نەگىزگى جانە تۋىندى زات ەسىم
ساباقتىڭ اتاۋى: نەگىزگى جانە تۋىندى زات ەسىم
ماقساتى
كۇتىلەتىن ناتيجە: بىلىمدىلىك: زات ەسىمنىڭ نەگىزگى جانە تۋىندى تۇرلەرىنىڭ جاسالۋ جولدارىن، ايىرماشىلىقتارىن ۇعىندىرۋ. ءسوز قۇرامى تۋرالى العان بىلىمدەرىن پىسىقتاۋ، جەتىلدىرۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى شاپشاڭدىققا، ۇقىپتىلىققا، شىنشىلدىققا، ءوز بەتىنشە تاپسىرمالاردى ورىنداپ، ناتيجەگە جەتە بىلۋگە تاربيەلەۋ، ماماندىق يەلەرىنە دەگەن قۇرمەت پەن العىس سەزىمدەرىن وياتۋ؛
دامىتۋشىلىق: تانىمدىق قابىلەتتەرىن، ساۋاتتىلىقتارىن جانە كوركەم جازۋ داعدىلارىن دامىتۋ؛
ساباقتىڭ ءتيپى: ءبىلىم، بىلىك، داعدىنى جەتىلدىرۋ ساباعى
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: تۇسىندىرمەلى – ءيلليۋستراتيۆتى، سۇراق - جاۋاپ، وي قوزعاۋ، سالىستىرۋ، تالداۋ - جيناقتاۋ، پروبلەمالىق ءادىس، ويىن، اسسوساسيا
پسيحولوگيالىق احۋال
ءبىز بالدىرعان بالامىز،
قۇستاي قانات قاعامىز.
دۇنيەنى ارالاپ،
وقىپ ءبىلىم الامىز.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
سەرگىتۋ ءساتى
وي تولعانىس
1. ۇيىمداستىرۋ
امانداسۋ
وقۋشىلاردى جانە قۇرال - جابدىقتارىن تۇگەندەۋ
وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ
ساباقتىڭ ماقسات - مىندەتىن ءتۇسىندىرۋ
پسيحولوگيالىق دايىندىق
بالالار، بۇگىنگى ساباقتا ارمان دەگەن جالقاۋ بالاعا قازاق تىلىنەن جاتتىعۋلاردى ورىنداۋعا كومەك كورسەتەيىك. كەلىسەمىز بە؟
2. جاڭا ساباققا دايىندىق
تىرەك بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋ
نەگىزگى تۇبىردەن بولعان زات ەسىمدى نەگىزگى زات ەسىم دەپ اتايدى.: ىدىس، كىلەم، اياق.
ءتۇبىر سوزدەرگە جۇرناق جالعانۋ ارقىلى جاسالعان زات ەسىمدى تۋىندى زات ەسىم دەپ اتايدى: جۇمىسكەر، ويىنشىق، كۇيشى.
(ينتەراكتيۆتى تاقتادان نەگىزگى جانە تۋىندى زات ەسىمدەرگە مىسالدار كورسەتۋ).
ءىىى. وي تولعانىس كەزەڭى
1. وقۋلىقپەن جۇمىس
1 - توپ
رەبۋستى شەش. سۋرەتتەگى زاتتاردىڭ اتىن ۇلگىدە كورسەتىلگەندەي جاز. ولارعا سۇراق قويىپ، ماعىناسىن سالىستىر.
كوز + ىلدىرىك = كوزىلدىرىك
بالىق + شى = بالىقشى
اس + پاز = اسپاز
ءدارى + گەر = دارىگەر
2 – جاتتىعۋ. ولەڭدى وقى
ىسكەرلەر
دارىگەر بالا ەمدەيدى،
جولشى جولدى جوندەيدى.
ۇستاز ساباق بەرەدى،
باعبان جەمىس ەگەدى.
ۇستا تەمىر سوعادى،
بالتاشى اعاش جونادى.
ديقان تىڭدى تىلەدى،
ىسمەر كەستە تىگەدى.
كەنشى جەردى قازادى،
اقىن ولەڭ جازادى.
• تۋىندى زات ەسىمدەردى تەرىپ جاز، ءسوز قۇرامىنا تالدا.
• تاعى قانداي تۋىندى زات ەسىم بولاتىن ماماندىق اتاۋلارىن بىلەسىڭ؟
دارىگەر، جولشى، بالتاشى، ىسمەر، كەنشى.
2 - توپ نەگىزگى زات ەسىمدەردى ءبىر قاتارعا، تۋىندى زات ەسىمدەردى ەكىنشى قاتارعا جاز.
سۋرەتشى، ويپات، سىي، سىيلىق، قالام، سىزعىش، اعاش، ونەر، قاپشىق، سۋسىن، سۋ، بالىق، ۇيشىك، مۇز، سيىر، قۇلىنشاق، اسحانا، كول، كونكي، سۋات.
• تۋىندى زات ەسىمدەردىڭ ءتۇبىرى مەن جۇرناعىن بەلگىلە.
نەگىزگى زات ەسىمدەر: ويپات، سىي، قالام، اعاش، ونەر، سۋ، بالىق، مۇز، كونكي، كول.
تۋىندى زات ەسىمدەر: سۋرەتشى، سىيلىق، قاپشىق، سۋسىن، ۇيشىك، قۇلىنشاق، اسحانا، سۋات.
3 - توپ ءتۇبىر سوزدەرگە ءتيىستى جۇرناقتاردى قوسىپ، تۋىندى زات ەسىم جاسا.
كىتاپ، دوس، ەگىن، ورىن، - شى، - ءشى، - لىق، - لىك، تازا، ادام، مال، شەبەر - دىق، - تىق، - حانا
كىتاپحانا، دوستىق، ەگىنشى، ورىندىق، تازالىق، ادامدىق، مالشى، شەبەرلىك.
سەرگىتۋ ءساتى
كورىكتى دالاما قاراشى،
تىزىلگەن ورمان، تاۋ، قالاسى،
التاي مەن اتىراۋ اراسى
قازاقتىڭ كەڭ بايتاق دالاسى
قازاقتىڭ كەڭ بايتاق دالاسى
ساباقتى بەكىتۋ
«ويلان، تاپ» ويىنى
ينتەراكتيۆتى تاقتادان بىرنەشە سۋرەتتەر كورسەتىلەدى. سول سۋرەتتەردىڭ اتىن اتاپ، جۇرناق جالعاپ، تۋىندى زات ەسىم جاساۋ كەرەك. تۋىندى زات ەسىمدەردى قاتىستىرىپ سويلەم قۇرا.
سۋرەتتەر: قوي، ەتىك، ءۇي، بەس، دومبىرا، ءمۇسىن، قوبىز، قوي، جىلقى.
نەگىزگى جانە تۋىندى زات ەسىم. جۇكتەۋ
ماقساتى
كۇتىلەتىن ناتيجە: بىلىمدىلىك: زات ەسىمنىڭ نەگىزگى جانە تۋىندى تۇرلەرىنىڭ جاسالۋ جولدارىن، ايىرماشىلىقتارىن ۇعىندىرۋ. ءسوز قۇرامى تۋرالى العان بىلىمدەرىن پىسىقتاۋ، جەتىلدىرۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى شاپشاڭدىققا، ۇقىپتىلىققا، شىنشىلدىققا، ءوز بەتىنشە تاپسىرمالاردى ورىنداپ، ناتيجەگە جەتە بىلۋگە تاربيەلەۋ، ماماندىق يەلەرىنە دەگەن قۇرمەت پەن العىس سەزىمدەرىن وياتۋ؛
دامىتۋشىلىق: تانىمدىق قابىلەتتەرىن، ساۋاتتىلىقتارىن جانە كوركەم جازۋ داعدىلارىن دامىتۋ؛
ساباقتىڭ ءتيپى: ءبىلىم، بىلىك، داعدىنى جەتىلدىرۋ ساباعى
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: تۇسىندىرمەلى – ءيلليۋستراتيۆتى، سۇراق - جاۋاپ، وي قوزعاۋ، سالىستىرۋ، تالداۋ - جيناقتاۋ، پروبلەمالىق ءادىس، ويىن، اسسوساسيا
پسيحولوگيالىق احۋال
ءبىز بالدىرعان بالامىز،
قۇستاي قانات قاعامىز.
دۇنيەنى ارالاپ،
وقىپ ءبىلىم الامىز.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
سەرگىتۋ ءساتى
وي تولعانىس
1. ۇيىمداستىرۋ
امانداسۋ
وقۋشىلاردى جانە قۇرال - جابدىقتارىن تۇگەندەۋ
وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ
ساباقتىڭ ماقسات - مىندەتىن ءتۇسىندىرۋ
پسيحولوگيالىق دايىندىق
بالالار، بۇگىنگى ساباقتا ارمان دەگەن جالقاۋ بالاعا قازاق تىلىنەن جاتتىعۋلاردى ورىنداۋعا كومەك كورسەتەيىك. كەلىسەمىز بە؟
2. جاڭا ساباققا دايىندىق
تىرەك بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋ
نەگىزگى تۇبىردەن بولعان زات ەسىمدى نەگىزگى زات ەسىم دەپ اتايدى.: ىدىس، كىلەم، اياق.
ءتۇبىر سوزدەرگە جۇرناق جالعانۋ ارقىلى جاسالعان زات ەسىمدى تۋىندى زات ەسىم دەپ اتايدى: جۇمىسكەر، ويىنشىق، كۇيشى.
(ينتەراكتيۆتى تاقتادان نەگىزگى جانە تۋىندى زات ەسىمدەرگە مىسالدار كورسەتۋ).
ءىىى. وي تولعانىس كەزەڭى
1. وقۋلىقپەن جۇمىس
1 - توپ
رەبۋستى شەش. سۋرەتتەگى زاتتاردىڭ اتىن ۇلگىدە كورسەتىلگەندەي جاز. ولارعا سۇراق قويىپ، ماعىناسىن سالىستىر.
كوز + ىلدىرىك = كوزىلدىرىك
بالىق + شى = بالىقشى
اس + پاز = اسپاز
ءدارى + گەر = دارىگەر
2 – جاتتىعۋ. ولەڭدى وقى
ىسكەرلەر
دارىگەر بالا ەمدەيدى،
جولشى جولدى جوندەيدى.
ۇستاز ساباق بەرەدى،
باعبان جەمىس ەگەدى.
ۇستا تەمىر سوعادى،
بالتاشى اعاش جونادى.
ديقان تىڭدى تىلەدى،
ىسمەر كەستە تىگەدى.
كەنشى جەردى قازادى،
اقىن ولەڭ جازادى.
• تۋىندى زات ەسىمدەردى تەرىپ جاز، ءسوز قۇرامىنا تالدا.
• تاعى قانداي تۋىندى زات ەسىم بولاتىن ماماندىق اتاۋلارىن بىلەسىڭ؟
دارىگەر، جولشى، بالتاشى، ىسمەر، كەنشى.
2 - توپ نەگىزگى زات ەسىمدەردى ءبىر قاتارعا، تۋىندى زات ەسىمدەردى ەكىنشى قاتارعا جاز.
سۋرەتشى، ويپات، سىي، سىيلىق، قالام، سىزعىش، اعاش، ونەر، قاپشىق، سۋسىن، سۋ، بالىق، ۇيشىك، مۇز، سيىر، قۇلىنشاق، اسحانا، كول، كونكي، سۋات.
• تۋىندى زات ەسىمدەردىڭ ءتۇبىرى مەن جۇرناعىن بەلگىلە.
نەگىزگى زات ەسىمدەر: ويپات، سىي، قالام، اعاش، ونەر، سۋ، بالىق، مۇز، كونكي، كول.
تۋىندى زات ەسىمدەر: سۋرەتشى، سىيلىق، قاپشىق، سۋسىن، ۇيشىك، قۇلىنشاق، اسحانا، سۋات.
3 - توپ ءتۇبىر سوزدەرگە ءتيىستى جۇرناقتاردى قوسىپ، تۋىندى زات ەسىم جاسا.
كىتاپ، دوس، ەگىن، ورىن، - شى، - ءشى، - لىق، - لىك، تازا، ادام، مال، شەبەر - دىق، - تىق، - حانا
كىتاپحانا، دوستىق، ەگىنشى، ورىندىق، تازالىق، ادامدىق، مالشى، شەبەرلىك.
سەرگىتۋ ءساتى
كورىكتى دالاما قاراشى،
تىزىلگەن ورمان، تاۋ، قالاسى،
التاي مەن اتىراۋ اراسى
قازاقتىڭ كەڭ بايتاق دالاسى
قازاقتىڭ كەڭ بايتاق دالاسى
ساباقتى بەكىتۋ
«ويلان، تاپ» ويىنى
ينتەراكتيۆتى تاقتادان بىرنەشە سۋرەتتەر كورسەتىلەدى. سول سۋرەتتەردىڭ اتىن اتاپ، جۇرناق جالعاپ، تۋىندى زات ەسىم جاساۋ كەرەك. تۋىندى زات ەسىمدەردى قاتىستىرىپ سويلەم قۇرا.
سۋرەتتەر: قوي، ەتىك، ءۇي، بەس، دومبىرا، ءمۇسىن، قوبىز، قوي، جىلقى.
نەگىزگى جانە تۋىندى زات ەسىم. جۇكتەۋ
You Might Also Like
