مازمۇندامالار جيناعى
مازمۇندامالار جيناعى
ءالعىسوز
ۇستازداردىڭ الدىندا تۇرعان باستى مىندەتتەردىڭ ءبىرى - وتانىن سۇيەتىن، ەڭبەكسۇيگىش، كەز - كەلگەن جاعدايدا شەشىم تاۋىپ شىعا الاتىن جەكە تۇلعا تاربيەلەۋ. مۇنىڭ ءبارى ءتىل ارقىلى جۇزەگە اسادى. بالانىڭ ءتىلى باي بولسا، ونىڭ ويى دا كەڭ بولادى. سوندىقتان بالانىڭ ءتىلىن بايىتىپ، وي - ءورىسىن كەڭەيتە ءتۇسۋ ءۇشىن، ءوز ويىن جازباشا جەتكىزە ءبىلۋدىڭ ماڭىزى وتە زور.
وقۋ مەن جازۋدى جاڭا مەڭگەرگەن 1 - سىنىپ وقۋشىلارىنا مازمۇنداما، شىعارما جازىپ كەتۋ بىردەن وڭايعا تۇسپەيتىنىن كەز - كەلگەن باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى جاقسى بىلەدى. بۇل جيناققا 1 - سىنىپ وقۋشىلارىنا شاعىن اڭگىمە، مازمۇنداما جازۋعا ارنالعان ماتەريالدار ەنگىزىلگەن. وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ ءۇشىن ءتۇرلى – ءتۇستى سۋرەتتەرمەن تولىقتىرىلعان.
جيناققا قوسىمشا جاسالعان ديسك مازمۇنداما ماتەريالدارىن ەكراننان كورسەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
مازمۇنداما.
مازمۇنداما دەگەنىمىز - بەلگىلى ءبىر شىعارمانىڭ (ءماتىننىڭ) مازمۇنىنى اۋىزشا نەمەسە جازباشا تۇردە بايانداپ بەرۋ. بۇل وقۋشىلاردىڭ العىن ءبىلىمىن تياناقتاپ، ءتىلىن دامىتۋ ماقساتىن كوزدەيدى.
مازمۇنداما 1 - سىنىپتا وقۋ جىلىنىڭ ەكىنشى جارتىسىندا باستالىپ،
2 - 4 سىنىپتاردا بىرتە - بىرتە كۇردەلەندىرە جۇرگىزىلەدى.
وقۋشىلار اۋىزشا مازمۇنداۋعا تولىق توسەلىپ بولعانعا دەيىن جازۋعا كىرىسەر الدىندا وقۋشىلارمەن اۋىزشا اڭگىمە وتكىزىلىپ، جازۋ جۇمىسىنا دايىنداۋ مىندەتتى تۇردە قاجەت بولادى.
ءماتىننىڭ كولەمى 1 - سىنىپ ءۇشىن - 40 - 50 ءسوز، 2 - سىنىپ ءۇشىن - 50 - 60 ءسوز، 3 - سىنىپ ءۇشىن - 60 - 80 ءسوز، 4 - سىنىپ ءۇشىن 80 - 90 ءسوز بولعانى دۇرىس.
مازمۇنداماعا ەكى باعا قويىلادى: 1) ساۋاتتىلىعىنا، 2) مازمۇن - دىلىعىنا.
باستاۋىش سىنىپتاردا مازمۇندامانى مىنا سياقتى ماتەريالدار بويىنشا جازدىرۋعا بولادى:
دايىن ءماتىن بويىنشا
سۋرەت بويىنشا
شىعارماشىلىق جولمەن
كينو، بەينەفيلم بويىنشا
سۇراقتار:
سۋرەت جانە ولەڭ جولدارى بويىنشا اڭگىمە قۇراپ جاز.
ساعان قىس مەزگىلى ۇناي ما؟
ولەڭ نەگە «كوڭىلدى قىس» دەپ اتالعان دەپ ويلايسىڭ؟
جاڭا جىل مەرەكەسىن قالاي قارسى الدىڭ؟
«مەنىڭ مىسىعىم» تاقىرىبىندا اڭگىمە قۇراستىرىپ جاز:
جوسپار:
مەنىڭ مىسىعىمنىڭ اتى.
مىسىعىمنىڭ ۇناتاتىن تاعامى.
مىسىعىممەن وينايتىن ويىندارىم.
مىسىقتىڭ تازالىعىن قاداعالاۋ.
مىسىقتىڭ ادامعا پايداسى.
بالاپان
جازعى كانيكۋلدا ارمان مەن نۇرلان اتاسى مەن اجەسىنىڭ اۋىلىنا قىدىرىپ باردى. بىردە ولار اتالارىنا اۋلا ىشىندەگى باۋ - باقشانى ارامشوپتەردەن تازارتىپ، رەتكە كەلتىرۋگە كومەكتەسىپ ءجۇر ەدى. ارمان نۇرلاندى شاقىردى.
بارسا، جەردە شيقىلداپ سارى اۋىز بالاپان جاتىر ەكەن. بۇل اعاش باسىنداعى ۇيادان قۇلاپ تۇسكەن تورعايدىڭ بالاپانى بولىپ شىقتى. ءوزى كىپ - كىشكەنتاي، ءجۇنى جوق، قىزىلشاقا. بالاپان شيقىلداي بەرەدى. ارمان باسقىشقا ءمىنىپ، بالاپاندى ۇياسىنا قايتا سالدى.
ارمان مەن نۇرلان بالاپانعا قارايلاپ، ۇنەمى قامقورلىق جاساپ جۇرەتىن بولدى.
1. جازعى كانيكۋلدا ارمان مەن نۇرلان قايدا قىدىرىپ باردى؟
2. ولار اتا - اجەسىنە قالاي كومەكتەستى؟
3. ولار نەنى كوردى؟
4. تورعايدىڭ بالاپانى قايدان قۇلاپ تۇسكەن؟
5. بالالار قانداي جاقسى ءىس - ارەكەت جاسادى؟
6. وزدەرىڭ قۇستارعا قانداي قامقورلىق جاسايسىڭدار؟
سۋرەتتەرگە قاراپ، «مەنىڭ ۇستازدارىم» تاقىرىبىنا اڭگىمە قۇراستىرىڭدار.
تىرەك سوزدەر:
بىلىممەن سۋسىنداتادى؛
ءتالىم - تاربيە بەرەدى؛
ءومىر قيىندىقتارىن جەڭۋگە باۋليدى؛
تابيعاتتى تانىپ - ءبىلۋدى مەڭگەرتەدى؛
ادامداردى تۇسىنۋگە ۇيرەتەدى.
قۇراستىرعان
كەڭبيدايىق ورتا مەكتەبىنىڭ
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
كيزاتوۆا باعدات دانيار قىزى
مازمۇندامالار جيناعى. جۇكتەۋ
ءالعىسوز
ۇستازداردىڭ الدىندا تۇرعان باستى مىندەتتەردىڭ ءبىرى - وتانىن سۇيەتىن، ەڭبەكسۇيگىش، كەز - كەلگەن جاعدايدا شەشىم تاۋىپ شىعا الاتىن جەكە تۇلعا تاربيەلەۋ. مۇنىڭ ءبارى ءتىل ارقىلى جۇزەگە اسادى. بالانىڭ ءتىلى باي بولسا، ونىڭ ويى دا كەڭ بولادى. سوندىقتان بالانىڭ ءتىلىن بايىتىپ، وي - ءورىسىن كەڭەيتە ءتۇسۋ ءۇشىن، ءوز ويىن جازباشا جەتكىزە ءبىلۋدىڭ ماڭىزى وتە زور.
وقۋ مەن جازۋدى جاڭا مەڭگەرگەن 1 - سىنىپ وقۋشىلارىنا مازمۇنداما، شىعارما جازىپ كەتۋ بىردەن وڭايعا تۇسپەيتىنىن كەز - كەلگەن باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى جاقسى بىلەدى. بۇل جيناققا 1 - سىنىپ وقۋشىلارىنا شاعىن اڭگىمە، مازمۇنداما جازۋعا ارنالعان ماتەريالدار ەنگىزىلگەن. وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ ءۇشىن ءتۇرلى – ءتۇستى سۋرەتتەرمەن تولىقتىرىلعان.
جيناققا قوسىمشا جاسالعان ديسك مازمۇنداما ماتەريالدارىن ەكراننان كورسەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
مازمۇنداما.
مازمۇنداما دەگەنىمىز - بەلگىلى ءبىر شىعارمانىڭ (ءماتىننىڭ) مازمۇنىنى اۋىزشا نەمەسە جازباشا تۇردە بايانداپ بەرۋ. بۇل وقۋشىلاردىڭ العىن ءبىلىمىن تياناقتاپ، ءتىلىن دامىتۋ ماقساتىن كوزدەيدى.
مازمۇنداما 1 - سىنىپتا وقۋ جىلىنىڭ ەكىنشى جارتىسىندا باستالىپ،
2 - 4 سىنىپتاردا بىرتە - بىرتە كۇردەلەندىرە جۇرگىزىلەدى.
وقۋشىلار اۋىزشا مازمۇنداۋعا تولىق توسەلىپ بولعانعا دەيىن جازۋعا كىرىسەر الدىندا وقۋشىلارمەن اۋىزشا اڭگىمە وتكىزىلىپ، جازۋ جۇمىسىنا دايىنداۋ مىندەتتى تۇردە قاجەت بولادى.
ءماتىننىڭ كولەمى 1 - سىنىپ ءۇشىن - 40 - 50 ءسوز، 2 - سىنىپ ءۇشىن - 50 - 60 ءسوز، 3 - سىنىپ ءۇشىن - 60 - 80 ءسوز، 4 - سىنىپ ءۇشىن 80 - 90 ءسوز بولعانى دۇرىس.
مازمۇنداماعا ەكى باعا قويىلادى: 1) ساۋاتتىلىعىنا، 2) مازمۇن - دىلىعىنا.
باستاۋىش سىنىپتاردا مازمۇندامانى مىنا سياقتى ماتەريالدار بويىنشا جازدىرۋعا بولادى:
دايىن ءماتىن بويىنشا
سۋرەت بويىنشا
شىعارماشىلىق جولمەن
كينو، بەينەفيلم بويىنشا
سۇراقتار:
سۋرەت جانە ولەڭ جولدارى بويىنشا اڭگىمە قۇراپ جاز.
ساعان قىس مەزگىلى ۇناي ما؟
ولەڭ نەگە «كوڭىلدى قىس» دەپ اتالعان دەپ ويلايسىڭ؟
جاڭا جىل مەرەكەسىن قالاي قارسى الدىڭ؟
«مەنىڭ مىسىعىم» تاقىرىبىندا اڭگىمە قۇراستىرىپ جاز:
جوسپار:
مەنىڭ مىسىعىمنىڭ اتى.
مىسىعىمنىڭ ۇناتاتىن تاعامى.
مىسىعىممەن وينايتىن ويىندارىم.
مىسىقتىڭ تازالىعىن قاداعالاۋ.
مىسىقتىڭ ادامعا پايداسى.
بالاپان
جازعى كانيكۋلدا ارمان مەن نۇرلان اتاسى مەن اجەسىنىڭ اۋىلىنا قىدىرىپ باردى. بىردە ولار اتالارىنا اۋلا ىشىندەگى باۋ - باقشانى ارامشوپتەردەن تازارتىپ، رەتكە كەلتىرۋگە كومەكتەسىپ ءجۇر ەدى. ارمان نۇرلاندى شاقىردى.
بارسا، جەردە شيقىلداپ سارى اۋىز بالاپان جاتىر ەكەن. بۇل اعاش باسىنداعى ۇيادان قۇلاپ تۇسكەن تورعايدىڭ بالاپانى بولىپ شىقتى. ءوزى كىپ - كىشكەنتاي، ءجۇنى جوق، قىزىلشاقا. بالاپان شيقىلداي بەرەدى. ارمان باسقىشقا ءمىنىپ، بالاپاندى ۇياسىنا قايتا سالدى.
ارمان مەن نۇرلان بالاپانعا قارايلاپ، ۇنەمى قامقورلىق جاساپ جۇرەتىن بولدى.
1. جازعى كانيكۋلدا ارمان مەن نۇرلان قايدا قىدىرىپ باردى؟
2. ولار اتا - اجەسىنە قالاي كومەكتەستى؟
3. ولار نەنى كوردى؟
4. تورعايدىڭ بالاپانى قايدان قۇلاپ تۇسكەن؟
5. بالالار قانداي جاقسى ءىس - ارەكەت جاسادى؟
6. وزدەرىڭ قۇستارعا قانداي قامقورلىق جاسايسىڭدار؟
سۋرەتتەرگە قاراپ، «مەنىڭ ۇستازدارىم» تاقىرىبىنا اڭگىمە قۇراستىرىڭدار.
تىرەك سوزدەر:
بىلىممەن سۋسىنداتادى؛
ءتالىم - تاربيە بەرەدى؛
ءومىر قيىندىقتارىن جەڭۋگە باۋليدى؛
تابيعاتتى تانىپ - ءبىلۋدى مەڭگەرتەدى؛
ادامداردى تۇسىنۋگە ۇيرەتەدى.
قۇراستىرعان
كەڭبيدايىق ورتا مەكتەبىنىڭ
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
كيزاتوۆا باعدات دانيار قىزى
مازمۇندامالار جيناعى. جۇكتەۋ
You Might Also Like
