا ءبولىنىپ وتىراسىڭدار.
(بالالار قولدارىنداعى پىشىندەرگە بايلانىستى ءۇشبۇرىش، ءتورتبۇرىش، دوڭگەلەكتەر بولىپ ءۇش توپقا ءبولىنىپ وتىرادى. )
- بالالار، بۇگىنگى اشىق وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدىڭ تاقىرىبى «سيقىرلى ساندار».
قىزىقتىرۋ ءساتى: ەرتوستىك كەلەدى. مۇڭاي - ىپ، كوڭىلى جابىرقاپ تۇرادى.
ەرتوستىك: سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار؟
(بالالار امانداسادى).
تاربيەشى: بالالار، بۇل «ەرتوستىك» ەرتەگىسىندەگى ەرتوستىك باتىر ەمەس پە، ول مۇندا نە ماقساتپەن كەلدى ەكەن، سۇرايىق؟
ەرتوستىك: بالالار، مەن سەندەردەن كومەك سۇراعالى كەلدىم، مەنىڭ سەگىز اعام بار، ال مەن توعىزىنشى، ياعني ەڭ كەنجەسىمىن. وسى اعالارىمدى تاۋ شاتقالىندا مەكەن ەتەتىن تاسبول دەگەن جاۋىز سيقىرشى سيقىرلاپ قويىپتى، ەندى نە ىستەرىمدى بىلمەي تۇرمىن، قايتسەم اعالارىمدى قۇتقارامىن، بالالار؟
وسى كەزدە سلايدتان تاسبولدىڭ سۋرەتى كورىنەدى دە، دىبىس شىعادى.
تاسبول: مەن سيقىرشى تاسبولمىن، ەرتوستىك مەن سەنىڭ اعالارىڭدى سيقىرلى ساندارعا اينالدىرىپ جىبەردىم. ەندى سەن جالعىز قالدىڭ. مەن سەنى كورىپ تۇرمىن. سەن بالالاردان كومەك سۇراپ ءجۇر ەكەنسىڭ عوي؟ تاپسىرماڭدى ودان سايىن قيىنداتايىن. مەن سەندەردىڭ تاپسىرمالارىڭدى ايتۋدى «بالبوبەك» بالاباقشاسىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرىنە تاپسىرامىن.
تاربيەشى: بالالار ەندى نە ىستەدىك، ەرتوستىكتىڭ اعالارىن تاسبولدىڭ سيقىرىنان قۇتقارامىز با؟
(ءيا.)
ەرتوستىك: بالالار، سەندەر تاپسىرمانى ورىنداپ بولعانشا، مەن انامنان حابار الىپ كەلەيىن.
ەندەشە سلايدقا قاراپ تاپسىرمانى تىڭدايىق. كىم سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىپ، تاپسىرمانى دۇرىس ورىنداسا، سول بالا توبىنا جۇلدىزشا الىپ بەرەدى، جۇلدىزشا - نى كوپ جيناعان توپ جەڭىسكە جەتەدى.
1 - تاپسىرما: 1 - 10 - عا دەيىن تۋرا جانە كەرى ساناپ جانە سول سانداردىڭ ىشىنەن ءبىر ساندى كورسەتە وتىرىپ، سول سانعا بايلانىستى ساناماق ايتۋ.
(بالالار 1 - 10 - عا دەيىن تۋرا جانە كەرى ساناپ شىعادى.
بالالار وزدەرىنىڭ بىلەتىن ساناماقتارىن ايتادى.)
ەرتوستىكتىڭ ەكى اعاسىن قۇتقارادى.
تاربيەشى: بالالار، سلايدتان 2 - ءشى تاپسىرمانى تىڭدايىق.
2 - تاپسىرما:
- بالالار، اۋىزشا ەسەپتەر شىعارا الاسىڭدار ما؟ ەندەشە مەنىمەن «ويلان تاپ»ويىنىن ويناڭدار.
1. اپام مەنىڭ بازاردان
ءتورت الما ساتىپ اكەلدى
ۇشەۋىن اعام جەپ قويدى
سوندا قالدى نەشەۋى؟ (1)
2. سىمدا تۇرعان ەكى قۇسقا
ۇشىپ كەلدى بىرەۋى
سوندا بولدى نەشەۋى؟ (3)
3. وڭ جاق تالدا ەكى الما
سول جاق تالدا بەس الما
قوسىپ كورشى بارلىعىن
بولىپ شىقتى نەشە الما؟ (7)
4. التى قونجىق كوڭىلدى
شىقتى ورمانعا اسىعىپ
بىرەۋى شارشاپ - شالدىعىپ
قالدى دوستارىنان اجىراپ
كەلدى ورمانعا الدىمەن
نەشەۋى ەكەنىن كىم تابادى؟ (5)
5. ۇستەل ۇستىندە ءۇش ءبالىش
وعان اپام قوستى تاعى ءتورت ءبالىش.
بولىپ شىقتى سوندا
بارلىعى نەشە ءبالىش؟ (7)
6. وڭ جاعىمدا ءۇش ۇلۋ
سول جاعىمدا التى ۇلۋ
قوسىپ ەدىك ەكەۋىن
بولىپ شىقتى نەشە ۇلۋ؟ (9)
3 - تاپسىرما. ساندارعا بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر ايتىپ، جۇمباقتار شەشە الاسىڭدار ما؟
ماقال - ماتەلدەر.
جۇمباقتار:
1. كەزىكتى ءبىر جانۋار
ۇستىندە ەكى تاۋى بار. (تۇيە)
2. ءتورت بۇرىشتى قاتتى
ءدامى سونداي ءتاتتى. (قانت)
3. وڭ جاعىمدا بەس سارباز.
سول جاعىمدا بەس سارباز. (ون ساۋساق)
4. ءتورت اياقتى ءتورت تاياقتى.
ۇستىندە مەن جاتامىن
ءتاتتى ۇيقىعا باتامىن. (كەرەۋەت)
تاربيەشى: قانە، بالالار، ەندى ءبىر سەرىگىپ الايىق.
سەرگىتۋ ءساتى:
بارلىعىمىز سلايدقا قاراپ بالالاردىڭ قيمىلىن قايتالاپ بيلەيىك.
(بالالار «قىزىل ورىك» انىنە بيلەيدى.)
4 - تاپسىرما. «پىشىندەردەن ءۇي قۇراستىرا - مىز»
پىشىندەردى پايدالانا وتىرىپ، جاپسىرۋ ارقىلى ەرتوستىكتىڭ اعالارىنا ءۇي قۇراستىرىپ بەرىڭىزدەر.
تاربيەشى: بالالار، ەرتوستىكتىڭ اعالارىنا
پىشىندەردى پايدالانا وتىرىپ، ءۇي قۇراستى - رىپ بەرەمىز بە؟
ەندەشە، بالالار، ۇستەل ۇستىندەگى زاتتارمەن جۇمىس جاسايمىز. الدىمەن مەن ءتۇسىندىرىپ كورسەتەيىن.
تاربيەشى بالالارعا پىشىندەردى پايدالانا وتىرىپ، قالاي جاپسىرۋ ارقىلى قۇراستىرۋعا بولاتىنىن كورسەتىپ بەرەدى.
(تاربيەشىنىڭ ايتۋىمەن بالالار اق قاعازدىڭ سول جاق بەتىنىڭ جوعارعى جاعىنا كۇندى، وڭ جاق بەتىنىڭ جوعارعى جاعىنا بۇلتتى، تومەنگە ءۇي مەن شىرشانى جاپسىرىپ شىعادى.)
تاربيەشى: جارايسىڭدار، بالالار تاسبول - دىڭ ءتورتىنشى تاپسىرماسىن دا ورىنداپ، ەرتوستىكتىڭ سەگىز اعاسىن دا قۇتقاردىڭدار.
سول كەزدە ەرتوستىك تە كەلەدى.
ەرتوستىك:
- بالالار سەندەرگە كوپ - كوپ راحمەت! مەنىڭ اعالارىم ۇيگە ورالدى، انام سەندەرگە العىس ايتىپ، ءتاتتى كامپيتتەر بەرىپ جىبەردى،- دەپ ەرتوستىك بالالارمەن قوشتاسىپ، شىعىپ كەتەدى.
(بالالار ەرتوستىكپەن قوشتاسادى.)
قورىتىندى.
رەفلەكسيۆتى – كوررەكسيالاۋشى
تاربيەشى:
- بالالار، بۇگىن بىزگە كىم قوناققا كەلدى؟
- ەرتوستىك بىزدەن قانداي كومەك سۇرادى؟
- ءبىز تاسبولدىڭ قانداي تاپسىرمالارىن ورىندادىق؟
(بالالار تاربيەشىنىڭ قويعان سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرەدى.)
- جارايسىڭدار، بالالار، سەندەر سيقىرشى تاسبولدىڭ تاپسىرمالارىن دۇرىس ورىنداپ، ەرتوستىكتىڭ اعالارىن سيقىردان قۇتقارىپ، ءوز بىلىمدەرىڭدى كورسەتتىڭدەر.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
نەنى ءبىلدى: 1 - 10 - عا دەيىن تۋرا جانە كەرى ساناپ، اۋىزشا ەسەپتەر شىعارا ءبىلدى.
نەنى يگەرەدى: وڭ، سول جاق، جوعارى، تومەن، كومەكتەسۋ دەگەن تۇسىنىكتەردى يگەرەدى.
نەنى ءبىلۋ كەرەك: سۇراقتارعا تولىق جاۋاپ بەرىپ، ساناماق، ماقال - ماتەلدەر ءبىلۋ كەرەك
You Might Also Like
-
ساباق تاقىرىبى: ساباق - وركەننىڭ نەگىزگى بولىگى جانە قورەكتىك زاتتاردى وتكىزۋ مۇشەسى.
