سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 5 كۇن بۇرىن)
نە؟ قايدا؟ قاشان؟ ۆيكتورينالىق ويىن
نە؟ قايدا؟ قاشان؟ ۆيكتورينالىق ويىن.
“ءبىلىمدىڭنىڭ ءسوزىن تىڭدا، ايتقانىن ۇيرەن، ىسكە اسىر”
(ماحمۇد قاشقاري)
بۇگىن بىزدە مەرەكە
بولسىن ەلدە بەرەكە!
وتكىزەيىك جاقسىلاپ،
بولا بەرسىن بەرەكە!
حيميكتەردىڭ مەرەكەسى،
حالقىما قونعان قۇت بولسىن!
ەلىمىزگە ءارقاشاندا،
ىرىس پەن ب ا ق قونسىن.
شىقپاسپىز ءبىز سىزىقتان
كەتپە قالىپ قىزىقتان
شاقىرامىز جانداردى
حيمياعا قىزىققان

ۆيكتورينالىق ويىننىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم دەڭگەيىن تەكسەرۋ، ويىنعا قابىلەتىن قالىپتاستىرۋ، سويلەۋ مانەرىنە ۇيرەتۋ، ويلارىن ءبىر جۇيەگە كەلتىرىپ ءوز پىكىرلەرىن ايتا بىلۋىنە كومەكتەسۋ.
ويىننىڭ شارتى: ويىنعا قاتىسۋشى توپتار كونۆەرتتە دايىنداعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
I - سالەمدەسۋ
بىرەۋىنىڭ جۇرەگىنىڭ تۇگى بار،
بىرەۋىنىڭ ارقالاپ جۇرگەن قوعامداعى جۇگى بار.
بىرەۋىنىڭ كۇمبىرلەگەن كۇيى بار.
بىرەۋىنىڭ قاتتى ىستەيتىن ميى بار - دەمەكشى العاشقى كەزەڭ سالەمدەسۋ.

1 – كونۆەرت.
سۇراق: وسى مۇردە قاي جىلى، قايدا جانە كىم اشتى؟ جانە دە قانداي مالىمەتتەر بەرە الاسىڭ؟ جانە وسى بەينەنىڭ تاۋەلسىز قازاقستانىمىزعا قانداي قاتىسى بار؟
1 – كونۆەرت جاۋاپتارى:
«التىن كيىمدى ادامنىڭ» مۇردەسىن 1969 جىلى جەتىسۋ جەرىندەگى ەسىك قورعانىنان ارحەولوگ ق. اقىشيەۆ تاپقان. زەرتتەۋشىلەردىڭ پىكىرى بويىنشا ول ب. ز. ب. 5 - 6 عاسىرلارعا، ەرتە تەمىر داۋىرىنە جاتادى. ونى جاسى 17 - 18 - دە، بويى 165 سم شاماسىندا بولسا كەرەك. ساق حانزاداسىنىڭ قولىندا ەكى التىن جۇزىك، قۇراستىرمالى بەلبەۋى بولعان. التىن پلاستينكالار جاپسىرىلعان قىناپقا سالىنعان تەمىر قانجار، قىزىل قىناپتى ۇزىن سەمسەر تابىلدى. « التىن كيىمدى ادام» ساق ەلىندە ءوز زامانىنا ساي وركەنيەتتىڭ بولعاندىعىن دالەلدەيدى. ونىڭ كيىمىندە 4 مىڭنان استام التىن اشەكەيلەرمەن بەزەندىرىلگەن. ونىڭ ىشىندە بارىس، تاۋەشكى، ارقار، ات، ءار ءتۇرلى قۇستاردىڭ بەينەسى كەزدەسەدى.
قازىرگى تاڭدا وسى «التىن كيىمدى ادام» بەينەسى قازاقستاننىڭ ەگەمەندىگىنىڭ راسىمىنە اينالىپ، رەسپۋبليكا الاڭىندا ۇلتتىعىمىزدى اسقاقتاتىپ تۇر. ال ساق جاۋىنگەرىنىڭ بوركىندە بەينەلەنگەن قاناتتى تۇلپارلار ءبىزدىڭ تاۋەلسىز قازاقستانىمىزدىڭ ەلتاڭباسىنان ورىن تاپقان.

2 – كونۆەرت.
سۇراق: العاش كىمدەر پايدالانعان؟ جانە وسى زاتتىڭ بويىندا قانداي مەتالل بار؟ كىم اشتى جانە قالاي اتاعان؟. ول مەتالل تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
2 – كونۆەرت جاۋاپتارى:
تەرمومەتردىڭ باسىندا سىناپ مەتالى بار. العاش قىتايلار مەن ۇردىستەر پايدالانعان. گرەك دارىگەرى ديسسكريد «حيدر» - «سۋ»، «ارگيروس» - «كۇمىس»-«سۇيىق كۇمىس» دەپ اتاعان. سىناپتىڭ بالقۋ t0 = 38 - 390س. 6 پەريودتىڭ تاق قاتارى، II توپتىڭ قوسىمشا توپشا مەتالى، بالقۋ t0 – سى تومەن بولعاندىقتان تەرمومەترلەردە قولدانىلادى، سۇيىق مەتالل.

3 – كونۆەرت.
سيقىرلى ساندىقشا. وسى ساندىقشانىڭ ىشىندە تىرشىلىككە قاجەتتى ەڭ كەرەمەت زات بار. ول نە زات دەپ ويلايسىڭ؟ جانە ول تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
3 – كونۆەرت جاۋاپتارى:
ەڭ كەرەمەت زات – سۋ، فورمۋلاسى – ن2و، كريستالدىق تورى – مولەكۋلالىق، tق0=1000س، tقاتۋ0=00C. جەر شارىنداعى 71% - سۋ بار، ادام دەنەسىندە - 65 - 70%، ميدا - 81%، تىعىزدىعى 1گ/سم3. سۋ – ەرىتكىش. ادام تاعامسىز 30 - 40 كۇن شىداسا، سۋسىز 3 كۇن عانا شىدايدى ەكەن.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما