InfoHub Logo

مۇحتار شاحانوۆ 1942 جىلى اقپان ايىنىڭ 7 جۇلدىزىندا وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى، لەنگىر اۋدانى، قاسقاسۋ سەلوسىندا دۇنيەگە كەلگەن قازاق اقىنى.

ءومىربايانى
شىمكەنت پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىن بىتىرگەن (1969). "وڭتۇستىك قازاقستان" (1960 - 65)، "لەنينشىل جاس" (1965 - 70) گازەتتەرىندە، رەسپۋبليكالىق تەليەۆيزيا، راديو رەداكسيالارىندا (1971 - 75) ىستەدى. 1976 جىلدان قازاق سسر مينيسترلەر كەڭەسىنىڭ باسپا، پوليگرافيا جانە كىتاپ ساۋداسى جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميتەتىندە ءبولىم باستىعى. العاشقى ولەڭى ("سىرداريا") 1959 جىلى جاريالاندى. تۇڭعىش ولەڭدەر جيناعى ("باقىت") 1966 جىلى جارىق كوردى. م. شاحانوۆتىڭ "باللادالار" (1968)، "اي تۋىپ كەلەدى" (1970)، "قىراندار توبەگە قونبايدى" (1974)، "سەنىم پاتشالىعى" (1976) اتتى كىتاپتارى شىقتى. ولەڭدەرىندە فيلوسوفيالىق وي باسىم. "ماحاببات زاڭى" اتتى پوەزيالىق سپەكتاكلى رەسپۋبليكالىق تەاتر ساحناسىنا قويىلدى (1974).

مۇحتار شاحانوۆ كوپتەگەن اندەر ءماتىنىن جازدى. ءماتىنىن دە، مۋزىكاسىن دا ءوزى جازعان "جۇبايلار جىرى"، "تۋعان كۇن كەشىندە"، "گۇل داۋرەن"، "مەن ساعان عاشىق ەدىم" اتتى اندەرى جۇرتشىلىققا كەڭىنەن تانىس. م. شاحانوۆ — قازاقستان لەنين كومسومولى سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى (1972). قازاقستان جازۋشىلار وداعى باسقارماسىنىڭ حاتشىسى، رەسپۋبليكالىق "جالىن" جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى ت. ب. قىزمەتتەر اتقاردى. كسرو حالىق دەپۋتاتى، كسرو جوعارعى كەڭەسىنىڭ مۇشەسى، ق ر - نىڭ حالىق دەپۋتاتى.

1993 - 2003 جج. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قىرعىز رەسپۋبليكاسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى قىزمەتىندە بولدى. 2004 — 2007 جىلدارى ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى. ءقازىر 2004 — 2007 دەپۋتات. "جالىن" جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى، الەم ويشىلدارىنىڭ باسىن بىرىكتىرەتىن "XXI عاسىر جانە رۋحانيات" اتتى حالىقارالىق ەليتا كلۋبىنىڭ پرەزيدەنتى.

شىعارمالارى
بىرنەشە ولەڭ كىتاپتارىنىڭ جانە حالىق اراسىنا كەڭ تاراعان ءبىرقاتار اندەردىڭ اۆتورى. باللادالارى مەن پوەمالارى دۇنيە ءجۇزى حالىقتارىنىڭ 20-دان استام تىلدەرىنە اۋدارىلعان. "ماحاببات زاڭى"، "سەنىم پاتشالىعى"، "سوكراتتى ەسكە الۋ ءتۇنى" اتتى درامالارى رەسپۋبليكامىزدا جانە شەتەل تەاترلارىندا قويىلعان. ش. ايتماتوۆپەن بىرلەسىپ جازعان "كۇز باسىنداعى اڭشىنىڭ زارى" اتتى ەسسە كىتابى مەن "سوكراتتى ەسكە الۋ ءتۇنى" اتتى دراماسى كوپتەگەن تىلدەرگە اۋدارىلعان. "شىڭعىس حاننىڭ پەندەلىك قۇپياسى" درامالىق تۋىندىسى نەگىزىندە ۋكراينانىڭ دوۆجەنكو اتىنداعى كينوستۋدياسى ەكى سەريالى تەلەفيلم شىعاردى. مۇحتار شاحانوۆتىڭ پوەزياسىنىڭ ارقاۋى انا ءتىلى تاعدىرى، حالقىنىڭ تاعدىرى.

اقىننىڭ: "تاريحىن تۇر ساناڭا وتكەل تاستاپ، ءوز تىلىندە ويلاۋ، سويلەۋ توقتالعان ساتتەن باستاپ، بۇكىل بابا رۋحىمەن بايلانىسىڭ كەسىلەر. تاعدىرىڭنان اتا عاسىر شامىن سولاي وشىرەر. قاتەندى ءابجىل تۇزەتپەسەڭ، تولىققاندى جوق تىرلىك. ءبىز بابالار سۇيەگىنە، سەنىمىنە ب ا ق قۇردىق، ب ا ق قۇردىق تا ۇلتسىزدىق كەڭىستىككە ات بۇردىق. ءوز ءتىلىڭدى جەرسىنبەۋدىڭ، ءوز اناڭدى مەنسىنبەۋدىڭ، ارسىزدىعى قاي داۋىردە بولىپ ەدى تاپقىرلىق؟

ول — رۋحي مۇگەدەكتىك ءارى ۇلتتىق ساتقىندىق"، — دەگەن تۇجىرىمداماسىن 20 - عا تارتا ەلدەردىڭ الدىڭعى قاتارلى گۋمانيستەرى قولداعان. م. شاحانوۆتىڭ سوزىمەن ايتساق: "ويتكەنى قاي ەلدە بولسا دا، انا ءتىلىن سىيلاماۋ — تۋعان اناسىنىڭ جۇرەگىنە تەبۋمەن بىردەي".

ءومىربايانىن تولىق جۇكتەۋ

ولەڭدەرى

ايبەرگەنوۆ شىڭى
العاشقى ماحابباتقا حات
التىن، كۇمىس جانە قالايى
العىس ايتىپ وتەم ساعان
ارال قاسىرەتى
ارمان
ايەلدەر
ءامىر - تەمىردىڭ سوڭعى وسيەتى
باقىت گەومەترياسى
بارسەلونا اۋەجايىنداعى سۇڭقارلار
بەسىنشى ەركەك
ءبىز، قازاقتىڭ ەكى اقىنى، بىرگەمىز
گيمالاي جولبارىستارى نەمەسە مالدىق سانا تۋرالى مۇڭ
عايشا
عۇمىر
دارا تالعام قاسىرەتى
دينوزاۆرلار مەن ەگەۋقۇيرىقتار
ەل تىلەگىنىڭ كۇشى
ەركەكتەرگە كوزقاراس نەمەسە ايەلگە سيرەك جولىعاتىن ب ا ق
ەركەكتەر جىرى
جايىقپەن جۇزدەسكەندە
جالىن
جانەركە
جاروكوۆ كوشەسىندەگى كەزدەسۋ
جاڭا قازاقتار نەمەسە رۋحاني بايلىقسىز دا مەملەكەت قۇرۋعا بولادى دەپ ويلايتىن جاس بيزنەسمەنگە حات
جەلتوقسان الاڭى
جەلتوقسان تاعلىمى
جەتىنشى تۇيسىك
جۇبايلار بار اڭگىمەسى تاۋسىلعان
جىگەرلەندىرۋ نەمەسە ءوزىن باقىتسىزبىن دەپ ەسەپتەگەن جىگىتكە جاۋاپ
جىگەرلەندىرۋ
جىگىتتىڭ ەكى سيپاتى
دوستىق ولكەسىنىڭ زاڭى
دوستىق پەن ماحاببات
كەتا بالىقتىڭ ەرلىگى
قازاقتىڭ باس بۇلشىق ەتى
قازاق داستارقانى
قالداياقوۆ وزەنى
قۇداشا
قۇلپىتاس كەپيەتى نەمەسە كەرى تەبۋ زاڭى
قىمىز بەن پىسپەك
قىران تاعدىرى
لا ۆالەتتا ماڭىنداعى ءتۇن نەمەسە قاسيەت مۇناراسى
Mالدىق سانا تۋرالى مۇڭ
ماحابباتتىڭ جازىلماعان زاڭى
ماحابباتتى قورعاۋ
ماڭگۇرتتەنبەۋ مارسەلەزاسى
مەن قىز ءۇشىن ۇيالدىم
مەرەيدىڭ ساقتار حانىنا ايتقانى
مۇرىن جايلى ءازىل
ناۋرىز پاراساتى
ورالۋ
ورمانداعى وقيعا
وتىرار قاھارماندىعى نەمەسە جەڭiلگەن جەڭiمپاز تۋرالى داستان
وتىرار كىتاپحاناسى
وزەندەر
"وركەنيەتتىڭ اداسۋى" اتتى روماننان كومپيۋتەرباستى جارتى ادامدار
رۋح مەكتەبىندەگى مۇڭ
رۋح پەن ءتىل
ساماتتىڭ جۇبايى ايجانارمەن جەكپە-جەك
سۇلۋلىقتى سەزىنۋ نەمەسە عابيدەن مۇستافينمەن قارتتىق جايلى اڭگىمە
تاناكوز
تارىسى بار ايماقتىڭ
تامىرسىزدانۋ ءقاۋپىنىڭ تۇجىرىمداماسى
تج - لار
ءتورت انا
تۋعان كۇن كەشىندە
تۇركىستان اڭىزى
تۇركىستانداعى تاۋ
ءتۇسىنىسۋ تەورەماسى
ۋاقىتشا جەڭىستەر
ۇشاق ۇستىندەگى وي
ۇنسىزدىك
12 - 3=؟
سەمەنت
شەكاراسىز جومارتتىق نەمەسە قالەكەش قاراقۇلوۆتى ىزدەۋ
شىڭ باسىنداعى وقيعا
ەۆەرەستكە شىعۋ