مۇزافار الىمبايەۆ - بالالار اقىنى
مۇزافار الىمبايەۆتىڭ تۋعانىنا 97 جىلدىعىنا وراي وتكىزىلگەن
«م. الىمبايەۆ - بالالار اقىنى» اتتى ەرتەڭگىلىگىنىڭ جوسپارى
1. م. الىمبايەۆتىڭ ءومىربايانى. مۇزافار الىمبايەۆ 29 قازاندا 1923 جىلى پاۆلودار وبلىسى شارباقتى اۋدانى مارالدى اۋىلىدا تۋعان. ەكىنشى دۇنيە جۇزىلىك سوعىسقا قاتىسقان.
تۇڭعىش ولەڭى «قىزىل تۋ» گازەتىندە 1939 جىلى جانە سوعىس جىلدارىندا مايدان گازەتتەرىندە كوپتەگەن ولەڭدەرى جاريالاندى.
1948 - 58 جىلدارى «پيونەر» قازىرگى (اق جەلكەن) جۋرنالىندا سوڭ «قازاق ادەبيەتى» گازەتىندە ءبولىم مەڭگەرۋشىسى كەيىن باس رەداكتوردىڭ ورىنباسارى بولىپ قىزمەت اتقاردى. 1958 - 1986 جىلدارى «بالدىرعان» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى بولدى. 1965 جىلى قازۇۋ - دى بىتىرگەن.
1952 جىلى «قاراعاندى جىرلارى» دەگەن العاشقى جيناعى جارىق كوردى. م. الىمبايەۆتىڭ 300 - دەي ولەڭىنە ءان جازىلعان، بىرنەشە ءان كىتاپتارى شىققان.
1953 جىلى «مەنىڭ ويىنشىعىم»، 1959 جىلى «وتپەن ويناما»، 1962 جىلى «وراق - ولاق»، 1977 جىلى شىققان «شىناقساڭ شىمىر بولارسىڭ» دەگەن كىتاپتارى
قازاق بالالار ادەبيەتىنە قوسىلعان ەلۋلى ۇلەس بولدى.
م. الىمبايەۆتىڭ ماقال - ماتەلدەردى جيناۋ، زەرتتەۋ، باسقا حالىقتار ماقالدارىن قازاق تىلىنە اۋدارۋ جۇمىستارىمەن دە اينالىسىپ كەلەدى: «666 ماقال مەن ماتەل» 1960 جىلى، 1963 جىلى «ماقال - ءسوزدىڭ مايەگى»، 1967 جىلى «ورنەكتى ءسوز - ورتاق قازىنا»، 1970 جىلى «ماقالناما»، 1982 جىلى«مارجان ءسوز»، 1998 جىلى «ناقىلدار». 1996 جىلى «باتامەن ەل كوگەرەر»، 1994 جىلى «حالىق - عاجاپ تالىمگەر»، 1996 جىلى «ناقىلدىڭ توركىنناماسى» دەگەن جيناقتار مەن زەرتتەۋ ەڭبەكتەرى جارىق كورگەن.
سىن - زەرتتەۋ سالاسىندا «قالام قايراتى» 1976 جىلى، «كوڭىل كۇندەلىگىنەن» 1980 جىلى، «ءومىر، ونەر، ونەرپاز» 1990 جىلى، «تولقىننان تولقىن تۋادى» 1992 جىلى، «كورگەندەرىم كوڭىلدە» 1992 جىلى شىققان ەڭبەكتەرى بار.
الەم ادەبيەتتەرىنىڭ كەيبىر ۇزدىك شىعارمالارىن قازاق تىلىنە اۋداردى.
مۇزافار الىمبايەۆتىڭ ولەڭدەرى 38 تىلگە اۋدارىلدى.
1978 جىلى قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن مادەنيەت قايراتكەرى، 1994 جىلى قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى دەگەن اتاققا يە بولعان.
1993 جىلى ى. التىنسارين اتىنداعى مەدالدىڭ يەگەرى، 1995 جىلى «قۇرمەت» وردەنىمەن ماراپاتتالعان.
1984 جىلى قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ، 1992 جىلى جازۋشىلار وداعى «الاش» سىيلىعىنىڭ، 1996 جىلى جامبىل اتىنداعى حالىقارالىق سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى بولدى.
1 - وقۋشى
تۋمايدى جۇرتىن اقىن جىلاتۋعا،
تۋادى جۇرەكتەردى نۇرلانتۋعا،
ولەڭىن ورامال عىپ وتەدى ولار
كوز جاسىن ادامزاتتىڭ قۇرعاتۋعا.
شىعادى شىڭ باسىنا شىعادى ونەر،
شىن اقىن ەكى تۋىپ، ءبىر - اق ولەر.
الدىندا ءار زاماننىڭ، ءار ۇرپاقتىڭ
قۇلاماي تىككەن تۋى تۇرا بەرەر.
1949 جىلى م. الىمبايەۆ وزىمەن قىزمەتتەس مۇحامەت اعاسىنىڭ ۇيىنە بارعاندا ول كىسىنىڭ كىشكەنتاي قىزى قۋىرشاقتارىنا الىمبايەۆتىڭ ولەڭدەرىن ايتىپ بەرىپ ويناپ وتىرعانىن كورەدى. بالا باقشاعا بارىپ جۇرگەن بۇلدىرشىندەردىڭ جۇمباقتارىن ايتقانىن ەسىتكەندە «بالالارعا ارناپ جازسام بىردەڭە شىعادى ەكەن عوي» دەگەن ءۇمىت وتى جانادى.
«مەنىڭ ويىنشىقتارىم»، «ايازدا»، «شىنىقساڭ شىمىر بولارسىڭ» دەگەن ولەڭدەرىن وقيدى.
2 - وقۋشى
اۋدارىپ كىتاپ - دالا كونە بەتىن،
جايادى جاڭا بەتىن - كەرەمەتىن.
ابايدىڭ جىرلارىنداي وقي بەرسەڭ،
راقاتقا جانىڭ باتىپ كەنەلەتىن، دەپ مۇزافار اتامىزدىڭ ءوزى ايتقانداي ولەڭدەرىن وقيمىز. «ىزگى تىلەك» ولەڭى وقىلادى.
3 - وقۋشى.
م. الىمبايەۆتىڭ ادامنىڭ نەمەسە حايۋاناتتىڭ ادالدىعىن، ارامدىعىن، باتىرلىعىن، بوستىعىن، دوستىعىن نەمەسە قاستىعىن سۋرەتتەيتىن مىسالدارىنا
كەزەك بەرەيىك.
(بەتپەردەلەر كيىپ، رولدەرگە ءبولىپ وقيدى.)
مىسالدار: «قاعاز بەن وشىرگىش»، «كوگەرشىن مەن اققۋ». «كىرپى مەن كاكتۋس».
4 - وقۋشى.
ويعا باتتىم،
قيال تەربەپ،
بويدى قىزۋ
ولەڭ كەرنەپ،
قالام كەتتى جورعالاپ.
اق قاعازعا
سالدىم ورنەك،
ويدان ولەڭ
قۇيىلدى كەپ،
سيامەنەن سورعالاپ.
اقىن اتامىز قازاقتىڭ ءبىر تۋار ۇل - قىزدارى تۋرالى ەستەلىكتەر جازىپ، كوپتەگەن ولەڭدەر شىعارعان.
اقىن - جازۋشىلارعا، كۇيشىلەرگە، باتىرلارعا ارناعان ولەڭدەرى وقىلادى.
«ءال - فارابيگە ارىز»، «مانشۇك اپاي»، «تامۇق وتىن قاق جارىپ»، «ءالىبي جانكەلدين»، «الشىنباي مەن شوجەنىڭ ديالوگى» اتتى ولەڭى وقىلادى.
ءا. جانگەلدين اتىنداعى №52 جالپى ورتا مەكتەبى
كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك مەكەمەسى
كىتاپحاناشى ءمۇعالىم: سارمانتايەۆا باتپا ابديللايەۆنا
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
«م. الىمبايەۆ - بالالار اقىنى» اتتى ەرتەڭگىلىگىنىڭ جوسپارى
1. م. الىمبايەۆتىڭ ءومىربايانى. مۇزافار الىمبايەۆ 29 قازاندا 1923 جىلى پاۆلودار وبلىسى شارباقتى اۋدانى مارالدى اۋىلىدا تۋعان. ەكىنشى دۇنيە جۇزىلىك سوعىسقا قاتىسقان.
تۇڭعىش ولەڭى «قىزىل تۋ» گازەتىندە 1939 جىلى جانە سوعىس جىلدارىندا مايدان گازەتتەرىندە كوپتەگەن ولەڭدەرى جاريالاندى.
1948 - 58 جىلدارى «پيونەر» قازىرگى (اق جەلكەن) جۋرنالىندا سوڭ «قازاق ادەبيەتى» گازەتىندە ءبولىم مەڭگەرۋشىسى كەيىن باس رەداكتوردىڭ ورىنباسارى بولىپ قىزمەت اتقاردى. 1958 - 1986 جىلدارى «بالدىرعان» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى بولدى. 1965 جىلى قازۇۋ - دى بىتىرگەن.
1952 جىلى «قاراعاندى جىرلارى» دەگەن العاشقى جيناعى جارىق كوردى. م. الىمبايەۆتىڭ 300 - دەي ولەڭىنە ءان جازىلعان، بىرنەشە ءان كىتاپتارى شىققان.
1953 جىلى «مەنىڭ ويىنشىعىم»، 1959 جىلى «وتپەن ويناما»، 1962 جىلى «وراق - ولاق»، 1977 جىلى شىققان «شىناقساڭ شىمىر بولارسىڭ» دەگەن كىتاپتارى
قازاق بالالار ادەبيەتىنە قوسىلعان ەلۋلى ۇلەس بولدى.
م. الىمبايەۆتىڭ ماقال - ماتەلدەردى جيناۋ، زەرتتەۋ، باسقا حالىقتار ماقالدارىن قازاق تىلىنە اۋدارۋ جۇمىستارىمەن دە اينالىسىپ كەلەدى: «666 ماقال مەن ماتەل» 1960 جىلى، 1963 جىلى «ماقال - ءسوزدىڭ مايەگى»، 1967 جىلى «ورنەكتى ءسوز - ورتاق قازىنا»، 1970 جىلى «ماقالناما»، 1982 جىلى«مارجان ءسوز»، 1998 جىلى «ناقىلدار». 1996 جىلى «باتامەن ەل كوگەرەر»، 1994 جىلى «حالىق - عاجاپ تالىمگەر»، 1996 جىلى «ناقىلدىڭ توركىنناماسى» دەگەن جيناقتار مەن زەرتتەۋ ەڭبەكتەرى جارىق كورگەن.
سىن - زەرتتەۋ سالاسىندا «قالام قايراتى» 1976 جىلى، «كوڭىل كۇندەلىگىنەن» 1980 جىلى، «ءومىر، ونەر، ونەرپاز» 1990 جىلى، «تولقىننان تولقىن تۋادى» 1992 جىلى، «كورگەندەرىم كوڭىلدە» 1992 جىلى شىققان ەڭبەكتەرى بار.
الەم ادەبيەتتەرىنىڭ كەيبىر ۇزدىك شىعارمالارىن قازاق تىلىنە اۋداردى.
مۇزافار الىمبايەۆتىڭ ولەڭدەرى 38 تىلگە اۋدارىلدى.
1978 جىلى قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن مادەنيەت قايراتكەرى، 1994 جىلى قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى دەگەن اتاققا يە بولعان.
1993 جىلى ى. التىنسارين اتىنداعى مەدالدىڭ يەگەرى، 1995 جىلى «قۇرمەت» وردەنىمەن ماراپاتتالعان.
1984 جىلى قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ، 1992 جىلى جازۋشىلار وداعى «الاش» سىيلىعىنىڭ، 1996 جىلى جامبىل اتىنداعى حالىقارالىق سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى بولدى.
1 - وقۋشى
تۋمايدى جۇرتىن اقىن جىلاتۋعا،
تۋادى جۇرەكتەردى نۇرلانتۋعا،
ولەڭىن ورامال عىپ وتەدى ولار
كوز جاسىن ادامزاتتىڭ قۇرعاتۋعا.
شىعادى شىڭ باسىنا شىعادى ونەر،
شىن اقىن ەكى تۋىپ، ءبىر - اق ولەر.
الدىندا ءار زاماننىڭ، ءار ۇرپاقتىڭ
قۇلاماي تىككەن تۋى تۇرا بەرەر.
1949 جىلى م. الىمبايەۆ وزىمەن قىزمەتتەس مۇحامەت اعاسىنىڭ ۇيىنە بارعاندا ول كىسىنىڭ كىشكەنتاي قىزى قۋىرشاقتارىنا الىمبايەۆتىڭ ولەڭدەرىن ايتىپ بەرىپ ويناپ وتىرعانىن كورەدى. بالا باقشاعا بارىپ جۇرگەن بۇلدىرشىندەردىڭ جۇمباقتارىن ايتقانىن ەسىتكەندە «بالالارعا ارناپ جازسام بىردەڭە شىعادى ەكەن عوي» دەگەن ءۇمىت وتى جانادى.
«مەنىڭ ويىنشىقتارىم»، «ايازدا»، «شىنىقساڭ شىمىر بولارسىڭ» دەگەن ولەڭدەرىن وقيدى.
2 - وقۋشى
اۋدارىپ كىتاپ - دالا كونە بەتىن،
جايادى جاڭا بەتىن - كەرەمەتىن.
ابايدىڭ جىرلارىنداي وقي بەرسەڭ،
راقاتقا جانىڭ باتىپ كەنەلەتىن، دەپ مۇزافار اتامىزدىڭ ءوزى ايتقانداي ولەڭدەرىن وقيمىز. «ىزگى تىلەك» ولەڭى وقىلادى.
3 - وقۋشى.
م. الىمبايەۆتىڭ ادامنىڭ نەمەسە حايۋاناتتىڭ ادالدىعىن، ارامدىعىن، باتىرلىعىن، بوستىعىن، دوستىعىن نەمەسە قاستىعىن سۋرەتتەيتىن مىسالدارىنا
كەزەك بەرەيىك.
(بەتپەردەلەر كيىپ، رولدەرگە ءبولىپ وقيدى.)
مىسالدار: «قاعاز بەن وشىرگىش»، «كوگەرشىن مەن اققۋ». «كىرپى مەن كاكتۋس».
4 - وقۋشى.
ويعا باتتىم،
قيال تەربەپ،
بويدى قىزۋ
ولەڭ كەرنەپ،
قالام كەتتى جورعالاپ.
اق قاعازعا
سالدىم ورنەك،
ويدان ولەڭ
قۇيىلدى كەپ،
سيامەنەن سورعالاپ.
اقىن اتامىز قازاقتىڭ ءبىر تۋار ۇل - قىزدارى تۋرالى ەستەلىكتەر جازىپ، كوپتەگەن ولەڭدەر شىعارعان.
اقىن - جازۋشىلارعا، كۇيشىلەرگە، باتىرلارعا ارناعان ولەڭدەرى وقىلادى.
«ءال - فارابيگە ارىز»، «مانشۇك اپاي»، «تامۇق وتىن قاق جارىپ»، «ءالىبي جانكەلدين»، «الشىنباي مەن شوجەنىڭ ديالوگى» اتتى ولەڭى وقىلادى.
ءا. جانگەلدين اتىنداعى №52 جالپى ورتا مەكتەبى
كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك مەكەمەسى
كىتاپحاناشى ءمۇعالىم: سارمانتايەۆا باتپا ابديللايەۆنا
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
