مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى زەيىن جەتىسپەۋشىلىگى مەن گيپرەاكتيۆتىلىك سيندرومى بار (گيپەر بەلسەندى) بالالاردىڭ اتا - انالارىنا ارنالعان كەڭەس
بقو، ورال قالاسى،
№30 «گۇلدەر» بوبەكجايىنىڭ
ءىى ساناتتى پەداگوگ – پسيحولوگى
باقتىگەرەيەۆا جانسايا ساميعوللا قىزى
مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى زەيىن جەتىسپەۋشىلىگى مەن گيپرەاكتيۆتىلىك سيندرومى بار (گيپەر بەلسەندى) بالالاردىڭ اتا - انالارىنا ارنالعان كەڭەس.
گيپەراكتيۆتى بالا – وتە كوپ قيمىلدايتىن (قوزعالاتىن)، شارشاۋدى بىلمەيتىن، ايتقانعا كوپ كونە بەرمەيتىن، باسقا بالالاردان مىنەز – قۇلقى مەن قيمىلى ەرەكشە بالا. بۇنداي بالالار بالاباقشادا تاربيەشىلەردى عانا ەمەس، وتباسىندا اتا – انالارىن دا شارشاتارى ءسوزسىز. بەلسەندى بالالارمەن جۇمىس جاساۋ، دەنە كۇشىن جانە جان كۇشىن كوپ قاجەت ەتەدى، ءبىراق قانداي جۇمىس بولماسىن بالانىڭ بەلسەندىلىگى بولۋ كەرەك ەمەس، كەرسىنشە ءتارتىپ، ءبىلىم ەرەجەلەرىن مەڭگەرۋگە كومەك كورسەتۋ كەرەك. ءبىز بارلىق گيپەربەلسەندى بالالارمەن جۇمىستانۋدا مىناداي جاعدايلاردى ەستە ۇستاۋىمىز قاجەت. بىرىنشىدەن - ولاردىڭ «دەگەنىمەن» جۇرۋگە بولمايدى، ەركىن جىبەرەتىن بولساق - الاساپىراننىڭ كۇشەيۋىنە اپارادى. ەكىنشىدەن - بالانىڭ قولىنان كەلمەيتىن كۇشى جەتپەيتىن نارسەلەردى تالاپ ەتۋگە بولمايدى، ول قارسىلىققا اپارادى. ال ەڭ ۇنامسىز - ول ءوز وزىنە جامان ءتارتىپسىز دەگەن قارىم قاتىناس.
ەگەر دە بالا بارلىق اشۋىمەن بالالارعا جۇگىرسە، ءبىز ونى قۇشاقتاپ «قانە ەكەۋىمىز دۇرىس تىنىس الىپ دەمىمىزدى شىعارايىق» نەمەسە 1 - دەن 10 – عا دەيىن بىرگە سانايىق دەسەڭىز، بالا اشۋ - ىزاسىن ۇمىتىپ تىنىشتالادى. سونىمەن قاتار گيپەر بەلسەندى بالالار بيمەن، ءان شىرقاۋمەن اينالىسقان ءجون.. اتا - انالارعا ونداي بالالاردى جۇزۋگە جىبەرۋگە كەڭەس بەرەمىز. ەگەردە سەرۋەندەپ جۇرگەندە بالا قوزىپ كەتەتىن بولما ءبىز ونى جەڭىل جۇگىرىسپەن الدايمىز، «قانە ءبىز الاڭ ىشىندە جۇگىرەيىك»دەپ جۇگىرىس كەزىندە جۇگىرۋ تۇرلەرىن اۋىستىرۋعا بولادى. جۇگىرىستەن كەيىن بالانىڭ شيەلەنىسكەن جۇيكەسى باسىلىپ تىنىشتالادى. گيپەربەلسەندى بالالار ديزريتممەن قينالادى، ولاردا تاۋلىك بيوريتم ارەڭ دەگەن دە انىقتالادى. ولار ناشار ۇيىقتاپ ارەڭ ويانادى، ولاردى جانىندا وتىرىپ قولدارىن ۇستاپ يىعىنان سيپاپ ۇيىقتاتۋ ءتيىمدى.
1. ەڭ الدىمەن اتا - انالار مەن پەداگوگ بىرلەسە وتىرىپ، بالاعا قاتىستى ءبىرىڭعاي تالاپتار جۇيەسىن جاساقتاپ العانى ءجون.
2. بۇنداي بالالارمەن جۇمساق، سابىرلى تۇردە سويلەسۋ كەرەك. تىم بەلسەندى بالا جاعىمدى دا، جاعىمسىز دا اسەرگە تەز بەرىلگىش. سوندىقتان ءسىزدىڭ كوڭىل - كۇيىڭىزدى تەز قابىلداپ، توقمەيىلسىنىپ كەتۋى مۇمكىن.
3. بۇل بالالاردىڭ ءىس - ارەكەتىن ءوز بەتىمەن جىبەرۋگە بولمايدى، ويتكەنى تىم بەلسەندى بالالار قالىپتاسقان جاعدايدى تەز ءتۇسىنىپ، ۇلكەندەردى ءوز ايداۋىمەن جۇرگىزگىسى كەلەدى.
4. ول بالالارعا ۇلكەندەردىڭ ماداقتاۋى مەن ىستىق ىقىلاسى اۋاداي قاجەت. الايدا نە نارسەنى دە تىم اسەرگە بەرىلمەي سابىرمەن ورىنداڭىز.
5. تىم بەلسەندى بالالارعا نۇسقاۋ بەرىپ تۇرۋدى ادەتكە اينالدىرۋ ماڭىزدى. نۇسقاۋلارىڭىز كوپ سوزدەن تۇرماسىن، ءارى كەتكەندە 10 ءسوزدىڭ اينالاسىندا بولسىن. بالاعا بىرنەشە نۇسقاۋدى ءبىر ۋاقىتتا بەرمەڭىز: «بولمەڭە بار، ويىنشىقتارىڭدى جينا، قولىڭدى جۋ دا اس بولمەگە كەل دەۋ» دۇرىس ەمەس. ءار نۇسقاۋدى الدىڭعى نۇسقاۋ ورىندالىپ بولعاننان كەيىن بەرگەن ءجون. نۇسقاۋلاردىڭ مىندەتتى تۇردە ورىندالۋىن قاداعالاۋ قاجەت.
6. باسقا بالالارمەن قارىم - قاتىناس جاساعانداعى سياقتى تىم بەلسەندى بالانى تاربيەلەۋدە بىرىزدىلىكتى ۇستانۋ قاجەت. تىيىم سالا بەرمەڭىز، ولاردى مۇقيات ويلاستىرىپ، بالاعا تۇسىنىكتى تۇردە جەتكىزىڭىز. بالا سالىنعان تىيىمدى بۇزسا، ونى قانداي جازا كۇتىپ تۇراتىنىن ءتۇسىنۋى ءتيىس.
7. ۇلكەندەر بالانىڭ بۇرىس ارەكەتتەرىن دۇرىس جولعا بىرتىندەپ قايتا قويا ءبىلۋى ءتيىس. مىسالى، ەگەر بالا ايقايلاپ جاتسا، جانىنا بارىپ ونىڭ سۇيىكتى ءانىن باستاڭىز، ول قوسىلعان كەزدە داۋسىڭىزدى بىرتىندەپ باسەڭدەتىڭىز. بالاعا ءارقاشاندا تاڭداۋعا بىرنەشە ارەكەت ءتۇرىن ۇسىنىڭىز.
8. تىم بەلسەندى بالاعا ءبىر نارسەدەن ەكىنشى نارسەگە كوشۋ قيىن. سوندىقتان بالاعا باسقا ىسپەن اينالىسۋ قاجەتتىگىن الدى - الا ەسكەرتىپ قويعان دۇرىس. ەگەر بۇل جاعدايدا ساعاتتىڭ قوڭىراۋىن نەمەسە اس ءۇي تايمەرىن قولدانساڭىز، ءتىپتى جاقسى. ەگەر بالا اتا - اناسىنىڭ ءوتىنىشىن ورىنداسا، ونى مىندەتتى تۇردە ىنتالاندىرۋ قاجەت (مىندەتتى تۇردە ماتەريالدىق تۇرعىدان ەمەس).
9. بۇل بالالاردىڭ شارشاعانى تىم كوپ قوزعالىپ كەتكەنىنەن بايقالادى، ونى بىرەۋلەر بالانىڭ بەلسەندىلىگىنە بالايدى. شارشاپ - شالدىعۋ ءوزىن - ءوزى باقىلاۋدىڭ تومەندەۋىنە سوقتىرادى. سوندىقتان تىم بەلسەندى بالالاردىڭ ادامدار كوپ جۇرەتىن جەرلەردە بولۋ ۋاقىتىن شەكتەگەن ابزال.
10. تىم بەلسەندى بالامەن تابىستى ارەكەت ەتۋ ءۇشىن قاجەتتى شارتتاردىڭ ءبىرى – كۇن ءتارتىبىن ساقتاۋ. بۇگىن نەمەن اينالىساتىنىن بالا الدىن - الا بىلگەنى ءجون.
11. بالانى ىنتالاندىرۋ جۇيەسىن جاساقتاپ العان دۇرىس. مىسالى، ءاربىر دۇرىس ءارى دەر كەزىندە ورىنداعان ارەكەتى ءۇشىن وعان جەتون ۇسىنىڭىز، سوڭىنان ول جەتوندار سىي - سياپاتتارعا الماستىرىلادى: سەرۋەنگە ءبىرىنشى جۇپپەن شىعۋ قۇقىعى، تۇسكى از كەزىندەگى كەزەكشىلىك، بىرگە كىتاپ وقۋ، وسىلايشا بالانىڭ قىزىعۋشىلىعىنا قاراي.
12. مىندەتتى تۇردە ەستە ۇستايتىن جايت، تىم بەلسەندى بالامەن سويلەسكەندە سابىر ساقتاۋ كەرەك، ويتكەنى ول بالالار كوڭىل - كۇيدىڭ وزگەرگەنىن بىردەن سەزىپ، ۇلكەندەردى ءوز دەگەنىنە قاراي ىڭعايلاۋعا بەيىم تۇرادى.
13. ويىنداردى تاڭداعاندا تىم بەلسەندى بالالاردىڭ مىنا ەرەكشەلىكتەرىن ەستە ۇستاۋ قاجەت: توپتاعى ەرەجەلەرگە ۇزاق ۋاقىت بويى باعىنا المايدى، تەز شارشايدى، ءسوزدى اياعىنا دەيىن تىڭداي المايدى، نۇسقاۋلاردى اياعىنا جەتكىزە المايدى. ويىن كەزىندە ول بالالار ءوز كەزەگىن كۇتۋدەن باس تارتىپ، باسقالاردىڭ قىزىعۋشىلىقتارىمەن مۇلدەم ساناسپايدى. سوندىقتان الدىمەن بالامەن جەكە جۇمىس جۇرگىزىپ الىپ، سوسىن بارىپ 2 - 3 بالامەن ويىنعا قوسۋ كەرەك، سودان كەيىن ودان ۇلكەندەۋ توپتارعا قوسىپ ويناتۋعا بولادى.
14. تىم بەلسەندى بالانىڭ جانى تەز جارالاتىندىقتان، وزىنە دەگەن ەرەكشە قامقورلىقتى قاجەت ەتەدى. ونىڭ مازاسىزدىعىن باسۋعا جەڭىل ماسساج، جۇمساق الاقانمەن سىلاپ - سيپالاۋ، پسيحوگيمناستيكالىق ويىندار كومەكتەسەدى.
15. بالانىڭ اسىپ - تاسىپ جاتقان قۋاتىن جاعىمدى باعىتقا اۋداراتىن ويىندارعا ۇيرەتكەن پايدالى. مىسالى، اتا - انالار بالالارمەن ساۋساق ويىندارىن ويناي الادى. بۇل ويىنداردىڭ تىكەلەي ماقساتىنان باسقا بالامەن جايلى قارىم - قاتىناس ورناتۋعا سەپتىگىن تيگىزەتىنى بەلگىلى.
16. تىم بەلسەندى بالالاردى ساۋىقتىرۋعا اسەر ەتەتىن جايتتاردىڭ ءبىرى – وعان دەگەن مەيىرىمدى، بايسالدى، تۇراقتى كوزقاراس.
17. بۇل بالالاردى تاربيەلەۋدە جاعىمسىز ادىستەردىڭ ول بالالارعا اسەر ەتپەيتىنىن ەستە ۇستاڭىز. ولاردىڭ نەرۆ جۇيەسىنىڭ ەرەكشەلىگى سول – تەرىس قۇبىلىستاردى قابىلداۋ سەزىمتالدىعى وتە تومەن، سوندىقتان ولار ەسكەرتپەلەر مەن جازاعا سەل ەتپەيدى، الايدا قۇيتتاي ماقتاۋ ەستىسە بىردەن جاۋاپ بەرەدى.
№30 «گۇلدەر» بوبەكجايىنىڭ
ءىى ساناتتى پەداگوگ – پسيحولوگى
باقتىگەرەيەۆا جانسايا ساميعوللا قىزى
مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى زەيىن جەتىسپەۋشىلىگى مەن گيپرەاكتيۆتىلىك سيندرومى بار (گيپەر بەلسەندى) بالالاردىڭ اتا - انالارىنا ارنالعان كەڭەس.
گيپەراكتيۆتى بالا – وتە كوپ قيمىلدايتىن (قوزعالاتىن)، شارشاۋدى بىلمەيتىن، ايتقانعا كوپ كونە بەرمەيتىن، باسقا بالالاردان مىنەز – قۇلقى مەن قيمىلى ەرەكشە بالا. بۇنداي بالالار بالاباقشادا تاربيەشىلەردى عانا ەمەس، وتباسىندا اتا – انالارىن دا شارشاتارى ءسوزسىز. بەلسەندى بالالارمەن جۇمىس جاساۋ، دەنە كۇشىن جانە جان كۇشىن كوپ قاجەت ەتەدى، ءبىراق قانداي جۇمىس بولماسىن بالانىڭ بەلسەندىلىگى بولۋ كەرەك ەمەس، كەرسىنشە ءتارتىپ، ءبىلىم ەرەجەلەرىن مەڭگەرۋگە كومەك كورسەتۋ كەرەك. ءبىز بارلىق گيپەربەلسەندى بالالارمەن جۇمىستانۋدا مىناداي جاعدايلاردى ەستە ۇستاۋىمىز قاجەت. بىرىنشىدەن - ولاردىڭ «دەگەنىمەن» جۇرۋگە بولمايدى، ەركىن جىبەرەتىن بولساق - الاساپىراننىڭ كۇشەيۋىنە اپارادى. ەكىنشىدەن - بالانىڭ قولىنان كەلمەيتىن كۇشى جەتپەيتىن نارسەلەردى تالاپ ەتۋگە بولمايدى، ول قارسىلىققا اپارادى. ال ەڭ ۇنامسىز - ول ءوز وزىنە جامان ءتارتىپسىز دەگەن قارىم قاتىناس.
ەگەر دە بالا بارلىق اشۋىمەن بالالارعا جۇگىرسە، ءبىز ونى قۇشاقتاپ «قانە ەكەۋىمىز دۇرىس تىنىس الىپ دەمىمىزدى شىعارايىق» نەمەسە 1 - دەن 10 – عا دەيىن بىرگە سانايىق دەسەڭىز، بالا اشۋ - ىزاسىن ۇمىتىپ تىنىشتالادى. سونىمەن قاتار گيپەر بەلسەندى بالالار بيمەن، ءان شىرقاۋمەن اينالىسقان ءجون.. اتا - انالارعا ونداي بالالاردى جۇزۋگە جىبەرۋگە كەڭەس بەرەمىز. ەگەردە سەرۋەندەپ جۇرگەندە بالا قوزىپ كەتەتىن بولما ءبىز ونى جەڭىل جۇگىرىسپەن الدايمىز، «قانە ءبىز الاڭ ىشىندە جۇگىرەيىك»دەپ جۇگىرىس كەزىندە جۇگىرۋ تۇرلەرىن اۋىستىرۋعا بولادى. جۇگىرىستەن كەيىن بالانىڭ شيەلەنىسكەن جۇيكەسى باسىلىپ تىنىشتالادى. گيپەربەلسەندى بالالار ديزريتممەن قينالادى، ولاردا تاۋلىك بيوريتم ارەڭ دەگەن دە انىقتالادى. ولار ناشار ۇيىقتاپ ارەڭ ويانادى، ولاردى جانىندا وتىرىپ قولدارىن ۇستاپ يىعىنان سيپاپ ۇيىقتاتۋ ءتيىمدى.
1. ەڭ الدىمەن اتا - انالار مەن پەداگوگ بىرلەسە وتىرىپ، بالاعا قاتىستى ءبىرىڭعاي تالاپتار جۇيەسىن جاساقتاپ العانى ءجون.
2. بۇنداي بالالارمەن جۇمساق، سابىرلى تۇردە سويلەسۋ كەرەك. تىم بەلسەندى بالا جاعىمدى دا، جاعىمسىز دا اسەرگە تەز بەرىلگىش. سوندىقتان ءسىزدىڭ كوڭىل - كۇيىڭىزدى تەز قابىلداپ، توقمەيىلسىنىپ كەتۋى مۇمكىن.
3. بۇل بالالاردىڭ ءىس - ارەكەتىن ءوز بەتىمەن جىبەرۋگە بولمايدى، ويتكەنى تىم بەلسەندى بالالار قالىپتاسقان جاعدايدى تەز ءتۇسىنىپ، ۇلكەندەردى ءوز ايداۋىمەن جۇرگىزگىسى كەلەدى.
4. ول بالالارعا ۇلكەندەردىڭ ماداقتاۋى مەن ىستىق ىقىلاسى اۋاداي قاجەت. الايدا نە نارسەنى دە تىم اسەرگە بەرىلمەي سابىرمەن ورىنداڭىز.
5. تىم بەلسەندى بالالارعا نۇسقاۋ بەرىپ تۇرۋدى ادەتكە اينالدىرۋ ماڭىزدى. نۇسقاۋلارىڭىز كوپ سوزدەن تۇرماسىن، ءارى كەتكەندە 10 ءسوزدىڭ اينالاسىندا بولسىن. بالاعا بىرنەشە نۇسقاۋدى ءبىر ۋاقىتتا بەرمەڭىز: «بولمەڭە بار، ويىنشىقتارىڭدى جينا، قولىڭدى جۋ دا اس بولمەگە كەل دەۋ» دۇرىس ەمەس. ءار نۇسقاۋدى الدىڭعى نۇسقاۋ ورىندالىپ بولعاننان كەيىن بەرگەن ءجون. نۇسقاۋلاردىڭ مىندەتتى تۇردە ورىندالۋىن قاداعالاۋ قاجەت.
6. باسقا بالالارمەن قارىم - قاتىناس جاساعانداعى سياقتى تىم بەلسەندى بالانى تاربيەلەۋدە بىرىزدىلىكتى ۇستانۋ قاجەت. تىيىم سالا بەرمەڭىز، ولاردى مۇقيات ويلاستىرىپ، بالاعا تۇسىنىكتى تۇردە جەتكىزىڭىز. بالا سالىنعان تىيىمدى بۇزسا، ونى قانداي جازا كۇتىپ تۇراتىنىن ءتۇسىنۋى ءتيىس.
7. ۇلكەندەر بالانىڭ بۇرىس ارەكەتتەرىن دۇرىس جولعا بىرتىندەپ قايتا قويا ءبىلۋى ءتيىس. مىسالى، ەگەر بالا ايقايلاپ جاتسا، جانىنا بارىپ ونىڭ سۇيىكتى ءانىن باستاڭىز، ول قوسىلعان كەزدە داۋسىڭىزدى بىرتىندەپ باسەڭدەتىڭىز. بالاعا ءارقاشاندا تاڭداۋعا بىرنەشە ارەكەت ءتۇرىن ۇسىنىڭىز.
8. تىم بەلسەندى بالاعا ءبىر نارسەدەن ەكىنشى نارسەگە كوشۋ قيىن. سوندىقتان بالاعا باسقا ىسپەن اينالىسۋ قاجەتتىگىن الدى - الا ەسكەرتىپ قويعان دۇرىس. ەگەر بۇل جاعدايدا ساعاتتىڭ قوڭىراۋىن نەمەسە اس ءۇي تايمەرىن قولدانساڭىز، ءتىپتى جاقسى. ەگەر بالا اتا - اناسىنىڭ ءوتىنىشىن ورىنداسا، ونى مىندەتتى تۇردە ىنتالاندىرۋ قاجەت (مىندەتتى تۇردە ماتەريالدىق تۇرعىدان ەمەس).
9. بۇل بالالاردىڭ شارشاعانى تىم كوپ قوزعالىپ كەتكەنىنەن بايقالادى، ونى بىرەۋلەر بالانىڭ بەلسەندىلىگىنە بالايدى. شارشاپ - شالدىعۋ ءوزىن - ءوزى باقىلاۋدىڭ تومەندەۋىنە سوقتىرادى. سوندىقتان تىم بەلسەندى بالالاردىڭ ادامدار كوپ جۇرەتىن جەرلەردە بولۋ ۋاقىتىن شەكتەگەن ابزال.
10. تىم بەلسەندى بالامەن تابىستى ارەكەت ەتۋ ءۇشىن قاجەتتى شارتتاردىڭ ءبىرى – كۇن ءتارتىبىن ساقتاۋ. بۇگىن نەمەن اينالىساتىنىن بالا الدىن - الا بىلگەنى ءجون.
11. بالانى ىنتالاندىرۋ جۇيەسىن جاساقتاپ العان دۇرىس. مىسالى، ءاربىر دۇرىس ءارى دەر كەزىندە ورىنداعان ارەكەتى ءۇشىن وعان جەتون ۇسىنىڭىز، سوڭىنان ول جەتوندار سىي - سياپاتتارعا الماستىرىلادى: سەرۋەنگە ءبىرىنشى جۇپپەن شىعۋ قۇقىعى، تۇسكى از كەزىندەگى كەزەكشىلىك، بىرگە كىتاپ وقۋ، وسىلايشا بالانىڭ قىزىعۋشىلىعىنا قاراي.
12. مىندەتتى تۇردە ەستە ۇستايتىن جايت، تىم بەلسەندى بالامەن سويلەسكەندە سابىر ساقتاۋ كەرەك، ويتكەنى ول بالالار كوڭىل - كۇيدىڭ وزگەرگەنىن بىردەن سەزىپ، ۇلكەندەردى ءوز دەگەنىنە قاراي ىڭعايلاۋعا بەيىم تۇرادى.
13. ويىنداردى تاڭداعاندا تىم بەلسەندى بالالاردىڭ مىنا ەرەكشەلىكتەرىن ەستە ۇستاۋ قاجەت: توپتاعى ەرەجەلەرگە ۇزاق ۋاقىت بويى باعىنا المايدى، تەز شارشايدى، ءسوزدى اياعىنا دەيىن تىڭداي المايدى، نۇسقاۋلاردى اياعىنا جەتكىزە المايدى. ويىن كەزىندە ول بالالار ءوز كەزەگىن كۇتۋدەن باس تارتىپ، باسقالاردىڭ قىزىعۋشىلىقتارىمەن مۇلدەم ساناسپايدى. سوندىقتان الدىمەن بالامەن جەكە جۇمىس جۇرگىزىپ الىپ، سوسىن بارىپ 2 - 3 بالامەن ويىنعا قوسۋ كەرەك، سودان كەيىن ودان ۇلكەندەۋ توپتارعا قوسىپ ويناتۋعا بولادى.
14. تىم بەلسەندى بالانىڭ جانى تەز جارالاتىندىقتان، وزىنە دەگەن ەرەكشە قامقورلىقتى قاجەت ەتەدى. ونىڭ مازاسىزدىعىن باسۋعا جەڭىل ماسساج، جۇمساق الاقانمەن سىلاپ - سيپالاۋ، پسيحوگيمناستيكالىق ويىندار كومەكتەسەدى.
15. بالانىڭ اسىپ - تاسىپ جاتقان قۋاتىن جاعىمدى باعىتقا اۋداراتىن ويىندارعا ۇيرەتكەن پايدالى. مىسالى، اتا - انالار بالالارمەن ساۋساق ويىندارىن ويناي الادى. بۇل ويىنداردىڭ تىكەلەي ماقساتىنان باسقا بالامەن جايلى قارىم - قاتىناس ورناتۋعا سەپتىگىن تيگىزەتىنى بەلگىلى.
16. تىم بەلسەندى بالالاردى ساۋىقتىرۋعا اسەر ەتەتىن جايتتاردىڭ ءبىرى – وعان دەگەن مەيىرىمدى، بايسالدى، تۇراقتى كوزقاراس.
17. بۇل بالالاردى تاربيەلەۋدە جاعىمسىز ادىستەردىڭ ول بالالارعا اسەر ەتپەيتىنىن ەستە ۇستاڭىز. ولاردىڭ نەرۆ جۇيەسىنىڭ ەرەكشەلىگى سول – تەرىس قۇبىلىستاردى قابىلداۋ سەزىمتالدىعى وتە تومەن، سوندىقتان ولار ەسكەرتپەلەر مەن جازاعا سەل ەتپەيدى، الايدا قۇيتتاي ماقتاۋ ەستىسە بىردەن جاۋاپ بەرەدى.
You Might Also Like
