ماتەماتيكا ساباعىندا قيىندىعى جوعارى ەسەپتەردى شىعارۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى
تاقىرىبى: «ماتەماتيكا ساباعىندا قيىندىعى جوعارى ەسەپتەردى شىعارۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى».
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ عىلىمعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن دامىتۋ، پاندىك ءبىلىمىن تەرەڭدەتۋ، وقۋشىلاردىڭ اقىل - ويىن كەڭەيتۋ لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىن قالىپتاستىرۋ، تاقىرىپ بويىنشا الىنعان بىلىمدەرىن قيىندىعى جوعارى ەسەپتەردى شىعارۋدا ءتيىمدى پايدالانا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
سىلتەمە:
ج. بەيسەكوۆ «وليمپيادالىق ەسەپتەرى»
ماتەماتيكا ۆ شكولە
مۇعالىمدەرگە ارنالعان نۇسقاۋلىق كىتاپتار.
عالامتور مالىمەتتەرى
مىندەتتەر:
1. بىلىمدىلىك – وقۋشىلاردىڭ تاقىرىپ بويىنشا العان بىلىمدەرىن تەرەڭدەتىپ، جيناقتاۋ، جۇيەلەۋ، بەكىتۋ. شىعارماشىلىق قابىلەتىن جوعارى دەڭگەيلىك تاپسىرمالاردى ورىنداۋعا وقۋشىنىڭ دارىندىق قابىلەتىن انىقتاۋ، ماتەماتيكالىق ەسەپتەردى شىعارۋ ۇردىسىندە وقۋشىنىڭ قابىلەتىن جانە تۇلعا قاسيەتىن دامىتۋ، وقۋشىنى وليمپياداعا دايىنداۋدا جەتىستىككە جەتە الاتىنداي دەڭگەيدە جۇمىس جاساۋ.
2. دامىتۋشىلىق – لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتى مەن داعدىلارىن جەتىلدىرۋ، بەلسەندىلىكتەرىن، ماتەماتيكاعا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ؛
3. تاربيەلىك – وقۋعا، سانالى سەزىمگە، جاۋاپكەرشىلىككە، ءوز بەتىنشە ەڭبەكتەنۋگە تاربيەلەۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
1) ماتەماتيكادان بۇرىن العان تەوريالىق جانە تاجىريبەلىك ءبىلىمىن تاپسىرمالاردى ورىنداۋدا ءتيىمدى قولدانا الادى؛
2) جۇيەلى قورىتىندى جاساي بىلەدى؛
3) قيىندىعى جوعارى ەسەپتەردى شىعارا الادى؛
4) وليمپيادالىق ەسەپتەردى شىعارا بىلەدى.
نەگىزگى يدەيالار: «ماتەماتيكا ساباعىندا قيىندىعى جوعارى ەسەپتەردى شىعارۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى» قازىرگى زامان ماتەماتيكا عىلىمىنىڭ وتە كەڭ، جان - جاقتى تاراعان كەزەڭى. ال تالاپقا ساي ماتەماتيكالىق ءبىلىم بەرۋدىڭ باستى شارتى ماتەماتيكالىق مادەنيەتتىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋ بولىپ تابىلادى. ماتەماتيكالىق ەسەپتەردى شەشۋ، تەورەمالاردى دالەلدەۋ وقۋشىلاردىڭ ويىن وياتىپ ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋدا، باتىل قيمىلدار جاساۋعا، شىعارماشىلىق ىزدەنىسكە تاربيەلەيدى. وقۋشىلاردىڭ ماتەماتيكالىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ – ولاردىڭ العان ءبىلىمىنىڭ تياناقتى بولۋىن قامتاماسىز ەتۋ. سوندىقتان وقۋشىلاردىڭ ماتەماتيكاعا دايىندىعىن جان - جاقتى جەتىلدىرۋ – قازىرگى اسا ماڭىزدى مىندەتتەردىڭ ءبىرى. وقۋشىلاردىڭ لوگيكالىق وي - ءورىسىن ارتتىرۋدا، ولاردى ماتەماتيكاعا قىزىقتىرۋدا وليمپيادالىق ەسەپتەردى شىعارۋ ساباعىن وتكىزۋدىڭ ماڭىزى زور.
ماتەماتيكالىق ەسەپ – وقۋشىلاردىڭ ۇعىمداردى، تەوريانى جانە ماتەماتيكا ادىستەرىن مەڭگەرۋدىڭ ءتيىمدى دە، ايىرباستالمايتىن قۇرالى. وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋدا، ولاردى تاربيەلەۋدە، بىلىكتىلىكتەرى مەن داعدىلارىنىڭ قالىپتاسۋىنا ماتەماتيكانىڭ پراكتيكامەن بايلانىسىن كورسەتۋدە ەسەپتىڭ ماڭىزى زور. ەسەپ شىعارۋ - وي جۇمىسى. وي جۇمىسى ارقىلى وقۋشىلار دەربەس ويلاۋعا، قورىتىندى شىعارىپ، ماتەماتيكالىق اقيقاتتى كورە بىلۋگە، دالدىككە ۇيرەنەدى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ەسەپتەر شىعارۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، دەربەس كومپيۋتەر، كەسپە قاعازدار
جوسپارى
I) ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ
II) سۇراق جاۋاپ ءادىسى
III) وي قوزعاۋ ستراتەگياسى
IV) جاڭا تاقىرىپ ءتۇسىندىرۋ
V) ەسەپتەر شىعارۋ
VI) تەست تاپسىرمالارى
VII) ۇيگە تاپسىرما
ءىى. سۇراق - جاۋاپ ادىسىمەن ساباق مازمۇنىن سۇرايمىن (وتىلگەن تاقىرىپتار بويىنشا جاۋاپ بەرۋ ارقىلى جارىسادى)
1. تەڭدەۋ دەگەنىمىز نە؟
2. تەڭدەۋدىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
3. كۆادرات تەڭدەۋدىڭ جالپى فورمۋلاسى، شىعارىلۋ تاسىلدەرى
4. دارەجەسى جوعارى تەڭدەۋلەر قانداي تەڭدەۋلەر
5. دارەجەسى جوعارى تەڭدەۋلەردى شەشۋدىڭ جولدارى.
ءىىى. قىزىعۋشىلىق وياتۋ ساتىسى: « وي قوزعاۋ» ستراتەگياسىن ۇيىمداستىرۋ.
IV. جاڭا ساباق
ءمۇعالىمنىڭ كىرىسپە ءسوزى: تەڭدەۋ دەپ بەلگىسىز اينىمالىسى بار الگەبرالىق ورنەكتى اتايمىز. تەڭدەۋلەردىڭ تۇرلەرى سان الۋان - سىزىقتى، كۆادراتتىق، تريگونومەتريكالىق، لوگاريفمدىك جانە تاعى دا سول سياقتى.
تەڭدەۋلەردى شەشۋدىڭ ءتيىمدى تاسىلدەرى: جاڭا اينىمالى ەنگىزۋ ارقىلى، كۆادرات تەڭدەۋدە قولدانىلاتىن ادىستەر، قىسقاشا كوبەيتۋ فورمۋلالارى، تەڭدەۋدى بولىمدەرىنەن بوساتۋ، فورمۋلالاردى قولدانۋ، بىرنەشە تۇرلەندىرۋلەردى قولدانۋ ت. س. س.
V. ەسەپتەر شىعارۋ
1 - ەسەپ تەڭدەۋدى شەشىڭدەر
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ عىلىمعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن دامىتۋ، پاندىك ءبىلىمىن تەرەڭدەتۋ، وقۋشىلاردىڭ اقىل - ويىن كەڭەيتۋ لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىن قالىپتاستىرۋ، تاقىرىپ بويىنشا الىنعان بىلىمدەرىن قيىندىعى جوعارى ەسەپتەردى شىعارۋدا ءتيىمدى پايدالانا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
سىلتەمە:
ج. بەيسەكوۆ «وليمپيادالىق ەسەپتەرى»
ماتەماتيكا ۆ شكولە
مۇعالىمدەرگە ارنالعان نۇسقاۋلىق كىتاپتار.
عالامتور مالىمەتتەرى
مىندەتتەر:
1. بىلىمدىلىك – وقۋشىلاردىڭ تاقىرىپ بويىنشا العان بىلىمدەرىن تەرەڭدەتىپ، جيناقتاۋ، جۇيەلەۋ، بەكىتۋ. شىعارماشىلىق قابىلەتىن جوعارى دەڭگەيلىك تاپسىرمالاردى ورىنداۋعا وقۋشىنىڭ دارىندىق قابىلەتىن انىقتاۋ، ماتەماتيكالىق ەسەپتەردى شىعارۋ ۇردىسىندە وقۋشىنىڭ قابىلەتىن جانە تۇلعا قاسيەتىن دامىتۋ، وقۋشىنى وليمپياداعا دايىنداۋدا جەتىستىككە جەتە الاتىنداي دەڭگەيدە جۇمىس جاساۋ.
2. دامىتۋشىلىق – لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتى مەن داعدىلارىن جەتىلدىرۋ، بەلسەندىلىكتەرىن، ماتەماتيكاعا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ؛
3. تاربيەلىك – وقۋعا، سانالى سەزىمگە، جاۋاپكەرشىلىككە، ءوز بەتىنشە ەڭبەكتەنۋگە تاربيەلەۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
1) ماتەماتيكادان بۇرىن العان تەوريالىق جانە تاجىريبەلىك ءبىلىمىن تاپسىرمالاردى ورىنداۋدا ءتيىمدى قولدانا الادى؛
2) جۇيەلى قورىتىندى جاساي بىلەدى؛
3) قيىندىعى جوعارى ەسەپتەردى شىعارا الادى؛
4) وليمپيادالىق ەسەپتەردى شىعارا بىلەدى.
نەگىزگى يدەيالار: «ماتەماتيكا ساباعىندا قيىندىعى جوعارى ەسەپتەردى شىعارۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى» قازىرگى زامان ماتەماتيكا عىلىمىنىڭ وتە كەڭ، جان - جاقتى تاراعان كەزەڭى. ال تالاپقا ساي ماتەماتيكالىق ءبىلىم بەرۋدىڭ باستى شارتى ماتەماتيكالىق مادەنيەتتىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋ بولىپ تابىلادى. ماتەماتيكالىق ەسەپتەردى شەشۋ، تەورەمالاردى دالەلدەۋ وقۋشىلاردىڭ ويىن وياتىپ ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋدا، باتىل قيمىلدار جاساۋعا، شىعارماشىلىق ىزدەنىسكە تاربيەلەيدى. وقۋشىلاردىڭ ماتەماتيكالىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ – ولاردىڭ العان ءبىلىمىنىڭ تياناقتى بولۋىن قامتاماسىز ەتۋ. سوندىقتان وقۋشىلاردىڭ ماتەماتيكاعا دايىندىعىن جان - جاقتى جەتىلدىرۋ – قازىرگى اسا ماڭىزدى مىندەتتەردىڭ ءبىرى. وقۋشىلاردىڭ لوگيكالىق وي - ءورىسىن ارتتىرۋدا، ولاردى ماتەماتيكاعا قىزىقتىرۋدا وليمپيادالىق ەسەپتەردى شىعارۋ ساباعىن وتكىزۋدىڭ ماڭىزى زور.
ماتەماتيكالىق ەسەپ – وقۋشىلاردىڭ ۇعىمداردى، تەوريانى جانە ماتەماتيكا ادىستەرىن مەڭگەرۋدىڭ ءتيىمدى دە، ايىرباستالمايتىن قۇرالى. وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋدا، ولاردى تاربيەلەۋدە، بىلىكتىلىكتەرى مەن داعدىلارىنىڭ قالىپتاسۋىنا ماتەماتيكانىڭ پراكتيكامەن بايلانىسىن كورسەتۋدە ەسەپتىڭ ماڭىزى زور. ەسەپ شىعارۋ - وي جۇمىسى. وي جۇمىسى ارقىلى وقۋشىلار دەربەس ويلاۋعا، قورىتىندى شىعارىپ، ماتەماتيكالىق اقيقاتتى كورە بىلۋگە، دالدىككە ۇيرەنەدى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ەسەپتەر شىعارۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، دەربەس كومپيۋتەر، كەسپە قاعازدار
جوسپارى
I) ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ
II) سۇراق جاۋاپ ءادىسى
III) وي قوزعاۋ ستراتەگياسى
IV) جاڭا تاقىرىپ ءتۇسىندىرۋ
V) ەسەپتەر شىعارۋ
VI) تەست تاپسىرمالارى
VII) ۇيگە تاپسىرما
ءىى. سۇراق - جاۋاپ ادىسىمەن ساباق مازمۇنىن سۇرايمىن (وتىلگەن تاقىرىپتار بويىنشا جاۋاپ بەرۋ ارقىلى جارىسادى)
1. تەڭدەۋ دەگەنىمىز نە؟
2. تەڭدەۋدىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
3. كۆادرات تەڭدەۋدىڭ جالپى فورمۋلاسى، شىعارىلۋ تاسىلدەرى
4. دارەجەسى جوعارى تەڭدەۋلەر قانداي تەڭدەۋلەر
5. دارەجەسى جوعارى تەڭدەۋلەردى شەشۋدىڭ جولدارى.
ءىىى. قىزىعۋشىلىق وياتۋ ساتىسى: « وي قوزعاۋ» ستراتەگياسىن ۇيىمداستىرۋ.
IV. جاڭا ساباق
ءمۇعالىمنىڭ كىرىسپە ءسوزى: تەڭدەۋ دەپ بەلگىسىز اينىمالىسى بار الگەبرالىق ورنەكتى اتايمىز. تەڭدەۋلەردىڭ تۇرلەرى سان الۋان - سىزىقتى، كۆادراتتىق، تريگونومەتريكالىق، لوگاريفمدىك جانە تاعى دا سول سياقتى.
تەڭدەۋلەردى شەشۋدىڭ ءتيىمدى تاسىلدەرى: جاڭا اينىمالى ەنگىزۋ ارقىلى، كۆادرات تەڭدەۋدە قولدانىلاتىن ادىستەر، قىسقاشا كوبەيتۋ فورمۋلالارى، تەڭدەۋدى بولىمدەرىنەن بوساتۋ، فورمۋلالاردى قولدانۋ، بىرنەشە تۇرلەندىرۋلەردى قولدانۋ ت. س. س.
V. ەسەپتەر شىعارۋ
1 - ەسەپ تەڭدەۋدى شەشىڭدەر
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
