سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 5 كۇن بۇرىن)
ماتەماتيكا گەومەتريادان ساباقتار توپتاماسى
مۇنداعى ساباقتار ءتىزىمى:
1. ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭسىزدىكتەردى شەشۋ
2. كوورديناتالىق جازىقتىق
3. تريگونومەتريالىق تەپە-تەڭدىكتەر


ساباقتار تاقىرىبى: كوورديناتالىق جازىقتىق
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) تۇزۋلەردىڭ ورنالاسۋىن، ولاردى سالا ءبىلۋدى ۇيرەتۋ. كوورديناتالىق جازىقتىقتا كوورديناتاسى بەرىلگەن نۇكتەلەردى سالا بىلۋگە، نۇكتەلەردىڭ كوورديناتالارىن تابا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
ب) وقۋشىلاردىڭ ويىن دامىتۋ، تاپقىرلىق، ىزدەنىمپازدىق قاسيەتتەرگە جەتەلەۋ.
ۆ) وقۋشىلاردى دالدىككە، ەپتىلىككە، ەڭبەك سۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: قورىتىندى ساباق
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق
ءادىس – ءتاسىلى: ءتۇرلى ستراتەگيالارى
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: بۋكلەت، كارتوچكالار، ر. دەكاردتىڭ پورترەتى، سۋرەتتى پلاكات، ينتەراكتيۆتى
تاقتا، كومپيۋتەر، باعالاۋ جەتوندارى.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
II. «ەسكە ءتۇسىرۋ» ستراتەگياسى
III. «وي شاقىرۋ» ستراتەگياسى
IV. «ميعا شابۋىل» ستراتەگياسى
V. «وي تولعانىس» تەست
VI. باعالاۋ. ۇيگە تاپسىرما.

«ەكى نارسە عانا ءومىردىڭ ءسانىن كەلتىرەدى، ءبىرى - ماتەماتيكامەن شۇعىلدانۋ، ەكىنشىسى - ودان ساباق بەرۋ». (س. د. پۋاسسون).

- وقۋشىلار، ءبىز وسى تاراۋدا قانداي تاقىرىپتاردى وقىپ ۇيرەندىك؟
- (وقۋشىلاردىڭ جاۋابى)
- ال، ەندەشە ءبىز سول كووردينات جازىقتىعىنىڭ وستەرىنە وراي 2 توپقا بولىنەمىز.
ءى توپ – ابسيسسا
ءىى توپ – ورديناتا
كوورديناتا باسى – توپ باسشىسى
ءىى. «ەسكە ءتۇسىرۋ» ستراتەگياسى
– ءقازىر مەن سىزدەرگە تۇجىرىمدامالار ايتامىن. سەندەر دۇرىس بولسا قولدارىڭدى گوريزونتال
سوزاسىڭدار، ال دۇرىس بولماسا ۆەرتيكال كوتەرەسىڭدەر.
1. ءوزارا قيىلىسپايتىن تۇزۋلەر پەرپەنديكۋليار دەپ اتالادى.
2. تۇزۋگە بەرىلگەن نۇكتەدەن 1 عانا پەرپەنديكۋليار جۇرگىزۋگە بولادى.
3. ا(3؛ 0) وۋ وسىندە جاتىر.
4. ۆەرتيكال بۇرىشتار ءوزارا تەڭ.
5. رەنە دەكارت فرانسۋز ماتەماتيگى جانە فيلوسوفى.
رەنە دەكارت تۋرالى وي.
كارتەزي فرانسۋز فيلوسوفى، فيزيگى، ءارى ماتەماتيگى. دەكارت اناليتيكالىق گەومەتريانىڭ نەگىزىن سالدى. قازىرگى كەزدەگى قولدانىلىپ جۇرگەن كوپتەگەن الگەبرالىق بەلگىلەردى ەنگىزدى. دەكارت كوورديناتالار ءادىسى قولدانىلادى.

ءىىى. «وي شاقىرۋ» ستراتەگياسى
قاريانىڭ حاتى: مەنىڭ ساعان دەپ قالدىرعان قازىنام ءبىر جەردە تىعۋلى جاتىر. ال ونى تاۋىپ العىڭ كەلسە ۇيدەن (جوعارى قاراي) قوراعا دەيىن 3 قادام، ال سونان سوڭ وڭعا قاراي 4 قادام جۇرسەڭ نەمەسە ۇيدەن (وڭعا قاراي) قۇدىققا قاراي 4 قادام، سونان سوڭ جوعارى قاراي 3 قادام جۇرسەڭ ءبىر جەردە تۇيىسەسىڭ، سول جەردە ساعان دەگەن قازىنا بايلىعىم جاتىر.

IV. «ميعا شابۋىل» ستراتەگياسى
«سۋرەتشىلەر جارىسى»
كوورديناتالار بويىنشا نۇكتەلەردى تاۋىپ سالاسىڭدار، سوندا سۋرەت شىعادى.
ءى توپ ------------------------ ءىى توپ
ا(- 6؛ 1) ب(- 6؛ 5) س(- 8؛ 5) س(- 8؛ 6) --------------- و(4؛ 2) ر(1؛ 2) د(3؛ 4) ي(2؛ 4)
ي(- 3؛ 6) س(- 3؛ 5) س(- 5؛ 5) ا(- 5؛ 1) ------------- ن(4؛ 6) ا(6؛ 4) ت(5؛ 4) ا(7؛ 2)
- سوندا قانداي سۋرەت شىقتى؟
- شىرشا، ت ءارپى.
- قانداي جىل كەلدى؟
- تىشقان.
- سىزدەرگە مول تابىس، ۇلكەن ادامگەرشىلىك قاسيەتتەر تىلەيمىن. جارقىن بولاشاققا ءبىلىمدى ۇرپاقپەن قادام باسايىق!
«نىسانا كوزدەۋ» ويىنى.
كىم كوورديناتالىق جازىقتىقتاعى اڭداردىڭ كوورديناتاسىن دۇرىس تاپسا، سول بالا سول اڭدى اتىپ الادى.
1. اققۋ. 2. قاسقىر. 3. قويان. 4. تۇلكى.
- ال، بالالار اققۋدى اتۋعا بولا ما؟
- جوق، اققۋدى كيەلى قۇس دەپ اتپاعان.
ا توبى: توبەلەرى ارقىلى تىك ءتورتبۇرىش سال.
ءى توپ. ا(- 2؛ 2) ۆ(- 5؛ 2) س(- 5؛ 4) د(- 2؛ 4)
ءىى توپ. ا(- 3؛ 2) ۆ(- 6؛ 2) س(- 5؛ 4) د(- 3؛ 5)
ۆ توبى: وۋ، وح كوورديناتا وسىنە قاتىستى سيممەتريالىق فيگۋرا سال.
س توبى: شىققان فيگۋرانىڭ پەريمەترىن، اۋدانىن تاپ.
ال، بالالار، سونىمەن ءبىز وسى تاراۋ بويىنشا ءبىلىمىمىزدى قورىتىندىلادىق.

نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما