ورىس حالقىنىڭ مۋزىكاسى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ورىس حالقىنىڭ مۋزىكاسى
ماقساتى: بىلىمدىلىك: ورىس حالقىنىڭ مۋزىكاسى جانە مۋزىكا اسپاپتارىمەن تانىسۋ.
دامىتۋشىلىق: قازاق حالقىنىڭ مۋزىكاسىمەن سالىستىرۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ، تىڭداۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ورىس حالقىنىڭ مۋزىكاسىنا قۇرمەتپەن قاراۋعا جانە دوستىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، تىڭداۋ، ءان ايتۋ، بي بيلەۋ ت. ب.
كورنەكىلىگى: ورىستىڭ مۋزىكالىق اسپاپتارى (بۋبەن، ترەششەتكا، پوگرەمۋشكالار، ماراكاستار، بالالايكا)، سۋرەتتەر، نوتا تاقتاسى، ءسوزجۇمباق، ءۇنتاسپا.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
سالەمدەسۋ، تۇگەلدەۋ
ءىى. «ءبىز - بەيبىت ەل ۇلانى» ءانىن ورىنداپ، وقۋشىلار سىنىپقا كىرەدى.
- قانداي مۋزىكا؟
- مارش! (ەسىك قاعىلادى)
- كىرىڭىز! (بالا كىرەدى)
ءمۇعالىم:- و، كىرە عوي، قايدان ءجۇرسىڭ؟
بالا:- جاڭا جولدا كەتىپ بارا جاتقانىمدا، بالالاردىڭ ءان ايتىپ جاتقانىن ەستىپ قالىپ ەدىم، ولار وسىندا ما ەكەن؟
ءمۇعالىم:- ءيا، ولار وسى سىنىپتا.
بالا: - بۇل بالالار كوپ بىلەدى مە، مەن جولدان مىنانداي كىلتتەر تاۋىپ الدىم، ءبىراق قانداي كىلتتەر، نەنى اشاتىنىن بىلمەي باسىم قاتتى.
(بىرنەشە سكريپكا كىلتتەردى كورسەتەدى)
ءمۇعالىم:- بۇلاردىڭ قانداي كىلتتەر ەكەنىن بىلمەيسىڭ بە؟
بالا:- جوق!
ءمۇعالىم:- بالالار، بۇل قانداي كىلت، نەنى اشادى؟ (وقۋشىلار جاۋاپ بەرەدى)
- ەندەشە مىنا تاقتاداعى سيقىرلى نوتالاردى اشايىق، وسى كىلت اشادى عوي دەيمىن. (ىشىندەگى جىلتىراعان ەرەكشە سكريپكا كىلتتى كورسەتەدى)
بالا: – تاپتىم! وسى ەرەكشە كىلتپەن مىنا نوتالاردى اشايىق، قالعان كىلتتەردى كىمدە - كىم ساباققا جاقسى قاتىسىپ وتىرسا، سوعان بەرىپ وتىرامىن، كىمدە كوپ كىلتتەر بولسا، ول جاقسى باعا الادى، كەلىستىك پە؟
ءمۇعالىم:- جارايدى، كەلىسەيىك پە، بالالار؟
1 - ءشى نوتانى اشايىق، قانداي نوتا
«دو»ءۇي تاپسىرماسى
1. ءحىح ع. كاسىبي مۋزىكا ونەرىنىڭ دامۋ جولدارى
2. “ۇلكەن توپ” (موگۋچايا كۋچكا) يدەيالىق وداعى قۇرامى كىمدەر كىردى
3. وپەرەتتا دەگەنىمىز نە؟
4. رومانس دەگەنىمىز نە؟
5. “كومپوزيتور” ءسوزجۇمباعى شەشۋ
«رە»جاڭا ساباق
- قازاقستان جەرىندە ءار ءتۇرلى ۇلتتاردىڭ وكىلدەرى تۇرادى. قازاقتار قاي حالىقتى بولسىن جاتىرقامايتىن، كىممەن بولسا دا، دوستىق پەن سىيلاستىقتا ءومىر سۇرگەن حالىق.
- ءبىزدىڭ جەرىمىزدە قانداي ۇلتتار تۇرادى؟ (وقۋشىلار جاۋاپ بەرەدى)
- قازاقستاننىڭ كورشىلەس قانداي مەملەكەتتەر بار؟
- رەسەي، جۇڭگو، وزبەكستان، قىرعىزستان مەملەكەتتەرى بار، بۇگىنگى ساباقتان باستاپ، كورشىلەس مەملەكەتتەردىڭ مۋزىكالارىمەن تانىساتىن بولامىز. رەسپۋبليكامىزبەن شەكتەسەتىن مەملەكەتتىڭ ءبىرى – رەسەي فەدەراسياسى. ءبىز رەسەيمەن عاسىرلار بويى كورشىلەس تاتۋ ەلمىز. بۇگىنگى جاڭا ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى: ورىس حالقىنىڭ مۋزىكاسى
ورىس مۋزىكا مادەنيەتىنىڭ كورنەكتى وكىلدەرى: ا. اليابيەۆ، ا. ۆارلاموۆ، ا. گۋريليەۆ شىعارمالارىندا تۇرمىستىق رومانس ءورىس الدى. ورىستىڭ كلاسسيكالىق مۋزىكاسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى - م. ي. گلينكا بولدى.
رەسەي مۋزىكا مادەنيەتىنىڭ وسۋىنە فورتەپيانو اسپابىنىڭ ورىنداۋشىسى، كومپوزيتور، ديريجەر ا. رۋبينشتەين (1866 جىلى ماسكەۋ كونسەرۆاتورياسىن اشقان)، كورنەكتى كومپوزيتورلار - م. بالاكيريەۆ، م. مۋسورگسكيي، ن. ريمسكيي - كورساكوۆ، ا. بورودين. ب. چايكوۆسكيي، ا. گلازۋنوۆ، س. تانەيەۆ، ا. ليادوۆ، ا. ارەنسكيي جانە تاعى دا باسقالار زور ۇلەس قوستى.
حح عاسىردى باسىندا ا. سكريابين، س. راحمانينوۆ، س. پروكوفيەۆ، ن. مياسكوۆسكيي، ر. گليەر. ا. گەديكە شىعارماشىلىعى ورىس مادەنيەتىنىڭ ماقتانىشى بولدى.
ماقساتى: بىلىمدىلىك: ورىس حالقىنىڭ مۋزىكاسى جانە مۋزىكا اسپاپتارىمەن تانىسۋ.
دامىتۋشىلىق: قازاق حالقىنىڭ مۋزىكاسىمەن سالىستىرۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ، تىڭداۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ورىس حالقىنىڭ مۋزىكاسىنا قۇرمەتپەن قاراۋعا جانە دوستىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، تىڭداۋ، ءان ايتۋ، بي بيلەۋ ت. ب.
كورنەكىلىگى: ورىستىڭ مۋزىكالىق اسپاپتارى (بۋبەن، ترەششەتكا، پوگرەمۋشكالار، ماراكاستار، بالالايكا)، سۋرەتتەر، نوتا تاقتاسى، ءسوزجۇمباق، ءۇنتاسپا.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
سالەمدەسۋ، تۇگەلدەۋ
ءىى. «ءبىز - بەيبىت ەل ۇلانى» ءانىن ورىنداپ، وقۋشىلار سىنىپقا كىرەدى.
- قانداي مۋزىكا؟
- مارش! (ەسىك قاعىلادى)
- كىرىڭىز! (بالا كىرەدى)
ءمۇعالىم:- و، كىرە عوي، قايدان ءجۇرسىڭ؟
بالا:- جاڭا جولدا كەتىپ بارا جاتقانىمدا، بالالاردىڭ ءان ايتىپ جاتقانىن ەستىپ قالىپ ەدىم، ولار وسىندا ما ەكەن؟
ءمۇعالىم:- ءيا، ولار وسى سىنىپتا.
بالا: - بۇل بالالار كوپ بىلەدى مە، مەن جولدان مىنانداي كىلتتەر تاۋىپ الدىم، ءبىراق قانداي كىلتتەر، نەنى اشاتىنىن بىلمەي باسىم قاتتى.
(بىرنەشە سكريپكا كىلتتەردى كورسەتەدى)
ءمۇعالىم:- بۇلاردىڭ قانداي كىلتتەر ەكەنىن بىلمەيسىڭ بە؟
بالا:- جوق!
ءمۇعالىم:- بالالار، بۇل قانداي كىلت، نەنى اشادى؟ (وقۋشىلار جاۋاپ بەرەدى)
- ەندەشە مىنا تاقتاداعى سيقىرلى نوتالاردى اشايىق، وسى كىلت اشادى عوي دەيمىن. (ىشىندەگى جىلتىراعان ەرەكشە سكريپكا كىلتتى كورسەتەدى)
بالا: – تاپتىم! وسى ەرەكشە كىلتپەن مىنا نوتالاردى اشايىق، قالعان كىلتتەردى كىمدە - كىم ساباققا جاقسى قاتىسىپ وتىرسا، سوعان بەرىپ وتىرامىن، كىمدە كوپ كىلتتەر بولسا، ول جاقسى باعا الادى، كەلىستىك پە؟
ءمۇعالىم:- جارايدى، كەلىسەيىك پە، بالالار؟
1 - ءشى نوتانى اشايىق، قانداي نوتا
«دو»ءۇي تاپسىرماسى
1. ءحىح ع. كاسىبي مۋزىكا ونەرىنىڭ دامۋ جولدارى
2. “ۇلكەن توپ” (موگۋچايا كۋچكا) يدەيالىق وداعى قۇرامى كىمدەر كىردى
3. وپەرەتتا دەگەنىمىز نە؟
4. رومانس دەگەنىمىز نە؟
5. “كومپوزيتور” ءسوزجۇمباعى شەشۋ
«رە»جاڭا ساباق
- قازاقستان جەرىندە ءار ءتۇرلى ۇلتتاردىڭ وكىلدەرى تۇرادى. قازاقتار قاي حالىقتى بولسىن جاتىرقامايتىن، كىممەن بولسا دا، دوستىق پەن سىيلاستىقتا ءومىر سۇرگەن حالىق.
- ءبىزدىڭ جەرىمىزدە قانداي ۇلتتار تۇرادى؟ (وقۋشىلار جاۋاپ بەرەدى)
- قازاقستاننىڭ كورشىلەس قانداي مەملەكەتتەر بار؟
- رەسەي، جۇڭگو، وزبەكستان، قىرعىزستان مەملەكەتتەرى بار، بۇگىنگى ساباقتان باستاپ، كورشىلەس مەملەكەتتەردىڭ مۋزىكالارىمەن تانىساتىن بولامىز. رەسپۋبليكامىزبەن شەكتەسەتىن مەملەكەتتىڭ ءبىرى – رەسەي فەدەراسياسى. ءبىز رەسەيمەن عاسىرلار بويى كورشىلەس تاتۋ ەلمىز. بۇگىنگى جاڭا ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى: ورىس حالقىنىڭ مۋزىكاسى
ورىس مۋزىكا مادەنيەتىنىڭ كورنەكتى وكىلدەرى: ا. اليابيەۆ، ا. ۆارلاموۆ، ا. گۋريليەۆ شىعارمالارىندا تۇرمىستىق رومانس ءورىس الدى. ورىستىڭ كلاسسيكالىق مۋزىكاسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى - م. ي. گلينكا بولدى.
رەسەي مۋزىكا مادەنيەتىنىڭ وسۋىنە فورتەپيانو اسپابىنىڭ ورىنداۋشىسى، كومپوزيتور، ديريجەر ا. رۋبينشتەين (1866 جىلى ماسكەۋ كونسەرۆاتورياسىن اشقان)، كورنەكتى كومپوزيتورلار - م. بالاكيريەۆ، م. مۋسورگسكيي، ن. ريمسكيي - كورساكوۆ، ا. بورودين. ب. چايكوۆسكيي، ا. گلازۋنوۆ، س. تانەيەۆ، ا. ليادوۆ، ا. ارەنسكيي جانە تاعى دا باسقالار زور ۇلەس قوستى.
حح عاسىردى باسىندا ا. سكريابين، س. راحمانينوۆ، س. پروكوفيەۆ، ن. مياسكوۆسكيي، ر. گليەر. ا. گەديكە شىعارماشىلىعى ورىس مادەنيەتىنىڭ ماقتانىشى بولدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سەزىم مۇشەلەرى: كوز، قۇلاق، مۇرىن، ءتىل، تەرى.
