وقۋشىلاردى ۇبت مەن وجسب - عا دايىنداۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى
وقۋشىلاردى ۇبت مەن وجسب - عا دايىنداۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى
ءبىلىم بەرۋدىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ مەن ساپالى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن قۇرۋ ماقساتىندا 2004 جىلدان باستاپ رەسپۋبليكامىزدا ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ جۇيەسى ەنگىزىلدى. ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ - جالپى ورتا ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا وقۋشىلاردى قورىتىندى اتتەستاتتاۋىنىڭ ءبىر ءتۇرى.
ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەست – بiلiم ساپاسىنىڭ باستى كورسەتكiشi. مەكتەپتiڭ دامۋى وقۋشىنى ساپالى بiلiمدi، تولەرانتتى جانە ۇلتارالىق پروبلەمالاردى شەشۋگە دايىن جەكە تۇلعا بولادى دەپ كۇتiلەدi. ال سانالى بiلiم بەرۋ تiكەلەي وقىتۋ ساپاسىن ارتتىرۋعا بايلانىستى بولعاندىقتان، مۇعالiمنiڭ كاسiبي دەڭگەيiن، بiلiكتiلiگiن ارتتىرۋ باستى نازاردا.
بiلiم بەرۋدi دامىتۋ تۇجىرىمداسىندا بiلiم ساپاسىن كوتەرۋدiڭ باستى قۇرالى ەسەبiندە ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستiiلەۋ ەنگiزiلگەنi بەلگiلi. ۇبت - نىڭ ماقساتى – مەكتەپتi بiتiرۋشi تۇلەكتەردiڭ نەگiزگi بەس پاننەن باعدارلامانى قانشالىقتى مەڭگەرگەندiگiن انىقتاۋ. باعدارلاما – مەملەكەتتiك قۇجات. ونى تولىق مەڭگەرۋ - وقۋشىنىڭ، مەڭگەرتۋ – مۇعالiمنiڭ ەڭ باستى مiندەتi. مەكتەپ سول ارقىلى بالانى ەرتەڭگi ءومiرگە دايارلايدى، وقۋشىنىڭ بولاشاقتا بەلگiلi بiر ماماندىق يەسi بولۋىنا جاعداي جاسايدى.
ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ جۇيەسى ەلىمىزدە جىل سايىن جەتىلدىرىلىپ كەلەدى. ءار جىلعى تەست جۇيەسى مەكتەپتە ءبىزدىڭ قالاي وقىتىپ جاتقانىمىز بەن مەكتەپ بىتىرۋشىلەردىڭ نەنى تالاپ ەتەتىنى اراسىنداعى الشاقتىقتى انىقتاپ بەرەدى. بۇل جاعداي ءار مۇعالىمنەن ۇبت - عا دايىنداۋدىڭ ءتيىمدى ءادىس - تاسىلدەرىن شەبەر مەڭگەرۋدى تالاپ ەتەدى. بۇگىندە تاريحتى وقىتۋداعى باستى ماقسات دۇنيەجۇزىلىك دامۋداعى ادامزاتتىڭ ورنى ەرەكشە ەكەندىگىن، ول جاساعان بۇكىل الەمدىك قۇندىلىقتاردى بىلەتىن، ولاردى ءوز وتانى - قازاقستاننىڭ دامۋى ءۇشىن پايدالانۋعا ىنتالى، جان - جاقتى جەتىلگەن، ءوزىنىڭ قوعامداعى ورنىن تۇسىنەتىن ازاماتتاردى قالىپتاستىرۋ. بۇل مىندەتتىڭ ورىندالۋىندا ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ سىناعىنا وقۋشىلاردى جان - جاقتى دايىنداۋ ۇلكەن ءرول اتقارادى. مىنە، وسى ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ ەنگىزىلگەننەن بەرگى ۋاقىت ىشىندە جىلما - جىل وقۋشىلاردى فيزيكا پانىنەن دايىنداپ كەلەمىن. وقۋشىلار اراسىندا تەستىنى جاتتاپ الساق بولدى دەگەن تەرىس تۇسىنىكتە قالىپتاسقان. تەست سۇراقتارىن ۇنەمى جاتتاپ الۋ، تەستىلەۋ كەزىندە جاۋاپتاردىڭ ءبارى دۇرىس سياقتى بولىپ، وقۋشىلاردىڭ شاتاسىپ قاتەلىككە جول بەرۋىنە اكەلەدى. جاتتاۋ ءادىسى بويىنشا وقۋشى وقيعانىڭ ءتۇپ - تامىرىنا نازار اۋدارمايدى.
ءار ءمۇعالىمنىڭ وقۋشىنى دايىنداۋدا وزىندىك ءادىس - تاسىلدەرى بولادى. مەندە تەستىگە قاتىستى تاجىريبەدە كوزىم جەتكەن، كۇندەلىكتى جۇرگىزىپ وتىرعان جۇمىسىم تۋرالى، وقۋشىلاردى ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىگە دايىنداۋدا قولداناتىن ءادىس - تاسىلدەرىممەن وي ءبولىسىپ، ورتاعا سالعىم كەلەدى. 10 - 11 سىنىپ وقۋشىلارىنا الدىمەن ۇبت - عا قالاي دايىندالۋ كەرەك ەكەندىگى جونىندە تۇسىنىك بەرەمىن. ولارعا مىنا جاعدايلاردى قاتاڭ ەستە ساقتاۋلارىن تالاپ ەتەمىن.
1. تاقىرىپتى الدىمەن وقۋلىقتان قاراپ شىق.
2. ساباقتى زەيىن قويىپ وقىپ، كەرەكتى جەرلەرىن داپتەرگە ءتۇسىر.
3. تاقىرىپقا قاتىستى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋگە تىرىس.
4. دايىندىق بارىسىندا مەكتەپتە نە بولماسا ۇيدە سۇراق - جاۋاپ ءادىسىن پايدالان.
5. تەست سۇراقتارىنا دۇرىس جاۋاپ بەرۋ ءۇشىن الدىمەن قاتە جاۋاپتى سىزىپ تاستا.
وقۋشىلاردى ۇبت مەن وجسب - عا دايىنداۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى. جۇكتەۋ
ءبىلىم بەرۋدىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ مەن ساپالى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن قۇرۋ ماقساتىندا 2004 جىلدان باستاپ رەسپۋبليكامىزدا ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ جۇيەسى ەنگىزىلدى. ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ - جالپى ورتا ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا وقۋشىلاردى قورىتىندى اتتەستاتتاۋىنىڭ ءبىر ءتۇرى.
ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەست – بiلiم ساپاسىنىڭ باستى كورسەتكiشi. مەكتەپتiڭ دامۋى وقۋشىنى ساپالى بiلiمدi، تولەرانتتى جانە ۇلتارالىق پروبلەمالاردى شەشۋگە دايىن جەكە تۇلعا بولادى دەپ كۇتiلەدi. ال سانالى بiلiم بەرۋ تiكەلەي وقىتۋ ساپاسىن ارتتىرۋعا بايلانىستى بولعاندىقتان، مۇعالiمنiڭ كاسiبي دەڭگەيiن، بiلiكتiلiگiن ارتتىرۋ باستى نازاردا.
بiلiم بەرۋدi دامىتۋ تۇجىرىمداسىندا بiلiم ساپاسىن كوتەرۋدiڭ باستى قۇرالى ەسەبiندە ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستiiلەۋ ەنگiزiلگەنi بەلگiلi. ۇبت - نىڭ ماقساتى – مەكتەپتi بiتiرۋشi تۇلەكتەردiڭ نەگiزگi بەس پاننەن باعدارلامانى قانشالىقتى مەڭگەرگەندiگiن انىقتاۋ. باعدارلاما – مەملەكەتتiك قۇجات. ونى تولىق مەڭگەرۋ - وقۋشىنىڭ، مەڭگەرتۋ – مۇعالiمنiڭ ەڭ باستى مiندەتi. مەكتەپ سول ارقىلى بالانى ەرتەڭگi ءومiرگە دايارلايدى، وقۋشىنىڭ بولاشاقتا بەلگiلi بiر ماماندىق يەسi بولۋىنا جاعداي جاسايدى.
ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ جۇيەسى ەلىمىزدە جىل سايىن جەتىلدىرىلىپ كەلەدى. ءار جىلعى تەست جۇيەسى مەكتەپتە ءبىزدىڭ قالاي وقىتىپ جاتقانىمىز بەن مەكتەپ بىتىرۋشىلەردىڭ نەنى تالاپ ەتەتىنى اراسىنداعى الشاقتىقتى انىقتاپ بەرەدى. بۇل جاعداي ءار مۇعالىمنەن ۇبت - عا دايىنداۋدىڭ ءتيىمدى ءادىس - تاسىلدەرىن شەبەر مەڭگەرۋدى تالاپ ەتەدى. بۇگىندە تاريحتى وقىتۋداعى باستى ماقسات دۇنيەجۇزىلىك دامۋداعى ادامزاتتىڭ ورنى ەرەكشە ەكەندىگىن، ول جاساعان بۇكىل الەمدىك قۇندىلىقتاردى بىلەتىن، ولاردى ءوز وتانى - قازاقستاننىڭ دامۋى ءۇشىن پايدالانۋعا ىنتالى، جان - جاقتى جەتىلگەن، ءوزىنىڭ قوعامداعى ورنىن تۇسىنەتىن ازاماتتاردى قالىپتاستىرۋ. بۇل مىندەتتىڭ ورىندالۋىندا ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ سىناعىنا وقۋشىلاردى جان - جاقتى دايىنداۋ ۇلكەن ءرول اتقارادى. مىنە، وسى ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ ەنگىزىلگەننەن بەرگى ۋاقىت ىشىندە جىلما - جىل وقۋشىلاردى فيزيكا پانىنەن دايىنداپ كەلەمىن. وقۋشىلار اراسىندا تەستىنى جاتتاپ الساق بولدى دەگەن تەرىس تۇسىنىكتە قالىپتاسقان. تەست سۇراقتارىن ۇنەمى جاتتاپ الۋ، تەستىلەۋ كەزىندە جاۋاپتاردىڭ ءبارى دۇرىس سياقتى بولىپ، وقۋشىلاردىڭ شاتاسىپ قاتەلىككە جول بەرۋىنە اكەلەدى. جاتتاۋ ءادىسى بويىنشا وقۋشى وقيعانىڭ ءتۇپ - تامىرىنا نازار اۋدارمايدى.
ءار ءمۇعالىمنىڭ وقۋشىنى دايىنداۋدا وزىندىك ءادىس - تاسىلدەرى بولادى. مەندە تەستىگە قاتىستى تاجىريبەدە كوزىم جەتكەن، كۇندەلىكتى جۇرگىزىپ وتىرعان جۇمىسىم تۋرالى، وقۋشىلاردى ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىگە دايىنداۋدا قولداناتىن ءادىس - تاسىلدەرىممەن وي ءبولىسىپ، ورتاعا سالعىم كەلەدى. 10 - 11 سىنىپ وقۋشىلارىنا الدىمەن ۇبت - عا قالاي دايىندالۋ كەرەك ەكەندىگى جونىندە تۇسىنىك بەرەمىن. ولارعا مىنا جاعدايلاردى قاتاڭ ەستە ساقتاۋلارىن تالاپ ەتەمىن.
1. تاقىرىپتى الدىمەن وقۋلىقتان قاراپ شىق.
2. ساباقتى زەيىن قويىپ وقىپ، كەرەكتى جەرلەرىن داپتەرگە ءتۇسىر.
3. تاقىرىپقا قاتىستى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋگە تىرىس.
4. دايىندىق بارىسىندا مەكتەپتە نە بولماسا ۇيدە سۇراق - جاۋاپ ءادىسىن پايدالان.
5. تەست سۇراقتارىنا دۇرىس جاۋاپ بەرۋ ءۇشىن الدىمەن قاتە جاۋاپتى سىزىپ تاستا.
وقۋشىلاردى ۇبت مەن وجسب - عا دايىنداۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ناتۋرال ساننىڭ بولىنگىشتىگى. ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىگى. جاي جانە قۇراما ساندار. (قايتالاۋعا ارنالعان ەسەپتەر شىعارۋ)
-
"تەكتى ءسوزدىڭ تورەسى - تەرمە" جىرشى-تەرمەشىلەر بايقاۋىنىڭ سەناريى
