InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: وداعاي سوزدەر (پرەزەنتاسياسىمەن)
ساباقتىڭ ماقساتى: وداعاي سوزدەر تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. ولاردىڭ قازاق تىلىندە قولدانىلۋ ەرەكشەلىگىن ۇعىندىرۋ. شىعارمالاردا وداعايلاردى تابۋعا جاتتىقتىرۋ.
قازاق تىلىندەگى وداعاي سوزدەردىڭ لەكسيكا گرامماتيكالىق ەرەكشەلىگىن مەڭگەرۋىن دامىتۋ.
ادامنىڭ ءار ءتۇرلى كوڭىل كۇيىن ۇعىنا بىلۋگە تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سلايدتار، كەستەلەر، ءسوزجۇمباقتار
ساباقتىڭ قۇرىلىمى مەن مازمۇنى:
1. ۇيىمداستىرۋ.
2. پسيحولوگيالىق دايىندىق.
- ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- كوكتەم
- كوكتەمنىڭ شۋاقتى كۇنىندە قۇستار كەلىپتى.
- كوكتەمدە كوڭىلدى،
قۇستار كەپ جاتقاندا.
قۇلپىرتىپ ءوڭىردى
گۇل ەكتىك باقتارعا.
ءبىز دوسپىز گۇلدەرمەن
تەككە ونى جۇلمايمىز
توي كۇنى ءبىر - بىردەن
سىزدەرگە سىيلايمىز.
3. كەلگەن قۇستاردان ساۋىسقان، قارعا، شىمشىق، تورعاي.
قارعانىڭ تاپسىرماسى. ءۇي جۇمىسى. سۋرەتجۇمباقتى شەشۋ. شەشۋىندەگى سوزگە اڭگىمە قۇراۋ. «تابيعات اياسىندا»

تورعايدىڭ تاپسىرماسى. «سۇراقتارعا جاۋاپ بەر»
1. شىلاۋ دەگەنىمىز نە؟
2. قانداي شىلاۋلاردى بىلەمىز؟
3. شىلاۋدىڭ قانداي ەرەكشەلىگى بار؟
4. شىلاۋعا ۇقساس (تۇلعالاس) جالعاۋلاردى بىلەمىز بە؟
5. شىلاۋ سوزدەرگە سويلەم قۇرا

4. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ. ءسوزجۇمباق شەشۋ «وداعاي»
1. ورمان ەمشىسى (توقىلداق)
2. ادەمى قۇس (دۋاداق)
3. ول قارقىلدايدى (قارعا)
4. سۋ قۇسى (شاعالا)
5. جۇيرىك قۇس (سۇڭقار)
6. باۋ - باقشانى قورعايدى (تورعاي)

ساۋىسقاننىڭ تاپسىرماسى.
كوركەم جازۋ
الاقاي، جىل قۇستارى كەلدى!
جىل قۇستارىمەن تانىستىرۋ (قارلىعاش، لەيلەك، تىرنا، اققۋ)
قارلىعاشتىڭ تاپسىرماسى.
«كەل، وقيىق!»
پاي - پاي، مىنا اتتىڭ جۇيرىگىن - اي!
بارەكەلدى، كەلگەندەرىڭ جاقسى بولدى!
الاقاي، الاقاي، اۋىلدان اجەم كەلدى!
اپىراي، اتا قونىسىم ەدى!
(قارامەن جازىلعان سوزدەردىڭ ماعىناسىنا، تىنىس بەلگىسىنە نازار اۋدار)
لايلەكتىڭ تاپسىرماسى. ەرەجەنى ءتۇسىندىرۋ.
سويلەۋشىنىڭ سويلەمدە ايتىلعان ويعا قاتىستى ءار الۋان كوڭىل كۇيىن بىلدىرەتىن سوزدەردى وداعاي سوزدەر دەيدى.
وداعايلار سويلەمدەگى باسقا سوزدەرمەن بايلانىسقا تۇسپەيدى، سويلەم مۇشەسى بولا المايدى: بارەكەلدى، ونەرلى بالا ەكەن! ويپىراي، قاۋىپ العان جوق پا؟
وداعايدىڭ تۇرلەرى
كوڭىل - كۇي وداعايى --------- جەكىرۋ – بۇيىرۋ وداعايى -------- شاقىرۋ وداعايى
الاقاي --------------------------- ءتايت ------------------------------------ شورە - شورە
شىركىن --------------------------- تەك --------------------------------------- قۇراۋ - قۇراۋ
اتتەڭ ----------------------------- ءجا -------------------------------------- كوس - كوس

سالىستىرۋ
ەكەۋى دە ءسوز تابى. سويلەم مۇشەسى بولا المايدى
شىلاۋ - ءسوز بەن ءسوزدى بايلانىستىرادى؛
بولەك جازىلادى؛
قوسىمشا ماعىنا ۇستەيدى

وداعاي - ادامنىڭ كوڭىل كۇيىن بىلدىرەدى
باسقا سوزدەرمەن بايلانىسقا تۇسپەيدى؛
جازىلۋ ەرەكشەلىگى بار

تىرنانىڭ تاپسىرماسى.
كوشىرىپ جازۋ
شىركىن، مىنا اتقا مىنەر مە ەدى! بارەكەلدى، سۇيىندىك اعا، ونىڭىز جاقسى اقىل. اتتەگەن - اي، كورە الماي قالدىم - اۋ! ە، ءتايىر، كۇزەكتىڭ ءشوبى ءبىتۋشى مە ەدى؟ ءتۇۋ، قانداي تىمىرسىق ءتۇن! (وداعايلاردىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىر)

سەرگىتۋ ءساتى
ال، بالالار، تۇرايىق
الاقاندى ۇرايىق
وڭعا قاراي ءيىلىپ
سولعا قاراي ءيىلىپ
ءبىر وتىرىپ، ءبىر تۇرىپ
ءبىر تىنىعىپ الايىق

اققۋدىڭ تاپسىرماسى. وزىندىك جۇمىس
پا، شىركىن، اتتەڭ، ويپىراي. (بەرىلگەن وداعايلاردى قاتىستىرىپ سويلەم قۇراپ جاز)

رەبۋس شەشۋ. شەشۋىندەگى ءسوزدى شىلاۋلارمەن سالىستىرىپ، ءبىر - بىرىنەن ايىرماشىلىعىن ايت.

كوگەرشىننىڭ تاپسىرماسى. شىعارماشىلىق تاپسىرما.
وداعايدى تاۋىپ ماعىناسىن ءتۇسىندىر.
قوتىر تورعاي (ەرتەگى)
ءبىر قوتىر تورعاي شەڭگەلگە قونىپ وتىرسا، قوتىرىنىڭ قاتپارلانعان اۋزىن شەڭگەلدىڭ تىكەنەگى سىدىرىپ كەتىپتى. تورعاي اشۋلانىپ:
– قاپ بالەم، سەنى ەشكىگە ايتپاسام! — دەپ، ەشكىگە كەلىپ:
– ەشكى، ەشكى، انا شەڭگەلدىڭ سىلدىرماعىن نەگە جەمەيسىڭ؟ ەشكى:
– ونى جەمەك تۇگىل، ءوزىم لاقتاي الماي جاتىرمىن. تورعاي:
– قاپ بالەم قاسقىرعا ايتپاسام!
– قاسقىر، قاسقىر، انا ەشكىنى نەگە جەمەيسىڭ؟ قاسقىر:
– ونى جەمەك تۇگىل، ءوزىم بايدىڭ جاباعىسىن جەپ، تاۋىسا الماي جاتىرمىن. تورعاي:
– قاپ بالەم، سەنى جىلقىشىعا ايتپاسام!
– جىلقىشى، جىلقىشى، انا قاسقىردى نەگە ۇرىپ المايسىڭ؟ جىلقىشى:
– ونى ۇرىپ الماق تۇگىل، ءوزىم ۇيقىم قانباي ءجۇر. تورعاي:
– قاپ بالەم، سەنى بايعا ايتپاسام!
– باي، باي، انا جىلقىشىڭدى نەگە ۇرمايسىڭ؟ باي:
– ونى ۇرماق تۇگىل ءوزىم قوسپامدى تۇگەسە الماي جاتىرمىن. تورعاي:
– قاپ بالەم، سەنى تىشقانعا ايتپاسام!
– تىشقان، تىشقان، بايدىڭ قوسپاسىن نەگە جەمەيسىڭ؟ تىشقان:
– ونى جەمەك تۇگىل، ءوزىم ءىنىمدى قازا الماي جاتىرمىن. تورعاي:
– قاپ بالەم، سەنى بالالارعا ايتپاسام!
– بالالار، بالالار، انا تىشقاندى نەگە ۇرىپ المايسىڭدار؟ بالالار:
– ونى ۇرماق تۇگىل، ءوزىمىز اسىعىمىزدى ويناي الماي جاتىرمىز. تورعاي:
– قاپ بالەم، سەندەردى كەمپىرگە ايتپاسام!
– كەمپىر، كەمپىر، انا بالالاردى نەگە ۇرمايسىڭ؟ كەمپىر:
– ولاردى ۇرماق تۇگىل، ءوزىم ءجۇنىمدى ساباي الماي جاتىرمىن. تورعاي:
– قاپ بالەم، سەنى قۇيىنعا ايتپاسام!
– قۇيىن، قۇيىن، كەمپىردىڭ ءجۇنىن نەگە ۇشىرمايسىڭ؟
قۇيىن سوعىپ، كەمپىردىڭ ءجۇنىن ۇشىرىپتى، كەمپىر كەلىپ بالالاردى ۇردى؛ بالالار تىشقاندى ۇرىپ جىبەردى؛ تىشقان بايدىڭ قوسپاسىن تەستى، باي جىلقىشىنى ۇردى؛ جىلقىشى قاسقىردى ۇرىپ الدى؛ قاسقىر ەشكىنى جەدى؛ ەشكى شەڭگەلدىڭ سىلدىرماعىن جەدى. ءسويتىپ، قوتىر تورعاي ءوشىن الدى.
ساباقتى قورىتىندىلاۋ. «قۇستارعا ۇيا جاساۋ» تاپسىرماسى
1. وداعاي دەگەن نە؟ (شارشى)
2. قانداي وداعاي سوزدەردى بىلەسىڭ؟ (ءۇشبۇرىش)
3. وداعايلاردىڭ ەرەكشەلىگى (تىك ءتورتبۇرىش)
4. سويلەم قۇرا (شەڭبەر)
(فيگۋرالارداعى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىپ، قۇستىڭ ۇياسىن قۇراستىرۋ)
باعالاۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ.
1. 4 - جاتتىعۋ.
...، ەمتيحاننان بەس الدىم!...، سەنىڭ جايباسارلىعىڭنان قالىپ قويدىق!...، كينواكتەر بولسام!...، سەن قاشان كەلدىڭ
2. وداعاي دەگەنىمىز نە؟