مۇرىن. ءتىل. تەرى
ءپانى: دۇنيەتانۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: مۇرىن. ءتىل. تەرى.
ساراماندىق جۇمىس.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. ادامنىڭ سەزىم مۇشەلەرى تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ. مۇرىن، ءتىل، تەرىنىڭ قىزمەتتەرىنىڭ ماڭىزىن ءتۇسىندىرۋ، ۇيرەتۋ.
2. سوزدىك قورىن دامىتۋ، ويىن جيناقى، تولىق ايتا بىلۋگە ماشىقتاندىرۋ.
3. ۇقىپتىلىققا، جەكە باسىنىڭ گيگيەناسىن تازا ۇستاۋعا، قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن قاتاڭ ساقتاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ساراماندىق جۇمىس (تاجىريبە جۇرگىزۋ)
قولدانىلاتىن ءادىس – تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، بايانداۋ، تاجىريبە جاساۋ، سۇراق – جاۋاپ ءتاسىلى.
ساباقتىڭ كورنەكى – قۇرالدارى: الما، ليمون، جۋا (پياز)، شەكەر (قانت)، تۇز، سۇزبە، پەچەنە، يىسكە بايلانىستى زاتتار (دۋحي، وديكولون)، ۇشتى، قىرلى زاتتار، نەيترون ءجىپ.
ساباقتىڭ قۇرىلىمى:
1. العاشقى ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى:
ا) وقۋشىلاردى ساباققا ۇيىمداستىرۋ.
ءا) پسيحولوگيتيالىق ءسات.
ب) ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
(ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋدى ويىنمەن جۇرگىزۋ)
ءمۇعالىم: - بالالار، بۇگىن كۇن قانداي، قاي مەزگىل كەلدى؟
وقۋشىلار: - كوكتەم، كوكتەم كەلدى.
ءمۇعالىم: - ەندەشە، كوكتەمنىڭ العاشقى كۇن قۇتتى بولسىن، دەي وتىرا، كوكتەم قۋانىشتارىن كورەيىك.
- كوكتەمدە تابيعاتتا قانداي ەرەكشەلىكتەر بولادى؟
وقۋشىلار: - قار ەريدى،
- سۋ اعادى،
- اعاشتار بۇرشىك اتادى،
- گۇلدەر جايناپ وسەدى.
ءمۇعالىم: - ەندەشە، كوكتەمنىڭ العاشقى بەلگىسى «بايشەشەك» گۇلدىڭ ءوسىپ شىعۋى.
- ال، قانەكەي ءبارىمىز گۇل تەرەيىك، ءبىراق بۇل گۇلدەرىمىز جاي گۇل ەمەس، گۇلدەردىڭ تاپسىرماسى بار ەكەن.
ويىن: «گۇل تەرۋ»
1. كورۋ مۇشەسىن اتا.
2. كورۋ مۇشەسىنىڭ قىزمەتىن اتا.
3. كوزدى قالاي كۇتۋ كەرەك.
4. ەستۋ مۇشەسىن اتا.
5. قۇلاق (ەستۋ) مۇشەسىنىڭ قىزمەتىن اتا.
6. قۇلاقتىڭ كۇتۋ ەرەجەسىن اڭگىمەلە.
7. ءوزىڭ قانداي جانۋارلاردىڭ داۋىسىن سالا الاسىڭ؟
8. ادامنىڭ داۋسىنان ونىڭ كوڭىل كۇيىن بايقاۋعا بولادى ما؟
ءمۇعالىم: - ەندەشە، بالالار داپتەرلەرىمىزدى اشىپ، كوكتەمنىڭ العاشقى كۇنىن قۋانىپ جازىپ الايىق.
كىرىسپە ءبولىم
(جاڭا ساباقتى حابارلاۋ)
مۇرىن – ءيىس سەزۋ مۇشەسى. ادام ءيىستى مۇرىن ارقىلى سەزەدى. جانە مۇرىنمەن تىنىس الادى. ال ءدامدى تىلمەن سەزەدى.
ءتىل – ءارى سويلەۋ مۇشەسى. زاتتى تولىق ءبىلۋ ءۇشىن ۇستاپ كورەدى، يىسكەيدى، ءدامىن تاتادى. سوندا ونىڭ قاسيەتىن انىقتاۋعا بولادى. ءبىز تەرى ارقىلى دا سەزەمىز. ول سۋىقتى، ىستىقتى، جۇمساق پەن قاتتىنى سەزەدى.
قاۋىپسىزدىك ەرەجەسى
مۇرىندى كۇتە ءبىل. ول ءۇشىن تازا ورامالدى پايدالان. ءوزىڭ بىلمەيتىن جانە لاس زاتتاردى اۋىزعا سالۋعا بولمايدى.
2. نەگىزگى ءبولىم.
(ساراماندىق جۇمىس جۇرگىزىلگەندە قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن ساقتاۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتۋ.)
ساراماندىق جۇمىس جۇرگىزەر الدىندى...
(الدىمەن وقۋشىلاردىڭ الدارىنا اق بەت قاعازدار تاراتىلادى، بۇل قاعازدارعا جاسالىنعان جۇمىستاردىڭ ناتيجەسى جازىلىپ وتىرىلادى.
سونىمەن قاتار ءار وقۋشىنىڭ الدىنا سالفەتكا، سەللوفاندار تازالىق ءۇشىن تاراتىلادى، پارتانىڭ بەتىنە گازەت جايىلادى جانەدە وزدەرىنىڭ جەكە ىدىستارى، قاسىقتارى بولادى، ءار جۇمىستان كەيىن الدارىنداعى اق قاعازعا تاجىريبەنىڭ قورىتىندىسىن جازىپ وتىرۋ.)
ساراماندىق جۇمىس.
1 – جۇمىس. مۇرىن قىزمەتىنە تاجىريبە جاساۋ.
نەيترون ءجىپتى ورتەۋ، ءيىسىن بايقاتۋ. ءتۇرىن، ءتۇسىن ايتقىزۋ.
(قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن ەسكەرتۋ)
وقۋشىلارعا ءوز بەتتەرىمەن وت جاعۋعا، شىرپىمەن ويناۋعا، وت تۇتاندىرعىشتارمەن قولدارىنا ۇستاۋعا قاتاڭ تىيىم سالۋ.
2 – جۇمىس. مۇرىن قىزمەتىنە تاجىريبە جاساۋ.
ءاتىردى اۋاعا سەبۋ. ءتۇرىن، ءيىسىن اڭعارتۋ، اجىراتۋ.
3 – جۇمىس. ءتىل قىزمەتىنە تاجىريبە جاساۋ.
الما، ليمون، جۋا (پياز) تۋرالىپ ءبىر تىلىمنەن ءار وقۋشىعا تاراتىلادى.
ءتاتتى، قىشقىل، اششى ەكەندىگى قورىتىندىلانىپ، الدارىنداعى قاعازعا جازىلادى.
4 – جۇمىس. ءوز بەتتەرىمەن جۇمىس.
ءار وقۋشىعا ءبىر - ءبىر قاسىق سۇزبە بەرىلەدى. وعان شەكەر سەبىلەدى دە ءدامىن كورەدى. ءدال وسىلاي ورىندالادى دا تەك شەكەردىڭ ورنىنا تۇز سەبىلەدى. وسى جۇمىستى بالالار وزدەرى ورىندايدى جانە قورىتىندىلايدى.
(سۇزبە تۋرالى نە بىلەتىندىكتەرى سۇرالادى)
5 – جۇمىس. تەرى قىزمەتىنە بايلانىستى تاجىريبە جاساۋ.
اق قاعاز تاراتىلادى، ونىڭ بەتى تەگىس سيپايدى، ەكىنشى قاعاز تاراتىلادى، ونىڭ بەتى تەگىس ەمەس (ءبۇدىر – ءبۇدىر) سيپايدى.
بۇل جۇمىستىڭ دا قورىتىندىسىن تالدايدى، قاعازعا جازادى.
6 – جۇمىس. قار جۇمىرلانعان قولدارىنا الادى، ۇستاپ كورىپ زاتتىڭ تەمپەراتۋراسىن بايقايدى.
(ءار تاجىريبە جاسالعان سايىن قورىتىندىلانىپ وتىرادى.)
3. قورتىندى ءبولىم
ا ) بەكىتۋ.
ءا) قورىتىندىلاۋ.
ب) ۇيگە تاپسىرما 108 - 109 بەت وقۋ.
ۆ) باعالاۋ.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: مۇرىن. ءتىل. تەرى.
ساراماندىق جۇمىس.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. ادامنىڭ سەزىم مۇشەلەرى تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ. مۇرىن، ءتىل، تەرىنىڭ قىزمەتتەرىنىڭ ماڭىزىن ءتۇسىندىرۋ، ۇيرەتۋ.
2. سوزدىك قورىن دامىتۋ، ويىن جيناقى، تولىق ايتا بىلۋگە ماشىقتاندىرۋ.
3. ۇقىپتىلىققا، جەكە باسىنىڭ گيگيەناسىن تازا ۇستاۋعا، قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن قاتاڭ ساقتاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ساراماندىق جۇمىس (تاجىريبە جۇرگىزۋ)
قولدانىلاتىن ءادىس – تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، بايانداۋ، تاجىريبە جاساۋ، سۇراق – جاۋاپ ءتاسىلى.
ساباقتىڭ كورنەكى – قۇرالدارى: الما، ليمون، جۋا (پياز)، شەكەر (قانت)، تۇز، سۇزبە، پەچەنە، يىسكە بايلانىستى زاتتار (دۋحي، وديكولون)، ۇشتى، قىرلى زاتتار، نەيترون ءجىپ.
ساباقتىڭ قۇرىلىمى:
1. العاشقى ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى:
ا) وقۋشىلاردى ساباققا ۇيىمداستىرۋ.
ءا) پسيحولوگيتيالىق ءسات.
ب) ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
(ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋدى ويىنمەن جۇرگىزۋ)
ءمۇعالىم: - بالالار، بۇگىن كۇن قانداي، قاي مەزگىل كەلدى؟
وقۋشىلار: - كوكتەم، كوكتەم كەلدى.
ءمۇعالىم: - ەندەشە، كوكتەمنىڭ العاشقى كۇن قۇتتى بولسىن، دەي وتىرا، كوكتەم قۋانىشتارىن كورەيىك.
- كوكتەمدە تابيعاتتا قانداي ەرەكشەلىكتەر بولادى؟
وقۋشىلار: - قار ەريدى،
- سۋ اعادى،
- اعاشتار بۇرشىك اتادى،
- گۇلدەر جايناپ وسەدى.
ءمۇعالىم: - ەندەشە، كوكتەمنىڭ العاشقى بەلگىسى «بايشەشەك» گۇلدىڭ ءوسىپ شىعۋى.
- ال، قانەكەي ءبارىمىز گۇل تەرەيىك، ءبىراق بۇل گۇلدەرىمىز جاي گۇل ەمەس، گۇلدەردىڭ تاپسىرماسى بار ەكەن.
ويىن: «گۇل تەرۋ»
1. كورۋ مۇشەسىن اتا.
2. كورۋ مۇشەسىنىڭ قىزمەتىن اتا.
3. كوزدى قالاي كۇتۋ كەرەك.
4. ەستۋ مۇشەسىن اتا.
5. قۇلاق (ەستۋ) مۇشەسىنىڭ قىزمەتىن اتا.
6. قۇلاقتىڭ كۇتۋ ەرەجەسىن اڭگىمەلە.
7. ءوزىڭ قانداي جانۋارلاردىڭ داۋىسىن سالا الاسىڭ؟
8. ادامنىڭ داۋسىنان ونىڭ كوڭىل كۇيىن بايقاۋعا بولادى ما؟
ءمۇعالىم: - ەندەشە، بالالار داپتەرلەرىمىزدى اشىپ، كوكتەمنىڭ العاشقى كۇنىن قۋانىپ جازىپ الايىق.
كىرىسپە ءبولىم
(جاڭا ساباقتى حابارلاۋ)
مۇرىن – ءيىس سەزۋ مۇشەسى. ادام ءيىستى مۇرىن ارقىلى سەزەدى. جانە مۇرىنمەن تىنىس الادى. ال ءدامدى تىلمەن سەزەدى.
ءتىل – ءارى سويلەۋ مۇشەسى. زاتتى تولىق ءبىلۋ ءۇشىن ۇستاپ كورەدى، يىسكەيدى، ءدامىن تاتادى. سوندا ونىڭ قاسيەتىن انىقتاۋعا بولادى. ءبىز تەرى ارقىلى دا سەزەمىز. ول سۋىقتى، ىستىقتى، جۇمساق پەن قاتتىنى سەزەدى.
قاۋىپسىزدىك ەرەجەسى
مۇرىندى كۇتە ءبىل. ول ءۇشىن تازا ورامالدى پايدالان. ءوزىڭ بىلمەيتىن جانە لاس زاتتاردى اۋىزعا سالۋعا بولمايدى.
2. نەگىزگى ءبولىم.
(ساراماندىق جۇمىس جۇرگىزىلگەندە قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن ساقتاۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتۋ.)
ساراماندىق جۇمىس جۇرگىزەر الدىندى...
(الدىمەن وقۋشىلاردىڭ الدارىنا اق بەت قاعازدار تاراتىلادى، بۇل قاعازدارعا جاسالىنعان جۇمىستاردىڭ ناتيجەسى جازىلىپ وتىرىلادى.
سونىمەن قاتار ءار وقۋشىنىڭ الدىنا سالفەتكا، سەللوفاندار تازالىق ءۇشىن تاراتىلادى، پارتانىڭ بەتىنە گازەت جايىلادى جانەدە وزدەرىنىڭ جەكە ىدىستارى، قاسىقتارى بولادى، ءار جۇمىستان كەيىن الدارىنداعى اق قاعازعا تاجىريبەنىڭ قورىتىندىسىن جازىپ وتىرۋ.)
ساراماندىق جۇمىس.
1 – جۇمىس. مۇرىن قىزمەتىنە تاجىريبە جاساۋ.
نەيترون ءجىپتى ورتەۋ، ءيىسىن بايقاتۋ. ءتۇرىن، ءتۇسىن ايتقىزۋ.
(قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن ەسكەرتۋ)
وقۋشىلارعا ءوز بەتتەرىمەن وت جاعۋعا، شىرپىمەن ويناۋعا، وت تۇتاندىرعىشتارمەن قولدارىنا ۇستاۋعا قاتاڭ تىيىم سالۋ.
2 – جۇمىس. مۇرىن قىزمەتىنە تاجىريبە جاساۋ.
ءاتىردى اۋاعا سەبۋ. ءتۇرىن، ءيىسىن اڭعارتۋ، اجىراتۋ.
3 – جۇمىس. ءتىل قىزمەتىنە تاجىريبە جاساۋ.
الما، ليمون، جۋا (پياز) تۋرالىپ ءبىر تىلىمنەن ءار وقۋشىعا تاراتىلادى.
ءتاتتى، قىشقىل، اششى ەكەندىگى قورىتىندىلانىپ، الدارىنداعى قاعازعا جازىلادى.
4 – جۇمىس. ءوز بەتتەرىمەن جۇمىس.
ءار وقۋشىعا ءبىر - ءبىر قاسىق سۇزبە بەرىلەدى. وعان شەكەر سەبىلەدى دە ءدامىن كورەدى. ءدال وسىلاي ورىندالادى دا تەك شەكەردىڭ ورنىنا تۇز سەبىلەدى. وسى جۇمىستى بالالار وزدەرى ورىندايدى جانە قورىتىندىلايدى.
(سۇزبە تۋرالى نە بىلەتىندىكتەرى سۇرالادى)
5 – جۇمىس. تەرى قىزمەتىنە بايلانىستى تاجىريبە جاساۋ.
اق قاعاز تاراتىلادى، ونىڭ بەتى تەگىس سيپايدى، ەكىنشى قاعاز تاراتىلادى، ونىڭ بەتى تەگىس ەمەس (ءبۇدىر – ءبۇدىر) سيپايدى.
بۇل جۇمىستىڭ دا قورىتىندىسىن تالدايدى، قاعازعا جازادى.
6 – جۇمىس. قار جۇمىرلانعان قولدارىنا الادى، ۇستاپ كورىپ زاتتىڭ تەمپەراتۋراسىن بايقايدى.
(ءار تاجىريبە جاسالعان سايىن قورىتىندىلانىپ وتىرادى.)
3. قورتىندى ءبولىم
ا ) بەكىتۋ.
ءا) قورىتىندىلاۋ.
ب) ۇيگە تاپسىرما 108 - 109 بەت وقۋ.
ۆ) باعالاۋ.
You Might Also Like
