InfoHub Logo

ناتۋرال جانە ءبۇتىن كورسەتكىشتى دارەجەلەر تاراۋىن قايتالاۋ
ماقساتى:
• ناتۋرال جانە ءبۇتىن كورسەتكىشتى دارەجەلەر تاقىرىپتارى بويىنشا العان بىلىمدەرىن جالپىلاپ، تياناقتاۋ، قوسىمشا مالىمەتتەر بەرۋ. ۋ=اح 2 ۋ=اح 3 فۋنكسيالارى جانە ولاردىڭ قاسيەتتەرى، گرافيكتەرى تاقىرىپتارى بويىنشا العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ، جيناقتاۋ؛.
فۋنكسيا گرافيكتەرىن سالۋ بىلىكتىلىك داعدىلارىن شىڭداۋ؛
• ءتيىمدى ءادىس - تاسىلدەر ارقىلى وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن كەڭەيتۋ، وزدىگىنەن جۇمىس جاساۋ، ىزدەنۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
• وقۋشىلاردى ناقتىلىققا، ۇيىمشىلدىققا، ۇقىپتىلىققا، دالدىككە تاربيەلەۋ.

ساباق جوسپارى:
1. ۇيىمداستىرۋ
2. ساباق بارىسىمەن تانىستىرۋ
3. قايتالاۋ
• گرافيكالىق ديكتانت
• كەستەمەن جۇمىس
• ەسەپ شىعارۋ
• فۋنكسيانىڭ قاسيەتتەرىن انىقتاۋ
• توپپەن جۇمىس
• تاريحي دەرەكتەرگە شولۋ
• ۇيگە تاپسىرما
• باعالاۋ
4. ساباقتى قورىتىندىلاۋ

ساباق بارىسى
1. وقۋشىلارمەن امانداسىپ، تۇگەندەپ، وقۋشىلاردى ساباققا دايارلاۋ
2. وقۋشىلاردى بۇگىنگى وتەتىن ساباق بارىسىمەن تانىستىرۋ
- بۇگىنگى ساباقتا ءبىز تاراۋدى قايتالاپ، العان بىلىمدەرىمىزدى كورسەتەمىز. ول ءۇشىن ءبىز ساباعىمىزدى اسپان جۇلدىزدارىمەن بايلانىستىرايىق. تۇنگى اسپانعا قاراساندار جەتى قاراقشى جۇلدىزىنىڭ جارقىراپ تۇرعانىن كورەسىڭدەر. مىنە بۇگىنگى ساباعىمدى مەن وسى جەتى قاراقشى جۇلدىزىمەن بايلانىستىرعىم كەلىپ وتىر. بۇل جەتى قاراقشىنىڭ جەتى جۇلدىزىن وقۋشىنىڭ بويىنداعى جەتى قاسيەت دەپ قاراستىرايىق. ەگەر وقۋشىنىڭ بويىندا وسىنداي جەتى قاسيەت بولسا، ول ناعىز وسى جەتى قاراقشى سياقتى جارقىراپ تۇرار ەدى دەپ ويلايمىن. ەندەشە ساباعىمىزدى وسى جەتى جۇلدىزدىڭ قاسيەتتەرىمەن تانىسا وتىرىپ، وتكىزەيىك.

3. 1 - ءشى جۇلدىز: زەرەك
گرافيكالىق ديكتانت: ءيا - ____ جوق -
- نەگىزدەرى بىردەي دارەجەلەردى بولگەندە نەگىزىن وزگەرىسسىز قالدىرىپ، بولىنگىشتىڭ دارەجە كورسەتكىشىن بولگىشتىڭ دارەجە كورسەتكىشىنە قوسامىز (ازايتامىز)
- (ا 3) 2 = ا 5 تەڭ (ا 6)
- (- 3ح2ۋ8) 2 = 9ح4ۋ16
- دارەجەنى دارەجەگە شىعارعاندا، نەگىزىن وزگەرتپەي دارەجە كورسەتكىشتەرى قوسىلادى.
- 3 - 5 ∙ 33 = تەڭ ( )
- بولشەكتى دارەجەگە شىعارعاندا، ونىڭ الىمىنىڭ دا، ءبولىمىنىڭ دە ءاربىر كوبەيتكىشىن وسى دارەجەگە شىعارادى.
- (2999+ 3001) 0 = 6000 – عا تەڭ؟
- نەگىزدەرى بىردەي دارەجەلەردى كوبەيتكەندە، ولاردىڭ دارەجە كورسەتكىشتەرىن قوسىپ، نەگىزدەرىن وزگەرىسسىز قالدىرامىز.
- (- ا) 10 ∙ ا5 ∙ (- ا) 3 = ا 18 (- ا 18)
جاۋاپ:

2 - ءشى: شاپشاڭ
كەستەمەن جۇمىس. تاقتادا سىزىلعان كەستەگە 2 مەن 3 - ءتىڭ 1 - دەن 10 - عا دەيىنگى دارەجەلەرىن جازۋ كەرەك.
ەكىنشى كەستەدە 2 - دەن 9 - عا دەيىنگى سانداردىڭ كۆادراتتارى مەن كۋبتارىن جازۋ كەرەك
3 - ءشى: ەڭبەكقور – وقۋشى
وقۋشىلار كەزەك-كەزەك شىعىپ، كارتوچكا الىپ، تاقتاعا ەسەپ شىعارادى.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
4 - ءشى: زەرتتەۋشى
بۇل جەردە وقۋشىلار بەرىلگەن كۆادراتتىق، كۋبتىق جانە كەرى پروپورسيونالدىق فۋنكسيالاردىڭ قاسيەتتەرىن جازۋ كەرەك
5 - ءشى: ۇيىمشىل
وقۋشىلار قاتار قاتارمەن توپقا بولىنەدى. الدارىنا قيقىمدالعان فورمۋلالار بەرىلەدى. ولار سول فورمۋلانى دۇرىس قۇراستىرىپ، ەرەجەسىن ايتۋ كەرەك.
6 - شى: ىزدەمپاز
ءمۇعالىم ناتۋرال جانە ءبۇتىن كورسەتكىشتى دارەجە تۋرالى قىسقاشا ماعلۇمات بەرەدى.
• اعىلشىن ماتەماتيگى س. ستيۆين ساندى دارەجە تۇرىندە جازۋدى ويلاپ تاپتى: 3(3) + 5(2) – 4.
قازىرگى كەزدەگى ءتۇرى: 33 + 52 – 4
• دارەجەنى ەڭ كوپ قولداناتىندار استرونومدار. ولار ءار قادامدارىندا الىپ ساندارمەن كەزدەسەدى جانە ولارمەن ەسەپتەۋلەر جۇرگىزەدى. مىسالى: اندورمەدا تۇماندىعىنا دەيىنگى ارا قاشىقتىق 95000000000000000000 كم، كۇن ماسساسى جۋىقتاپ العاندا 2000000000000000000000000000000 كگ. وسىنداي الىپ سانداردى جازۋ، ەسەپتەۋ قيىندىققا سوعادى. سوندىقتان ساندى ستاندارت تۇردە جازۋدى قولدانادى. كم جانە كگ. سونىمەن قاتار دارەجەنى بيولوگتار، حيميكتەر دە قولدانادى.
وسى سياقتى وقۋشىلارعا دا وزدەرى ىزدەپ تابۋعا تاريحي ماعلۇماتتاردان تاپسىرما بەرىلەدى. جانە دە ءۇي جۇمىسىنا تاپسىرما كارتوچكا تاراتىلادى.
7 - ءشى: جاۋاپتى
ساباقتىڭ ناتيجەسىن شىعارىپ، وقۋشىلار ءبىر ءبىرىن باعالايدى. بۇل وتە جاۋاپتى ءىس ەكەنىن ەسكەرۋ كەرەك.

4. ارتىنان وقۋشىلاردىڭ قويعان باعالارىنىڭ قورىتىندىسىن شىعارىپ، ساباقتى قورىتىندىلاۋ